Văn hóa xếp hàng: Khía cạnh của danh dự và lòng tự trọng

08:53 17/07/2019

Ở các quốc gia phát triển, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp những dòng người xếp hàng dài. Họ tôn trọng quyền lợi của người khác và điều này hình thành nên một nét đẹp văn hóa trong đời sống xã hội.

Xếp hàng thể hiện sự tôn trọng chính bản thân mình và những người xung quanh.

Trong vụ động đất sóng thần xảy ra năm 2011, người Nhật Bản đã khiến cả thế giới nghiêng mình khâm phục vì tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Thảm họa kép đi qua, mất mát, tan hoang, song không bạo loạn, cướp bóc, người Nhật Bản vẫn tràn đầy tự tin.

Trong đó, có một câu chuyện cảm động về cậu bé 9 tuổi, là nạn nhân trong trận thiên tai được lan truyền ra khắp thế giới. Giống như những người khác, cậu bé cũng đứng xếp hàng chờ được phát thực phẩm. Trên người chỉ có một chiếc áo thun và quần cộc, trong khi trời rất lạnh, cậu bé được một thành viên trong đoàn cứu trợ cho phần lương khô và đề nghị ăn trước cho đỡ đói vì bé xếp cuối hàng.

Sau khi nhận được phần lương khô đó, cậu bé đã mang lên đưa cho người phát thực phẩm và tiếp tục quay lại hàng để chờ. Khi được hỏi lý do, câu trả lời của cậu bé thực sự đã gây xúc động cho rất nhiều người: “Bởi vì còn có nhiều người chắc đói hơn con. Mang lên đó để các cô chú phát chung cho công bằng ạ”.

Xếp hàng là nội dung quan trọng trong giáo dục ở Nhật Bản và là một quy định mà mỗi công dân cần tuân thủ. Ngay từ khi bắt đầu tiếp nhận giáo dục, trẻ em đã được dạy cách xếp hàng theo thứ tự và nghiêm túc để hình thành thói quen một cách tự nhiên. Vì thế, ý thức xếp hàng của người Nhật Bản đã trở thành văn hóa và được vận hành như là cỗ máy tự động điều khiển.

Từ trẻ em đến người già đều vô cùng kỷ luật trong việc xếp hàng. Người Nhật quan niệm rằng, một sự kiện mà không phải xếp hàng để xem thì rất đáng ngờ. Không xếp hàng có nghĩa là có điều gì đó không tốt, không có đám đông có nghĩa là giá trị thấp. Bên cạnh đó, với đa số người Nhật Bản, xếp hàng là một cơ hội để họ gần gũi với mọi người và nói những câu chuyện không bao giờ dứt. Họ biến việc xếp hàng thành một kỷ niệm đáng nhớ.

 Văn hóa xếp hàng thang máy (Ảnh: Internet)
 

Tương tự như vậy, ở nhiều nước châu Âu, sự thanh lịch trong ăn mặc, giao tiếp tông trọng lẫn nhau luôn được đề cao. Dĩ nhiên văn hóa xếp hàng cũng đã ăn sâu vào tiềm thức của dân cư lục địa. Và cách họ sử dụng thang máy là một minh chứng cho sự lịch thiệp của con người.

Trước cửa thang, họ thường đứng thành hai hàng về hai bên để không chắn lối ra. Trẻ em, người già, người khuyết tật và phụ nữ được ưu tiên đứng trước. Khi thang máy tới, những người đứng đợi giữ nguyên ở hàng cho tới khi người cuối cùng đi ra, sau đó mới bước vào theo đúng thứ tự.

Người đứng gần cửa thang máy sẽ hỏi những người còn lại xem họ muốn đến tầng nào để bấm số giúp. Nguyên tắc này cũng được áp dụng khi chờ tàu điện ngầm. Còn tại các khu vực thang cuốn tự động, mọi người thường đứng dẹp về bên tay phải nhường phần bên trái cho những ai có việc gấp cần di chuyển nhanh.

Và câu chuyện về xếp hàng đã đi vào văn học. Đại thi hào Pháp Louis Aragon có câu thơ: “Tôi chỉ xuống tàu khi tới lượt tôi”. Dĩ nhiên câu thơ không nói về việc xếp hàng trong đời sống thường ngày, mà nói về danh dự, lòng tự trọng của một con người trong thời gian Phát xít Đức tấn công và chiếm đóng ở Pháp.

Thời ấy, những người Pháp không muốn sống dưới ách Phát xít Đức đều di tản, xuống tàu thủy tìm đường sang Anh hay đi Algeria gia nhập các tổ chức kháng chiến. Câu thơ Louis Aragon muốn khẳng định, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, ngay cả khi phải lựa chọn giữa sự sống và cái chết thì người Pháp vẫn tôn trọng việc xếp hàng.

Bất kỳ nếp sống văn minh nào cũng trải qua một quá trình hình thành và xây dựng, từ giáo dục dần tạo nên thói quen và tiến tới là quy chuẩn trong ứng xử văn hóa. Và, xếp hàng cũng vậy.

Theo Bảo Minh - GD&TĐ

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Tham luận tại cuộc tọa đàm “Văn học trẻ Huế- nhìn lại và phát triển” của nhà thơ trẻ Lê Vĩnh Thái: "một lần ngồi uống cà phê tôi được một nhà thơ, người anh trong Hội thống kê về đội ngũ sáng tác trẻ nữ của cố đô Huế chỉ có vỏn vẹn chưa đầy 5 người mà tuổi đã ngoài 30, còn tuổi từ 20, 25 đến 30 thì không thấy!?... "

  • Từ cuối tháng 6. 2008, trên mạng Internet, cùng lúc có những bài viết về nhiều nhà văn, nhà thơ ở Huế như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Đắc Xuân, Nguyễn Khoa Điềm, Trần Vàng Sao, Tô Nhuận Vỹ và ở Quảng Trị, Quảng Bình. Các bài viết được đăng tải trên các báo điện tử nước ngoài (hoặc sách in ra được các tờ báo đó đưa lên mạng), cả trên tờ báo của một tổ chức chống nhà nước Việt Nam cực đoan nhất, và trên blogs của một số nhà văn trong nước (được một số báo điện tử nước ngoài nối mạng sau đó). Mục đích khác nhau nhưng các bài đó, tạm xếp vào hai loại, có một điểm giống nhau: DỰNG ĐỨNG những sự kiện của cuộc đời và hoạt động của các nhà văn nhà thơ này.

  • Thư Sông Hương Vậy là năm đầu của thế kỷ XXI, của thiên niên kỷ III Công lịch đã qua. Mới ngày nào đó, khắp hành tinh này còn rộ lên niềm hoang mang và hoang tưởng về một ngày tận thế ở năm 2000 bởi sự “cứu rỗi” của Thiên Chúa hoặc bởi sự “mù loà” của máy tính. Mới một năm thôi mà thế giới loài người đã qua biết bao bất trắc, xung đột, khủng bố... và máu và nước mắt! May mà đất nước chúng ta vẫn được bình yên, ổn định, phát triển theo Đường lối Đại hội IX của Đảng. May mà dân ta vẫn còn nhu cầu Văn hoá tâm linh. Văn hoá tâm linh cũng là thuộc tính của văn học nghệ thuật. Các tờ báo văn nghệ tồn tại được chính nhờ nhu cầu đó. Qua một năm nhìn lại, Tạp chí Sông Hương chúng tôi ngày một được bạn đọc tin cậy hơn, cộng tác càng nhiều hơn, thật là điều vinh hạnh. Song, ngược lại, chúng tôi cũng lấy làm áy náy vì bài vở thì nhiều mà trang báo lại có hạn, không thể đăng tải hết được, nhất là số Tết này. Ở đây, nó mang một nghịch lý chua chát, bi hài như một nhà viết kịch đã nói: “Số ghế bao giờ cũng ít hơn số người muốn ngồi vào ghế”. Ngoài sự bất cập ấy, hẳn còn có những điều khiếm nhã khác mà chúng tôi không biết làm gì hơn ngoài lời xin lỗi, lời cảm ơn và mong được thể tất. Chúng tôi xin cố gắng chăm lo tờ Sông Hương luôn giữ được sắc thái riêng, có chất lượng để khỏi phụ lòng các bạn. Dù thế giới có biến đổi thế nào đi nữa thì Sông Hương vẫn mãi mãi muốn được thuỷ chung với bạn đọc, bạn viết của mình. Nhân dịp tết Nhâm Ngọ, Sông Hương trân trọng chúc Tết các bạn sang năm mới thêm dồi dào sức khoẻ, thành đạt và hạnh phúc. S.H

  • Các bạn đang cầm trên tay số kỷ niệm 25 năm thành lập Tạp chí Sông Hương. Mới ngày nào đó, một ngày hè tháng 6 năm 1983, trong niềm khao khát của không khí đổi mới trong văn học nghệ thuật, Tạp chí Sông Hương số 01 ra mắt và đón nhận sự hưởng ứng của công chúng. Đó là một sự khởi đầu được mong đợi từ hai phía: người viết và bạn đọc.

  • Gần đây đọc các bài của Trần Mạnh Hảo và Nguyễn Hùng Vĩ bàn về ba bài thơ Thu của Nguyễn Khuyến trên Văn nghệ (1), tôi thấy câu "Nước biếc trông như tầng khói phủ" trong bài Thu vịnh là câu thơ sáng rõ, không có gì khó hiểu mà lại được bàn nhiều. Mỗi người hiểu mỗi cách mà đều hiểu không đúng, chỉ vì không để ý rằng câu thơ này được viết theo lối "đảo trang".

  • (Nhân đọc: "Truyện Mã Phụng - Xuân Hương") * Truyện "Mã Phụng - Xuân Hương" trước đây còn được quen gọi dưới nhiều tên khác nhau, lúc là Vè Bà Phó, Vè Mã Phụng - Mã Long, khi là Thơ Mụ Đội, khi lại là Truyện Mã Ô - Mã Phụng v.v... là một tác phẩm văn học dân gian vốn được nhân dân Bình - Trị - Thiên rất yêu thích, phạm vi phổ biến trước Cách mạng Tháng Tám 1945 khá rộng.

  • Trên Tạp chí Sông Hương số tháng 3, nhân sự kiện Trần Hạ Tháp dành được giải A trong cuộc thi truyện ngắn của báo “Văn nghệ”, tôi vừa lên tiếng về sự “lặng lẽ” - một điều kiện cần thiết để làm nên tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị, nay lại nói điều ngược lại, vậy có “bất nhất” có mâu thuẫn không?

  • Trên thực tế, việc bảo tồn những vốn quý của cha ông để lại quả không phải là việc đơn giản, dễ dàng. Nhưng chúng ta sẽ không thể có sự chọn lựa nào khác bởi vì sẽ không có một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nào cả nếu từ bây giờ chúng ta không biết giữ lấy những gì mình đang có.

  • Mang tên dòng sông duyên dáng thả mình bên thành phố Huế - SÔNG HƯƠNG, những trang tạp chí này là dòng chảy của những cảm xúc tươi đẹp trên “khúc ruột miền Trung” đất nước.

  • Từ xa xưa đến bây giờ, thường tục vẫn nói "sông có khúc người có lúc". Không biết Sông Hương bản báo năm rồi (năm tuổi 15) là sông hay là người? Có lẽ cả hai. Vậy nên cái khúc và cái lúc của nó đã chồng lên nhau - chồng lên nhau những khó khăn và tai tiếng!