TRƯƠNG ĐỨC THÀNH
Nhà hàng Tân Mỹ chỉ cách thành phố mươi dặm, nhưng hoàn toàn khác biệt với các nhà hàng chốn kinh thành.
Minh họa: Nguyễn Tuấn
Với vẻ đẹp thôn nữ, Tân Mỹ vừa trải rộng lòng đón gió biển Thuận An, đón trăng của cánh đồng Tân Mỹ, vừa lắng chìm với những suy tư toan tính; vừa lãng mạn như thơ trữ tình, vừa hiện thực như truyện vụ án. Đây chính là chỗ đổi gió cho những khách sộp có ô tô riêng và cho những "anh hùng thấm mệt”.
Cách đây một năm, đêm 27 tết, Tân Mỹ đang ở cảnh hiện thực. Trước ống kính cận cảnh của người chép lại chuyện này thì bữa tiệc do giám đốc Huy chiêu đãi- khách danh dự là Tổng giám đốc - đang ở hồi cuối. Lúc này là 23 giờ 45, khách danh dự đã gục hẳn trên bàn tiệc. Chín người khác cũng ngất ngư theo. Chỉ có giám đốc Huy là "đứng” được. Lan, thư ký riêng của giám đốc thủ thỉ:
- Thưa anh, thanh toán séc hay tiền mặt?
- Tiền mặt, séc lôi thôi lắm. Hết bao nhiêu?
- Dạ, hơn hai triệu.
- Chính xác là bao nhiêu ?
- Dạ, hai triệu bốn trăm hai mươi ngàn.
- Tốt. Hùng đâu ?
- Dạ, em đây. Em mệt lắm rồi thủ trưởng ạ - Lái xe líu lưỡi.
Huy sầm mặt:
- Không lên được Huế chứ gì. Ngày mai, mình phải đưa bà xã và thằng Hải về tết. Cậu tính sao ?
Giám đốc quyết đoán:
- Gọi nhân viên nhà hàng bảo sắp xếp chỗ ngủ cho anh em, chỗ thật đàng hoàng cho anh Hai. Sáng mai cố gắng lên sớm đưa mình đi. Mình đã hẹn với bà xã, không thể ở lại được.
Lan băn khoăn:
- Thưa, lên bằng phương tiện gì ?
- Mượn một chiếc xe máy của nhân viên nhà hàng, chiếc tốt nhất ấy, ngày mai em mang đến trả nghe. Gác tiền lại cho người ta.
Lan nói nhẹ như hơi thở:
- Em lên với anh.
Huy xua tay:
- Thôi em ở lại. Cái xứ nhỏ như bàn tay này mồm mép khiếp lắm.
Một nhân viên nhà hàng chen ngang:
- Để em đưa thủ trưởng lên.
Huy cười:
- Cậu coi thường mình quá, có xe là tốt rồi.
Thế là chiếc Dream vút đi trong mưa phùn.
Nước mưa đã bắt đầu kích thích hơi men. Thấm lạnh. Huy rùng mình. Con đường cứ chập chờn trước mặt Huy. "Phải làm chủ tay lái" - Toàn bộ ý chí của Huy tập trung vào tay lái. Nhưng hơi men đã chống lại Huy. "Đi tiếp là chết"- Một ý nghĩ thoáng nhanh trong anh. Với bản năng sinh tồn, anh đạp thắng. Xe dừng hẳn.
Cánh đồng trống vắng. Bốn bề là gió. Phía trước là con đường lẻ loi đơn độc. Huy thoáng thấy cái chết. Toàn thân rùng mạnh. Anh quỵ xuống, quỵ hẳn.
Thời gian trôi đi trong gió rét.
Thế rồi trong cơn chập chờn Huy nghe tiếng của một người đàn ông:
- Ông bị ốm à.
Huy cố nói nhưng không tài nào mở miệng ra được. Đầu anh choáng váng dữ dội. Một lát, Huy có cảm giác âm ấm ở thái dương, mùi của sự sống đến với anh: mùi cù là.
Đột nhiên Huy nấc ra giọng lè nhè: "Tôi say..."
Giọng người đàn ông điềm tĩnh: - Ông lên Huế chứ ?
- Lên Huế, Huy vừa nói vừa thở dốc. Rồi như tất cả những người say khác, khi đã bật ra một tiếng thì những tiếng khác kéo theo: "Ông là ai mà biết tôi?"
- Tôi đi xích lô. Chở khách về Thuận An, vui bạn bây giờ mới lên.
- Thế ra ông cũng say à ?
- Không.
- Ông hãy cứu tôi đi, Huy lảm nhảm - cứu người say là cứu một nửa nhân loại đấy. Nửa nhân loại đang trong cơn say, ông biết không?
Người xích lô dìu Huy lên xe và hỏi:
- Còn chiếc xe của ông thì làm sao đây?
- Xe nào? Xe tôi ấy à? Dẹp, dẹp. Tôi có hàng trăm xe.
- Hay là ông đợi một tí, tôi giấu chiếc xe này. Chốc nữa tôi sẽ nhờ người về lấy cho ông.
- Đợi à, tôi không đợi được đâu. Tôi không quen đợi. Ông để tôi đợi là tôi cách chức ông đấy, ông rõ chưa ? Không tăng lương, rõ chưa, đuổi ra khỏi cơ quan, rõ chưa? Lúc đó thì chỉ có về mà đạp xích lô thôi con ạ !
Chiếc xích lô bắt đầu chuyển bánh. Tiếng lọc cọc vẫn không át được tiếng lảm nhảm của Huy: Ông cứu được tôi là vinh dự đấy ! Tôi sẽ cho ông 2 suất vào cơ quan. Này, vợ tôi là chúa ghen đấy nhé !
- Ông nói ít thôi kẻo mệt !
- Nói ít ? Giám đốc không bao giờ nói ít, ông hiểu chưa ? Chỉ có thể làm ít chứ không thể nói ít, đó là chân lý, ông hiểu chưa?
Cái máy phát cứ thế, cho đến lúc hết "pin". Huy lại gục.
Trong cơn mê, Huy nghe tiếng gõ cửa:
- Mở cửa cho ba.
- Sao ba về khuya thế ?
- Có ông này bị gió… Con vào nằm với mẹ, để giường cho bác nằm, để chăn lại. Gọi mẹ dậy giúp ba.
Một người phụ nữ xanh xao bước ra, giọng ngái ngủ:
- Ông ấy bị trúng gió à ?
- Uống vào rồi trúng gió. Em giúp đánh gió cho ông ấy. Anh gọi bác Năm cùng đi lấy giúp chiếc xe máy của ông ấy đang vứt ở cánh đồng Tân Mỹ. Em chịu khó nghe.
***
5 giờ 30. Huy tỉnh hẳn. Anh hất cái chăn tồi tàn ra khỏi mặt. Một mái nhà nhếch nhác đập vào mắt. Huy dần dần nhớ lại. Đột nhiên Huy nhớ ra cái cặp. Với giọng quen thuộc hằng ngày Huy hỏi cháu bé đang ngồi học bài:
- Cặp tôi đâu rồi ?
Cháu bé mang cặp đến cho Huy. Huy mở cặp ra xem lại.
- Chết ! Chết ! Tiền, Hơn hai triệu!
Chủ nhà hốt hoảng chạy ra:
- Ông bảo sao?
- Trong nhà có cất tiền cho tôi không?
- Dạ, để tôi hỏi nhà tôi.
Người vợ không kém phần hốt hoảng:
- Tiền nào ? Em có biết đâu !
Huy lên giọng:
- Thôi, các vị đừng đóng kịch. Nếu nghèo quá thì tôi cho. Vấn đề là lương tâm.
Chủ nhà mặt xanh như tàu lá:
- Tôi đã có bốn mặt con. Nếu ai lấy tiền của ông thì trời bắt chết con người đó.
- Ông thề thốt mà làm gì. Chiều nay sẽ thề với công an. Tôi đi đây.
Chiếc xe lại vút đi, để lại một bầu tử khí của bi kịch vây kín căn nhà dột nát.
Vợ: - Anh thấy không. Làm ơn mang oán. Loại người ấy là như thế đấy.
Chồng: - Ai mà biết được. Chắc hắn là giám đốc một ngành kinh tế nào đó.
Con: - Ông này con biết. Hay lên tivi lắm.
Người cha quay sang con: - Nếu con có lấy thì…
- Con thèm vào ! - Nó nấc lên giận dữ.
Những giọt nước mắt của người mẹ chảy theo. Người cha ngồi bần thần...
6 giờ 15. Không khí hài kịch ở nhà giám đốc Huy:
Vào đến nhà là Huy giành ngay thế chủ động: - Tiền mất sạch ! Hôm qua tôi cố lên, nhưng say quá nằm ngay giữa đường. Tay xích lô chở về nhà hắn rồi lấy sạch tiền.
Huy ngừng nói chờ một tiếng sét. Nhưng tiếng sét đã không nổ ra, chỉ có một làn gió sắc, lạnh: - Ông xích lô lấy à ? Đêm qua tôi nằm mơ thấy có một ông xích lô tóc dài, môi đỏ chót, tay đeo nhẫn.
Huy thừ mặt: - Bà bỏ cái lối nói cay độc đó đi. Kiểu đó không ai sống nổi đâu.
- Ông khỏi phải dọa. Bây giờ hai cha con lo liệu mà về Tết, không có tiền thì tôi ở lại.
Huy dằn giọng:
- Bà đem bán ngay một cây, đừng nhiều lời. Sướng quá hóa cuồng.
Chứng kiến hài kịch giữa bố và mẹ, Hải bứt rứt:
- Ba mẹ nói nhỏ lại cho hàng xóm nhờ. Con khổ lắm. Ngày nào cũng như ngày nào!
Da mặt Huy từ đỏ chuyển sang tái. Huy định giáng một cái tát vào mặt con nhưng tiếng động cơ ô tô đã kìm Huy lại. Hùng và Lan bước vội vào nhà.
Huy dịu giọng:
- Vào đây ! Đưa anh Hai về rồi chứ ?
Hùng nhanh nhảu:
- Dạ, Em vừa đưa bác Hai về nhà. Bác khỏe. Thủ trưởng lên bình yên chứ ?
- Bình yên cái con khỉ. Tiền mất sạch !
Lan hoảng hốt:
- Tiền nào ? Số tiền trong cặp anh em cất đây. Em sợ anh say rồi đánh mất.
Huy ngớ ra. Mọi người nhìn nhau. Hải là người đầu tiên lên tiếng:
- Thế mà ba nghi ông xích lô lấy đấy. Một mất mười ngờ !
Huy cười chữa thẹn:
- Tội nghiệp cho tay xích lô. Mình lên bị nặng, nằm ngay giữa đường, tay xích lô đưa về nhà, không có tay ấy thì mình chết. Chả còn ai giữa đường cả.
Hải cười khẩy:
- Ông ấy được ông giám đốc trả ơn thật xứng đáng.
Huy nổi sô:
- Này, con phải bỏ ngay cái giọng dạy đời đi ! Nhà trường dạy cái kiểu móc máy ấy phải không ?
Hải không vừa:
- Nhà trường đâu dạy thế. Nhà trường chỉ dạy sống với nhau phải có tình người.
- Nếu bố mày không có tình người thì cả nhà này đi ăn mày từ lâu rồi con ạ.
Bà giám đốc ngọt nhạt:
- Những nhà không có ông người ta đi ăn mày cả đấy.
Huy trả đũa:
- Thì ăn mày cũng đầy đường đấy thôi!
Hải cười:
- Nhà nào không có người làm giám đốc kinh tế thì cũng đi ăn mày cả thật. Con nói để ba với mẹ rõ: Con sẽ không về tết nếu ba không đi báo lại với ông xích lô.
Huy trịch thượng:
- Thì mày cứ ở lại mà đi, tao không có thời gian.
- Nhất định là như thế !
Vừa nói Hải vừa chạy vụt ra khỏi nhà...
Huế, ngày 20/11/90
T. Đ. T.
(TCSH44/01-1991)
NGUYỄN TRỌNG HUẤNBạn tôi là nhà thơ. Thơ anh hay, rất nổi tiếng, nhiều người ái mộ.Năm 1975, anh cùng đoàn quân chiến thắng tiến vào giải phóng Sài Gòn, trụ lại thành phố làm đại diện một tờ báo, chốt trực cơ quan. Ở rừng lâu, nằm lán, ngủ võng cũng quen, nay về phố thị, căn hộ hai ba phòng, tự nhiên thấy trống trải, trằn trọc. Hoà bình rồi, cần ổn định cuộc sống, việc đầu tiên là đón mẹ con nó vào.
ĐỖ KIM CUÔNGNấn ná mãi tôi mới quyết định đi thăm Hiền. Quãng đường hơn trăm cây số, vượt qua đèo Cả không có gì đáng ngại. Chỉ hơn ba giờ đồng hồ ngồi xe đò và hơn một giờ nữa trên chếc xe ngựa của ông Sáu cụt chân là tôi đã có thể tới làng Vĩnh Hiệp Nam, về ghềnh Đá Đỏ. Nhà cô giáo Hiền ở đó.
LÊ MAICơn mưa chiều sầm sập kéo tới, mưa đổ bì bộp xuống mái nhà; hạt mưa nặng đến nỗi Hoàng tưởng như những tấm tôn phải oằn rướn lên chống đỡ; nước từ các máng xối tuôn ra ào ạt kéo theo hàng đụn lá khô, cỏ rác tràn đầy cống ngoài đường. Mới có năm giờ chiều mà như tám giờ tối.
HƯỚNG DƯƠNGTruyện ngắnMùa đông năm ấy tôi phải đi công tác tại một thành phố nhỏ ven biển. Khách sạn tôi trú chân nằm trên một ngọn đồi, nó không sang trọng, bề thế như nhiều khách sạn khác. Nhưng bù lại, nó hướng mặt về phía đại dương. Địa điểm này thật sự lý tưởng cho khách du lịch vào mùa hè, còn mùa đông thì chỉ có những người đặc biệt hay những công việc đặc biệt người ta mới tìm đến đây nghỉ lại. Một người bạn thân đã cho tôi địa chỉ của nó. Tôi khá hài lòng nếu như bạn hàng của tôi không bắt tôi chờ bão tan rồi mới đáp máy bay đến ký hợp đồng.
THANH QUẾ(Chùm truyện mini)
TRẦN HẠ THÁP(thân tặng Ng.X.Hoàng)
TRẦN HẠ THÁP (tiếp theo)
VÕ THỊ ÁNH HỒNGTôi vừa chạy vừa gọi chị trong tiếng sóng rì rào và tiếng lao xao của dãy phi lao. Như không nghe thấy tiếng tôi, chị vẫn thẫn thờ nhìn về xa xăm, chờ đợi...
PHẠM NGỌC TÚYĐó là một cặp vợ chồng trông rất đẹp đôi và hạnh phúc. Chàng cao lớn, mặt vuông. Nàng mảnh khảnh, xinh xắn. Khi lấy nhau, họ ở nhà tập thể của cơ quan. Sau khi cơ quan dời đi chỗ khác, người được phân đất, kẻ được chia nhà, lần lượt dọn đi. Chỉ trừ chàng. Chàng vì cô mà ở lại.
PHẠM XUÂN PHỤNGXưa có một người nông dân chất phác cần cù, nhà ở gần bìa rừng, làm lụng đầu tắt mặt tối bao năm mới dựng được ngôi nhà tranh ba gian hai chái. Trước nhà có cái sân rộng dùng để phơi lạc, loại nông sản chuyên canh của dân trong vùng. Hai vợ chồng có mỗi mụn con trai nên thường chăm bẵm, những mong sau này có được dâu hiền, phúc nhà đến độ, may chăng cháu chắt đầy nhà là mãn nguyện.
NGUYỄN NGỌC LỢICây mai dáng trực đặt nơi khoảng sân lát gạch đỏ của toà nhà ấy đã làm xôn xao cả phố. Gốc cây mai to gộc, u bạnh của nó bám đầy địa y mốc xanh mốc trắng.
TRẦN THÙY MAIThấp thoáng trong văn Trần Thùy Mai là sự phô phang hình hài của linh tự. Những linh tự tủi buồn bởi hết thảy chúng đều được hoài thai từ “độ chênh” của những mối tình khó lần ra hồi kết. Điều đó khiến mỗi truyện ngắn của Mai như là một miếng hồng trần nhỏ nhắn - chị lặng lẽ vấy vá bằng sợi tầm ma trước mỗi rạng đông...
QUẾ HƯƠNGTôi băng qua đường để lên cầu Trường Tiền. Thằng Tí kéo tay tôi lại: “Cậu qua đường mần chi, xe cán chừ!”. Tôi cứ qua. Đám trẻ con đang chơi ở công viên trước mặt ném đá vào tôi. Tôi chạy lên cầu. Đám trẻ réo: “Ông điên! Ông điên!”. Tí chạy theo, vừa thở, vừa nắm tay tôi: “Ai bảo cậu qua bên ni, dắt cậu thiệt mệt!”.
NGUYỄN NGUYÊN PHƯỚC Vào một buổi tối mùa thu, Đinh Hoài Viễn, một nhà văn trẻ tuổi, một người hoàn toàn vô danh trong văn giới, trong khi bóc phong thư mới nhận được vào buổi sáng ngày hôm đó, đã phát hiện ra ở mặt sau cái phong bì rỗng ấy một văn bản kỳ lạ trong hình thức của một truyện ngắn không đề tên tác giả.
ĐỖ KIM CUÔNGQuán cà phê cây sứ của vợ chồng Tư Hiền nằm ngay mặt tiền con đường nhỏ dẫn ra biển. Quán không trang hoàng đèn xanh đèn đỏ, không quầy két, không người chạy bàn, chỉ dăm ba bộ bàn ghế nhựa rẻ tiền.
HƯƠNG LANNàng sống trong một ngôi nhà xưa, được xây cất từ đời ông cố của nàng, tính ngót nghét nó cũng hơn trăm tuổi. Ngôi nhà nằm giữa một khu vườn mênh mông.
LƯƠNG VĂN CHILGT: Nhà tù, nơi chưa mảy may cải hóa được người đàn ông từng trác táng trên nền đạo đức xã hội, nhưng... Truyện được thắt nút khi Thuần “lột trần” vẻ đẹp phồn sinh xuân thì để minh chứng cho những ham muốn nguyên khai của con người là có giới hạn. Không khiên cưỡng ở nhiều chi tiết nhạy cảm, không tục trần trên từng đường cong mỹ diệu... Kịch độc đã thật sự “tiêm” những rung cảm lạ lùng vào miền hoang mê của lương tri đồng loại.
GIAO CHỈ Bão tố thường nổi dậy từ biển khơi hùng vĩ và kể cả. Những hút gió sấn sổ táp xuống mặt đất bao la quăng dội, tàn sát điên cuồng cho hả những cơn giận dồn góp lâu dài.
NGUYỄN ĐẶNG MỪNG Những người thắt đáy lưng ongVừa khéo chiều chồng lại khéo nuôi con (Tục ngữ)
TRẦN THÙY MAIỞ tuổi bốn mươi da mặt nàng vẫn trắng hồng, chưa thoáng một nếp nhăn. Ai nhìn kỹ lắm mới thấy những vết hằn bắt đầu hiện ra quanh cổ, thường được che rất khéo bởi những chuỗi hạt trang nhã. Mà đâu ai nhìn kỹ làm gì. Đứng trước một người đàn bà, dại gì không dán mắt vào vẻ đẹp mà lại đi săm soi tìm khuyết điểm.