GS. VŨ KHIÊU
Lần này Vạn Lộc cho in trên 72 bài thơ Đường luật. Đối với Vạn Lộc, đây là một sự táo bạo và cũng là một thử thách với chính tài năng của mình.
Vạn Lộc làm thơ khi còn ngồi ghế nhà trường, cho đến nay đã xuất bản và tái bản nhiều tập thơ như Chút riêng tư (năm 1997 và tái bản năm 2000), Vòng tay mẹ (năm 2000), Nắng chiều (năm 2002), Hạt bụi (năm 2004), Gió thổi từ Đông Yên (xuất bản năm 2011 và tái bản năm 2011). Tất cả những bài thơ trong đó đều viết theo thể mới hoặc theo thể lục bát. Thành công nhất của Vạn Lộc là tập thơ Hạt bụi xuất bản năm 2004, Gió thổi từ Đông Yên xuất bản năm 2011. Lời thơ trong sáng và rất giản dị đã chứa đựng những cảm xúc sâu sắc, những suy tư thầm kín. Lần này cảm xúc và suy tư của Vạn Lộc lại được thể hiện trong một thể thơ, gò bó trong một khung 8 câu 7 chữ như trong một “nhà tù”.
Những quy tắc về đối, về vần, về niêm luật lại như giam cầm và trói buộc nhà thơ.
Vạn Lộc đã từng nghĩ rằng qua 1000 năm văn hiến bắt đầu từ Chiếu dời đô của Lý Thái Tổ, hàng ngàn bài thơ của ông cha ta đã vượt qua khung cảnh “ngục tù” của thơ Đường luật ấy và hồn thơ đã bay bổng lên mây xanh và kết tinh lại ở những câu chữ đẹp như những viên ngọc sáng. Truyền thống thơ ca này cũng kết tinh lại trong thơ Đường luật của Vạn Lộc.
Trong những thập kỷ gần đây, thể thơ Đường luật như lại hồi sinh. Trên khắp mọi miền đất nước rất nhiều người sáng tác thơ theo thể Đường luật. Tiếc rằng những bài hay còn rất ít so với những bài chưa hay, nghĩa là những bài cầu kỳ, sáo rỗng, lặp đi lặp lại nhiều lời cũ, ý cũ...
Thơ Vạn Lộc thì có khác. Đọc thơ, người ta thấy ngòi bút của tác giả vừa phóng khoáng về tư tưởng và cảm xúc, vừa không vi phạm một chút nào đối với những yêu cầu quá khe khắt về hình thức của thơ Đường luật.
Tôi không trích ra đây những bài thơ hay và những câu chữ tài tình, bởi bạn đọc sẽ tự mình làm việc này, tự mình nhặt ra những câu hay và cả những câu chữ chưa được hay. Tôi không dám ngạo mạn là một người dẫn đường cho độc giả mà nêu lên những điều mà chính độc giả sẽ thấy. Tôi chỉ biết đánh giá cao tập thơ này của Vạn Lộc. Tôi lại tin rằng sau sự táo bạo và thử thách này, Vạn Lộc sẽ trở lại phong cách thơ quen thuộc của mình. Đó là thể hiện đại với phong cách hiện đại. Cuối cùng, để ghi nhận những cảm xúc sau khi đọc thơ Đường Luật của Vạn Lộc và cũng là sự đánh giá của tôi đối với tập thơ này, tôi xin tặng Vạn Lộc mấy vần cảm khái chép sau đây:
Vì sao
Tu mi không lẽ phụ quần thoa
Mây thuận vì chưng gió chẳng hòa?
Trăm nhớ ngàn thương đành nén lại
Năm chìm bảy nổi đã trôi qua
Câu thơ cổ nguyệt môi còn đắng
Giọt lệ tân thanh mắt vẫn nhòa
Đêm lạnh trăng khuya thầm hỏi lá
Vì sao thương nhớ nở thành hoa?
GS. V.K
(SH286/12-12)
PHONG LÊ
Nhân 50 năm ngày mất nhà văn Thạch Lam (1942-1992)
TRẦN NGUYỄN KHÁNH PHONG
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Chưa có ai thống kê và so sánh, nhưng hẳn là trong công cuộc kháng chiến giữ nước của dân tộc ta, không có đề tài nào được sách báo nói đến nhiều như cuộc chiến đấu trên đường Hồ Chí Minh.
YẾN THANH
Có nhiều thứ
Không thể chùi được bằng nước mắt
Như ánh sáng kia trên bầu trời hoàng hôn và bình minh của biển
Như sự nín lặng bất lực của cát.
Như bàn tay bên cạnh một bàn tay
(Bạch Diệp)
VĂN TOÀN - TUẤN VŨ
Trong cuộc đời đầy sôi nổi của mình, nhất là những tháng năm làm quan, Giá Viên Phạm Phú Thứ từng đến nhiều địa phương trong nước và nhiều nước trên thế giới.
LÊ THỊ HƯỜNG
Nói một cách kinh điển, ở tiểu thuyết, cái kết được xem là “sức mạnh của cú đấm nghệ thuật”(D. Furmanov).
PHONG LÊ
Quang Dũng1 - Dũng mà rất hiền, rất lành; tôi muốn dùng đến cả chữ lành để nói về ông mới thật sự đủ nghĩa và thỏa lòng.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
(Đọc “Dám ngoái đầu nhìn lại” - Tập Phê bình văn học của Nguyễn Thị Tịnh Thy, Nxb. Hội Nhà văn, 2021)
NGÔ THỜI ĐÔN
Trước tác của Tùng Thiện Vương Miên Thẩm (1819-1870) lâu nay mới được dịch thuật, giới thiệu ít nhiều ở phần thơ.
PHẠM XUÂN DŨNG
(Nhân đọc tập thơ “Hóa vàng đi Tường” của Phạm Nguyên Tường, Nxb. Thuận Hóa, 2021)
HỒ THẾ HÀ
Nguyễn Vỹ (1912 - 1971) là một tác giả/ hiện tượng văn chương, báo chí và văn hóa ở Việt Nam đầy ấn tượng của thời hiện đại, nhưng trước tiên, ông được biết đến với tư cách một nhà thơ từ thuở Hoài Thanh viết Thi nhân Việt Nam (1942).
TÔN THẤT DUNG
Nghe tin nhà văn, nhà thơ Trần Hữu Lục qua đời, không hiểu sao trong tâm tưởng tôi dường như có ai đọc những câu ca từ trong bài Có một dòng sông đã qua đời của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn!
LÊ THỊ ĐỨC HẠNH
Mộng Sơn là một trong số hiếm hoi những nhà văn nữ xuất hiện từ trước Cách mạng tháng Tám, sau này vẫn tiếp tục bền bỉ đóng góp cho nền văn học mới bằng những tác phẩm vừa phải, khiêm tốn, biểu lộ một tình cảm chân thành, một tấm lòng nhân ái.
NGUYỄN THANH TRUYỀN
Ấn tượng của tôi về Nguyên Hào bắt đầu từ một đêm thơ gần 20 năm trước. Lần đầu tiên đọc thơ trước đám đông, dáng vẻ vừa bối rối vừa tự tin, anh diễn giải và đọc bài “Rượu thuốc”: “Ngâm ly rượu trong/ Thành ly rượu đục/ Đắng tan vào lòng/ Ngọt trong lời chúc”.
PHẠM XUÂN DŨNG
(Đọc tập sách “Bên sông Ô Lâu” của tác giả Phi Tân, Nxb. Lao Động, 2021)
PHẠM PHÚ PHONG
Nguyên Du là sinh viên khóa 5 (1981 - 1985) khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Huế (nay là Đại học Khoa học).
PHONG LÊ
Thanh Tịnh (12/12/1911 - 17/7/1988), trước hết là một nhà Thơ mới, tác giả tập thơ Hận chiến trường (1936) với hai bài Mòn mỏi và Tơ trời với tơ lòng được Hoài Thanh chọn đưa vào Thi nhân Việt Nam cùng với lời bình.
LÊ HỒ QUANG
Dưới “áp lực” của tiêu đề, khi đọc Thỏa thuận, gần như ngay lập tức, trong óc tôi nảy sinh hàng loạt câu hỏi: Thỏa thuận nói về cái gì?
VÕ QUÊ
Từ trước đến nay chúng tôi chỉ được đọc và trân quý thơ văn của nhà thơ Lê Quốc Hán qua những bài viết đăng trên các tạp chí, trên mạng thông tin, báo điện tử mà chưa được trực tiếp cầm trên tay một cuốn sách nào của ông.