NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Một người bạn cũ ở Mỹ kể với tôi rằng gần mười năm nay anh không đi du lịch xa, cũng không về Việt Nam, mặc dù nhớ. Tôi hỏi lý do, anh bảo vì sợ nỗi buồn chán khi phải ngồi trên máy bay mười mấy giờ.
Minh họa: Nhím
Nỗi buồn chán là trở ngại của người bay đường dài. Nhất là khi bạn phải ngồi vào vị trí bất tiện giữa hai người khác, đi lại khó khăn, xa cửa sổ. Nhưng nỗi buồn chán chưa lớn bằng sự sợ hãi phải ngồi gần một hành khách mà bạn không ưng ý, một bà da trắng quá mập thở hổn hà hổn hển, một gã đàn ông hay ngáy to, một người đàn bà da vàng vừa ăn một thức quà bánh lấy ra từ cái túi giấy đáng nghi xét về mặt nguồn gốc vừa gây những tiếng động lịch kịch khó chịu, một gã để râu rất không tặc, một con mụ gặp gì cũng quay lại hỏi bạn, một cô gái xinh xắn nhưng khinh khỉnh không thèm liếc mắt nhìn bạn lần nào nhưng càng thế thì bạn lại càng thấy nó xinh mới phiền. Nhưng tôi cũng đã gặp những người thú vị, nhờ thế mà chuyến bay rút ngắn lại.
Bạn của tôi, bạn đã bao giờ rơi vào hoàn cảnh như thế không? Đặt chiếc va li nặng trĩu lên khoang hành lý chật chội, mình với tay và xin lỗi, liền bắt gặp nụ cười thân thiện của một chàng Trung đông, mắt vui vẻ, bạn biết sắp có chuyến bay dễ chịu. Hay bạn đã lên trước, thu xếp xong hành lý của mình, ngồi ngửa người ra, thì một cô gái lật đật lên máy bay, nặng nhọc kéo va li đặt lên phía trên đầu của bạn, áo sơ mi kéo cao, phía trên chiếc váy ngắn, bạn nhìn thấy rõ ràng chiếc rốn của cô ta, nhô hẳn ra, màu hồng hồng, và bạn mỉm cười, biết rằng có chuyến đi không tệ. Một đôi khi, bạn gặp những may mắn hơn thế nữa.
Có lần nửa đêm sau khi tập thể dục cuối máy bay, đi trở ra, lúc hầu hết mọi người đã ngủ, trong khoang tối ánh đèn mờ vàng đục, nhìn thấy hàng ghế sau cùng trống không, tôi mừng quá thản nhiên ngồi xuống. Suýt nữa ngồi lên đùi một người thu mình trong góc. Tôi giật nẩy mình. Nhìn kỹ, một cô gái cao và mảnh khảnh, như người đang ốm, tóc rũ rượi, quấn cái chăn mỏng. Tôi xin lỗi, rồi chúng tôi bắt chuyện với nhau. Tiếng cô sụt sịt mũi, khàn giọng, húng hắng ho. Tôi trở lại chỗ ngồi của mình mang cho cô một ít thuốc cảm thông thường mà tôi vẫn mang theo như advil. Cô cảm ơn và tự mình đứng dậy ra khoang sau cùng lấy nước uống. Đến gần cuối chuyến bay tôi mới biết cô là một chiêu đãi viên, cùng hãng hàng không, nhưng không thuộc phi hành đoàn này, được văn phòng trung tâm gửi đi để làm công việc gấp ở một sân bay khác, trong khi cô bị cảm lạnh. Trong khi trò chuyện, cô ghi cho tôi địa chỉ nơi làm việc, số điện thoại của công sở, với tên họ đầy đủ. Hẹn nhau gặp lại. Thời ấy chưa có Iphone, facebook và các phương tiện liên lạc thuận tiện như bây giờ. Chúng tôi im lặng cầm tay, nhìn nhau thật lâu trước khi tôi xách hành lý ra cửa máy bay. Nhìn qua cửa sổ, ngoài trời tuyết bay mờ phi đạo, tôi chợt nhớ đã cuối năm. Quay lại, mắt thâm quầng, khuôn mặt gầy, bệnh, sau hàng ghế, xanh, hư ảo. Môi cô hé mở, như của một người đứng trong gió rét chờ nụ hôn thầm. Tôi lưỡng lự, không dám.
Thế mà, tôi đánh mất số điện thoại và địa chỉ ấy, ngay sau khi vừa bước ra khỏi phi trường. Có Trời biết tại sao tôi lại mất. Khi bạn cất quá cẩn thận một vật gì quý, vào một nơi kín đáo mà bạn nghĩ chỉ mình bạn biết và nơi đó thường là một chỗ chính bạn cũng không mấy khi nghĩ tới, thì bạn liền mất nó. Đúng không?
Một lần trên máy bay có một người đàn ông Trung hoa lớn tuổi, đi một mình. Khi ăn xong một loại bánh ngọt có nhân đậu phụng, vừa đứng lên thì bị mắc nghẹn hột đậu và ngạt thở, dẫy dụa. Nhân viên phi hành hoảng hốt thông báo, hỏi trên máy bay có ai biết cấp cứu không. Tôi tiến lại gần, nhanh chóng vượt qua đám chiêu đãi viên đang bối rối chen chúc, cúi xuống, nghe hơi thở, bắt mạch cổ. Người đàn ông kêu ú ớ, vùng vẫy, không đáp ứng câu hỏi. Tôi kéo nạn nhân ra, đứng ép sát vào sau lưng, vòng hai tay ra trước bụng ông ta, trên rốn, ngay dưới xương ức, nắm chặt hai bàn tay lại, thực hiện thủ thuật Heimlich. Người đàn ông ho bật ra, may mắn thoát nạn, nhưng sau đó tôi phát hiện ông ta cũng bị loạn nhịp tim, không rõ từ bao giờ. Lo lắng, tôi báo cho phi hành đoàn biết. Khi máy bay đáp xuống phi trường, xe cấp cứu túc trực sẵn, các nhân viên mau lẹ đưa người bệnh xuống, hú còi chạy đi. Một người tiếp viên thay mặt phi hành trưởng tặng tôi một cái thẻ gift card, mua được một vé máy bay hay giảm tiền khi gia nhập một club gì đó, và một túi xách cá nhân để tỏ lòng biết ơn. Tôi trả lại cái gift card nhưng giữ chiếc túi xinh xắn làm kỷ niệm. Về nhà, mở ra coi qua, nhưng vì mải lo một việc khác, nên tạm cất đâu đó.
Rồi quên bẵng. Bạn thường quên như vậy.
Rất lâu. Gần đây sửa nhà đón bạn bè rất đông về dự hội ngộ đồng hương, tôi tìm thấy cái túi giữa chồng sách vở cũ. Mở ra, nhìn qua, thấy những vật dụng thông thường của người đi máy bay, như bàn chải đánh răng, kem đánh răng, lược, một cây bút rất sang, mấy khăn tay thật đẹp. Ở dưới đáy cái hộp ấy còn có một bưu thiếp của người phụ trách công tác liên lạc công chúng public relation của hãng máy bay. Ghi tên họ, địa chỉ văn phòng và cả số điện thoại trực tiếp. Tôi nhớ lại. Đúng là cái tên ấy. Đúng là thành phố ấy. Và mấy con số đầu của số phone ấy. Tên của người thiếu nữ tôi đã gặp trên chuyến bay trong một đêm tối trời, bị ốm đi nhờ máy bay của hãng mình tới một thành phố khác. Tôi không thể nhầm cái tên ấy được, dù đó là cuộc gặp gỡ đã ngoài hai mươi năm, trong khoang máy bay ánh đèn vàng vọt chập chờn rung lắc vì bão xa, khuôn mặt cô sáng lên trong đêm cuối năm, nơi đất trời mờ ảo.
N.Đ.T
(SHSDB33/06-2019)
Đoản văn này được George Orwell viết năm 1936 kể về khoảng thời gian ông làm việc như một nhân viên bán sách bán thời gian tại tiệm sách cũ Booklover’s Corner tọa lạc ngay góc phố Pond Street và South End Green, thành phố London, nước Anh. Hiện nay tiệm sách cũ Booklover’s Corner không còn nữa, thay vào đó là một nhà hàng pizza, tuy nhiên ở đó còn gắn một tấm biển ghi rằng “George Orwell, nhà văn (1903 - 1950) từng sống và làm việc trong một tiệm sách ngay vị trí này”.
Tác giả Oriana Fallaci lột tả cảm xúc của người phụ nữ từ lúc mang thai, dằn vặt nội tâm giữa việc giữ hay từ bỏ đứa con trong bụng, đến khi đau đớn mất con.
Sau gần một thế kỷ bị chìm trong quên lãng, "Temperature" - tác phẩm của nhà văn F. Scott Fitzgerald - đã được xuất bản trên một tạp chí.
Chúng tôi giới thiệu với bạn đọc một tư liệu văn học khá đặc biệt mới được công bố lần đầu trên tuần báo Ngọn lửa nhỏ (số 49 tháng 12-1988) Liên Xô, có liên quan số phận cuộc đời của nhà thơ Nga mà hiện nay tên tuổi ông đã trở nên nổi tiếng thế giới - Iôxíp Brôđxki (giải thưởng Nô ben).
Một khu triển lãm thuộc địa nhằm ca tụng quá trình chinh phạt của thực dân Pháp, trong đó có nhiều di tích đến từ Việt Nam, hiện đang hoang phế điêu tàn.
Năm 1854, Nhật Bản chính thức “mở cửa” sau khoảng 250 năm thực thi chính sách Sakoku (Tỏa quốc) dưới thời Edo (1600-1868) và không lâu sau, gấp gáp bước vào công cuộc Duy tân thời Minh Trị (1868-1912) với hàng loạt đổi thay mạnh mẽ.
NGUYỄN DƯ
Tôi vốn không thích đi đến những nơi xa lạ. Ngại những cái phiền toái.
WILLIAM B NOSEWORTHY
"Những cuốn Lịch Sử Thơ Mỹ” chỉ có bốn ấn bản chính đáng kể, được viết theo chủ đề trên.
SERGEI BELOV
Tiểu truyện
Trên góc đường Malaya-Meschanskaya và Stolyrany có một chung cư trông thật khiêm tốn, đó là nơi nhà văn Dostoievsky với đứa cháu của người vợ đã mất cùng bà nhũ mẫu trung thành đang ở.
Ở các nước phương Tây trước đây, tóc thường được lấy từ di hài người vừa nhắm mắt xuôi tay và giữ làm vật lưu niệm trong gia đình. Các món tóc từng ở trên đầu hai nhà soạn nhạc bậc thầy Wolfgang Amadeus Mozart và Ludwig van Beethoven đã được đem ra bán đấu giá trong cùng một phiên tại nhà Sotheby London vào ngày 28/5 mới đây, sau một đợt triển lãm cho công chúng thưởng ngoạn.
Mặc dù năm nay khép lại với kết quả gây đầy tranh cãi, LHP Cannes vẫn là nơi đáng mơ ước cho mọi nhà làm phim trẻ, mong tìm được bệ phóng tốt cho giấc mơ điện ảnh của mình.
(Đọc “Cuộc cách mạng một-cọng-rơm”)*
Từ một chuyên viên trong văn phòng của một viện nghiên cứu, chàng trai tuổi đôi mươi Masanobu Fukuoka bỏ ngang xương để trở thành một nhà nông nuôi dưỡng tín điều duy nhất: làm nông theo hình thái tự nhiên.
Vlađimia Maiakôvski (1893 - 1930) là nhà thơ đầu tiên ở thế kỷ XX đã cống hiến tài năng lớn lao của mình cho cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Cái vốn thơ dấn thân, say mê và dữ dội của ông, ông đưa nó ra đường phố, hướng về phía quần chúng và biến nó thành "chỉ huy sức mạnh con người".
LTS: Dana Gioia là một nhà thơ, nhà phê bình, và thầy giáo hiện ở Mỹ. Ông sinh năm 1950 tại Los Angeles. Ông học đại học Standford và tốt nghiệp M.A về Văn chương Đối chiếu từ Đại học Harvard trước khi làm việc trong ngành kinh doanh. Sau 15 năm làm quản trị thương mại ở New York, ông bỏ chức phó chủ tịch công ty để toàn tâm viết sách và dạy học.
Hẳn là đã có rất nhiều người nghe nói đến cuộc tranh luận uyên bác kéo dài hơn 200 năm đề cập đến những bài Xô-nêt của Shakespeare và những cố gắng chưa có kết quả nhằm nhận ra những nhân vật chính trong các tác phẩm, đó là "Người đàn bà sầu thảm" và "Cậu bé dễ yêu".
TRẦN PHƯƠNG LINH
Gunter Grass, tiểu thuyết gia nổi tiếng người Đức, từng đoạt giải Nobel văn học năm 1999, vừa qua đời ngày 13/4/2015 tại bệnh viện ở thành phố Lubeck-Đức, hưởng thọ 87 tuổi.
Triết hiện sinh chia tay với triết học "trừu tượng". Nó quan tâm đến tính chủ thể cụ thể của con người, chứ không phải khái niệm trừu tượng về "chủ thể". Đó là lý do nhiều triết gia hiện sinh (như Sartre, Camus...) chọn hình thức văn nghệ (tiểu thuyết, kịch...) để đến gần hơn với đời sống thực, nói lên những băn khoăn, thao thức, đau khổ và lựa chọn trong "thân phận" làm người.
(Vài suy nghĩ nhân đọc thư của các bạn Việt Nam nghe đài Matxcơva)
IRINA ZISMAN MÔSCƠVINA (Nhà báo Liên Xô)
Series hòa nhạc tương tác dành cho trẻ nhỏ dưới tám tuổi Bach Before Bedtime đang nỗ lực xóa bỏ khoảng cách cố hữu giữa nghệ sĩ và khán giả, làm cho môi trường âm nhạc cổ điển trở nên thân mật nhất trong khả năng có thể.