Khi Covid-19 đi vào văn chương

14:41 30/07/2020

Covid-19 là gì? Nếu có người hỏi tôi câu ấy, tôi sẽ trả lời là chấp nhận và thích nghi. 

Tập sách về đại dịch Covid-19

Chấp nhận từ bỏ những thói quen trước đây hay làm như: Tụ tập bạn bè trà đá, cà-phê, bia bọt, không đeo khẩu trang vì cảm thấy bí bách, dắt xe phi ra đường bất cứ khi nào có thể; chấp nhận trong lo lắng, sợ hãi vì có thể mình cũng đang ủ bệnh, sẽ lây cho gia đình, người thân bất cứ lúc nào. Thích nghi với khẩu trang từ y tế sang vải, cô đơn ru rú trong nhà với điện thoại và máy tính xách tay, tiếp xúc với ai cũng phải giữ cự ly an toàn, chịu sự kiểm soát (và kiểm soát lại) người chung quanh có ho hay hắt xì không.

Nhưng đồng thời ở sự chấp nhận, thích nghi từng bước ấy là khoảng không gian mới của sáng tác văn chương được mở ra. Với người đam mê chữ nghĩa thì dịch bệnh là thách thức, đồng thời là cơ hội, tập sách “Cô Vy” tự sự - Gió và Tình yêu” vẫn thổi ra đời từ những cơ hội như thế.

Tháng 6 vừa qua, tập sách là tập hợp những tản văn, truyện ngắn của nhiều tác giả ở các lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp và vùng miền khác nhau. Biên độ của những tản văn, truyện ngắn trải dài qua các không gian, từ làng quê, thành phố, đến nước Mỹ xa xôi.

Đọc cuốn sách có thể dễ dàng nghe thấy tiếng cô đơn và hồi ức sống dậy rất rõ trong những tản văn. Giỗ ba trong ngày dịch của Nguyễn Hữu Tài, cái cách mà người con nhớ về cha mình với sở thích ăn đầu cá, ruột cá của ông; song song với không gian cũ Việt Nam là không gian hiện tại của nước Mỹ, khi mấy anh em cũng làm cỗ giỗ ba, cũng có cá trầu đông, ngò om nhưng sao thấy thiếu nhiều đến thế.

Hoặc ở không gian khác của những người trẻ là những thay đổi thói quen của người trẻ, như không được tụ tập đông người, ru rú trong bốn bức tường, chợ búa không họp, muốn mua bán gì cũng khó, phải phân vân giữa việc lựa chọn ở lại thành phố hay trốn về quê; nếu về quê thêm một điều nữa xảy ra là những xung đột của người trẻ với bố mẹ, khi cách nhau thế hệ, rồi sự xoi mói của hàng xóm; khi trước thì có người ở phố về cả nhà cùng mừng, thì nay có người ở phố, đặc biệt ở nước ngoài về là phải đi “méc” ngay.

Từ thay đổi thói quen đến dần dần chấp nhận, thấy cuộc sống khi diễn ra chậm rãi thì cũng có cái thú vị riêng của nó. Nhấm nháp thời gian chảy tí tách qua cốc cà-phê, quan sát tỉ mỉ mọi thứ vẫn diễn ra chung quanh mà thời gian trước vì sống vội mình chẳng để ý. Hay ở trong tình thế tiến gần đến cái chết hơn bình thường, mọi thứ phù phiếm được để lại bên ngoài cánh cửa, người trẻ dễ dàng nói yêu thương với đấng sinh thành của mình hơn.

Qua tập sách người đọc có thể nhận ra Covid-19 đã làm một cuộc xáo trộn về mọi mặt bao gồm cả nhận thức sâu rộng, căn bản từ tầng lớp giàu nhất đến nghèo nhất trong xã hội. Đứng trước sự hủy diệt, con người đều bình đẳng như nhau. Bởi khi về thế giới bên kia ai mà chẳng hai bàn tay trắng có mang được gì đâu, nhà xe, đất đai, vàng bạc, chứng khoán, của chìm của nổi đều trở thành vô nghĩa. Cái quan trọng là từng giây phút đang sống này, sống với nhau bằng tình bằng nghĩa, chứ không phải tiền bạc. Trước đây có dửng dưng, có lạnh lùng thì nay chợt thấy thế là không phải, bỗng dưng quan tâm đến cảm xúc, cách ứng xử với mọi người hơn.

Tập sách là không có những con số gây hoang mang; không là ngày này ngày kia có bao nhiêu người mắc bệnh, tử vong bao nhiêu, nước Mỹ ứng phó ra sao, Trung Quốc thế nào, Việt Nam ta còn bao nhiêu người mắc bệnh, vaccine khi nào có; không là những cảnh tỉnh nhắc đi nhắc lại đến mệt mỏi về khẩu trang, tụ tập đông người, ở trong nhà nhiều nhất có thể; tập sách là những câu chuyện nhỏ, cụ thể, ở mỗi góc nhìn tác giả đều cố kể câu chuyện của mình ở mức thật nhất.

Có oán thán, suy nghĩ tiêu cực, sợ hãi bủa vây, đổ lỗi cho mọi thứ chung quanh - song may sao, nó lại là phần rất nhỏ của tập sách. Cái chính của tập là đã thổi được ngọn lửa khách quan vào từng diễn biến chuyện, từng mẩu thoại, từng chi tiết ấm áp, để rồi cái kết bao giờ cũng là những cái kết có hậu. Thí dụ, khi người chủ thuê nhà được cứu, trở về đúng bản ngã của mình trong truyện ngắn “Phép cộng của một người béo”; hay như khi thằng Kềnh khen bố mua hoa đẹp, nhờ có dịch mà nhà mới có hoa đẹp cắm trong truyện “Hoa đỏ”; hay như sự quan tâm, hỏi han qua điện thoại của chủ cửa hàng với nhân viên: “Thế ở nhà thế nào? Có cần thêm gì không? Có cần chị ứng cho một ít không? Chị vẫn còn tiề đây, mày không phải lo đâu!” trong truyện “Hạt đường cắn đôi hạt muối cắn đôi”.

“Đại dịch Covid-19 đặt ra cho chúng ta cơ hội và thách thức sống giữa thế gian, dù đôi khi vẫn không tránh khỏi cảm giác hoảng sợ, chơi vơi. Một khi bạn bình tâm lắng nghe bản thân mình, học cách cảm thấy đủ với bản thân, sống nguyên bản và tỉnh thức, bạn sẽ chọn ra điều thực sự quan trọng và gắn kết”, tác giả Trần Duy Thành trong tản văn ngắn “Đừng sợ bỏ lỡ” đã viết thế.

Tôi tin vào điều tác giả viết, cũng như tin tất cả những điều mà loài người đang đối diện đây cũng từng xảy ra trong lịch sử loài người từ khi hiện diện trên trái đất đến nay. Dịch bệnh - bản thân nó là đáng sợ, nhưng khi ta biết nó là gì, sẵn sàng chấp nhận thì nó chính là cơ hội cho ngày mai sống của ta tốt hơn lên. Nó giúp ta điểm lại những gì đã làm và hoạch định những gì sẽ làm tiếp theo, khi đại dịch qua đi.

Khi gió và tình yêu ngày ngày vẫn mải miết thổi trong mỗi tâm hồn...

Theo Mộc Uyển - NDĐT

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • AN ĐÔNG  

    Khi những hạt mưa cuối cùng của mùa đông đã ngớt trên mặt sông sóng sánh và những vạt nắng đã bắt đầu tràn đến trên đám lá cỏ tơ non, người ta biết từ đâu đó, mùa xuân đã nhẹ nhàng gõ cửa.

  • Đô thị Việt Nam vốn yếu kém về quy hoạch, kiến trúc, chắp vá, lộn xộn, những tưởng những tượng đài sẽ góp phần cải thiện môi trường văn hoá, môi trường đô thị thì ngược lại những tượng đài to, xấu và lệch chuẩn càng góp phần làm cho bộ mặt đô thị trở nên tồi tệ hơn và chắc chắn nó để lại lâu dài nhiều hậu quả xấu về thẩm mỹ, xã hội cho con em, thế hệ trẻ.

  • Vừa qua, ngày 7/1/2013, tại TP. Huế đã diễn ra Hội thảo Quốc gia về “Dạy học Ngữ văn ở Trường phổ thông Việt Nam”. Sau đấy 3 ngày, 10/1/2013, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục & Đào tạo và Hội Nhà văn Việt Nam đã ký kết văn bản hợp tác giữa hai cơ quan này về “Phát triển văn học trong nhà trường và nhà trường với văn học giai đoạn 2013-2020”.

  • Sự ra đời của Gangnam style đánh dấu thời điểm mà thị giác nghe nhìn của công chúng nói chung đã có những sự sa sút, mệt mỏi về mặt thẩm mỹ nghệ thuật.

  • Trong 10 năm gần đây, giáo dục Việt Nam có gì đổi mới? Đây là câu hỏi nhức nhối dành cho những nhà làm giáo dục, bao gồm cả những nhà giáo dục uyên thâm, đã từng đăng đàn đề nghị chấn hưng giáo dục.

  • Trong kháng chiến chống Mỹ, cùng với những thắng lợi trên chiến trường miền Nam, miền Bắc không chỉ làm tốt nhịêm vụ hậu phương lớn của cả nước, mà còn đánh bại hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của quân đội Mỹ.

  • PHẠM HỮU THU  

    Ngày 22/12/2010, nhân kỷ niệm 66 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, ông Lê Trường Lưu, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên - Huế đã trân trọng trao tấm bằng công nhận Di tích lịch sử cách mạng cho địa điểm Trường Thanh niên Tiền tuyến Huế - 1945 tại 118 đường Lê Duẩn, Huế. Người nhận là ông Đặng Văn Việt, cựu sinh viên của ngôi trường độc đáo này.

  • Hội Nhà báo Thừa Thiên Huế sắp tiến hành Đại hội Hội Nhà báo lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017. Đây là lúc toàn thể các hội viên nhà báo đang tác nghiệp ở Thừa Thiên Huế nhìn lại một chặng đường đã qua, để cùng xác định những việc cần làm trong thời gian đến.

  • Báo chí Thừa Thiên Huế: Nâng cao bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới

    Th.S. PHAN CÔNG TUYÊN
    UVTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế

  • MINH KHUÊ - BẢO HÂN

    Sáng ngày 5/9, đại diện các cơ quan báo chí đóng trên địa bàn đã có dịp chia vui với Bệnh viện Trung ương Huế (BVTƯ Huế) và gia đình bệnh nhân Hứa Cẩm Tú, người mà sau 10 lần mổ đến nỗi “người chị Tú không còn máu của chị Tú nữa” xuất viện. Thêm một thành tựu y học đã được xác lập và trở thành một y văn của Việt Nam và thế giới về ghép thận.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

    "Nói đùa thì nói, nhưng có lẽ sẽ phải mở những loại trường đặc biệt, không hạn chế tuổi cho những người đến nay chưa học được gì ngoài việc "lãnh đạo", để cho bây giờ dù đã tứ tuần, họ vẫn có thể học được một nghề có ích. Phải tổ chức việc đó trên qui mô lớn trong phạm vi cả nước".

  • MINH KHUÊ

    Thời gian gần đây đã xuất hiện tin đồn: Carlsberg đã bán Công ty Bia Huế cho đối tác Trung Quốc, hình tượng 5 ngôi sao trên vỏ lon bia Huda mới giống biểu tượng cờ Trung Quốc và do Trung Quốc sở hữu Bia Huế nên họ đã dùng chất chống say; có chất tiêu diệt tinh trùng, gây hại cho sức khỏe... Thông tin sai lệch này đã gây tâm lý bất an trong xã hội, ảnh hưởng đến sản xuất đến sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Bia Huế.

  • Tham luận phát biểu của một số tác giả quen biết trong tỉnh tiến tới "Hội nghị thơ miền Trung" do Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên tổ chức năm 1986.

  • NHÂN TÀI, TẢN MẠN NHÌN TỪ HUẾ

    HỒ TRƯỜNG AN

  • ĐỖ KIM CUÔNG 

    1.
    44 năm trước khi mới chỉ là chàng trai 17 tuổi, sốt rét quặt quẹo, nằm trong căn hầm dã chiến thuộc trạm xá tiền phương sư đoàn 324, đặt dưới chân điểm cao 360, bên sông Bồ chịu trận với hàng trăm quả pháo và từng đợt máy bay B57 của không quân Mỹ phá nát rừng Hương Trà, chưa bao giờ trong tôi nẩy ra ý nghĩ một ngày kia mình sẽ viết văn.

  • HỮU THỈNH  

    Đã có lần tôi nói, mỗi lần về Huế, luôn có cảm giác đi dưới bóng mát của các tên tuổi. Đó không phải là câu nói lấy lòng, mà thực sự là một cảm nhận văn hóa.

  • PHAN CÔNG TUYÊN

    Văn học, nghệ thuật là một bộ phận quan trọng của nền văn hóa Việt Nam, có vai trò quan trọng trong việc “xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.

  • LTS: Như tin đã đưa, đầu tháng 4/2012 vừa qua, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức hội thảo “Văn học nghệ thuật Huế trong dòng chảy văn hóa Huế” ngay tại xứ sở thi ca. Để bạn đọc tiếp cận được tinh thần hội thảo, Sông Hương giới thiệu bài tổng thuật của PV và tham luận trình bày tại hội thảo của nhà thơ Hữu Thỉnh - Chủ tịnh UBTQ LHCH VHNT Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam và của đồng chí Phan Công Tuyên, UVTV - Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy TT Huế.

  • LÊ CUNG

    Kỷ niệm 55 năm thành lập Đại học Huế (1957 - 2012)

  • Thừa Thiên Huế đang đứng trước cơ hội rất lớn để xây dựng Huế trở thành một đô thị lớn với đầy đủ tầm vóc, tính chất sánh ngang tầm với thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.