NGUYỄN HẢI YẾN
Khi tôi viết những dòng này, thì ở Hải Dương, cuộc chiến chống Covid-19 vẫn đang trong hồi quyết liệt. Sự thực là tính từ ngày khởi phát làn sóng Covid-19 lần thứ ba tại Việt Nam mà điểm nóng bắt đầu công ti POYUN - thành phố Chí Linh, Hải Dương chúng tôi chưa có một ngày nào bình yên.
Mùa xuân về trên đồng lúa Gia Lộc - Hải Dương
Đây là cuộc chiến vô cùng gian khổ vì kẻ thù vốn vô hình lẩn trong môi trường thuận lợi, chờ đúng thời điểm giáp tết âm lịch bắt đầu bùng phát, khi phát hiện ra thì số người mắc bệnh đã lên tới con số hàng trăm. Hải Dương hoàn toàn bị động trong tình thế ấy nhưng đã làm hết sức mình để khống chế nó và đã vượt qua.
Ở đây tôi không nói thêm về những khó khăn, vất vả, những cơ cực, và đặc biệt là những nỗ lực của Hải Dương trong suốt những ngày qua cùng chung sức đồng lòng quyết tâm đẩy lùi đại dịch, giữ bình yên cho Hải Dương cũng là để giữ bình yên cho đất nước mình. Tôi sẽ không nói về những cánh đồng trồng đào, sau tết cành khô gom thành củi. Không nói về những cánh đồng màu rau củ thối chất đống trên bờ. Không nói về những trang trại gà lợn có nguy cơ bị bỏ đói đến chết vì không có thức ăn… Khi đại dịch hoành hành, lệnh phong tỏa áp dụng, Hải Dương chấp nhận hy sinh tất cả để mong có một ngày đất nước bình an.
Vậy, ở ngày thứ mười sau lệnh phong tỏa của Thủ tướng Chính phủ áp dụng với Hải Dương tôi muốn viết điều gì?
Tôi viết về tình yêu thương và tinh thần đoàn kết. Nó vốn là truyền thống quý báu của dân tộc ta như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói. Và trong gian nguy, trong thử thách chúng tôi càng thấu hiểu sức mạnh của truyền thống ấy. Bạn bè nhiều nơi ngỏ ý khâm phục người Hải Dương vì tinh thần đoàn kết và lòng tin tuyệt đối vào lãnh đạo. Chúng tôi khẳng định rằng: Không phải chỉ Hải Dương mà ở bất cứ tỉnh, thành trên đất nước này, rơi vào tình huống này đều cũng sẽ như chúng tôi. Đặc biệt là sau tết Nguyên đán, khi lệnh phong tỏa ban ra, đối mặt với bao điều tiếng thị phi, những nghi ngờ, chê trách, những bài xích, tẩy chay… nếu không đoàn kết, không tin tưởng vào lãnh đạo, vào chính quyền, Hải Dương chúng tôi không thể nắm tay nhau cùng cả nước vượt qua khó khăn.
“Giải cứu nông sản” - Đó là câu nói người Hải Dương nghe quen nhất trong những ngày phong tỏa. Khi hàng hóa đang nghẽn, trước hết chúng tôi tự cứu nhau. Lá lành đùm lá rách. Lá rách đùm nhau rồi cũng thành lành. Rau củ, ngô, bầu bí, ổi, cam, trứng… sau vài ngày đầu đóng băng, bắt đầu được rất nhiều chàng trai, cô gái Hải Dương đủ các ngành nghề, lứa tuổi, thành phần xuất thân, sau một đêm bỗng biến thành tình nguyện viên, xuống ruộng thu hoạch rau màu giúp đồng bào, theo những chuyến xe thiện nguyện chở đến điểm tập kết cố định như sân chùa hoặc các điểm chốt chặn, kêu gọi mua giải cứu hoặc đóng thành bịch lớn chuyển đến phát miễn phí cho từng nhà.
“Giải cứu nông sản Hải Dương” - đó cũng là câu bạn bè quanh tôi nói nhiều nhất những ngày này. Hải Dương vốn là tỉnh thuần nông. Ngoài những sản vật từ đất đai, chúng tôi không còn gì khác. Sản vật từ đất này đi khắp trong Nam ngoài Bắc và xuất khẩu ra nước ngoài. Dịch bệnh bùng phát, Hải Phòng - cửa ngõ thông thương chính của Hải Dương tuyên bố đóng cửa. Sự việc này tất nhiên gây nhiều tranh cãi và chỉ ngã ngũ sau hàng tuần bằng chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Nhưng chính trong những ngày khó khăn này, đầu cầu Hà Nội bắt đầu khởi động cụm từ “Giải cứu”. Đọc bài viết kể người Hà Nội đội nắng đi mua ủng hộ nông sản Hải Dương mà rơi nước mắt. Trong những người trực tiếp đứng giữa chang chang nắng bán hàng ấy có mặt bạn bè tôi. Họ bỏ tiền bạc, công sức, không đòi hỏi được trả lại bất cứ điều gì chỉ cốt để thu về giúp người nông dân những đồng bạc lẻ. Chỉ hai từ “Giải cứu” mà yêu thương biết bao!
![]() |
Những cánh đồng trồng đào của nông dân ở Gia Lộc - Hải Dương đang được trồng lại sau một mùa thất bát |
![]() |
Những cánh đồng vụ xuân ở Gia Lộc |
Không chỉ Hà Nội, Hải Dương chúng tôi còn xin cúi đầu trân trọng cám ơn nghĩa tình bạn bè bốn phương. Nếu như đợt mưa lũ lịch sử cuối năm 2020, Hải Dương đã hướng về đồng bào miền Trung bằng tất cả tấm lòng, làm tất cả những gì có thể để giúp đồng bào thì bây giờ đang được nhận ân tình trao lại. Cả đất nước, trong đó có các tỉnh miền Trung vừa gượng đứng lên trong đau thương mất mát, đang hướng về chúng tôi bằng tất cả tấm lòng. Những bài viết, lời thăm hỏi, những món quà… vẫn từng ngày, từng giờ chuyển tới và được người nhận trao gửi đến tận tay đồng bào tôi với niềm xúc động và biết ơn sâu sắc nhất.
Ngày thứ mười trong vòng phong tỏa, tôi còn viết về những âm thanh nghe thấy quanh tôi.
Đó là âm thanh thông báo inbox của một người bạn: “Tình hình sao rồi chị?”
Tôi trả lời bốn bề yên tĩnh cả. Hiện giờ tất cả vẫn bình yên! Hải Dương sống chậm lại nhưng ngày mới của tôi vẫn bắt đầu từ 4h sáng. Lúc ấy, tiếng lịch kịch của tổ thu gom rác thải bắt đầu lan dọc đường làng. 365 ngày, đúng giờ ấy, âm thanh ấy không bao giờ sai hẹn. Và sau đó là tiếng chuông báo thức: “Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui…” - chúng tôi khởi đầu ngày mới bằng niềm vui mình chọn.
Nhưng ngoài những âm thanh quen thuộc ấy, trong những ngày này chúng tôi còn nghe thấy gì?
Đó là tiếng loa trong hệ thống loa truyền thanh từ huyện, xuống các xã, thị trấn phát huy hết công suất, hoạt động từ hơn 5h sáng, tuyên truyền từ cách phòng chống dịch, những quy định của chính quyền đến chương trình văn nghệ... Đủ các thể loại. Từ Remix “Việt Nam ơi! Cùng đoàn kết chống Corona!”, đến Rap nhưng đoạn đầu nghe rất bi thương: “Corona thật đáng ghét! Chung tay mình vượt qua nhé! Hãy vì cộng đồng, ta tránh xa đám đông…” , đến hát chèo: “Năm nay là năm con Covit. Covit ới ì a…”, rồi đọc thơ, rồi địa phương ca: “Xuân này anh không về” nói về tâm sự của một người chiến sĩ (áo trắng, áo vàng, áo xanh…) nhắn nhủ vợ anh không về vì việc nước, nội ngoại, con cái nhờ em lo vẹn tròn, hẹn hò khi hết dịch, đất nước bình yên, gia đình mình đoàn tụ… Một không khí thời chiến nhưng rất náo nức, rộn ràng.
Đó là tiếng bước chân chạy huỳnh huỵch của con tôi trong trang phục thể dục, giày tất đầy đủ, cầm cây vợt cầu lông ngược lên gác. Nó quay video gửi thầy thể dục đang dạy online. Rồi cằn nhằn chưa gửi được vì thầy đặt chế độ không nhận tin nhắn từ người lạ.
Đó là tiếng hát chào cờ buổi sáng thứ hai hàng tuần qua màn hình Zoom. Tiếng một bà mẹ quát con ngồi vào lớp học. Tiếng chào nhau rộn ràng: “Hello giai đẹp! Cây của lớp em mang về chăm còn sống không?”. “Sống chứ cô! Mà sao cô lại ngồi dạy trong bếp thế?” “Ngồi đâu kệ tôi! Ảnh hưởng gì”. “Vâng! Tại em thấy đằng sau cô toàn rau củ. Giải cứu hả cô?”
Và khi tôi ngồi làm việc trước sân nhà, nghe tiếng chim hót trên vòm cây muỗm cổ và cả tiếng sáo diều ngân giữa không trung, tôi cứ băn khoăn không biết ai đó vượt qua mấy trạm kiểm soát, ra được ngoài đồng mà thả con diều sáo? Một người nông dân nào đó khi đi làm đã mang nó theo chăng?
Mùa xuân năm nay thật đẹp. Không âm u mưa phùn mà nắng lên trong vắt như đầu thu. Ngô lúa ấm chân đã xanh đồng bãi. Bên cạnh những ruộng hoa màu rau củ vẫn còn chất đống úa nhàu, cạnh những đống cành đào khô cao như núi đã thấp thoáng bóng người cặm cụi cắt tỉa, xới vun. Trên những con đường vẫn vắng bóng người qua, hoa chè đắng, hoa xoan đang bung nở, hoa muỗm, hoa nhãn vẫn trổ rồng rồng.
Mỗi bước qua đều nghe thấy chân mình đất thở, nghe tiếng diều sáo gọi cả trời xanh mây trắng xôn xao, tôi muốn nói cho bạn bè cùng biết: Những ngày cuối cùng trong vòng phong tỏa mùa xuân đang đến và Hải Dương vẫn bình an!
N.H.Y
(SHSDB40/03-2021)
Trong bối cảnh giãn cách xã hội, nghệ sĩ và công chúng cùng ở nhà chung tay phòng, chống dịch bệnh, sân khấu cũng đóng cửa, tắt đèn. Tuy vậy, trên nền tảng trực tuyến, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Việt Nam vẫn “cháy hết mình” qua các chương trình biểu diễn, giao lưu với khán giả, đưa chèo đến gần người yêu nghệ thuật truyền thống.
Từ những câu chuyện cảm động hoặc những hình ảnh “đắt giá” nhiều họa sĩ chuyên nghiệp và không chuyên đã có những sáng tác tranh minh họa, ký họa theo phong cách lạc quan, lan tỏa những thông điệp tích cực về phòng, chống Covid-19.
Cùng với các loại nhu yếu phẩm, thời gian qua, nhiều tổ chức và đơn vị xuất bản đã chung tay đưa sách vào các khu cách ly và phong tỏa do dịch bệnh trên địa bàn TPHCM. Trong những ngày phải thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động đưa sách đến tay bạn đọc thật có ý nghĩa.
Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các phần mềm dịch thuật miễn phí và có phí ra đời ngày càng nhiều, hỗ trợ tích cực cho quá trình chuyển ngữ. Tuy nhiên, vai trò của dịch giả vẫn không thể thay thế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất bản.
Thời gian qua trên các trang mạng xã hội dấy lên những cuộc chiến livestream, có kênh thu hút hàng trăm ngàn người xem, cả trong và ngoài nước.
Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 đã đề cập mức hỗ trợ dành cho diễn viên, nghệ sĩ hưởng lương hạng bốn trong các đơn vị nghệ thuật công lập. Đây được xem là bước đi thiết thực, ý nghĩa, góp phần kịp thời chia sẻ khó khăn cho đội ngũ nhân lực trẻ ở các loại hình nghệ thuật biểu diễn.
Những hình ảnh trống vắng, im ắng của một thành phố vốn sôi động, náo nhiệt trước đây được nhiều nhiếp ảnh gia, những người chụp ảnh chuyên và không chuyên ghi lại. Rất nhiều bức ảnh đẹp về con người thành phố nghĩa tình, sẵn sàng nhường cơm sẻ áo khi dịch bệnh bùng phát gợi cho người xem nhiều xúc cảm…
Bằng những cách khác nhau, các nhà văn của thành phố đã và đang chung tay tham gia phòng chống dịch Covid-19. Từ trực tiếp tham gia công tác thiện nguyện cho đến tìm kiếm chất liệu để có những tác phẩm gắn liền với đời sống người dân trong những ngày này.
Trong thời điểm giãn cách xã hội do dịch bệnh, các buổi trò chuyện, giao lưu, giới thiệu sách trực tiếp đều tạm hoãn, tuy nhiên, nhiều hoạt động vẫn được tổ chức theo các hình thức khác nhau nhằm kết nối với độc giả qua những trang sách, góp thêm niềm vui đọc.
Khi khán giả chưa thể đến rạp, sân khấu chưa thể sáng đèn, việc xây dựng và triển khai mô hình “nhà hát truyền hình” được xem là hướng đi phù hợp để không làm đứt đoạn dòng chảy biểu diễn nghệ thuật trong đại dịch. Ðồng thời, giữ lửa đam mê nơi nghệ sĩ và mang đến nhiều cơ hội giúp công chúng được thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật chất lượng cao.
Sau 2 năm lao đao vì dịch Covid-19, nhiều đơn vị sân khấu truyền thống đang đối mặt với nguy cơ phải đóng cửa, ngừng hoạt động, hoặc tình trạng nguồn nhân lực bị suy giảm trầm trọng. Trong khi đó, số lượng nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực sân khấu truyền thống đang dần mai một, việc đào tạo nghệ sĩ trẻ gặp không ít khó khăn. Đây là vấn đề cấp bách, rất cần được ngành văn hóa và các cơ quan chức năng quan tâm kịp thời.
0 giờ ngày 9-7, khi TP.HCM bắt đầu thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, cũng là lúc nỗi lo lắng phủ trùm lên hàng vạn mảnh đời sống khó khăn, vô gia cư, chạy cơm từng bữa.
“Hỡi cô thắt dải lưng xanh/ Có về Nam Định với anh thì về/ Nam Định có bến đò Chè/ Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ”.
Phá bỏ và xây mới tiêu hao rất nhiều năng lượng, lãng phí nguyên nhiên liệu và gây ô nhiễm môi trường. Việc chuyển đổi công năng công trình cũ nên được ưu tiên. Vấn đề là công trình ấy sẽ được biến đổi công năng như thế nào trong tương lai để mang lại giá trị cho xã hội.
TP.HCM đã qua gần 5 tuần thực hiện giãn cách xã hội và Chỉ thị 10, chị tôi và những người thân của chị, hay chú Bảy, chú Út chạy xe ôm trước cơ quan tôi cũng như nhiều người khác, đã thấm mệt mỏi với sự sợ hãi, lo âu...
Gia đình có vai trò quan trọng trong việc chọn lọc, lưu truyền và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Phát triển gia đình là nhiệm vụ có tính chiến lược của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam. Trước tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, gia đình Việt đã trải qua những biến chuyển lớn, kéo theo sự thay đổi các giá trị gia đình truyền thống. Vì vậy, xác định hệ giá trị chuẩn mực mới cho gia đình Việt Nam là công việc cần thiết hiện nay.
Vào cuối tháng 4-2021, các diễn viên trong Đoàn múa rối Rồng Phương Nam (Nhà hát nghệ thuật Phương Nam) tất bật tập vở mới Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực để kịp công diễn dịp hè. Khi mọi thứ được chuẩn bị sẵn sàng thì đợt dịch Covid-19 ập đến, những diễn viên múa rối nước của đoàn tứ tán khắp nơi. Kẻ về quê, người ở nhà trông con…, mong chờ ngày được hội ngộ khán giả.
Trong Offline: Giải phóng tâm trí khỏi căng thẳng trên điện thoại thông minh và mạng xã hội (Tân Việt Books và NXB Dân Trí), hai tác giả Imran Rashid và Soren Kenner sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin gây sốc về cách các gã khổng lồ công nghệ như Facebook, Apple, Google và Instagram… sử dụng cách “hack tâm trí” để khiến bạn và con bạn bị cuốn hút vào các sản phẩm của họ.
Với người Phật tử, dù không có một quy định nào, nhưng có lẽ Đại lễ Phật đản là một sự kiện vui tươi và thành kính nhất, có sức cộng hưởng trên toàn thế giới.
Đại dịch Covid-19 đã khiến cả xã hội đảo lộn, nhiều ngành nghề gặp khó khăn. Sân khấu – ngành nghệ thuật biểu diễn trực tiếp cũng rơi vào tình trạng vô cùng vất vả.