Một tín hiệu vui cho mỹ thuật Việt Nam khi mới đây hàng loạt các tác phẩm tranh Việt đã tạo nên những kỷ lục trên các sàn đấu giá quốc tế. Tuy nhiên, đằng sau nhưng niềm vui đó là những nỗi buồn của mỹ thuật Việt Nam ngay chính trên sân nhà.
Bức tranh “Làng quê Bắc Bộ” của họa sĩ Lương Xuân Nhị.
Những bức tranh bạc tỷ
Kỷ lục đầu tiên phải kể đến bức “Nude” (Khỏa thân, sơn dầu, 90,5 x 180,5 cm) của cố họa sĩ Lê Phổ được bán với giá gần 10,925 triệu HKD (gần 1,4 triệu USD hoặc hơn 32,3 tỷ đồng), tăng 2,5 lần so với giá khởi điểm tại phiên đấu giá Thế kỷ 20 và nghệ thuật đương đại tại Christie’s Hong Kong vừa diễn ra vào cuối tháng 5/2019. Cũng tại phiên đấu giá này bức “Le Bain de Mer” (Tắm biển) cũng của họa sĩ Lê Phổ cũng đã được bán giá 3,96 triệu HKD (hơn 500.000 USD).
Ngoài ra, trong sự kiện đấu giá này, bức “Les Désabusées” (Vỡ mộng, lụa, 92,5 cm x 57 cm, 1932) của họa sĩ Tô Ngọc Vân được bán hơn 9,1 triệu HKD (hơn 1,1 triệu USD hoặc gần 26 tỷ đồng), tăng gần 4 lần so với giá khởi điểm. Chưa dừng lại ở đó, mới đây tại nhà đấu giá nghệ thuật Aguttes (Paris, Pháp) bức “Village du Haut Tonkin” (Làng quê Bắc Bộ, sáng tác năm 1939) - bức tranh sơn dầu lớn nhất của họa sỹ Lương Xuân Nhị đã được gõ búa với giá 215 nghìn USD. Sau khi cộng thêm các chi phí khác, tổng giá trị bức tranh hơn 280.000USD, tương đương 6,6 tỷ đồng. Cũng tại phiên đấu giá này tác phẩm lụa “Auprès du grand – père” (90,5 x 63,5cm, sáng tác năm 1974) của họa sĩ Mai Trung Thứ đã được bán thành công với giá 182 nghìn Euro…
Có thể thấy, chỉ trong một thời gian ngắn hàng loạt các tác phẩm mỹ thuật Việt đã liên tiếp cán mốc ngoạn mục trên sàn đấu giá quốc tế. Thậm chí ngày càng có nhiều các tác phẩm hội họa Việt Nam được giao dịch trên các sàn đấu giá công khai quốc tế với mức giá lên tới con số… 1 triệu USD. Đây là những cột mốc về giá trị tác phẩm liên tiếp bị phá vỡ trong vài năm trở lại đây. Ở đó, cho thấy sức hút lớn lao của các bức tranh Việt thời kỳ “mỹ thuật Đông Dương”.
Nhìn nhận về vấn đề này, họa sĩ Lương Xuân Đoàn- Phó Chủ tịch thường trực Hội Mỹ thuật Việt Nam cho rằng: “Việc đấu giá các tác phẩm của các hoạ sĩ Đông Dương đã dần dần khẳng định những đóng góp và cống hiến của họ đối với nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại. Trước đây, hình tượng thiếu nữ áo dài gắn bó với mỹ thuật Đông Dương nhưng qua những tác phẩm đấu giá “bạc tỷ” chúng ta lại phải thay đổi cách nhìn”. Ở đó, họa sĩ Lương Xuân Đoàn cho rằng chắc chắn sẽ có những bí ẩn khác trong thế giới sáng tạo mỹ thuật của các họa sĩ Đông Dương, nhất là mảng tranh khoả thân. Và thông qua những bức tranh trước đây chưa hề được xuất hiện nhiều, người ta có thể hình dung rõ hơn về chặng đường hoạt động mỹ thuật của các nghệ sĩ.
Việc đưa các tác phẩm chưa từng được công bố của các hoạ sĩ Đông Dương là một khám phá mới về các tác giả cũ. “Tôi cho đây là tín hiệu vui vì nếu không khẳng định được các giá trị của thế hệ vàng mỹ thuật Đông Dương thì sẽ khó lòng tiếp nhận những giá trị mới của các thế hệ tiếp theo, từ khoá kháng chiến chống Pháp đến chống Mỹ rồi đầu đổi mới và hậu đổi mới”- hoạ sĩ Lương Xuân Đoàn chia sẻ.
Nhìn trong nước
Với một thị trường mỹ thuật đang phát triển tại Việt Nam tồn tại vô vàn những rối ren, bất cập của nạn tranh giả, sự không minh bạch trong đấu giá... Tại Việt Nam, việc bán tranh qua hình thức đấu giá thời gian qua đã hé lộ nhiều vấn đề bất cập, thiếu tính chuyên nghiệp, dẫn đến nhiều rắc rối liên quan không đáng có. Mặc dù, hoạt động của các sàn giao dịch tranh còn tạo điều kiện cho các tác giả trẻ khẳng định giá trị và đóng góp vào sự nhộn nhịp, đa dạng của thị trường còn bỏ ngỏ, bấy lâu hoạt động chưa hiệu quả này.
Tuy nhiên, rất nhiều nhà phê bình mỹ thuật bày tỏ sự băn khoăn khi các sàn đấu giá được tổ chức chưa giải quyết được câu chuyện nghệ thuật. Bởi với các thực chất các sàn đấu giá chỉ là một kiểu làm ăn mới trong lĩnh vực mỹ thuật mà nếu không có hành lang pháp lý tốt, không có những quy định ngặt nghèo cần thiết thì rất dễ tạo ra những hệ lụy, thậm chí làm xấu hình ảnh mỹ thuật trong nước. Một trong những mình chứng rõ nhất là triển lãm “Những bức tranh trở về từ châu Âu” của một nhà sưu tập Việt kiều đã bị họa sĩ Thành Chương lên tiếng tố cáo, rằng tranh của anh đã bị người bán thay đổi chữ ký thành tranh của họa sĩ Tạ Tỵ.
Chưa kể, tại các sàn đấu giá mỹ thuật tại Việt Nam thời gian qua là vô số “chuyện dở khóc dở cười” xảy ra xung quanh việc trúng đấu giá mua tác phẩm rồi là... “bỏ trốn”. Cá biệt, nhiều “đại gia” bỏ số tiền bạc tỷ đã quay ngoắt lại kiện nhà đấu giá vì cho rằng bức tranh của họ mua không phải là tranh thật. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới bất cập này là chưa có những quy định rõ ràng về việc thẩm định tác phẩm để các nhà đấu giá lấy đó làm căn cứ. Thậm chí, nhiều chuyên gia về mỹ thuật còn tỏ ra hoài nghi về việc rất có thể có những sàn đấu giá sẽ tiếp tay cho “cò mồi” đưa tranh giả vào bán, hay có những hình thức gian lận khác trong kinh doanh.
Và như họa sĩ Trần Khánh Chương - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam thừa nhận, mặc dù hiện nay mỹ thuật phát triển mạnh mẽ và đa dạng nhưng không phát hiện được bản sắc riêng nếu không có bút ký. Tính quốc tế hóa trong mỹ thuật cao nhưng tính bản sắc bị giảm bớt. Nhưng hơn cả với ông điều lo nhất hiện nay là tranh giả. Vì không được tiếp xúc trực tiếp với tác phẩm nên mỗi khi nghe có tác phẩm được đấu giá cao lại gợn lên một lo lắng “Có phải tranh thật hay không?”.
Theo Minh Sơn - ĐĐK
Trên nóc một tòa nhà cao tầng ở thành phố T., người ta gắn lên đấy dòng chữ ngất nghểu, rõ to, gò bằng thép không rỉ, cách mấy cây số cũng nhìn thấy: Phân bón hữu nghị. Từ xưa đến nay chỉ nghe nói phân dùng để bón lúa, phân bón khoai sắn, và phân bón các loài cây khác… chưa nghe nói phân bón hữu nghị bao giờ. Chắc bón loại phân này, tình hữu nghị giữa các dân tộc tăng trưởng nhanh chăng? Loại phân bón hữu nghị có lẽ ngành ngoại giao đặt hàng?!
(SH) - Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, nghề làm báo nhiều khi ăn nhau ở ý tưởng. Một sự kiện đã được hàng chục báo đưa đến nhàm, nhưng người viết sau vẫn có chỗ đứng nếu như có ý tưởng mới.
(SH) - Không khác nào một sự nghịch lý trớ trêu khi người tiêu dùng và dư luận cả nước lên tiếng yêu cầu đã lâu song vẫn chưa “được” cơ quan quản lý nhà nước và những doanh nghiệp kinh doanh công khai Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.
QUANG PHONG
Đóng và mở - hai vấn đề tưởng chừng như rất mâu thuẫn nhưng lại là quan điểm rất cần thiết phải được lưu tâm trong quy hoạch, phát triển đô thị Huế. Đóng - là để bảo tồn những giá trị của di sản trước sự xâm thực của làn sóng phát triển và mở - đó là vai trò lan tỏa, kết nối với các đô thị để bảo đảm sự phát triển hài hòa, bền vững và có sức sống của đô thị sau này.
(SH) - Báo chí trong nước tuần này tiếp tục cảnh báo về sự khó khăn của ngành nông nghiệp, vốn được coi là “trụ cột của nền kinh tế” nước nhà. Khảo sát của Tiền Phong cho hay : Nông, thủy sản Trung Quốc ngập tràn chợ Việt.
(SH) - Dự án bauxite tỉ đô ở Tây Nguyên đã cho ra lò những mẻ sản phẩm đầu tiên song rất đáng băn khoăn và suy nghĩ khi đó lại chẳng phải là những “trái ngọt đầu mùa”.
(SH) - Từ chuyện ở Tây Nguyên có địa phương xây dựng đến hơn 500 nhà văn hóa cộng đồng với kinh phí hàng chục tỉ đồng nhưng thưa thớt cư dân vào sinh hoạt, phải đóng cửa im ỉm đến chuyện các làng thanh niên lập nghiệp rộng mênh mông nhưng hoang vắng đã cho thấy nhiều nơi đang ném tiền qua cửa sổ.
(SH) - Gần đây tại Thừa Thiên - Huế, dư luận bàn tán xôn xao về việc cô giáo Hoàng Thị Mai, Hiệu trưởng Trường THPT Cao Thắng, thành phố Huế cho giáo viên làm đề thi của học sinh để kiểm tra chất lượng giáo viên ở trường.
Sau 56 ngày đêm chiến đấu, quân đội ta đã buộc hơn 10.000 quân Pháp phải đầu hàng, kết thúc thắng lợi chiến dịch Điện Biên Phủ (ngày 7/5/1954).
Thời gian gần đây, những bản nhạc rap tự sáng tác, tự chia sẻ của giới trẻ đang giành được nhiều sự quan tâm của công chúng bởi ngôn từ giản dị và ý nghĩa xã hội sâu sắc.
Nhà sử học Dương Trung Quốc đã nói như vậy khi hay tin Hiệp hội Vận tải đề xuất nên phá Đàn Xã Tắc để... xóa đi hình ảnh chế độ phong kiến mục nát.
1. Những ngày qua, cư dân mạng truyền nhau clip hàng trăm học sinh một trường THPT tại TP.HCM đồng loạt xé đề cương ôn tập môn Lịch sử, rồi lên tầng 2 thả xuống trắng cả sân trường.
Nhà nước kêu gọi cắt giảm chi tiêu thường xuyên 10% nhưng hầu hết các địa phương đều mạnh tay chi vượt dự toán. Tiền dành cho y tế, giáo dục dù ít ỏi nhưng lại xài không hết... Đó là những nghịch lý trong xài tiền ngân sách được chính các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra trong phiên họp mới đây.
1.000 tỉ đồng. Đó là số tiền mà Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) có thể phải đền bù cho chủ 12 dự án du lịch khi dừng xây dựng cảng Kê Gà ở tỉnh Bình Thuận.
1. Mấy ngày nay, thông tin người đàn ông không tay không chân Nick Vujicic, đến Việt Nam trong tháng 5 làm nhiều người ngóng đợi.
Mỗi năm hàng nghìn trí thức trẻ du học theo các con đường khác nhau và không ai trả lời được câu hỏi: Bao nhiêu người trong số họ sẵn lòng trở về với những khó khăn về lương bổng, cơ hội và điều kiện làm việc?
Trong những giá trị minh triết và sách lược tinh túy của tiền nhân, trọng dụng nhân tài mãi là bài học cho muôn đời sau.
Dù được tôn vinh là “báu vật nhân văn sống” nhưng bà Hà Thị Cầu và nhiều nghệ nhân khác phải sống chật vật với nỗi lo "cơm áo".
SHO - Xóa đăng ký thường trú với người đi tù hoặc người xuất cảnh từ hai năm trở lên. Cấm người chống tiêu cực phát tán thông tin trong kỳ thi. Chỉ được bày bán thịt bảo quản ở nhiệt độ thường trong vòng 8 giờ. Đó là những văn bản mang tên… "lú lẫn"!
Dự án bauxite Tây Nguyên của TKV ngay từ đầu đã được phản biện bởi nhiều cán bộ lão thành, nhà nghiên cứu khoa học và hàng ngàn người dân kiến nghị nêu những bất cập rất rạch ròi, sâu sắc về các mặt: An ninh, kinh tế, môi trường, văn hóa-xã hội.