Trịnh Công Sơn - Từ sông Hương đến sông Seine
LỮ QUỲNH
"Vì tôi là người Huế và đã một thời tuổi trẻ nặng nợ với sông Hương suốt những mùa hè nóng bức ngủ đò nên tôi nhìn sông Hương luôn luôn với đôi mắt của người bạn.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở Paris
Cứ mỗi chiều tôi cùng bạn bè thường ngồi ở balcon Câu lạc bộ thể thao Huế uống rượu và nhìn sông Hương, nhìn mặt trời lặn ở dãy núi Trường Sơn rải xuống mặt sông một màu vàng quý. Có một lần ngồi cùng với một số bạn người Pháp ở CLB, uống xong lon bia tôi liệng xuống sông, cô bạn Pháp la lên và giữ lấy tay tôi nhưng không kịp. Tôi hỏi vì sao. Cô ấy bảo là giòng sông này đẹp quá không nên liệng bất cứ cái gì xuống đó. Tôi hỏi có đẹp bằng sông Seine không. Cô ấy bảo đẹp hơn nhiều.
Tôi đã đứng bên bờ sông Seine những sáng, chiều, tối. Sông Seine đục. Sông Hương trong vắt. Sông Seine có bateau - mouche. Sông Hương có đò. Nói chung không nên so sánh sông này với sông kia. Mỗi giòng sông đều để lại trong lòng những đứa con rất gần gũi nó những kỷ niệm riêng tư. Kỷ niệm thì khó quên. Và kỷ niệm về một giòng sông thì bao giờ cũng đẹp. Tôi tin như thế".
Trịnh Công Sơn đã có những hồi ức như thế về sông Hương khi đứng trước giòng sông nổi tiếng nhất châu Âu trong chuyến đi Pháp 40 ngày vừa qua, theo lời mời của Nhà Việt Nam (Paris). Tại đó anh đã có những đêm hát và nói chuyện trong không khí hào hứng, thân tình dễ chịu. Những ca khúc được anh viết ra bên giòng sông Hương ngày nào, giờ đây đã được hát lên ở sông Seine bởi chính sự có mặt của tác giả nó. Diễm Xưa, Nhìn Những Mùa Thu Đi, Biển Nhớ... Những bài hát nối thêm sự gần gũi giữa hai giòng sông vốn như hai người bạn có cùng tâm hồn, nhan sắc.
Tại Pháp ngay trong buổi hát đầu tiên, Trịnh Công Sơn đã gặp những nghệ sĩ từng nặng lòng với Huế. Các anh Trần Văn Khê, Tôn Thất Tiết, Nguyễn Thiện Đạo, Đặng Tiến... và cả những khuôn mặt cũ như nhạc sĩ Phạm Duy, ca sĩ Khánh Ly v.v... Mới đây Khánh Ly có một bài viết về Huế đã gây bất ngờ và xúc động cho người đọc. Trịnh Công Sơn đã nói về các anh chị ấy:
"Ở nước ngoài không làm việc thì không thể sống được. Tại Pháp cũng không có trường hợp ngoại lệ. Có thể nhại lại câu nói của Descartes : "Tôi làm việc và tôi tồn tại". Với người làm văn nghệ, sáng tác là làm việc. Những người tôi gặp đều khỏe mạnh cả. Phần Khánh Ly, tuy việc thông tin qua báo chí của mình không được phổ biến rộng rãi lắm ở nước ngoài, nhưng Khánh Ly cũng đã có trong tay những bài trích đăng lại của chị trên báo Thanh Niên. Dĩ nhiên là Khánh Ly rất cảm động và cũng có phần nào bất ngờ. Một nỗi bất ngờ vừa thích thú vừa muốn khóc".
Sông Seine đã từng làm những người một lần ghé Huế nghĩ đến sông Hương, thì Orléans một địa danh gần đây trở nên thân ái giữa lòng bạn bè. Bửu Ý đã có những bài gửi về được viết từ Orléans. Bửu Chỉ có hàng chục bức tranh dầu được vẽ ở Orléans. Và nay cũng ở Orléans, Trịnh Công Sơn đã có một tuần lễ vui chơi cùng gia đình Đặng Tiến và vẽ được một loạt 17 chân dung bằng pastel góp vào phòng triển lãm cá nhân của mình gồm 25 bức. Ở Orléans anh có nhiều kỷ niệm:
"Anh Đặng Tiến là bạn cũ. Chị Nguyệt, vợ anh Tiến, và ba người con là những người bạn mới. Mẹ tôi và các em tôi chăm sóc tôi như thế nào thì gia đình anh Đặng Tiến cũng chăm sóc tôi như thế ấy. Chỉ có một điều hơi khác mà tôi thích thú nhất là anh chị ấy không cấm sự bốc đồng đột ngột uống rượu vang đỏ bất kỳ giờ giấc nào. Và chính sự thoải mái đó đã cho phép tôi làm việc hứng khởi".
Bây giờ chúng tôi cũng đang uống rượu vang, dĩ nhiên là rất khác thứ rượu vang ở Orléans. Trên mặt bàn trống, chiếc gạt tàn đã ngập đầy mẩu thuốc. Những chiếc ly thủy tinh trong veo sóng sánh nước màu bordeaux. Thành phố bắt đầu mùa mưa. Mưa Saigon mưa Huế không giống nhau, nhưng trong hơi gió, trong màu cây, vẫn có cái gì để mỗi khi chuyển trời, người ta vẫn cảm thấy thời tiết Huế Saigon là một. Như một thoáng về sông Hương, từ sông Seine.
18.7.1989
L.Q
(SH39/09&10-89)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
TRẦN THỊ KIÊN TRINH
Mùa hè năm nay tôi có dịp trở lại Sài Gòn. Thành phố với bao đổi thay nhưng tôi chưa kịp nhận thấy hết bởi thời gian tôi lưu lại Sài Gòn quá ngắn ngủi. -
HOÀNG HƯƠNG TRANG
Cũng lạ cho cái xứ Huế của tôi, cái chi cũng khác hơn thiên hạ. Nắng thì nắng cháy da phỏng trán, mưa thì mưa thúi đất thúi đai, dầm dề không dứt. Vài ba năm lại một trận lụt, trận bão to đùng. -
BÙI KIM CHI
“Tháng 7 nước nhảy lên bờ”. Mà lên bờ thiệt. Mưa. Mưa. Mưa… kéo dài lê thê. Lúc đầu nhỏ sau lớn dần. Nặng hạt. Xối xả. Cây cối trong vườn ngả nghiêng theo mưa và gió. Cây Lựu trước sân nhà tôi tơi tả. Trời tối dần. Mưa càng lúc càng to. Ào ào như thác đổ. Mưa suốt đêm. Sấm đất cuốn vào mưa. Ầm ầm. Ào ào. Âm thanh rộn rã… -
Khi những giọt mưa ngâu tháng bảy bất ngờ trở về, làm xao động cả bầu trời mệt mỏi đang chìm lặng trong lòng sông Hương, Huế bỗng rùng mình chợt tỉnh cơn mê mùa hạ. Đó cũng là thời khắc mùa Vu lan đang về trên đất trời cố đô.
-
Hồi còn học ở Trường Đại học Sư phạm Huế, tôi có hai người bạn, hợp thành một nhóm, thường uống rượu với nhau khi vui cũng như khi buồn.
-
LTS: Tác giả của câu chuyện dưới đây, sinh ra và lớn lên ở làng quê Triều Sơn Nam, xã Hương Vinh, Hương Trà, Thừa Thiên Huế. Anh sinh ra trong sự oan nghiệt khủng khiếp của cuộc sống khi buổi sáng mẹ anh quằn quại nghe tin đau xé mất chồng, buổi chiều mẹ đón nhận tiếng khóc chào đời của anh.
-
NGUYỄN LỆ BA
Gia phả họ Nguyễn Quang ghi chép, tổ tiên chúng tôi là những người đã ra đi từ đất Huế. Thuở dong buồm về phương Nam đi tìm đất mới, những lưu dân đầu tiên đến dựng làng lập ấp trên vùng sông nước quê tôi chỉ vỏn vẹn vài dòng họ với đôi ba chục con người. -
BÙI KIM CHI
Đã có một lần tôi được trở về thăm Huế vào một mùa trăng. Cảnh vật thiên nhiên trời ban riêng cho Huế làm Huế duyên dáng và đẹp lạ lùng vào những đêm trăng. Trăng Huế vì thế mà có nét đẹp rất riêng, là lạ, duyên dáng, lộng lẫy và quyến rũ trong phong cảnh vừa thơ, vừa duyên và lãng mạn của trời đất Huế về đêm. -
NHÂN KỶ NIỆM 50 NĂM BỒ TÁT THÍCH QUẢNG ĐỨC VỊ PHÁP THIÊU THÂN
NGUYỄN BỘI NHIÊN -
Một nam sinh như tôi lại học trường nữ trung học Đồng Khánh (trường THPT Hai Bà Trưng hiện nay), có thể một số người cho đó là chuyện lạ đời. Nhưng đấy lại là sự thật 100%! Tuy tôi chỉ học ở trường Đồng Khánh một năm lớp năm bậc tiểu học (bây giờ là lớp 1) vào khoảng những năm cuối thập kỷ 40 đầu thập kỷ 50 của thế kỷ trước. Nhưng không hiểu tại sao tôi lại còn nhớ nhiều những kỷ niệm về năm học đầu đời ấy mãi tới tận bây giờ.
-
TRIỆU BÔN
Hồi kýMùa mưa năm 1968 ở mặt trận đường Chín - Khe Sanh, trung đoàn 246 chúng tôi được gọi đùa là trung đoàn hai bốn đói. Ngày ngày chúng tôi sống bằng ba nguồn chính: thịt thú rừng, rau môn thục, và đỗ xanh.
-
NGUYỄN MẠNH QUÝ
Có lẽ bởi một nỗi niềm đau đáu về quê hương, nơi mình được sinh ra và chắt chiu nuôi dưỡng trong từng hạt cát, từng trận mưa dầm dề thúi trời thúi đất hay nắng lửa trên cồn khô cát cháy, mà những con người ở đây sẵn mang một tấm lòng lồng lộng gió trời trải đi khắp muôn phương... -
BÙI KIM CHI
Tôi đang đứng ở đây. Bến xe đò Đông Ba của thế kỷ trước. Bùi ngùi. Xúc động. Bến xe đã không còn. Thật buồn khi nơi này đã vắng bóng những chiếc xe đò dân dã, thân thương thuở ấy cùng những tà áo trắng học trò dung dị với giọng Huế trong trẻo ơi ới gọi nhau lên xe kẻo trễ giờ học. -
NGUYỄN VĂN UÔNG
Tùy bútTuổi càng cao càng có nhiều nỗi nhớ vu vơ. Tôi đang trong tình trạng đó. Nhớ cồn cào đến xao xuyến là mỗi dịp xuân về: Nhớ Tết quê tôi. Nhớ tuổi thơ tôi và nhiều nỗi nhớ khác nữa.
-
HOÀNG HƯƠNG TRANG
Thuở nhỏ, tôi thường trốn ngủ trưa đi nghe hát vè. Ở Huế lúc ấy gọi là nói vè, như theo tôi phải gọi là hát vè thì đúng hơn, bởi người hát có bài có bản, có giai điệu, trầm bổng, có cả nhạc cụ. -
HỒ XUÂN MÃN
(Nguyên UVTƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế)
Năm 1973, để chuẩn bị cho ký kết hiệp định Paris, Khu ủy và Quân khu Trị Thiên - Huế chủ trương tổ chức các lực lượng (bao gồm cả bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích) tổ chức đánh chiếm các căn cứ và phân chi khu địch để giành đất, nắm dân, cắm cờ giành quyền làm chủ. -
TRẦN THỊ NHƯ MÂN
Tôi sinh ra trong gia đình quan lại, đã mấy đời làm quan với triều đình Huế(1). Khi tôi lớn lên thì chế độ cai trị của thực dân Pháp đã bước vào giai đoạn ổn định sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Chiếc ngai vàng của nhà Nguyễn từ nay trở đi chắc không còn phải chịu những cơn sóng gió đáng kể chi nữa.
-
HUY CẬN - XUÂN DIỆU
Trích "Hồi ký song đôi"Tháng 8 năm 1928 cậu tôi được lệnh của Sở học chính Trung kỳ đổi về Huế làm hiệu trường trường tiểu học Queignec ở phố Đông Ba.
-
LÊ QUANG KẾT
Bông hồng dâng mẹVua Tự Đức - ông vua tại vị gặp cơn biến động trong lịch sử dân tộc, sinh thời nhà vua đã tán dương công ơn mẹ: “Nuôi ta là mẹ, dạy ta cũng là mẹ: Mẹ là Thầy vậy. Sinh ra ta là mẹ, hiểu ta cũng là mẹ: Mẹ là Trời vậy”.
-
TRẦN HOÀN
Hồi kýNăm 1941 thi vào trường Quốc Học, tôi đỗ vào loại khá nhưng chưa đủ mức để được cấp học bổng toàn phần.
.png)
.png)
