Hiền tài và hiền thục

08:27 02/11/2010
HÀ KHÁNH LINHĐàn ông tích khí là ngọc, đàn bà tích khí là tặc. Cha nói với mẹ như thế về cô, rồi khen cô suốt một đời trinh bạch, mà vẫn giữ được nết hạnh đoan trang, hiền hòa, dịu dàng và vui vẻ, chứ không khó tính như những phụ nữ có hoàn cảnh tương tự.

Thiếu nữ - Lụa của Hà Văn Chước

Còn mẹ thì lúc nào cũng tiếc cô nhan sắc mặn mà… Điều nầy thì bạn gái tôi còn chính xác hơn, cứ so bì da mặt mình không được trắng mịn như cô, cần cổ và đôi cánh tay trần không nõn nà bằng cô… Giờ đây cha tôi quyền huynh thế phụ đi tìm chồng cho em gái. Nói như thế cũng không quá, bởi một ông già 75 tuổi cất công đi từ Huế vô Sài Gòn để coi mặt người yêu của em gái mình thì gọi sao cho đặng? Mặc dầu cô cho biết chú ấy hẹn mùa xuân sẽ trở lại thăm Huế, muộn nhất là vào dịp Huế long trọng kỷ niệm ba mươi lăm năm Huế được hoàn toàn giải phóng. Nhưng cha tôi không đợi được tới lúc đó. Mùa đông cha đi Sài Gòn với cô một tuần rồi về, cha với mẹ thảo luận với nhau nhiều lắm. Anh trai và chị gái tôi đã có gia đình, đều ra ở riêng, chỉ mình tôi được ở cùng cha mẹ nên rõ chuyện hơn. Tôi hỏi:

- Cha thấy chú ấy thế nào? Tình cảm của cô chú ra sao? Ý của cha sao?

Cha trả lời tôi mà không nhìn tôi, không nhìn mẹ, mắt cha trở nên xa xăm ưu tư:

- Tư cách, đạo đức và trình độ thì khỏi phải bàn. Cả ngoại hình nữa, cô nhà mình với chú ấy thật đẹp đôi! Tình cảm của hai người cũng đã rõ. Cha chỉ sợ cô khổ…

Cô và chú gặp rồi yêu nhau trong phong trào đấu tranh của sinh viên các đô thị miền Nam giữa thập niên 60 của thế kỷ trước. Sau đó vì yêu cầu nên mỗi người đều thoát ly gia đình, tham gia cách mạng và đảm nhiệm những nhiệm vụ riêng. Họ bặt tin nhau từ đó. Sau giải phóng họ đi tìm nhau mãi mà không gặp. Rồi người nầy hiểu rằng người kia không còn nữa. Cô tôi cứ ở vậy, khước từ tất cả mọi lời cầu hôn. Còn chú ấy nghe nói gần cuối thập niên 80 mới có một gia đình, nhưng không hạnh phúc. Nghe nói chú tình cờ gặp một cô gái hoang thai đang có ý định tự tử. Chú khuyên nhủ cô gái rồi đem cô về nhà. Khi mẹ tròn con vuông, người mẹ bất đắc dĩ nầy bỏ đi. Chú - người cựu chiến binh - con gà trống vụng về luống cuống nuôi con của người khác với tấm lòng nhân ái. Còn người đàn bà khi đã chán chê với những cuộc tình trăng gió, sực nhớ tới con, và nhớ người đàn ông tốt bụng, chị ta lại quay về sống chung một thời gian, rồi sinh đứa con thứ hai cũng là gái. Khi con vừa chập chững biết đi biết nói chị lại ra đi. Lần thứ ba chị ta trở về sống chung lâu hơn, khi con lên ba tuổi chị ta mới lại ra đi. Lần nầy là con trai. Nghe nói chú mừng lắm. Như vậy là có nếp có tẻ. Bạn bè bà con luôn nặng lời chê trách chú cả đời nuôi con của người khác! Cả đời nai lưng làm chuồng cho con ngựa cái vào ra xoành xoạch!... Để nuôi các con chú làm bất cứ việc gì người ta thuê mướn. Từ dịch thuật cho đến chạy xe ôm, bốc vác hàng ở cảng… Trẻ con nào cũng cần được nuôi lớn chứ! Các cháu không may có một người mẹ như thế, thì người làm cha phải cáng đáng tất cả, phải bù đắp cả vai trò của người mẹ nữa! Chú nói vậy với mọi người, và các con rất mực yêu thương người cha tuyệt vời nầy.

- Lâu nay mẹ có về thăm các cháu không? - Cha tôi hỏi cậu út đã lên mười.

- Đây là chỗ của mấy bố con cháu. Mẹ cháu đã có người khác và ở chỗ khác rồi…

- Chúng cháu không có mẹ!

Cô con gái lớn tiếp lời cậu út đáp trả cha tôi.

- Vậy đó, bây giờ cha để tùy cô của con quyết định…

Cha tôi nói và mắt rưng rưng.

 Đã từ lâu chuyện chồng con của cô tưởng như không bao giờ bàn tới nữa, kể từ khi cô khước từ lời cầu hôn của Hoàng giáo sư - người bạn thân quý của cha tôi - cách đây đã nhiều năm, giờ đây điều đó trở nên thời sự nóng hổi trong nhà. Cái khó là cô nhà mình yêu chú ấy! Vì tình yêu đó mà cô ở trinh suốt một đời. Bây giờ gặp lại nhau bóng xế chiều tà, mà hoàn cảnh chú ấy như thế… Nhưng với những người có điều kiện thuận lợi hơn như Hoàng giáo sư thì cô lại không ưng. Thế mới oái ăm! Cho hay cái “nạn” tình nó không chừa một ai, ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời.

Khi cả nhà có mặt đông đủ, cha nói với mẹ:

- Như vậy là chú ấy đã nhận được giấy mời của Ban tổ chức về dự lễ kỷ niệm ba mươi lăm năm giải phóng Thừa Thiên Huế. Dịp đó thật vui. Chúng ta nên tác thành cho cô chú luôn.

Nói rồi cha bảo mẹ lo chuẩn bị một bữa tiệc tươm tất để mừng ngày thành hôn của cô. Cả nhà vui lắm. Mẹ một tay quán xuyến lên chương trình tiệc lễ, một mặt lẳng lặng sắm sửa tỉ mẩn cho cô: đôi gối thêu, bộ chăn nệm mới, giường mùng mới… Mẹ không ồn ào phô trương, nhưng thật chăm chút ý nhị… Như thể cô không thuần túy là em chồng, mà như là em gái, con gái cưng của mẹ vậy. Nói thế thôi chứ con gái mẹ - chị cả tôi - đi lấy chồng thì mọi việc ấy đã có nhà chồng lo. Còn với cô tôi, cha tôi muốn tự mình lo cho em gái.

Rồi ngày vui đến. Lễ tiệc long trọng và ấm cúng. Dự kiến ban đầu chỉ trong gia tộc thôi, nhưng sẵn dịp bạn chiến đấu cũ của cô chú về Huế dự lễ, nên cha tôi mời luôn. Thành ra hôn trường chật ních. Cha tôi đã xúc động không cầm được nước mắt trong vai trò chủ lễ.

Sống với nhau một tuần rồi cô dẫn chú đến chào bà con, bạn hữu, để chú trở lại Sài Gòn như kế hoạch, là từ nay thỉnh thoảng chú ra Huế hoặc cô vô Sài Gòn.

Tôi đi học về đói bụng, chạy xuống bếp thấy chị cả đang cùng với mẹ xào nấu món gì thơm nức. Chị cả nhìn mẹ nói:

- …Ôi! Thật tội nghiệp cho cô! Tội nghiệp cho cả hai người!...

Những câu úp mở như thế giữa mẹ với chị cả ám ảnh tôi. Mấy hôm sau tôi tìm hiểu thì được biết: chồng cô tuy bên ngoài đẹp trai lành lặn vậy, nhưng đã từng bị thương mất cái “của quý” của đàn ông! Tôi bàng hoàng nhớ lại trước đây tôi đã từng được đọc một truyện ngắn trên tạp chí Sông Hương có một nhân vật lâm vào hoàn cảnh như chồng của cô tôi hiện nay. Tôi còn nhớ đến thuộc lòng những câu văn như cứa siết vào tâm hồn người đọc khi tác giả hóa thân vào nhân vật - người đàn ông trở về sau chiến tranh: …Những trận cuồng phong, những cơn bão biển, nạn đại hồng thủy, động đất và núi lửa, sự công phá của bom hạt nhân... Tất cả những cái đó có thấm tháp gì, có đáng kể gì so với sự gào thét cuồng nộ của bản thân anh? Sự đau đớn nung đốt thường xuyên, sự dằng xé dữ dội khốc liệt, lúc âm ỉ, lúc bộc phát… Bằng tất cả các trận cuồng nộ của đất trời cộng lại, bằng tất cả sự tàn phá của các hệ bom hạt nhân cộng lại… Ở một chỗ khác, tâm tư nhân vật tiếp tục gào thét: Nếu những hoạn quan ngày xưa chỉ bị cắt bỏ tiệt phần cội rễ của mọi niềm đam mê khao khát và di truyền nòi giống, còn chừa lại bộ phận làm chức năng bài tiết, thì ở anh giờ đây ngược lại. Cũng đồng cảnh ngộ tàn phế, nhưng so với tình trạng của anh hiện nay, thì sự tàn phế của các hoạn quan nó êm ái dịu dàng và dễ chịu biết bao! Những trận cuồng phong, những cơn bão biển, nạn đại hồng thủy, động đất và núi lửa, sự công phá của bom hạt nhân… Tất cả những cái đó có thấm tháp gì so với… Đúng, tất cả những cái đó có thấm tháp gì so với sự cuồng nộ của bản thân người bị tàn phế như kiểu chồng cô tôi! Khi yêu người nữ chỉ muốn dâng tặng cái quý giá nhất của đời con gái cho người mình yêu, vậy nên trong bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào họ cũng quyết tâm gìn vàng giữ ngọc… Nhưng giờ đây, sau tuần trăng mật bên người chồng vô vàn yêu quý, cô tôi vẫn còn nguyên vẹn!

Đàn ông tích khí là ngọc. Đàn bà tích khí là tặc. Hình như cái nội lực giúp cô gìn vàng giữ ngọc ngày xưa, bây giờ nó đang giúp cô thắng vượt được chính mình. Cô như chấp chới hụt hẫng mấy hôm đầu, rồi dần trở lại ung dung hòa nhã như xưa. Cha nói với cả nhà khi vắng mặt cô:

- Người xưa bảo hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Thực ra hiền thục cũng là nguyên khí của quốc gia.

Tôi hiểu cha tôi đánh giá cao sự thủ tiết chờ người yêu gần ngót nửa thế kỷ của cô. Cũng qua câu chuyện của cha, tôi được biết cô chú đang sắp đặt đưa cô con gái thứ hai của chú từ Sài Gòn ra Huế ở với cô để đi học.

- Thế cũng tốt! Cha tôi nói - Rồi cô của các con sẽ có con gái, con trai, về sau sẽ có dâu, có rể… Không có phúc nầy thì con người ta ở đời sẽ hưởng được phúc khác chứ! Dễ gì mấy ai làm được như cô?

H.K.L
(260/10-10)





Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NHẤT LÂMKhông biết duyên cớ từ đâu mà cô Ngọc ở Hà Nội chạy lên Thái Nguyên rồi dừng chân dưới chân đèo Nhe mở quán qua ngày.

  • NGUYỄN NGỌC LỢI Từ đường phố chính, lối rẽ chếch trái nghiêng thoai thoải. Đoạn đường tráng nhựa được xẻ xuống giữa hai bờ đất. Phía trên, không cao lắm là những biệt thự, những kiểu dáng kiến trúc lạ mắt. Trước mỗi ngôi nhà là những khoảng sân có bồn hoa, bồn tiểu cảnh và cơ man nào là các dò lan đua nhau khoe sắc.

  • TRẦN HẠ THÁP1/ Trong một lần lên Tây nguyên đã lâu... Câu chuyện dọc đường vẫn làm tôi thao thức mãi. Đấy là lần xe hỏng. Lùi lại Quy Nhơn hoặc tiến tới thị xã Plây Ku đều phải mất nhiều tiếng đồng hồ. Bấy giờ, chỉ mới tắt mặt trời nhưng không hy vọng tiếp tục cuộc hành trình. Mọi hành khách đành phải qua đêm ở lưng chừng đèo An Khê...

  • NGUYỄN XUÂN HOÀNGĐêm dường như đã xuống từ lâu lắm. Chỉ nghe lao xao tiếng nước suối chảy như một khúc đàn cầm. Nguyễn ngồi một mình trong thư phòng. Đôi cánh tay dài quá gối để hờ hững lên thành ghế tựa được làm từ mây rừng Côn Sơn. Ông hướng đôi mắt sâu thẳm nhìn xoáy vào bóng rừng chập chùng một màu đen nhức mắt. Xa lắc trên cao vầng trăng thượng huyền nhỏ và mỏng như một nét mày duyên nợ.

  • VÕ THỊ XUÂN HÀTặng cậu tôiTập truyện thứ X bộ truyện "Những trang viết lạ" vừa phát hành, nhiều người đã gọi điện đến hỏi, cái truyện ngắn "Chuốc mấy nậm trường" moi ở đâu ra vậy? Tác giả Trần Sao là ai vậy? Nghe chừng có vẻ là tay viết trẻ mới xuất hiện? Hay thằng cha nhà văn nào chán đời núp bóng tên con để xả sú?

  • HOÀNG NHẬT TUYÊN(Chùm truyện ngắn mini)

  • PHẠM XUÂN PHỤNG(Tặng Hoạ sĩ Trần Hữu Nhật)Hắn là một hoạ sĩ.Gay cấn hơn, hắn còn là một hoạ sĩ trẻ!

  • XUÂN ĐÀIChúng tôi làm việc cho ông Gofhua-Marino đến nay đã là 12 năm 3 tháng. Ông người Mỹ này tuyển người không giống ai. Quảng cáo vỏn vẹn có mấy dòng trên báo: Cần hai chuyên viên giúp việc, tuổi từ bốn lăm đến năm lăm, viết và nói tiếng Anh, tiếng Pháp, thông thạo...

  • HƯƠNG LAN(Tặng mẹ)Mẹ tôi mất trong một lần sinh khó. Mấy tháng sau, đứa em gái bất hạnh của tôi cũng không sống nổi vì thiếu sữa mẹ. Năm ấy tôi mới được sáu tuổi. Rồi thầy tôi (tôi gọi cha bằng thầy) đi thêm bước nữa. Cũng như những phụ nữ muộn chồng khác, người mẹ kế của tôi tính tình luôn cau có khó chịu, hình như đó là tâm lý chung của họ.

  • NGUYỄN TRƯỜNGMưa. Màn mưa giăng giăng trắng đục cả bầu trời. Mưa dầm dề suốt tháng không có lấy một ngày tạnh ráo.Trong ngôi nhà gỗ ba gian tối tăm ẩm ướt những giọt nước mưa từ nóc cứ men theo đám rui mèn đã rũ mục rơi tí tách xuống nền nhà thành từng đám loang lổ nom đến chối mắt.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊSân ga ngày giáp Tết đông đúc và huyên náo khác thường. “Tàu S3 xin đường rồi!” Tiếng ai đó thốt lên. Thế là đám người trên sân ga như được tiêm thuốc kích thích. Trước hết là các chàng xe thồ, xích lô, rồi người đưa kẻ đón chạy qua chạy lại, í ới gọi nhau.

  • NGUYỄN THỊ LÊ NA Chiếc Suzuki chồm lên trên con dốc ngoằn nghoèo ghồ ghề đất đá. Người đàn ông cố giữ lấy tay lái dù vậy vẫn không tránh khỏi quệt vào đám cây cỏ dại ven đường. Xe chạy chậm dần và dừng hẳn trước ngôi nhà tranh thấp lè tè nép bên ngọn đồi heo hút. Người đàn ông khoác chiếc túi xách căng phồng rồi đi thẳng vào nhà vừa lúc ánh chiều sắp tắt.

  • VIỆT HÙNGChuyện ghen tuông của phụ nữ ư? Có gì lạ đâu nhỉ? Vậy mà lúc nào cũng có thể trở nên những câu chuyện thời sự nóng hổi. Người ta túm năm tụm bảy; người ta quên ăn quên uống, quên cả công việc, nhiều khi cũng chỉ để ngồi mạn đàm tào lao quanh chuyện ghen bóng gió của ả A  hoặc ả B nào đó.

  • NGUYÊN QUÂN                             Chiếc roi mây lên nước thời gian bóng loáng, vẫn im lìm trên vách tường ố vàng màu vôi cũ. Chính sự im lìm của nó đã vô tình làm hằn lên số phận tôi một chuỗi dài bấp bênh cay đắng... Thầy ơi! nếu ngày xưa thầy cứ nhẫn tâm quất xuống, dù chỉ một roi thôi thì giờ đây cuộc đời đâu thể quất lên người con lắm vết đau xé bầm tím...

  • DƯƠNG QUYẾNHuệ là một hoa khôi. Đài các, cao sang, quí tộc, tài năng, giàu có và hoang dã. Đó là nét đẹp trời sinh ban phát cho nàng.Huệ học rộng, đủ chất "cầm kỳ thi họa". Bốn môn cổ xưa ấy, môn nào Huệ cũng xuất sắc. Cô đỗ hai bằng đại học sử học, vi tính. Ngoài ra, cô còn đoạt luôn một bằng tiếng Anh tại Anh Quốc.

  • VŨ QUỲNH HƯƠNGLGT: Vũ Quỳnh Hương, tên thật là Nguyễn Vũ Quỳnh Hương, sinh năm 1957 tại Huế, hiện sống và làm việc tại San Jose, California (Hoa kỳ), đã có nhiều sáng tác thơ, văn trên các tạp chí Văn, Văn học và nhiều tuyển tập thơ văn ở hải ngoại. Tiêu biểu trong số đó là CUNG THỨC CÙNG THƠ MỘNG (thơ, in chung với Trân Sa, Lê Thị Huệ), MIỀN VĨNH PHÚC (truyện vừa)...

  • TRẦN THÙY MAIChúng tôi đến bản Tok, trời đã quá trưa. Người bản làm nương chưa về.. Dưới giàn bí, cô gái bản nằm ngủ hồn nhiên trên chiếc võng.

  • HỒNG NHU1.Ở độ cao ngọn núi trên một nghìn mét này, trong rừng sâu có lẽ chưa ai bước chân tới, dưới gốc một cây trâm già to cỡ hai người ôm tỏa bóng vòm hình thang chéo mỗi khi mặt trời chiếu thẳng góc, có một túp lều nhỏ lợp bằng tranh săng đã cũ trông như một cái nơm úp chụp xuống đất.

  • TRẦN THÙY MAIKhi mới vào tu học, tôi được giao chăm sóc vườn hoa trước chùa. Tên vườn là Vô Ưu, nghĩa là không phiền não. Vậy mà tôi đã bắt đầu ưu phiền từ đó. Tiết mạnh xuân, thầy tôi cho dựng thêm mấy nếp nhà cỏ men hồ. Đệ tử dạo này đã hơn mười người, phải có chỗ để tĩnh tâm, tụng niệm. Mỗi nếp nhà được đặt một cái tên. Nhà tôi ở ngay bên khóm hoa súng tím, gọi là Lăng Hoa Cốc.

  • DƯƠNG ĐỨC KHÁNHCho đến thời buổi này, cái chợ làng Thanh vẫn đông một khúm lèo tèo dưới tán cây sen cổ thụ vào buổi chiều xế. Vẫn làng tàng, xập xệ như cái tên gọi xưa nay: Chợ Kệ!. Cái tên chẳng ăn nhập gì đến tên làng, tên đất nhưng nó gắn liền với bản chất xuề xòa, nhân hậu của những lớp người quê bao đời nghèo khó.