Chạnh buồn bên hồ Tịnh Tâm
Nằm ngay trong Kinh thành Huế, hồ Tịnh Tâm là một Ngự Uyển của Hoàng gia triều Nguyễn vốn rất nổi tiếng, được vua Thiệu Trị xếp vào cảnh đẹp thứ 3 (Đệ tam cảnh Tịnh hồ hạ ứng).
Quang cảnh đảo Bồng Lai trong hồ Tịnh Tâm hiện nay - Ảnh: B.N.L
Cảnh đẹp hoang phế
Đặt chân đến hồ Tịnh Tâm hôm nay (thuộc địa phận P.Thuận Thành, TP.Huế), nhiều người không khỏi chạnh buồn với một khung cảnh hoang phế. Hiện trạng của khu vườn Thượng Uyển bậc nhất Kinh thành Huế hiện chỉ còn là một quần thể hồ được người dân trồng sen và rau muống. Giữa hồ có hai hòn đảo nổi là đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ và đảo Phương Trượng phía bắc hồ. Con đê Kim Oanh chạy giữa hồ ngày trước giờ đã thành con đường Lê Văn Hưu nối Đinh Tiên Hoàng và Tạ Quang Bửu. Vòng tường gạch bao quanh hồ cũng đã bị xuống cấp hư hỏng, nhiều xóm cư dân phía bắc và phía tây của hồ đã xây dựng nhà cửa lấn chiếm xâm hại một phần của di tích.
Tại Festival Huế 2008 vừa qua, để tránh lãng phí một di tích đang còn hoang phế, Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế đã cho một đơn vị tư nhân thuê mở Trung tâm văn hóa Tịnh Tâm để làm dịch vụ trên đảo Bồng Lai. Tại đây, sau khi khai trương trong dịp festival có giới thiệu một số loại hình đặc sản Huế như: các sản phẩm hạt sen, trà sen, trà cung đình, rượu Minh Mạng thang… Thế nhưng, đến nay, tất cả các dịch vụ hầu như không thu lại hiệu quả chỉ duy nhất hoạt động kinh doanh cà phê, giải khát là còn có khách lai rai.
Theo Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế (đơn vị quản lý di tích này), từ cuối thế kỷ 19, do thiếu điều kiện chăm sóc, các kiến trúc ở khu vực hồ Tịnh Tâm bị hư hỏng dần hoặc bị triệt giải. Năm 1946, vòng tường gạch bao quanh hồ bị phá để xây dựng một vòng tường thấp hơn. Năm 1960, trên nền điện Bồng Doanh cũ có dựng một ngôi đình bát giác nhỏ để kỷ niệm. Trong lần tu bổ này một cây cầu bê tông đã được xây dựng để nối đảo Bồng Lai với đê Kim Oanh...
Nguyên thủy là một đoạn sông Kim Long, sau khi xây dựng Kinh thành Huế đã được cải tạo lại, tên ban đầu là ao Ký Tế. Năm Minh Mạng thứ 3 (1822), triều Nguyễn đã cho cải tạo hồ và đặt tên là hồ Tịnh Tâm. Dưới sự chỉ huy của Đô thống hữu quân Nguyễn Tăng Minh và Tham tri bộ Hộ Đào Trí Phú, 8.000 binh lính đã được huy động để dốc sức xây dựng Tịnh Tâm thành một Ngự Uyển xinh đẹp bậc nhất của Hoàng gia.
Theo Nguyễn Phúc tộc thế phả (NXB Thuận Hóa, năm 1995) vào năm Quý Tỵ (1893), vua Thành Thái đã bị các quan phụ chính tuân lệnh lưỡng tôn cung đưa ra đảo Doanh Châu với lý do “an dưỡng tâm thần” vì đức vua “tính tình bất thường, ham chơi bời, ít chịu nghe lời can gián”. Kỳ thực là do vua Thành Thái có tư tưởng chống Pháp nên đã bị nhóm quan lại đưa vào hồ Tịnh Tâm để biệt giam.
Dự án tu bổ phục hồi vẫn còn “treo”
Theo tài liệu nghiên cứu của Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế, hồ Tịnh Tâm có bình diện hình chữ nhật, chu vi gần 1.500 m (354 trượng 6 thước). Trên hồ có ba hòn đảo Bồng Lai, Phương Trượng và Doanh Châu. Đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ, chính giữa có điện Bồng Doanh, 3 gian 2 chái, mái trùng diêm, lợp ngói hoàng lưu li. Điện quay mặt về hướng nam, có lan can gạch bao quanh, phía trước lại có cửa Bồng Doanh, rồi cầu Bồng Doanh nối đảo với bờ hồ phía nam. Phía đông điện Bồng Doanh có nhà thủy tạ Thanh Tâm, quay mặt về hướng đông. Phía tây điện có lầu Trừng Luyện, quay mặt về hướng tây. Phía bắc là cửa Hồng Cừ và một chiếc cầu cùng tên.
|
Trên đảo Phương Trượng, chính giữa có gác Nam Huân, quay mặt về hướng nam, 2 tầng, mái lợp ngói hoàng lưu li. Phía nam có cửa Bích Tảo và cầu Bích Tảo. Phía bắc đảo có lầu Tịnh Tâm, quay mặt hướng bắc. Phía đông có nhà Hạo Nhiên (từ năm 1848 đổi thành Thiên Nhiên), quay mặt về hướng đông. Phía tây có hiên Dưỡng Tính quay mặt về hướng tây. Giữa hai đảo có đình Tứ Đạt nằm giữa một hệ thống hành lang mái lợp ngói gồm 44 gian, chạy nối vào cầu Bích Tảo ở phía nam và cầu Hồng Cừ ở phía bắc.
Giữa hồ Tịnh Tâm có đê Kim Oanh nối liền từ bờ đông qua bờ tây. Phía đông đê có cầu Lục Liễu, 3 gian, mái lợp ngói. Phía nam, đê gắn với một hành lang dài 56 gian, ở giữa là cầu Bạch Tần. Phía nam cầu có nhà tạ Thanh Tước để thuyền vua ngự. Ở đoạn cuối phía tây của hành lang lại có nhà Khúc Tạ, thông với một nhà tạ khác, là Khúc Tạ Hà Phong qua một hành lang nhỏ dựng trên mặt nước. Phía nam nhà tạ này là đảo Doanh Châu.
Trên các góc của đảo Bồng Lai, Phương Trượng đều có xếp đá tạo các giả sơn. Riêng đảo Doanh Châu được tạo dáng như một hòn non bộ lớn nổi trên mặt hồ. Khắp nơi xung quanh đảo Bồng Lai, Phương Trượng, đê Kim Oanh và dọc bờ hồ đều trồng các loại liễu trúc và các thứ hoa cỏ lạ. Dưới hồ trồng duy nhất loại sen trắng.
Với kiểu kiến trúc cầu kỳ, nhưng hết sức hài hòa với tự nhiên, hồ Tịnh Tâm được xem là một thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật kiến trúc cảnh quan Việt Nam thế kỷ 19. Cảnh đẹp của hồ đã tạo nguồn thi hứng và trở thành đề tài cho nhiều bài thơ, chùm thơ nổi tiếng của các vua Nguyễn như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức... Và đặc biệt, trong chùm thơ ca ngợi 20 cảnh đẹp đất Thần kinh của vua Thiệu Trị đã xếp hồ Tịnh Tâm là cảnh đẹp thứ 3, cho in bài thơ Tịnh hồ hạ hứng cùng với phong cảnh hồ vào tranh gương để treo ở các cung điện.
Theo Bùi Ngọc Long
Thanh niên online
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sáng ngày 14/12, tại UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Khoa học Lịch sử Thừa Thiên Huế đã tổ chức diễn đàn Đối thoại Sử học “ Đặc điểm du lịch Thừa Thiên Huế và giải pháp phát triển”.
-
Hội nghị chuyên đề “ Tài trợ và triển khai các dự án phát triển bền vững cho các đô thị Đông Nam Á”.
Sáng ngày 14/12, tại Tp Huế đã diễn ra Hội nghị quốc tế các Thị trưởng Đông Nam Á với chuyên đề “ Tài trợ và triển khai các dự án phát triển bền vững cho các đô thị Đông Nam Á”. Hội nghị do Hiệp hội quốc tế các thị trưởng nói tiếng Pháp (AIMF), Liên minh châu Âu (EU) phối hợp với TP Huế tổ chức.
-
Chiều ngày 10/12, tại Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng và Điềm Phùng Thị, Sở Văn hóa Thể thao phối hợp với trường ĐH Nghệ thuật đã tổ chức khai mạc triển lãm “ Hội ngộ” nhân kỷ niệm 66 năm ngày Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951- 10/12/2017).
-
Chiều ngày 8/12, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế và Trường đại học Nghệ thuật, Đại học Huế khai mạc triển lãm mỹ thuật kỷ niệm Ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2017).
-
Sáng ngày 23/11, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế thuộc Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Hội thảo Khoa học về công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Hội thảo nhằm hưởng ứng kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11).
-
Chiều ngày 22/11, tại trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng và Điềm Phùng Thị đã diễn ra lễ khai mạc “Gặp gỡ” chào mừng Ngày Di sản văn hóa Việt Nam.
-
Chiều ngày 20/11, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi Tổng kết chuyến thâm nhập thực tế sáng tác, giao lưu, trao đổi về chủ đề “Di tích lịch sử văn hóa và đời sống của đồng bào Tây Bắc” tại tỉnh Hà Giang.
-
Sáng 20/11 tại trường Đại học Nghệ thuật Huế đã diễn ra Triển lãm “ Vì môi trường xanh” chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam.
-
Sáng ngày 14/11, UBND Thành phố Huế và thành phố Geyongju – Hàn Quốc đã phối hợp tổ chức Hội thảo chuyên đề “ Bảo tồn và phát huy các giá trị Di sản Văn hóa Thế giới”. Hội thảo diễn ra nhân kỷ niệm 25 năm quan hệ Việt Nam – Hàn Quốc kết hợp kỷ niệm 10 năm hợp tác kết nghĩa giữa thành phố Huế và thành phố Gyeongju.
-
Chiều ngày 13/11, Tạp chí Môi trường và Cuộc sống phối hợp với Đại học Huế tổ chức Chương trình Gala phát động Cuộc thi “Biến đổi khí hậu với cuộc sống” với chủ đề Lũ lụt, hạn hán và hành động của chúng ta.
-
Sáng ngày 10/11, UBND tỉnh đã tổ chức buổi họp đánh giá công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai do mưa lũ gây ra trong những ngày qua và triển khai các phương án đối phó với cơn bão số 13.
-
Trong hai ngày 3- 4/11, Hoàng gia Vương quốc Thái Lan tổ chức Lễ dâng y Kathina tại chùa Huyền Không, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà và lễ chúc mừng Thượng tọa Pháp Tông được Quốc vương Bhumibol Adulyadej sắc phong tước vị Chao Khun cho Thượng tọa Pháp Tông, trụ trì chùa Huyền Không.
-
Cầu Trường Tiền là cây cầu đầu tiên bắc qua sông Hương ở Huế. Đây cũng là một trong những cây cầu đầu tiên được xây dựng ở Đông Dương vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX theo kỹ thuật và vật liệu mới của phương Tây với kết cấu thép.
-
Bảo tồn, phục hồi cổng, bình phong, non bộ kết hợp đào tạo kỹ thuật tại điện Phụng Tiên, Đại nội Huế
Sáng ngày 29/9/2017, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Hội Bảo tồn Di sản Văn hoá Đức (GEKE) phối hợp tổ chức Lễ khởi công và triển khai thực hiện Dự án bảo tồn, phục hồi cổng, bình phong, non bộ kết hợp đào tạo kỹ thuật chuyên sâu tại điện Phụng Tiên, Đại nội Huế do Bộ Ngoại giao CHLB Đức tài trợ thông qua Đại sứ quán CHLB Đức tại Việt Nam, cùng với nguồn vốn đối ứng của tỉnh Thừa Thiên Huế.
-
Sáng ngày 29/9, Tại Bảo tàng văn hóa Huế đã diễn ra buổi giới thiệu hai cuốn sách “Phủ Dương Xuân thời các chúa Nguyễn - Tiền thân cung điện Đan Dương, Son lăng của hoàng đế Quang Trung ở Huế” và “Thiền Lâm - ngôi chùa lịch sử Thiền viện đầu tiên lớn nhất ở xứ Đàng Trong” của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân.
-
Tối ngày 26/9, tại Hội trường Đại học Huế (số 3 Lê Lợi) đã diễn ra Đêm giao lưu nghệ thuật và âm nhạc “Vọng Cố đô”. Chương trình do gia đình cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và nhà thơ Nguyễn Duy phối hợp tổ chức.
-
Sáng ngày 26/9, tại Khách sạn Indochine Palace, thành phố Huế đã diễn ra Hội nghị Đối tác chính sách về Phụ nữ và Kinh tế APEC lần thứ II. Đây là sự kiện đầu tiên của tuần lễ diễn đàn Phụ nữ và Kinh tế APEC năm 2017, với tư cách Việt Nam là nước chủ nhà đăng cai tổ chức APEC năm 2017.
-
Nhằm chào đón một sự kiện quan trọng là Tuần lễ APEC diễn ra tại thành phố Huế, sáng ngày 26-9, một cuộc triển lãm tác phẩm nghệ thuật mang tên “ Sức sống mới” đã được tổ chức tại Imperial Art.
-
Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố Huế, Phòng Quản lý Đô thị thuộc UBND TP. Huế vừa có thông báo về việc quy định phân luồng, điểm đỗ xe, tạm dừng các tuyến đường xung quanh khu phố đi bộ thuộc khu phố Tây (đường Chu Văn An - Phạm Ngũ Lão - Võ Thị Sáu).
-
Ngày 20/9, UBND Thành phố Huế đã làm lễ khởi công công trình tu bổ, chống xuống cấp nhà vườn Đoàn Kim Khánh, phường Kim Long - một ngôi nhà vườn Huế xưa đẹp cổ kính với không gian sân vườn xanh mát.
.png)
.png)
