Chuyến độc hành nhìn lại

15:35 28/10/2008

NHỤY NGUYÊN

Truyện ngắn của Nguyên Quân trong Vòng tay tượng trắng (Nxb. Văn Học, 2006) khá mộc mạc ở cả đề tài và lối viết, nhưng cũng nhờ cái mộc mạc đó đã hút được nguồn nguồn mạch sống.

Số truyện viết trên nền “giấy bố” đều rất thành công. Căn nhà dưới tàn bông nhãn, Cậu bé và con khỉ, Chuyện từ thời chiến, Ông bố vợ... Những cái tên nghe đơn giản song đọc truyện rồi mới vỡ ra, rằng không nhất thiết phải thay bất kỳ một cái tên nào khác mĩ miều hơn.

Cậu bé và con khỉ gần như là truyện viết cho thiếu nhi song mang tầm để người lớn suy ngẫm. Hẳn tác giả đã quan sát kỹ trong thời gian dài mới viết được mấy trang văn về những biến thái tâm lý của con khỉ cũng như cậu bé. “Nhớ bầy đàn, con khỉ ngồi bất động trên nhánh cây cao nhất mà sợi dây cho phép. Cái đầu gục xuống giữa hai gối chân, thế ngồi ủ rũ ấy làm cậu bé liên tưởng đến con gà mắc dịch”. “Nỗi nhớ cũng có thể giết chết một sinh vật” - Câu nói của ông bố khiến cậu bé bần thần, và sau đó xin thả nó về rừng. Sau một tuần được thả về rừng, nó trở lại với cậu bé cùng vô số vết thương trên thân. Cậu bé không hiểu nổi. Cậu không hiểu vì sao sau một năm ở cùng cậu, nó linh hoạt vui vẻ, những tưởng đã quên cội nguồn... Cậu không hiểu tại sao đồng loại lại cắn xé nó. Đoạn văn dưới đây khá sâu sắc ở khía cạnh phân tích nỗi buồn của cậu bé thông qua chú khỉ chẳng rõ đang nghĩ gì về bầy đàn của nó: “Màu mây xanh trên nền trời phản chiếu trong đôi mắt nó sẫm tối mờ đục dần. Cúi xuống sát gần cậu bé cố lắng nghe tiếng khò khè đứt quãng từ cổ họng chú khỉ. Nhưng nó không thể kể cho cậu bé nghe. Nó chẳng sử dụng được ngôn ngữ loài người. Tiếng xào xạc của ngọn gió sớm lùa qua kẽ lá cũng chẳng nói được chuyện gì đã xảy ra với chú khỉ khi về lại với bầy đàn...”.

Chiến tranh bom đạn là nỗi ám ảnh với bất cứ ai từng kinh qua, thời hậu chiến còn tiềm ẩn nhiều vỉa tầng ảm đạm hơn mà mỗi nhà văn muốn khai thác phải thật khéo léo. Chuyện từ thời chiến có góc nhìn chân thật, không dễ được chấp nhận cách hơn chục năm về trước. Anh là một sĩ quan chế độ cũ giữa cơn hoảng loạn rút chạy... bây giờ đã thành đạt. Sự đầy đủ về vật chất không làm mờ đi hình bóng một người lính anh từng chôn cất sơ sài. Theo dòng tin trên ti vi, anh đã đến với người mẹ suốt mấy mươi năm cạn khô tuyến lệ mong tìm ra nắm xương của đứa con. Nhưng, khi cùng với đoàn người tìm ra nơi mình chôn cất thì “không ai dám khẳng định bộ hài cốt bọc kín trong tấm pon-so của quân đội Sài Gòn kia có đúng là một chiến sĩ giải phóng”. Nỗi đau hằn trong đôi mắt hút sâu, mờ đục của người mẹ. Ai sẽ minh oan cho người lính giải phóng? “Chính tôi đã giết chết anh!...” Lâu quá rồi, có thể anh quên; quên lửng đi tấm pon-so cùng số quân trang cá nhân của ngụy mà người sử dụng hồi đó chính là anh. Bởi thế anh không nghĩ tới chuyện mình phải thú nhận cái tội tày đình ấy. Truyện hấp dẫn được người đọc chính nhờ vậy. Đây là tình huống khá đắt trong vô số các tình huống của thời hậu chiến. Nó đắt, không phải chưa ai nghĩ tới (thực tế có nhiều người lính Mỹ qua Việt Nam tìm hài cốt của “đối thủ” mình từng bắn chết - chôn cất) mà chính là ở cách thức thể hiện, mức độ gửi gắm.

Bóng lửa bên sông cũng là một truyện có được chiều sâu cảm xúc nhờ gây dựng trên nền sự ảm đạm, trên ranh giới của bến Âm và bờ Dương tại một ngôi làng cổ. Làng Phước Tích xưa có tập tục lạ: trừ ngôi mộ duy nhất của một vị khai canh được yên nghỉ tại làng, còn lại tất thảy con cháu khi chết đều phải đưa qua sông Ô Lâu an táng nơi dải đất có tên Hà Cát (sống ở Cồn Dương, thác về Hà Cát/ một bước sang sông mấy nhịp chèo). Sông Ô Lâu đoạn chảy qua làng cổ Phước Tích được xem như sợi chỉ mong manh chia thành hai bến Âm - Dương. Bờ Dương: “những chiếc thuyền buôn vẫn lui tới tấp nập ở cái bến gạch tương truyền đã được hàng trăm năm tuổi. Tiếng cười nói, trêu đùa của những anh chàng thương lái với mấy cô gái làng đang tranh thủ bốc xếp nào chum, lọ, nồi niêu xuống thuyền vang động cả một vùng sóng nước. Xa hơn, con đường làng nổi bật lên màu đỏ thẫm như màu gốm non trong những cái lò đang nhả từng cụm khói trắng đục lên bầu trời”. Bên bờ Âm, chỉ độc nhất mỗi nhân vật “Gã”. Gã được hoài thai từ những cơn oằn oại, đau buốt của mẹ trong cái đêm bị cưỡng hiếp. Gã là giọt máu bị pha lẫn mùi đất sét, mùi tanh nồng sông nước, mùi tro than lạnh; gã thẫn thờ ném những bông hoa dại xuống mặt sông đang hút sinh khí của ngày... “Con đường mòn ngoằn ngoèo, len lỏi giữa bãi tha ma dẫn từng bước chân nặng trĩu của gã về đến gần căn nhà rách nát, trống toang, tạp nham đủ thứ loại vật liệu tranh tre nứa lá gom góp dọc theo con sông sau từng mùa lũ”. Hai cõi thế nhân trái ngược, song chỉ có cõi Âm nhìn về cõi Dương. Người bên bờ Dương không muốn hoặc không dám nhìn về cõi Âm, trừ phi họ bị dồn vào bước cùng. Đấy là trường hợp của một người đàn bà: “chị nằm co quắp, áo quần ướt đẫm, tả tơi... mái tóc đen dày che kín khuôn mặt tái xanh, đầy những vết bầm tím, khiến gã giật mình”. Đây là một nút thắt của truyện. Gã, người từng tống táng không biết bao xác người xuống ba tấc đất; gã chưa bao giờ giật mình trước những oan nghiệt. Gã không tin bên bờ Dương lại có những góc đời oan nghiệt như người đàn bà đang lả đi trong vòng tay của gã giờ đây. Một người đàn bà tàn rũ bước vào cõi Âm, nhưng lại thức dậy trong gã sinh khí của một con người: “gã cảm thấy nhột nhạt, rậm rựt khắp người”. Tại đó, bên ngọn lửa từ đống củi rều vớt được trong trận lũ, bàn tay chai sần vết đào huyệt của gã đã truyền cho người đàn bà chút nóng ấm. Người đàn bà tỉnh dậy, vẫn chưa hoàn hồn bởi “những cú đấm đá hung tợn của lão chồng già nát rượu, đầy quyền lực mà bố mẹ chị đã đem cái tuổi trăng tròn của chị gán ghép vào; khi cùng đường trốn chạy chị cũng đã nhảy xuống sông, bơi qua bến Âm”. Bây giờ chị tỉnh táo hơn bao giờ hết. Chị sợ lệ làng với tội lăng loàn hơn là sợ người chồng đã đẩy chị qua bến Âm này. “Về bến Âm mà không được làng cho khua chiêng gióng trống là một sỉ nhục lớn, chẳng những cho người đã chết, mà còn lưu xú cho cả gia đình họ tộc đến mấy đời”... Chị vùng mình khỏi vòng tay của gã. Chị nhảy xuống sông, bơi, bơi trong hơi tàn lực kiệt... Con người trọng tiếng thơm khi chết là một nét đẹp văn hóa mà nay đã phai lạt nhiều trên khắp các vùng quê. Bóng lửa bên sông mang nặng tính nhân văn, để lại niềm ray rứt khôn nguôi cho người ở bến Dương.

Ở Bóng lửa bên sông, có một chi tiết rất cảm động: “Ngọn lửa từ đống củi rều vớt được trong trận lũ tháng trước, cứ bùng lên rồi tắt ngấm, tỏa khói mù mịt theo từng ngọn gió phát ra từ cái quạt bằng mo cau... Ngày xưa mẹ gã cũng hong ấm cho gã bằng ngọn lửa, bằng bụm khói cay xè của loại củi rều ẩm ướt... lại thấy nhớ tới tiếng ho sặc sụa của mẹ”. Ngồi với một người đàn bà đang đánh thức giống đực trong mình mà gã lại nhớ mẹ - điều tưởng chừng phi lý. Gã sinh ra và lớn lên ở bến Âm; từ khi mẹ gã chết cho đến nay, gã chưa hề chạm tay vào da thịt người đàn bà nào khác. Thế nên bên người đàn bà gã mới nhớ mẹ; gã mới kìm nén được dục vọng giữa lúc người đàn bà kia trần truồng trong tấm mền của mẹ gã để lại…

Căn nhà dưới tàn bông nhãn được lồng trong mảng kịch câm giữa hai anh em. Có đối thoại đấy song là đối thoại với tâm trạng. Ở đấy, “từng chi tiết vụn vặt từ quá khứ, như phép mầu đưa trả tôi về bồng bềnh trên những năm tháng vô tư, ngỗ nghịch mà đã từ lâu lắm rồi tôi quên khuấy, đánh mất trong bộn bề cuộc sống”. Ở đấy hiện lên khung cảnh gia đình họ một thời khốn đốn: “Lúc anh chưa tròn tuổi thôi nôi, ba tôi đã bị chúng bắt, với tội danh hoạt động tuyên truyền chống phá nhà nước bảo hộ của đại Pháp. Mẹ tôi sau nhiều ngày bồng bế đứa con dại, lang thang khắp các trại giam để dò hỏi mà chẳng có tin tức gì về chồng”... Căn nhà tuềnh toàng nương nhờ bóng mát của tàn bông nhãn chỉ là một hình tượng mơ hồ, để từ đó gieo vào lòng người cái mênh mang của nỗi buồn không hình hài giữa thế giới vô thanh. Truyện không thiên về kết cấu, tình huống. Nó trôi êm như một tản văn, như tiếng mọt gặm nhấm mảng tình câm trong đêm của những người mất ngủ.

Cũng nhân vật “Tôi”, truyện Bồng bềnh tiếng chuông như là sự nối dài cái chết của người anh trong Căn nhà dưới tàn bông nhãn - cũng với bốn nhân vật trung tâm là cha mẹ và hai anh em (chỉ người chị dâu thay cho em dâu; cũng có một cuộc chuyển nhà và chùm nhãn vặt ngoài vườn). Riêng chuyện “anh” là con ông bác chỉ là một vết xóa để phân định ranh giới giữa hai truyện. Tác giả đã khai thác mỏ quặng trên ở một tầng vỉa sâu hơn. Cái chết của người anh để lại nỗi ám ảnh, bứt rứt cho “tôi”, cho chị dâu và cha mẹ. Tình huống anh lăng nhục một cô gái để rồi câm lặng mang nỗi uất hận xuống mồ chẳng hề khiên cưỡng. Mạch của câu chuyện rất tự nhiên, tuy hơi ảm đạm. Người chết họ nghĩ gì? Đó là câu hỏi mà tác giả đặt ra cho tất thảy những ai chưa trọn nghĩa với người thân, với cuộc đời đã lỡ “mang tiếng” ở trần gian.

Nhìn chung văn Nguyên Quân thiên về tự sự, ít đối thoại. Bạn đọc sẽ như trôi trong hoài niệm ở Tiếng kèn biển, Chuyến xe ngày hai tám, Căn nhà dưới tàn bông nhãn, Bồng bềnh tiếng chuông, Lằn roi,… Bởi thuộc dòng văn cổ điển nên trong truyện ngắn của Nguyên Quân gần như vắng bóng những trường đoạn tươi mát. Như gã tìm trầm chưa vợ gặp cô giáo đã li dị chồng trên Chuyến xe ngày hai tám. Ngay đến người con gái “năm năm chôn ba đời chồng” trong Màu hoa của đá cũng khước từ vòng tay của người yêu cũ.

Rải rác trong tập của Nguyên Quân có một vài tình huống, chi tiết không cần thiết. Trong chuyến độc hành trên con đường văn nghiệp tính đến tập truyện này, ngoái đầu lại chợt nghĩ: những truyện tốt nhất của Nguyên Quân đều đã đăng ở tạp chí Sông Hương, nơi anh thường lui tới cùng bè bạn nhấp ly cà phê chuyện phiếm. N.N

(TCSH số 218 - 04 - 2007)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Người đàn bà mặc chiếc váy cũ(*)

NGUYỄN THỊ THÁITôi không đi trong mưa gió để mưu sinh, để mà kể chuyện. Ngày ngày tôi ngồi bên chiếc máy may, may bao chiếc áo cho người. Tôi chưa hề may, mà cũng không biết cách may một chiếc Yêng như thế nào.
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà thơ Hải Bằng

Nhà thơ Hải Bằng tên thật là Vĩnh Tôn, sinh ngày 3 tháng 2 năm 1930, quê ở thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông mất ngày 7 tháng 7 năm 1998.
Nhớ tác giả Vượt côn đảo nhân đọc cuốn sách: "Nhớ Phùng Quán" của Nhà xuất bản trẻ

NGUYỄN VĂN HOACuốn sách: "Nhớ Phùng Quán" của Nhà xuất bản Trẻ, do Ngô Minh sưu tầm, tuyển chọn và biên soạn với nhiều tác giả phát hành vào quý IV năm 2003. Cuốn sách có 526 trang khổ 13x19cm. Bìa cứng, in 1000 cuốn. Rất nhiều ảnh đẹp của Nguyễn Đình Toán - nhà nhiếp ảnh chân dung nổi tiếng của Việt nam. Đơn vị liên doanh là Công ty Văn hoá Phương Nam.
Hồi ức: con đường tử địa (*)

ĐÀ LINHĐể có trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ, trước đó quân đội Nhân dân Việt Nam đã có những trận đánh để đời mở ra những khả năng to lớn về thế và lực cho chúng ta. Trong đó Trận chiến trên đường (thuộc địa) số 4 - biên giới Cao Bắc Lạng 1950 là một trận chiến như vậy.
Tình bạn trong thơ Ngô Đức Tiến

HOÀNG VĂN HÂNLướt qua 30 bài thơ của Ngô Đức Tiến trong “Giọng Nghệ”, hãy dừng lại ở những bài đề tài tình bạn. Với đặc điểm nhất quán, bạn của anh luôn gắn liền với những hoài niệm, với những địa chỉ cụ thể, về một khoảng thời gian xác định. Người bạn ấy hiện lên khi anh “nghĩ về trường” “Thăm trường cũ”, hoặc là lúc nhớ quá phải “Gửi bạn Trường Dùng” “ Nhớ bạn Thanh Hoá”. Bạn của anh gắn với tên sông, tên núi: sông Bùng, sông Rộ, Lạt, Truông Dong, Đồng Tháp.
Nhẫn thạch của Atiq Rahimi

FAN ANHTrên thế gian này tồn tại biết bao nhiêu báu vật, hoặc những huyền thoại về báu vật, thì cũng gần như hiện hữu bấy nhiêu nỗi đau và bi kịch của con người vốn dành cả cuộc đời để kiếm tìm, bảo vệ, chiếm đoạt hay đơn giản hơn, đặt niềm tin vào những báu vật ấy. Nhẫn thạch (Syngué sabour - Pierre de patience) của Atiq Rahimi trước tiên là một báu vật trong đời sống văn học đương đại thế giới, với giải thưởng Goncourt năm 2008, sau đó là một câu chuyện về một huyền thoại báu vật của những người theo thánh Allad.
Đọc "Mắt lá" của Tôn Nữ Thu Thuỷ

KIM QUYÊNSinh năm 1953 tại Thừa Thiên (Huế), tốt nghiệp Đại học Sư phạm Huế năm 1976, sau đó về dạy học ở Khánh Hoà (Nha Trang) hơn 10 năm. Từ năm 1988 đến nay, nhà thơ xứ Huế này lại lưu lạc ở thành phố Hồ Chí Minh, tiếp tục làm thơ và viết báo. Chị là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hiện nay là biên tập viên Tạp chí Văn hoá Nghệ thuật của Sở Thông tin Văn hoá thành phố Hồ Chí Minh.
Cây nhà lá vườn (*)

VÕ QUANG YẾN Tôi yêu tiếng nước tôi Từ khi mới ra đời làm người Phạm Duy
Bật máu gọi tôi ơi (1)...

PHẠM NGUYÊN TƯỜNGKhao khát, đinh ninh một vẻ đẹp trường tồn giữa "cuộc sống có nhiều hư ảo", Vú Đá, phải chăng đó chính là điều mà kẻ lãng du trắng tóc Nhất Lâm muốn gửi gắm qua tập thơ mới nhất của mình? Bài thơ nhỏ, nằm nép ở bìa sau, tưởng chỉ đùa chơi nhưng thực sự mang một thông điệp sâu xa: bất kỳ một khoảnh khắc tuyệt cảm nào của đời sống cũng có thể tan biến nếu mỗi người trong chúng ta không kịp nắm bắt và gìn giữ, để rồi "mai sau mang tiếng dại khờ", không biết sống. Cũng chính từ nhận thức đó, Nhất Lâm luôn là một người đi nhiều, viết nhiều và cảm nghiệm liên tục qua từng vùng đất, từng trang viết. Câu chữ của ông, vì thế, bao giờ cũng là những chuyển động nhiệt thành nhất của đời sống và của chính bản thân ông.
Đọc “Lục bát bồng bềnh”

MINH ĐỨC TRIỀU TÂM ẢNHTôi nghe rằng,Rạch ròi, đa biện, phân minh, khúc chiết... là ngôn ngữ khôn ngoan của lý trí nhị nguyên.Chan hoà, đa tình, niềm nỗi... là ngôn ngữ ướt át của trái tim mẫn cảm.Cô liêu, thuỷ mặc, bàng bạc mù sương, lấp ló trăng sao... là ngôn ngữ của non xanh tiểu ẩn.Quán trọ, chân cầu, khách trạm, phong trần lịch trải... là ngôn ngữ của lãng tử giang hồ.Điềm đạm, nhân văn, trung chính... là ngôn ngữ của đạo gia, hiền sĩ.
“Âm vang thời chưa xa” vẫn còn âm vang

MAI VĂN HOANTập I hồi ký “Âm vang thời chưa xa” của nhà thơ Xuân Hoàng ra mắt bạn đọc vào năm 1995. Đã bao năm trôi qua “Âm vang thời chưa xa” vẫn còn âm vang trong tâm hồn tôi. Với tôi, anh Xuân Hoàng là người bạn vong niên. Tôi là một trong những người được anh trao đổi, trò chuyện, đọc cho nghe những chương anh tâm đắc khi anh đang viết tập hồi ký để đời này.
Hoài Thanh với Huế

NGUYỄN KHẮC PHÊ giới thiệuNhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà phê bình Hoài Thanh (1909-2009)Chúng ta từng biết cố đô “Huế Đẹp và Thơ” một thời là nơi hội tụ các văn nhân, trong đó có những tên tuổi kiệt xuất của làng “Thơ Mới” Việt Nam như Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên…; nhưng nhà phê bình Hoài Thanh lại đến với Huế trong một hoàn cảnh đặc biệt và có thể nói là rất tình cờ.
Yveline Féray, nhà văn Pháp độc đáo viết về Việt Nam

LÊ TRỌNG SÂM giới thiệuBà sinh ra và lớn lên ở Painpol và Saint-Malo, một đô thị cổ vùng Bretagne, miền đông bắc nước Pháp. Học trung cấp và tốt nghiệp cử nhân văn chương ở thành phố Nice, vùng xanh da trời miền nam nước Pháp. Là hội viên Hội nhà văn Pháp từ năm 1982, nay bà đã trở thành một trong số ít nhà văn Châu Âu đã tiếp thu và thâm nhập sâu sắc vào rất nhiều khía cạnh của văn hoá Việt Nam.
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Vĩnh Nguyên

MAI VĂN HOAN giới thiệu Vĩnh Nguyên tên thật là Nguyễn Quang Vinh. Anh sinh năm 1942 (tuổi Nhâm Ngọ) ở Vĩnh Tuy, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Bố anh từng tu nghiệp ở Huế, ông vừa làm thầy trụ trì ở chùa vừa bốc thuốc chữa bệnh cho người nghèo. Thuở thiếu thời anh đã ảnh hưởng cái tính ngay thẳng và trung thực của ông cụ. Anh lại cầm tinh con ngựa nên suốt đời rong ruổi và “thẳng như ruột ngựa”.
Những kỷ niệm của tôi về văn học miền Nam

LGT: Vài năm lại đây, sau độ lùi thời gian hơn 30 năm, giới nghiên cứu văn học cả nước đang xem xét, nhận thức, và đánh giá lại nền “Văn học miền Nam” (1954 - 1975) dưới chế độ cũ, như một bộ phận khăng khít của văn học Việt Nam nửa sau thế kỷ XX với các mặt hạn chế và thành tựu của nó về nghệ thuật và tính nhân bản. Văn học của một giai đoạn, một thời kỳ nếu có giá trị thẩm mỹ nhân văn nhất định sẽ tồn tại lâu hơn bối cảnh xã hội và thời đại mà nó phản ánh, gắn bó, sản sinh. Trên tinh thần đó, chúng tôi trân trọng giới thiệu bài viết vừa có tính chất hồi ức, vừa có tính chất nghiên cứu, một dạng của thể loại bút ký, hoặc tản văn về văn học của tác giả Nguyễn Đức Tùng, được gửi về từ Canada. Bài viết dưới đây đậm chất chủ quan trong cảm nghiệm văn chương; nó phô bày cảm nghĩ, trải nghiệm, hồi ức của người viết, nhưng chính những điều đó làm nên sự thu hút của các trang viết và cả một quá khứ văn học như sống động dưới sự thể hiện của chính người trong cuộc. Những nhận định, liên hệ, so sánh, đánh giá trong bài viết này phản ánh lăng kính rất riêng của tác giả, dưới một góc nhìn tinh tế, cởi mở, mang tính đối thoại của anh. Đăng tải bài viết này chúng tôi mong muốn góp phần đa dạng hóa, đa chiều hóa các cách tiếp cận về văn học miền Nam. Rất mong nhận được các ý kiến phản hồi của bạn đọc. TCSH
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Hồng Nhu

MAI VĂN HOAN giới thiệuNăm 55 tuổi, Hồng Nhu từng nhiều đêm trăn trở, băn khoăn lựa chọn việc trở về quê hay ở lại thành phố Vinh - nơi anh gắn bó trọn hai mươi lăm năm với bao kỷ niệm vui buồn. Và cuối cùng anh đã quyết tâm trở về dù đã lường hết mọi khó khăn đang chờ phía trước. Nếu không có cái quyết định táo bạo đó, anh vẫn là nhà văn của những thiên truyện ngắn Thuyền đi trong mưa ngâu, Gió thổi chéo mặt hồ... từng được nhiều người mến mộ nhưng có lẽ sẽ không có một nhà văn đầm phá, một nhà thơ “ngẫu hứng” như bây giờ.
Tìm trong nỗi nhớ (1), một giọng nói dịu dàng, một ánh nhìn nhân hậu...

LÊ HỒNG SÂMTìm trong nỗi nhớ là câu chuyện của một thiếu phụ ba mươi tám tuổi, nhìn lại hai mươi năm đời mình, bắt đầu từ một ngày hè những năm tám mươi thế kỷ trước, rời sân bay Nội Bài để sang Matxcơva du học, cho đến một chiều đông đầu thế kỷ này, cũng tại sân bay ấy, sau mấy tuần về thăm quê hương, cô cùng các con trở lại Pháp, nơi gia đình nhỏ của mình định cư.
Đầy ắp nhân tình trong truyện ngắn Mường Mán

NGUYỄN KHẮC PHÊ (Đọc “Cạn chén tình” - Tuyển tập truyện ngắn Mường Mán, NXB Trẻ, 2003)Với gần 40 năm cầm bút, với hơn hai chục tác phẩm văn xuôi, thơ và kịch bản phim, nhà văn Mường Mán là một tên tuổi đã quen thuộc với bạn đọc, nhất là bạn đọc trẻ. Có lẽ vì ấn tượng của một loạt truyện dài mà ngay từ tên sách (Lá tương tư, Một chút mưa thơm, Bâng khuâng như bướm, Tuần trăng mê hoặc, Khóc nữa đi sớm mai v...v...) khiến nhiều người gọi ông là nhà văn của tuổi học trò, trên trang sách của ông chỉ là những “Mùa thu tóc rối, Chiều vàng hoa cúc...”.
Bộ sách công cụ quí báu về tranh luận văn nghệ của thế kỷ 20

NGUYỄN VĂN HOATranh luận Văn Nghệ thế kỷ 20, do Nhà xuất bản lao động ấn hành. Nó có 2 tập: tập 1 có 1045 trang và tập 2 có 1195 trang, tổng cộng 2 tập có 2240 trang khổ 14,4 x 20,5cm. bìa cứng, bìa trang trí bằng tên các tờ báo, tạp chí có tư liệu tuyển trong bộ sách này.
Vườn Thiệu Phương qua thơ ngự chế

VĨNH CAO - PHAN THANH HẢIVườn Thiệu Phương là một trong những Ngự uyển tiêu biểu của thời Nguyễn, từng được vua Thiệu Trị xếp là thắng cảnh thứ 2 trong 20 cảnh của đất Thần Kinh. Nhưng do những nguyên nhân lịch sử, khu vườn này đã bị triệt giải từ đầu thời vua Ðồng Khánh (1886-1889) và để trong tình trạng hoang phế mãi đến ngày nay. Trong những nỗ lực nhằm khắc phục các "không gian trắng" tại Tử Cấm Thành và phục hồi các khu vườn ngự của thời Nguyễn, từ giữa năm 2002, Trung tâm BTDTCÐ Huế đã phối hợp với Hội Nghệ thuật mới (Pháp) tổ chức một Hội thảo khoa học để bàn luận và tìm ra phương hướng cho việc xây dựng dự án phục hồi khu vườn này.