Trúc không che ngang mà che nghiêng...

09:55 16/07/2008

TRẦN THÙY MAI“Khuôn mặt em đâu phải chữ điền, Trúc không che ngang mà che nghiêng”

Ai dám chất vấn thơ Hàn Mặc Tử, trong khi “Lá trúc che ngang mặt chữ điền “đã được xem là một trong những câu thơ kinh điển trong thơ tiền chiến? Xin thưa, đó là Tô Kiều Ngân. Mỗi nhà thơ có cách nhìn khác nhau về ngoại giới, tuy vậy điều phát hiện của Tô Kiều Ngân thật thú vị. Hàn Mạc Tử là khách thơ qua thôn Vỹ, từ cảm tình lưu luyến với giai nhân mà yêu luôn cả vườn ai. Còn với Tô Kiều Ngân thì những khu vườn đó là đất chôn nhau, rất quen thuộc thân thương, anh hiểu rất rõ dáng nét của cảnh của người nơi ấy.
“Nghìn năm mây trắng” (NXB Văn hoá Sài Gòn, 2-2008) “là nỗi hoài nhớ sâu đậm mà Tô Kiều Ngân dành cho quê mẹ. Huế trong thơ anh là tiếng hò ru em da diết: “Hai tay cầm bốn tao nôi, tao thẳng tao dùi, tao nhớ, tao thương”. Là mùi hương của cây sầu đông tỏa bóng bên đường. Là chiếc áo cổ y phơi trong vườn, ngoài giậu nắng. Là nhánh rong non vương nhẹ mái chèo trong làn nước Hương Giang...
Xa quê đã bốn mươi năm, những hình ảnh ấy vẫn lắng sâu trong tâm hồn anh, không hề lãng quên trong tất bật đời thường. Một phần vì quê hương ấy đẹp quá, lung linh trong ký ức không dễ gì phai nhạt. Một phần vì bản chất đa cảm và nhân hậu của người thơ. Và có lẽ cũng có phần vì cuộc đời anh gắn với tiếng sáo, tiếng thơ, mà Huế chính là thơ, là nhạc. Huế đã xa nhưng Huế vẫn rất gần trong từng ngày sống của anh. Cội nguồn cảm hứng của anh chính là ý niệm về tình tự quê hương, trong anh quê hương gắn liền với tình yêu và nghệ thuật:
“Nếu lại được em ru bằng giọng Huế,
Được vỗ về như mạ hát ngày xưa,
Câu mái đẩy chứa chan lời dịu ngọt,
Chết cũng đành không nuối tiếc chi mô...”
Thơ Tô Kiều Ngân hay vì câu chữ nhẹ nhàng thanh thoát, nhưng trước hết là hay ở chỗ chí tình, cái tình chân thật và thiết tha khiến câu thơ như có linh hồn. Chất Huế hiện rõ trong thơ anh: Ta cảm nhận được qua từng câu chữ một nét mềm mại, cái vẻ mềm mại thư sinh của con trai Huế, tinh tế mà dịu dàng, mộc mạc mà da diết. “Ở xứ Huế ni cấy chi cũng nhẹ, Chỉ có tình là nặng bằng non”.
Thôi Hiệu ngày xưa viết “Hạc vàng bay mất từ xưa, Nghìn năm mây trắng bây giờ còn bay” Đọc tập thơ của Tô Kiều Ngân tôi cứ tưởng trong ấy có cả hạc vàng và mây trắng, cả ngày xưa và bây giờ, kỷ niệm thì rạng ngời trong dĩ vãng mà những lời thơ ngọt ngào cứ lãng đãng bay hoài như mây trắng nghìn năm.
Con người không có rễ, nó có đôi bàn chân” đã có người nói thế. Từ bao thế kỷ rồi, cuộc sinh tồn đã đưa con người vào những hành trình lớn để mở rộng chân trời trước mắt. Dù vậy, con người vẫn có rễ, rễ con người không ở dưới chân mà ở trong tim. Bởi vì, “Người ta có nhiều nơi để đến, Chỉ một nơi thân thiết để quay về”.
Huế trong thơ Tô Kiều Ngân là thế đó, một miền nhớ thương để cả đời người ngoái lại.
“Bà con mình bỏ Huế đi cũng lắm,
Nhưng người về với Huế cũng đông thêm,
Đi hay ở, vẫn thiết tha với Huế,
Vẫn bao lần nghe Huế nhói trong tim...”
Đọc hết thơ rồi, mà trong lòng vẫn còn dư vị nhói đau ngọt ngào từ nỗi nhớ một chốn về...

T.T.M

(nguồn: TCSH số 233 - 07 - 2008)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Theo dấu Huyền Trân

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký

Nước non ngàn dặm ra đi
Cái tình chi?
Đến Khuổi My gặp Tây Côn Lĩnh

LỮ MAI
Bút ký

Nơi những mái nhà sàn được phủ lớp rêu dày dễ đến nửa gang tay cứ thôi miên, hút hồn khách lạ. Nơi chim rừng hót vang từ sáng tới chiều.
Cỏ xót xa tôi

PHẠM XUÂN HÙNG

Tôi nghĩ chắc hiếm có nhà văn, nhà thơ nào thành danh mà trong sự nghiệp sáng tác lại vắng bóng cây cỏ. Sở dĩ loài thực vật thấp bé như cỏ lại trở thành đối tượng mỹ học là nhờ vào những yếu tính trái ngược, thậm chí phi lý nhưng vẫn tồn tại.
Cây yên bình nẩy lộc

HỒ NHIÊN

Những ngày mới tinh mơ đã đầy nắng. Nắng thấm vào sương làm rực lên sắc hồng ảo diệu. Thiên nhiên tạo nên vẻ đẹp thật giản đơn, và con người chỉ đủ năng lực chuyển tải thông điệp về cái đẹp đó bằng các loại hình nghệ thuật, và điều đó xem như chiếc cầu nối để đưa mỗi ai trở về chiêm ngắm thứ vốn sẵn trong trời đất.
La Habana - Có một nơi như thế

NGUYỄN VĂN DŨNG
Bút ký

La Habana là thủ đô của đảo quốc Cuba. Tôi thăm La Habana dịp thành phố rộn ràng chuẩn bị kỷ niệm 500 năm tuổi. Những gì tôi thấy ở đây khác xa với những gì tôi từng mường tượng.
Nhẩn nhơ một chữ thanh nhàn

ĐÔNG HÀ

Thường trong thời gian của cuộc đời, người ta hay dành riêng khoảng thời gian đáng trân trọng nhất, đó là những ngày đầu năm mới, để nói về muôn sự.
Còn cây nảy chồi

ĐÔNG HÀ

Tôi vẫn nhớ, chưa bao giờ quên, bài ca dao Mười quả trứng. Bài ca dao được hát lên từ phiên chợ Kẻ Diên nghèo, một vùng quê Bình Trị Thiên khắc nghiệt.
Chông chênh ngày lũ

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký

Chỉ mấy ngày mưa dồn dập, trắng trời quê hương, tang thương lại gieo lên mảnh đất nghèo khó mỗi lần lũ về.
Về thăm Quảng Thái

NGUYỄN QUANG HÀ

Bút ký
Sự sống trong lòng bàn tay

ĐÔNG HÀ
Tản văn

Nếu mỗi đời người dành ra một quãng thời gian để lưu giữ ký ức, tôi tin rằng, ký ức của mỗi người là một cái nhà kho khổng lồ.
Miền Trung

LÊ THỊ MÂY
Bút ký

Thật khó lòng quên anh, người bạn cùng đi chuyến tàu Thống Nhất từ Hà Nội vào Sài Gòn.
Hương Trà trong cuộc trở mình

ĐẶNG YÊN
Bút ký

Với Hương Trà, những điều tưởng chừng quên lãng về một vùng đất nhiều tiềm năng đã sống dậy. Cái xưa và cái nay trộn lẫn giữa làn ranh văn hóa và ý thức, tính bất toàn và biến đổi, giữa cổ kính và hiện đại.
Màu xanh vĩnh cửu

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký

Huế được xem là một thành phố vườn, cả thành phố là một công viên lớn, ở đâu cũng thấy được một màu xanh mát dịu của cỏ cây, sông, hồ, đồi núi.
Hạt giống mới đã được nhân ra

TRUNG SƠN
Ký

Trong đời viết văn làm báo, lần đầu tôi "đi thực tế" không phải với các bạn đồng nghiệp, cũng không có ai đưa rước, mà đi cùng "bà xã" của tôi - một cô giáo đang loay hoay chưa biết tìm việc gì làm thêm để bù đắp khoản tiền lương ít ỏi của mình.
Chùm tản văn

LÊ HƯNG TIẾN
Ở lưng chừng mùa xuân

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG

Ngày cuối năm, tiếng còi tàu vang bên sân ga cũ bận rộn những chuyến đi về. Cái màu vôi đỏ trong đêm, bóng người vội vã dưới hàng sứ trắng nở tàn lặng lẽ.
Tản mạn về Mít

NGUYỄN KHẮC PHÊ

Thiên hạ đang náo nức đủ tin sốt nóng, sao lại đi nói chuyện mít? Cũng do trên trang mạng một tờ báo lớn mới đây có bài “Dân mạng thế giới xôn xao vì trái mít”; nguồn tin gốc lại là một trang mạng của Mỹ! Nhiều vùng quê Việt Nam mình đang vào mùa mít, nhà tôi lại sở hữu 2 cây mít năm nào cũng trĩu quả, cần chi tìm xem chuyện bên Mỹ?
Hương Thọ xanh mãi một màu nước mây

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG

Thuở bé, mỗi lần đứng trước chiếc tủ gỗ sơn màu xanh ngọc khiêm tốn nép cuối góc nhà, tôi trải hồn mình cùng bức tranh khắc những nét chân phương về một ngã ba sông bằng lặng, mênh mông với những ngọn núi trập trùng cao thấp tầng mây làm hậu cảnh.
Hồi sinh một vùng đất

NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký

Nhắc tới vùng đất miền tây Gio Linh, trước mắt tôi hiện ngay ra những trái mìn nổ bất ngờ trong thời bình.
Viết theo dặm hải trình

VĨNH NGUYÊN
Hồi ký

Boong tàu lau xong sạch bóng. Toàn thể mọi người tập trung boong trước ăn sáng. Ăn xong, tôi cùng một số anh em cụm lại (cũng ở boong trước) nghe đài tiếng nói Việt Nam. Hồi ấy, toàn phân đội, tàu nào cũng được phát một cái đài orionton để nghe tin tức, nghe chương trình ca nhạc vào những giờ nghỉ…