Đọc “Vông vang” của Lê Tấn Quỳnh - Hành trình của ảo giác hoa

14:32 30/03/2009
HOÀNG DIỆP LẠCBất chợt giữa một ngày mưa gió, nhìn những hạt nước toé lên từ mặt đất như những đoá hoa mưa. Một loài hoa của ảo giác. Có thể trong tâm trạng như vậy, Lê Tấn Quỳnh chợt hỏi:Hoa vông vangCó hay không

Khi ý niệm câu hỏi vừa hình thành cũng là thời khắc hé nở một bông hoa vông vang trong tâm tưởng Quỳnh. Và kể từ giây phút đó anh đã lao vào một cuộc tìm kiếm:
Tôi tìm hoa
Tôi tìm tôi
...
Mà như thiếu nợ
giữa trời
Thi ca

Hành trình đi tìm hoa cũng là hành trình đi tìm cái đẹp của thi sĩ, mà văn hào Dostoevsky đã nói: “cái đẹp sẽ cứu rỗi thế giới”. Cái đẹp ở đây, phải chăng là cái đẹp trong mỗi cá thể, sự thăng hoa của mỗi tâm hồn cùng hòa lại tạo thành cái đẹp của xã hội. Nhưng để có được cái đẹp đúng nghĩa thì không thể thiếu chân và thiện. Điều này lý giải vì sao Chân Thiện Mỹ luôn đồng hành cùng nhau.
Trên con đường kiếm tìm cái đẹp, tác giả như rơi vào những vòng cung đầy mê hoặc:
Đó là cuộc khép mở của những nỗi bờ tức ngủ
Cứ giăng ta ngơm ngớm đường cong
để rồi
Trong chiếc đồng hồ bụi phủ
Cái xoay kim không cứu nổi một vòng...

“Một vòng” nghe sao quá đơn giản, vậy mà mấy ai đi hết được vòng đời. Phải chăng mỗi chúng ta là một chiếc đồng hồ phủ đầy bụi của đời, bụi của tri thức, của sự vong thân và của nỗi ám ảnh mơ hồ về thời gian. Và một ngày nào đó chợt nhận ra rằng, chúng ta chưa bao giờ đi hết một vòng người.
Gửi cả vào ngày phiến sông mền mệt
Với cuộc - trôi - người - bóng lao xao

Sau một ngày tất bật, soi mình bên bến sông tưởng chừng để được ngơi nghỉ, nào ngờ đâu trong thăm thẳm vẫn lưu tồn một cuộc - trôi - người - bóng lao xao.
Trong tập thơ Vông Vang gồm 33 bài, tác giả đã tạo ra những hình ảnh và câu chữ mới, bằng một âm hưởng cưỡng bức qua những kỹ thuật cắt từ và ghép từ nhưng chưa đạt đến tự nhiên. Điều này đã khiến người đọc rơi vào những khúc trầm và đôi khi hụt hẫng, mà trong âm nhạc chính là những dấu lặng nhằm tạo ra khoảng sâu trong người thưởng ngoạn. Ở đây, tác giả gọi là những nốt câm:
Học nói tên mình với những nốt câm
Nhiều hình ảnh mới đã được tác giả tạo ra như:
Những vỡ vạc trắng từng cọng máu
Mảnh sân già thâm thấm nắng như trôi

Nhiều bài thơ trong tập còn sử dụng rất nhiều từ láy và hình ảnh thành phố như một ngụ ngôn mà Lê Tấn Quỳnh muốn nhắn nhủ với mọi người:
Thành phố
Một đường gân dài manh da hoá quặng
Và những lúc mảnh trăng non ngơ ngác giữa vòm trời đã kéo căng “bài thơ đô thị” vào cung bậc thi ca:
Thành phố
Chiếc liềm nhỏ cứa lên mê khúc
hay
Thành phố thông gió trái tim
...
Thành phố thắt đáy lưng ong
với đường cong nỗi bọt
...
Thành phố rêu...

Thành phố nơi Quỳnh đang sống được mệnh danh là thành phố thi ca và cũng rất mong manh mỗi khi chiều xuống, đó là những phút giây thi sĩ chợt nhìn về phía trời tây và cảm nhận:
Thành phố như một ráng mây

Thành phố nuột nà đến tận cái mong manh
trong những ngày thành phố này nở rộ những đoá hoa mưa, đẹp và buồn đến não lòng, một loài hoa của ảo giác trong những ngày:
Thành phố đầy mưa
Và trong bài “Vô Cảm” thi sĩ như đã cảm ngộ:
Nửa cơn gió cũng trốn tìm bặt câm
Sau cái phủ phê lạnh lùng của chớp
Ở cơn say mang dung môi nườm nượp
Những hình nhân rờ rẫm đoán chi nhau

Cuối cùng, tác giả nhận ra tuồng ảo hoá đang bị thời gian điều động:
Trong cái ảo giác cộm lên tất bật cũn cỡn
Bới cào nháo nhác thứ ngôn ngữ vo ve
hay
Những con ruồi rụng từ sâu tích tắc
Học lóm thời gian từ cái ngửa mặt trôi
Thời gian như một nỗi ám ảnh đã dẫn dắt nhà thơ nhập vào cơn ảo giác về một cuộc người, để rồi
Ngay cái nhìn cũng bạc
Tan đi ruỗng mục trong đời..

Những cánh tay vuốt mùa ra trên tuổi
Thời gian khấp khới bước qua sân.
L.H.L
241/03-09

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • TRẦN HUYỀN SÂM Một mùa đông ở Stockholm của Agneta Pleijel là một hiện tượng nghệ thuật độc đáo, tiêu biểu cho tính chất “đả phá thể loại” của tiểu thuyết hiện nay. Tác phẩm dung nạp nhiều đặc tính của tiểu thuyết Châu Âu hậu hiện đại: Phép giản lược tối thiểu, lối kể chuyện tung hứng, thủ pháp lạ hoá hình thức văn bản tác phẩm, đặc biệt là kiểu tự thuật “đánh tráo” chủ thể trần thuật.

  • HỒ THẾ HÀSerenade của Peter Kihlgard là một truyện ngắn có cấu trúc hiện đại. Trước hết là ở nghệ thuật ngôn từ và điểm nhìn văn bản.

  • BỬU NAM Hình thức lạ lùng gây tò mòTrước hết về mặt hình thức, tiểu thuyết khêu gợi sự tò mò ở người đọc với cách bố trí các tiêu đề in hoa, dày đặc đến hàng trăm suốt tác phẩm, xen lẫn các tiêu đề bằng tiếng Anh “I have been calling for more than an hour... But It's me”...

  • NHỤY NGUYÊN

    Sự đặc biệt của dòng thơ hậu chiến là luôn luôn khuấy động trong cái mênh mông vô chừng tưởng đã lắng xuống những vỉa quặng lấp lánh sau 30 năm đằng đẵng.

  • PHẠM QUÝ VINH Sau khi lên nắm chính quyền ở miền Nam Việt Nam, Ngô Đình Diệm đã thi hành một chính sách đối nội hết sức phản động. Chính quyền Ngô Đình Diệm đã sử dụng nhiều thủ đoạn nham hiểm nhằm khủng bố những người kháng chiến, những người yêu nước.

  • VŨ NGỌC KHÁNHLTS: Ngày 17-11-2007, tại Văn miếu Quốc tử giám Hà Nội, Trung tâm Minh Triết Việt đã tổ chức Lễ tưởng niệm các nhà giáo Đông Kinh Nghĩa Thục. Giới trí thức học thuật của Hà Nội, nhiều thanh niên, sinh viên và hậu duệ của một số nhà Đông Kinh Nghĩa Thục (ĐKNT) đã đến dự.

  • MAI VĂN HOAN     Nhà xuất bản Văn học vừa ấn hành tập thơ Cõi lặng của Nguyễn Khoa Điềm. Cõi lặng gồm 56 bài, đa phần được viết sau khi tác giả nghỉ hưu. Điều đó cũng là lẽ thường. Các nhà thơ như Nguyễn Trãi, Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Khuyến... đều như thế cả. Khi đương chức họ bận trăm công nghìn việc. Phải đến lúc nghỉ hưu họ mới sống thoải mái hơn, dành nhiều thời gian cho thơ hơn. Đọc Cõi lặng ta mới thấu hiểu tâm trạng của nhà thơ, mới nghe được nhịp đập của một trái tim nhiều trăn trở.

  • HỒNG NHU“Trường đại học của tôi” là cuốn sách thứ 4 của Nguyễn Nguyên An (tức Nguyễn Văn Vinh) trình bạn đọc trong khoảng mười năm trở lại đây. Ba cuốn trước là truyện ngắn, cuốn này là truyện dài.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊChỉ mới qua hai tác phẩm “Báu vật của đời”(NXB Văn nghệ TPHCM, 2001) và “Đàn hương hình”(NXB Phụ nữ, 2002), Mạc Ngôn - nhà văn “hạng nhất” thuộc Cục Chính trị Bộ Tổng Tham mưu Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc - đã trở nên nổi tiếng ở Việt Nam, thậm chí đã vượt lên cả những “ngôi sao” quen thuộc như Giả Bình Ao, Trương Hiền Lượng, Vương Mông... và cả nhà văn Cao Hành Kiện (Noben 2001).

  • ĐỖ XUÂN NGÂNTôi hân hạnh được đọc tác phẩm Đời hoa, tập tản văn của nhà văn Nguyễn Khắc Phê do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành 1999.

  • NGUYỄN QUANG HÀ(Đọc Lãng Đãng Mây Trời của Thanh Nhơn - NXB Thuận Hoá - năm 2001)Gấp tập thơ "Lãng đãng mây trời" lại, tôi như thấy dưới mái tóc bồng bềnh trong gió của ông là cặp mắt nhìn xa xăm, phiêu diêu, và quanh đâu đây là hương rượu nếp thơm nồng toả ra từ vành môi tủm tỉm cười của ông.

  • HOÀNG BÌNH THI (Đọc thơ HÀ MINH ĐỨC)Trong cơn mưa đầu mùa tầm tã của xứ Huế, tôi đọc lại những bài thơ của giáo sư Hà Minh Đức với một nỗi buồn riêng. Một chút ngạc nhiên mà chẳng ngạc nhiên chút nào, khi song hành với sự uyên bác trong học thuật là một tâm hồn nhạy cảm và tinh tế vô cùng.

  • LÊ THIẾU NHƠN(Tản văn và bình văn của nhà văn - nhà báo Trần Hữu Lục)Một cuốn sách tập hợp những bài báo của nhà văn Trần Hữu Lục sau nhiều năm anh đồng hành với bè bạn văn nghệ.

  • HOÀNG KIM ĐÁNGÔng nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ này là một trong những nhà văn châm biếm đứng hàng đầu thế giới. Hai mươi năm trước, ông đã đến Việt . Sở dĩ tôi khẳng định chắc chắn như vậy, bởi tôi có trong tay dòng bút tích ghi rõ năm tháng và chữ ký của tác giả; thậm chí còn chụp ảnh kỷ niệm với ông nữa. Tấm ảnh ấy, những dòng bút tích ấy, hiện còn lưu giữ trong cuốn truyện "NHỮNG NGƯỜI THÍCH ĐÙA", sách đó Nhà xuất bản Tác Phẩm Mới của Hội Nhà văn Việt Nam xuất bản lần thứ nhất.

  • HỒ THẾ HÀ(Đọc Cho từng ánh lửa, tập thơ của Hải Trung, NXB Thuận Hoá - Huế, 1999)Sự hiện diện của thơ Hải Trung trong đội ngũ những người sáng tác trẻ ở Huế là một niềm vui sau nhiều năm lặng lẽ âu lo của nhiều người về thế hệ làm thơ kế cận của xứ sở được mệnh danh là giàu mơ mộng thi ca này.

  • NGUYỄN XUÂN HOÀNG(Đọc tập truyện "Ngôi nhà hoang bí ẩn" của Phan Văn Lợi)Tôi đọc mê mải tập truyện đầu tay của tác giả Phan Văn Lợi. Cái tựa "Ngôi nhà hoang bí ẩn" gợi trong lòng người đọc một câu hỏi ban đầu: Cuốn sách viết về cái gì đây? Càng đọc, càng bị cuốn hút khi cùng anh trở lại miền ký ức, để đi qua những năm tháng chiến tranh khốc liệt.

  • LÊ MỸ ÝSau một loạt tác phẩm và tác giả được giới thiệu trên nhiều lĩnh vực tôn giáo, triết học, văn hoá, khoa học và nghệ thuật để làm tư liệu nghiên cứu và tham khảo, trong quý một năm nay, Nhà xuất bản Văn học lại tiếp tục cho ra mắt bộ sách lớn:"Krishnamurti - cuộc đời và tư tưởng" do Nguyễn Ước chuyển ngữ. Đây là một bộ sách công phu và được nhiều độc giả chờ đợi đón đọc.

  • VĂN CẦM HẢI       (Nằm nghiêng - Thơ- Nxb Hội Nhà văn 5/2002)Trên đất Thư "viết buồn thành mưa". Dưới trời Thư "viết buồn thành gió". Giữa đời Thư "viết nỗi buồn sống".

  • TRẦN THUỲ MAIThơ Ngàn Thương bàng bạc một nỗi quan hoài. Trong thơ anh, ta luôn gặp một vẻ quyến luyến ngậm ngùi, đúng như ấn tượng từ cái bút danh của tác giả: Ngàn Thương.

  • NGUYỄN TRỌNG TẠOLTS: Vậy là đã đúng một chu kì World Cup, nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường bị “cải bệnh hoàn đồng” và phải tập ăn tập nói, tập đi tập đứng lại từ đầu. Dù vậy, anh vẫn viết được và viết hay như trước.Trong dịp Festival Huế 2002, đã diễn ra một cuộc hội thảo văn học về Hoàng Phủ Ngọc Tường nhân bộ tuyển tập của anh được Công ty Văn hóa Phương ấn hành.Sông Hương xin trân trọng giới thiệu một số ý kiến đã thành văn được trình bày trong hội thảo đó.