30 năm qua, anh lặng lẽ chăm chút ngựa như chăm chút con mình, cái nghiệp trông coi ngựa gắn người với ngựa cũng từ đó. Anh nói, cái nghề này, nếu không yêu nghề thì phải bỏ thôi, chứ công việc hoàn toàn khác hẳn, đòi hỏi phải tinh mắt, biết lắng nghe, siêng năng, cần cù…
Người đàn ông đó tên là Lê Đắc Quảng, 47 tuổi, ở đường Hoàng Quốc Việt, phường An Đông, TP Huế. Hiện anh đang chăm ngựa cho Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, nơi chốn cung đình ngày xưa các vị vua triều Nguyễn đã trị vì. Nếu như ngày xưa dùng xe ngựa để chở vua, quan và các hoàng tử đi thì ngày nay, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đang tái hiện lại cảnh xe ngựa chở khách du lịch mỗi khi đến tham quan Huế, và mô hình này đã thành công vượt bậc hiện nay.
Do hoàn cảnh gia đình thời đó còn khó khăn, Lê Đắc Quảng nghỉ học sớm, anh nói cái nghề chăn ngựa đến với anh cũng là một cái duyên, chưa bao giờ anh nghĩ mình sẽ làm công việc này, nhưng khi đến gần một con ngựa hàng xóm, anh mới thấy thích thú, anh nhận ra một điều cái gì cũng có cái đặc sắc, ấn tượng và nếu đam mê sẽ đem đến thành công.
Dù bận rộn với công việc đầu năm mới, khách tham quan đông đúc, xe ngựa hoạt động hết công suất, nhưng Lê Đắc Quảng vẫn dành thời gian quý để tiếp chúng tôi, anh nói: “Cuộc đời tôi cũng giống như những con ngựa này, nay đây mai đó. Lớn lên thì đi chăm ngựa cho người ta tận Đắc Lắc, lúc đó những con ngựa này dùng để kéo sầu riêng, cà phê, mủ cao su… sau này khi xã hội phát triển thì người ta dùng xe cơ giới thay ngựa, nhưng ở Huế vẫn duy trì hoạt động xe ngựa để đưa đón khách tham qua, rứa là tôi trở về Huế, ban đầu khách sạn Hương Giang họ biết tôi có biệt tài điều khiển ngựa nên thuê tôi về, nhưng làm ở đó một thời gian thì tôi bỏ. Sau đó tôi chuyển qua làm ở Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế gần 10 năm nay”.
Nhưng chăn ngựa có đẳng cấp, để điều khiển ngựa không phải là dễ, và cách thuần hóa ngựa càng khó hơn. Đòi hỏi người chăn ngựa phải có sự kiêng trì, am hiểu giống ngựa… Cũng nhờ cái nghề này mà một mình anh nuôi vợ và 3 đứa con ăn học thành tài.
Từ ngày gắn cái thân vào con ngựa, chăm con ngựa hơn chăm con của mình. Mình phải rèn luyện ngựa cho cẩn thận bằng cách thuần phục nó, đặc biệt khi khách tham quan đến Huế, yên tâm khi ngồi lên xe ngựa. Sau khi thuần ngựa xong, người điều khiển ngựa phải biết "tróc" ngựa (cái cách tróc ngựa này con ngựa sẽ biết giữa chủ và ngựa), sau đó điều khiển ngựa bằng dây cương và ra hiệu lệnh bằng tiếng tróc (tách, tách, tách…), dùng chân đạp vào chân phanh để điều khiển. Bởi ngựa vốn rất thông minh nên biết lắng nghe tiếng người điều khiển rồi đi theo hiệu lệnh của mình”, anh giải thích thêm.
Nghề chăm ngựa vốn là vất vả, bù lại mỗi ngày thu lợi từ ngựa là rất lớn. Anh phân tích: “Mỗi chuyến chở khách đi 1/2 giờ đồng hồ là 150 nghìn đồng, một ngày ít nhất phải 10 chuyến, vị chi một ngày cũng thu lợi rất lớn”. Thấy đi xe ngựa lạ nên nhiều khách tham quan có cả khách quốc tế sẵn sàng rút hầu bao đi du xuân bằng xe ngựa.
Chị Mariam Trinh, một du khách du xuân đầu năm cùng gia đình trong Đại Nội cho biết: “Tôi rất bất ngờ khi đến tham quan ở Huế có loại hình du lịch bằng xe ngựa, mô hình này ở nước ngoài cũng có, nhưng những xe ngựa ở đây họ làm rất bắt mắt, những chú ngựa tại chốn cung đình rất mạnh mẽ, người đi có xe ngựa đi riêng chở cả gia đình 4-5 người… Năm nay lại năm Ngọ cho nên tôi đã chọn chú ngựa để du xuân với mong muốn “Mã đáo thành công””.
Tờ mờ sáng anh Quảng đã có mặt tại chuồng ngựa để cắt những bó cỏ tươi nhất để phục vụ bữa ăn sáng cho ngựa. Ở chuồng ngựa nuôi đến 4 con, anh nhặt nhạnh những viên đá, những cọng rác còn lởm chởm, sau đó quét dọn sạch sẽ chuồng trại, máng ăn, nước uống, cho ngựa ăn… Khẩu phần ăn của ngựa là cũng phải đặc biệt giàu chất dinh dưỡng, ngoài cỏ và bắp rang, thì phải cho đường, muối, mía mật và lúa phải ngâm trước 12 giờ đồng hồ… rồi sau đó dắt ngựa ra đón khách.
Vào những ngày mát trời, đàn ngựa của anh được tung tăng trong chốn cung đình, trên những bãi cỏ rộng rãi trong khuôn viên Đại Nội. Chiều đến, cả đàn được tắm mát, chải lông sạch sẽ trước khi ăn. Một ngày làm việc của người chăn dắt ngựa trôi qua một cách êm đềm.
Anh Phạm Văn Thông, một người coi ngựa cùng anh Quảng cho biết: “Thức ăn cho ngựa đặc biệt phải sạch, cỏ phải được trồng riêng trong khuôn viên Đại Nội, hệ thống nước uống cung cấp cho ngựa phải được kiểm soát chặt chẽ, đạt tiêu chuẩn ISO, chuồng trại nuôi ngựa luôn được vệ sinh thường xuyên, không vệ sinh để có mùi là sếp la liền. Đàn ngựa của Trung tâm được bác sỹ thú y theo dõi, kiểm tra và đo thân nhiệt từng ngày để đảm bảo sức khỏe chuyên chở khách tham quan. Đặc biệt cứ 3 tháng chích thuốc bổ định kì một lần. Nếu con nào có dấu hiệu bất thường như buồn bã, ủ rũ, sốt, bỏ ăn sẽ được chúng tôi cách ly để chẩn đoán điều trị, và có phương pháp chăm sóc đặc biệt giúp chúng mau chóng hồi phục chứ không để tình trạng “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ””.
Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, đàn ngựa ở trại được chăm sóc đặc biệt, tuân thủ nghiêm ngặt hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO. Để được vào trại, ngựa được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo tiêu chuẩn 4-6 tuổi, trọng lượng 230kg trở lên và phải qua một cuộc tổng kiểm tra sàng lọc sức khỏe nghiêm ngặt như không dị tật bẩm sinh, không mắc bệnh ngoài da, không có kí sinh trùng đường ruột, và phải đạt chỉ tiêu về hằng số huyết học, sinh hóa và sinh lý. Hiện trung tâm đang nuôi giữ 4 con ngựa mộng, những con ngựa này đều đạt chỉ tiêu trọng lượng, sức khỏe và có nhiệm vụ để chuyên chở khách, thỏa mãn nhu cầu khi khách đến tham quan đất Huế.
Anh Quảng dí dỏm: “Cái nghề này vất vả nhưng vui lắm, tuy nhiên đòi hỏi người trông ngựa phải yêu nghề. Phải coi con ngựa giống con mình mới làm được. Phải đam mê như thấm vào trong máu mình. Cho nên dù ngựa có đi làm hay không cũng phải cho ngựa ăn, tắm rửa cho ngựa sạch sẽ không thì ngựa sẽ kiệt sức, dơ bẩn. Nếu nuôi ngựa để chơi thì răng cũng được, nhưng mà đã nuôi để kinh doanh hay chở khách thì phải sạch sẽ, cho nó ăn cả ngày”.
Anh tâm sự: "Nhờ chăm sóc đặc biệt nên những chú ngựa ở đây rất khỏe, cũng nhờ chúng mà gia đình tôi cũng đỡ vất vả, thu nhập mặc dù ăn theo lương nhà nước không cao lắm, nhưng có những khách Tây khi đi ngựa họ đều "bo" cho chúng tiền, chính vì thế tôi cũng có thêm chút ít".
Theo Đông Phương (Năng lượng mới)
Rạng sáng 17/3, tại đàn Xã Tắc (phường Thuận Hòa, TP Huế), Trung tâm Bảo tồn di tích (BTDT) Cố đô Huế tổ chức lễ tế Xã Tắc năm 2023 cầu Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhân dân no ấm.
Chiều ngày 15/3, tại Viện Pháp tại Huế đã diễn ra triển lãm “Dòng chảy” do Viện Pháp tại Huế phối hợp với Khoa Mỹ thuật tạo hình – Trường đại học Nghệ thuật, Đại học Huế tổ chức. Tham dự triển lãm có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Phan Ngọc Thọ.
Chiều ngày 14/3, tại TP Huế, Thành ủy Huế kết hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh đã tổ chức Hội thảo “ Bảo tồn, phát huy phong tục tập quán và hệ giá trị văn hóa, con người Huế.
Ủy ban nhân dân tỉnh vừa ban hành kế hoạch về việc tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2 năm 2023 tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sáng 12/3, tại nhà thờ họ Đặng làng Thanh Lương (phường Hương Xuân, Hương Trà, Thừa Thiên Huế) đã diễn ra Lễ dâng hương tưởng niệm cụ Đặng Huy Trứ - ông tổ nghề Nhiếp ảnh.
Chiều ngày 8/3 tại Lan Viên Cố Tích – Bảo tàng Gốm Cổ Sông Hương (120 Nguyễn Phúc Nguyên, TP. Huế) đã diễn ra buổi khai mạc triển lãm ảnh “Trịnh Công Sơn – Lần đầu gặp lại”.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vừa có thông báo sẽ miễn vé tham quan cho nữ du khách mặc áo dài truyền thống đến tham quan di tích vào Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3.
Sáng ngày 03/3, tại phố đêm Hoàng thành Huế, Ban thường vụ Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc “Ngày hội áo dài và lễ hội ẩm thực Huế năm 2023”.
UBND thành phố Huế vừa có kế hoạch tổ chức Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ 9 năm 2023 với chủ đề “Tinh hoa Nghề Việt”. Đây là sự kiện lớn để thành phố Huế và tỉnh Thừa Thiên Huế gìn giữ và phát huy giá trị nghề truyền thống; tăng cường quảng bá, kích cầu du lịch; nâng tầm hình ảnh và vị thế của Huế.
Hướng đến kỷ niệm 113 năm Ngày Quốc tế phụ nữ (8/3/1910 – 8/3/2023), Trung ương Hội Liện hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động “Tuần lễ Áo dài” trên toàn quốc.
Chiều ngày 28/02, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức cuộc thi phát động cuộc thi thơ với chủ đề “Thơ Huế 2023”.
Ngày 24/02, Ban tổ chức Hội Nhà Báo tỉnh Thừa Thiên Huế đã ban hành công văn hướng dẫn về việc tuyển chọn tác phẩm báo chí xuất sắc Dự Giải Báo chí Hải Triều lần thứ IV – Năm 2023
Sáng ngày 20.02.2023, tại nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp cùng Trường Đại học Nghệ thuật Huế tổ chức khai mạc Trại sáng tác “Mỹ thuật và Di sản” lần 2.
Chiều ngày 12/3/2023, Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Huế kết hợp với Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi ra mắt tập thơ “Đời thơ tôi” của tác giả Nguyễn Đắc Xuân.
Trong khuôn khổ Festival thơ 2023, tối 6/2 Liên hiệp các Hội VHNt tỉnh tổ đêm thơ với chủ đề “Sắc Huế mùa xuân”.
Tối ngày 05/02 (Rằm tháng giêng năm Quý Mão), Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức chương trình Festival Thơ Huế 2023 với chủ đề “Hương Giang – Dòng sông Di sản". Tham dự chương trình có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình cùng đông đảo văn nghệ sĩ Huế và bạn yêu thơ.
Tối ngày 4/2 (14 tháng Giêng năm Quý Mão), Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức đêm thơ Nguyên Tiêu Quý Mão – 2023 với chủ đề “ Nhịp điệu mới” tại 01 Phan Bội Châu - TP Huế.
Sáng 4/2 (14 Tháng Giêng năm Quý Mão), Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế phối hợp với Hội Nhà văn TT Huế tổ chức Viếng mộ Thi Nhân ở Huế.
Sáng 2/2/2023, Lễ hội Cầu ngư năm 2023 được tổ chức tại đình làng văn hoá Thai Dương, phường Thuận An, thành phố Huế.