Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2025) - Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại”

15:16 28/08/2025
Sáng ngày 28/8, tại TP Huế đã diễn ra Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2025) - Ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại”. Hội thảo do Ủy ban nhân dân thành phố Huế phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam và Hội Khoa học Lịch sử thành phố Huế tổ chức.

Tham dự có nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm – Nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị - Nguyên Trưởng ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương, đồng chí Nguyễn Chí Tài - UVTV Thành uỷ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế, bà Nguyễn Thị Ái Vân - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Huế, cùng đông đảo các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, lãnh đạo từ nhiều trung tâm học thuật có uy tín của đất nước, các địa phương…

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Tiến sĩ Phan Tiến Dũng – Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Huế nhấn mạnh, cách đây 80 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn thể dân tộc Việt Nam nhất tề vùng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước, làm nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam) - nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Tuyên ngôn độc lập không chỉ là tuyên bố về sự ra đời của một quốc gia có chủ quyền mà còn là tuyên ngôn nhân quyền của Nhà nước Việt Nam, trong đó thừa nhận các quyền cơ bản của con người.

Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt lịch sử trọng đại trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc, chấm dứt ách thống trị gần một thế kỷ của thực dân Pháp, xóa bỏ sự chiếm đóng của phát xít Nhật, và kết thúc chế độ phong kiến tồn tại hàng nghìn năm. Từ đây, Việt Nam bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đồng chí Nguyễn Chí Tài - UVTV Thành uỷ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế phát biểu tại Hội thảo


Hội thảo đã nhận được 40 tham luận do các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, giảng viên và nghiên cứu viên đến từ nhiều cơ quan, đơn vị trên khắp cả nước. Các tham luận tập trung vào ba nhóm chủ đề chính: Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945; Huế trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945; Vai trò các lực lượng, tổ chức ở Huế trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Các vấn đề mà các tham luận đưa ra có quan hệ mật thiết với nhau.

Với phần chủ đề Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các tham luận tập trung phân tích nhiều phương diện quan trọng của Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Các nội dung đã khẳng định thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám, mở ra kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; làm rõ vai trò lãnh đạo của Đảng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và nghệ thuật chớp thời cơ; phân tích vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng những nhà cách mạng tiêu biểu; luận giải cơ sở ban đầu trong quan hệ hợp tác Việt - Mỹ; giá trị phổ quát của Tuyên ngôn Độc lập; đánh giá những quyết sách chiến lược nhằm củng cố, bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ; nghiên cứu diễn biến, ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng Tám tại một số địa phương.

Tiến sĩ Phan Tiến Dũng – Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Thành phố Huế phát biểu đề dẫn Hội thảo


Chủ đề Huế trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các tham luận đã làm sáng tỏ các nội dung: Phân tích vị thế chính trị - lịch sử đặc biệt của Huế đối với quốc gia, dân tộc; ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng Tám tại Huế đối với tiến trình cách mạng Việt Nam. Đặc điểm của Cách mạng Tháng Tám ở Huế, từ đó khẳng định: Huế là địa phương điển hình cho cuộc khởi nghĩa giành chính quyền của toàn dân; khởi nghĩa giành chính quyền ở Huế kết hợp 2 hình thức: từ trên xuống và từ dưới lên; bối cảnh ra đời và hoạt động của các tổ chức Việt Minh Thuận Hóa, Việt Minh Nguyễn Tri Phương tại Kinh đô Huế; Cuộc vận động của Mặt trận Việt Minh Nguyễn Tri Phương với Nội các Trần Trọng Kim và vua Bảo Đại…; thắng lợi của khởi nghĩa giành chính quyền ở Huế trực tiếp chấm dứt sự tồn tại của chế độ quân chủ; Cách mạng Tháng Tám ở Huế góp phần quan trọng đánh dấu việc “chuyển giao quyền lực” đúng theo yêu cầu của Nhà nước Dân chủ cộng hòa.

Phân tích dư luận quốc tế về tình hình Huế trong giai đoạn từ sau cuộc đảo chính Nhật (9/3/1945) đến thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám. Qua đó đặt ra vấn đề so sánh vị thế và vai trò của Huế trong tổng khởi nghĩa giành chính quyền và trong tiến trình xây dựng một quốc gia độc lập.

Chủ đề Vai trò các lực lượng, tổ chức ở Huế trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các tác giả tập trung vào các vấn đề: Sự tham gia và đóng góp của nhiều lực lượng, tổ chức chính trị - xã hội giữ vai trò quyết định. Công tác tuyên truyền, vận động do Đảng bộ lãnh đạo đã tạo nền tảng chính trị, tư tưởng cho phong trào cách mạng. Lực lượng tự vệ vừa trực tiếp tham gia khởi nghĩa giành chính quyền, vừa đặt cơ sở cho sự hình thành lực lượng Công an sau này. Mặt trận Tổ quốc, thanh niên, Trường Thanh niên Tiền tuyến, trở thành lực lượng xung kích, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc khởi nghĩa.

Bên cạnh đó, dấu ấn của một số nhân vật lịch sử tiêu biểu cùng những địa danh gắn với phong trào cách mạng đã trở thành những minh chứng sống động cho tiến trình lịch sử cách mạng ở Huế. Giá trị văn hóa Huế không chỉ được gìn giữ, phát huy trong suốt 80 năm qua, mà còn trở thành động lực quan trọng cho sự phát triển địa phương trong bối cảnh mới…

PGS - TS Đinh Quang Hải - Tổng Biên tập Tạp chí Nghiên cứu lịch sử phát biểu tham luận tại Hội thảo


Hội thảo cũng đã thảo luận nhiều vấn đề về những bài học về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân và vận dụng thời cơ cách mạng có thể áp dụng trong xây dựng đất nước hiện nay; các quyết sách, chiến lược lãnh đạo nào của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đóng vai trò then chốt trong thành công của cách mạng; so sánh cách nhìn nhận về tính thời cơ trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 của các học giả nước ngoài đã với nhận thức trong nước.

Đặc biệt, Hội thảo cũng đã chia sẻ các vấn đề về những sự kiện xảy ra ở Huế trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945; so sánh vị thế và diễn biến của Huế với các địa phương khác; vai trò của Đảng bộ, các lực lượng tự vệ, thanh niên và Trường Thanh niên Tiền tuyến trong thắng lợi Cách mạng Tháng Tám ở Huế gợi mở bài học về huy động sức mạnh toàn dân.

Nhà Sử học Dương Trung Quốc phát biểu tại Hội thảo


Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Chí Tài - UVTV Thành uỷ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế  nhấn mạnh: Tám mươi năm đã trôi qua, nhưng những giá trị của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 vẫn vẹn nguyên, trở thành nguồn động lực to lớn cho sự phát triển của đất nước và thành phố Huế. Việc nghiên cứu, nhìn nhận lại những giá trị lịch sử của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 không chỉ là dịp để ôn lại quá khứ hào hùng, tri ân các thế hệ đi trước, mà còn là bài học quý báu để thành phố Huế tiếp tục phát triển nhanh và bền vững hơn trong tương lai.

Thành phố Huế, hiện mang trong mình 08 di sản được UNESCO vinh danh, hơn 200 di tích được xếp hạng các cấp, 08 di sản phi vật thể quốc gia, 05 bảo tàng công lập và 04 bảo tàng ngoài công lập, 14 hiện vật/nhóm hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia. Quần thể di tích Cố đô Huế, một di sản văn hóa thế giới đang từng bước chuyển mình từ tình trạng “cứu nguy khẩn cấp” sang “ổn định và phát triển bền vững”. Hiện nay, thành phố Huế đang nỗ lực phát triển xứng tầm với vai trò thành phố trực thuộc Trung ương, xây dựng vị thế là Thành phố Festival đặc trưng của Việt Nam, Thành phố Văn hóa ASEAN, Thành phố Xanh quốc gia… Đồng thời, không ngừng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tập trung phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao chất lượng đời sống của người dân.

 


Hội thảo góp phần làm sáng rõ hơn ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại của Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 khẳng định con đường cách mạng đúng đắn mà Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn cũng như vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Từ ánh sáng của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9,  chúng ta có thêm niềm tin mãnh liệt vào những kỳ tích trong công cuộc xây dựng, phát triển và hội nhập, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.

 

 

 

Phương Anh

 

 

 

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Tin nổi bật
  • Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và  Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn...  đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.

  • Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các  "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".

  • Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.

  • NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường)  Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”.  Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới  được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu  đó.

  • Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…

  • “…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.

  • Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.

  • Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.

  • Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.

  • Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.

  • Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ... 

  • Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.

  • Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.

  • Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.

  • Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.