Tin nhận từ Matxcơva
VĨNH THƯ
Trích ý kiến trao đổi về tình hình đổi mới công tác văn học nghệ thuật giữa đoàn cán bộ lãnh đạo văn hóa văn nghệ Việt Nam nghiên cứu học tập tại AOH (Viện hàn lâm khoa học xã hội trực thuộc TW Đảng cộng sản Liên Xô) với Ban thư ký và một số nhà văn Liên Xô.
Đón tiếp các nhà văn Việt Nam tại trụ sở Ban Chấp hành Hội Nhà văn Liên Xô. - Ảnh: Trần Công Tấn (baomoi.com)
Bazuđin, Tổng biên tập Tạp chí nổi tiếng "Tình hữu nghị giữa các dân tộc", Phó tổng thư ký Hội nhà văn Liên Xô nói: bây giờ biên tập viên, nhà văn của chúng tôi có thể gặp gỡ thoải mái bạn đọc và không bị bất cứ hàng rào quan liêu nào ngăn cản. 2 - 3 năm nữa chúng tôi sẽ lấp được khoảng trống mà vì lý do này hay lý do khác đã có trong quá khứ (của nền văn học). Mở đầu các số tạp chí năm nay của chúng tôi không phải là các tiểu thuyết, trường ca, truyện ngắn hay thơ trữ tình mà bằng các phiếm luận, bút ký...
Sự cải tổ kinh tế bây giờ vẫn chưa động đến lĩnh vực văn học, ví dụ thái độ đối xử với kết quả lao động sáng tạo. Nó liên quan tới quyền tác giả mà hiện nay chưa hoàn thiện, liên quan tới lãnh vực xuất bản, tạp chí. Ở một nông trang nếu lãi một triệu rưỡi rúp trong một năm thì tha hồ cho họ nâng cao đời sống của 500 - 600 người. Còn chỗ tôi 36 biên tập viên mỗi năm nộp lãi cho Nhà nước 22 triệu rúp nhưng tôi không có một đồng xu, tôi không có tiền để tiếp khách, kể cả các bạn Việt Nam, không có tiền để lo thêm việc mai táng cho một cộng tác viên vừa mất chính bằng tiền của tòa soạn làm ra!. Ở đây chủ nghĩa quan liêu có một sức sống dai dẳng. Hội nhà văn có đưa một số đề xuất lên Trung ương Đảng nhưng những kiến nghị ấy liên quan tới bộ Tài chính, ủy ban lao động Nhà nước.., vấp phải bức tường vững chắc của chủ nghĩa quan liêu! Bức tường ấy hình thành mấy chục năm rồi. Nhưng chúng tôi đã chiến thắng phát xít thì chúng tôi sẽ thắng trận này.
Glatcôp - ủy viên Hội đồng văn học Việt Nam - Lào - Campuchia cho biết, một trong những biểu hiện cải tổ là việc thành lập Ban văn học Việt Nam - Lào - Căm Pu Chia. Đáng tiếc là việc đầu tiên của chúng tôi là đánh điện của chúng tôi là đánh điện chia buồn nhà văn lão thành Nguyễn Tuân qua đời. Một điều đáng tiếc nữa là chỉ qua báo Văn Nghệ bạn đọc Việt Nam mới biết sự ra đời của cái ban này. Hai ngày nữa chúng tôi sẽ họp tổng kết công tác năm qua.
Lăcsin, Phó tổng biên tập tạp chí "Ngọn Cờ", cho biết tạp chí đã có số lượng xuất bản 1 triệu, số lượng lớn đến mức nguy hiểm vì "càng leo cao thì càng ngã đau"! Nó là một dấu hiệu rõ ràng của công cuộc cải tổ trong lĩnh vực tinh thần. Cuộc sống văn hóa đã thay đổi nhiều trong hai năm qua. Hội Nhà văn như một Bộ lớn. Trong thời cải tổ. Bộ vẫn giữ một vai trò nhưng quan trọng là thành tích các nông trang nông trường. Ngành chế tạo máy phát triển nhờ các xí nghiệp hơn là nhờ Bộ. Trong đời sống văn hóa, các nông trang nông trường đó là các tạp chí, các tờ báo. Tôi cho rằng nếu phải so sánh văn học với một ngành sản xuất vật chất nào đó thì thích hợp nhất là so sánh với ngành nông nghiệp. Bởi vì, trong hoạt động sáng tạo Văn hóa nghệ thuật, những thành quả của nó liên quan nhiều tới thời tiết, khí hậu. Hiện giờ, thời tiết trong văn học là thời tiết tốt. Không có mưa gió, không có tuyết rơi, không có thiên tai nào. Các tòa soạn đang chuẩn bị đất để gieo hạt vụ tới. Trong đời sống văn học, có những phản ứng như phản ứng hạt nhân : một tác phẩm có giá trị ra đời sẽ gây nên giây chuyền bùng nổ. Đó là sự xuất hiện các tác phẩm của Attamôva, Bulgakov Platônôp, Rưbacôp, Granhin, Đuzinxep…
Trả lời câu hỏi về lý luận hiện thực, Xã hội chủ nghĩa của giáo sư Nguyễn Văn Hạnh và tiến sĩ Nguyễn Nghĩa Trọng, Bazuđin cho rằng lãnh vực phê bình lý luận trước đây như những ngành phục vụ, gần đây mới đi vào nghiên cứu. Tiếp đó, nhà văn chuyên viết truyện viễn tưởng Pápnốp nhận xét, văn học viễn tưởng chưa được ai đánh giá. Qua tình hình Bulgakov rõ ràng người ta hiểu về hiện thực xã hội chủ nghĩa quá chật hẹp. Thợ cả và Margarita thiên tài vậy mà mới ra mắt bạn đọc. Và, dòng văn học viễn tưởng thực tế đã tiêu diệt ở Liên Xô. Nó mới được phục hồi sau đại hội XX (khi đã phóng con tàu vũ trụ). Những tác phẩm ấy không những bị coi là phi hiện thực mà còn bị coi là chống Xô Viết. Tôi không biết cái sơ đồ được vẽ ra về hiện thực Xã hội chủ nghĩa còn tồn tại bao lâu nữa. Trong lúc Tứ thơ Ngũ kinh ở Trung Hoa đã tồn tại mấy nghìn năm và người ta còn dùng nó để bói nữa! Vì trong đó đã nói tới cả quy luật của Nhà nước, xã hội... Nhà nữ phê bình có uy tín Uvanôva khẳng định : đúng, trong lý luận văn học, chúng tôi đã mắc phải nhiều điều không đúng và lý luận hiện thực xã hội chủ nghĩa có những điều không đúng lắm. Không có một khoa học nào được xây dựng trên một cơ sở giả dối. Nếu lý luận này lại được xây dựng trên cơ sở một chân dung không chính xác của nền văn học Xô Viết; nếu người ta vứt đi Paternăc, Platônôp, Bulgakôp… thì bức tranh đó sẽ là bức tranh gì? Và hiện nay tranh luận vấn đề gì cũng động chạm tới vấn đề Stalin. Đó cũng là ranh giới cải tổ hay không cải tổ. Nói đến chủ nghĩa Stalin là chúng ta nói đến một quan điểm mệnh lệnh, có thể ra lệnh cho tất cả, kể cả lĩnh vực cá tính con người. Thái độ sống không tôn trọng cá tính con người là tai họa nhất nằm trong chủ nghĩa Stalin.
Trả lời câu hỏi của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm về sự thay đổi của cơ quan lãnh đạo Hội nhà văn Liên Xô và vở kịch Đi nữa, đi nữa của Satơrôp đang gây tranh luận lớn ở Liên Xô (vở kịch đặt lại một số vấn đề và một số nhân vật lịch sử chung quanh sự kiện Cách mạng tháng Mười, ở cả hai trận tuyến. Riêng nhân vật được đề cao và khẳng định mạnh mẽ nhất trong vở kịch là Lênin được các tác giả, và đạo diễn, đã thêm những hành động và lời nói không thực có trong đời sống để nói rõ quan điểm của mình), Lăcsin trả lời : Tạp chí chúng tôi đăng Đi nữa, đi mãi có nghĩa là chúng tôi đề xuất với bạn đọc. Tôi, với tư cách một nhà phê bình, có cho tác phẩm này là kiệt tác không, thì hoàn toàn không. Điều ấy cũng không có nghĩa là những điều mô tả trong tác phẩm này hoàn toàn phụ thuộc vào lịch sử. Nhưng, với tư cách như một phán đoán về Cách mạng tháng Mười thì tác phẩm ấy có quyền tồn tại. Các ý kiến phản đối ở các báo, tạp chí khác chưa thuyết phục được chúng tôi. Chúng tôi nhận được mấy trăm thư bạn đọc về vở kịch. Trong số thứ năm vừa ra mắt có thể đọc một số thư này. Chúng tôi trung thực về tỷ lệ ủng hộ lẫn phản đối (trong thông tin). Có điều, các thư phản đối thường nặc danh, còn nếu có tên phần nhiều không có sức thuyết phục.
Về câu hỏi 2 : công tác cải tổ ở Hội nhà văn, thì các đồng chí cứ nhìn một số vị trí trong Ban thư ký đã gặp phải rồi cuộc gặp gỡ này để kịp tới một cuộc khác đã đủ biết tình hình! Hiện nay đã trao quyền cho tờ báo, điều đó tốt. Nhưng, điều lệ Hội nhà văn vừa được thông qua ở đại hội lần thứ 8 đã không còn thích hợp (đã bàn việc hoàn chỉnh điều lệ này trong cuộc họp Ban chấp hành mới đây). Còn nhiều vấn đề chưa giải quyết và giải quyết quá chậm chạp.
Nhà văn Tô Nhuận Vỹ thay mặt Tòa soạn và bạn đọc tạp chí Sông Hương cảm ơn Bazuđin và Manian Skarôp, chủ tịch Ủy ban văn học Việt Nam - Lào - Căm Pu Chia, đã gởi thư cho độc giả Sông
Hương (đăng trong số 27) và phát biểu: Tôi vừa nghe Viện sĩ Abankin cố vấn kinh tế của đồng chí Gorbachov trình bày về tình hình cải tổ. Viện sĩ cho biết, công cuộc cải tổ đang ở một thời điểm quyết liệt, vấn đề "ai thắng ai" đang đặt ra (dĩ nhiên đó là sự quyết liệt để đi tới). Những con số 6, 7 thậm chí 10-15 năm đã được nhắc tới khi nói về thời gian để thấy rõ kết quả trên các mặt cải tổ. Nhưng Bazuđin lại cho rằng "2-3 năm nữa chúng tôi sẽ lấp được khoảng trống" Và Lăcsin lại khẳng định "hiện giờ thời tiết trong văn học nghệ thuật là thời tiết tốt. Không có mưa gió, không có tuyết rơi, không có thiên tai nào". Nên hiểu phát biểu của Bazuđin và Lăcsin thế nào, một thông báo vui vẻ hay là một tình hình đáng lo ngại?
Lăcsin (lại Lăcsin được "ủy nhiệm") trả lời sau một tháng suy nghĩ : cho đến bây giờ chúng tôi cũng chưa hiểu hết chiều sâu giai đoạn chúng tôi đang sống. Tôi nhớ những năm 60 cũng có cải cách kinh tế nhưng không thành công. Tôi nhớ các báo lúc ấy cũng không dám dùng từ cải cách vì có vẻ quyết liệt quá. Nhưng bây giờ chúng tôi không những dùng từ cải cách mà còn dùng từ cách mạng. Một cuộc cách mạng đoạn tuyệt với tất cả những gì kéo trì đất nước chúng tôi. Trong lịch sử chưa hề có một cuộc cách mạng nào không có sự mạo hiểm bên trong không gây nên sự chống đối bên trong. Mặc dầu đó chỉ là đấu tranh với chính bản thân mình và với cái cũ : Chủ nghĩa lạc quan của tôi có một nền tảng là, 30 năm hoạt động văn học, đây là lần đầu tiên có điều kiện bên ngoài bảo đảm cho những hoạt động sáng tạo lành mạnh. Vấn đề là bây giờ chúng ta phải biết khai thác nó như thế nào.
V.T
(Gửi từ Matxcơva)
(SH33/10-88)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Trong tác phẩm trình bày những suy ngẫm về đạo Thiên Chúa, “Bức thư gửi một linh mục” (Letter to a Priest) được viết một năm trước khi tác giả qua đời vào năm 1943, Simone Weil đã đưa ra một nhận định đáng lưu ý: “Đối với bất kỳ người nào, việc đổi tôn giáo cũng là điều nguy hiểm như việc đổi ngôn ngữ đối với một nhà văn. Nó có thể thành công song cũng có thể dẫn đến những hậu quả khốc hại.”
-
ROBERT J.C. YOUNG(1)
"Chủ nghĩa hậu thực dân/hậu thuộc địa” (postcolonialism) là thuật ngữ được sử dụng để định danh cho một loại hình nghiên cứu học thuật liên ngành kết hợp giữa chính trị, lí thuyết và lịch sử; được xây dựng nhằm mục đích tạo ra một diễn đàn xuyên quốc gia cho những nghiên cứu lấy nền tảng là bối cảnh lịch sử của chủ nghĩa thực dân cũng như bối cảnh chính trị của những vấn đề đương đại của quá trình toàn cầu hóa. -
Một nghiên cứu mới cho thấy người Ai Cập cổ đại có thể đã bắt đầu ướp xác sớm hơn 1.500 năm của so với dự đoán ban đầu.
-
Kênh đào Panama đã chính thức khai trương cách đây đúng một thế kỷ, vào ngày 15/8/1914. Bất chấp việc phải đối mặt với nhiều thách thức trong thời đại mới, sự kỳ vĩ của nó vẫn khiến người ta không khỏi kinh ngạc.
-
Mới đây, Travellers and Magicians (2003), bộ phim dài đầu tiên của điện ảnh Bhutan, được chiếu ở Bangkok (Thái Lan), đã khiến người xem suy ngẫm về đất nước nhỏ bé nhưng nổi danh toàn cầu về “chỉ số hạnh phúc” này.
-
Sự trỗi dậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo đang gây thiệt hại nghiêm trọng cho những khu di tích văn hóa ở Iraq và Syria.
-
Bộ sách "Hành trình về Phương Đông" của tác giả giả Baird T. Spalding, khám phá bí ẩn tâm linh của vùng đất Ấn Độ, lần đầu được phát hành trọn bộ ở Việt Nam.
-
Alfred Eisenstaedt - nhiếp ảnh gia của tờ Life - nhớ lại lần chụp hình với đại văn hào ở Cuba. Ông bị nhà văn "đòi giết" trong cơn say xỉn.
-
Họ là những con người tài năng nhất trong giới văn chương nhưng cũng đồng thời là những con người có số phận bi đát không kém.
-
Tiểu thuyết gia Nhật Bản từng yêu một cô gái mồ côi làm phục vụ bàn. Họ đính ước nhưng không bao giờ trở thành vợ chồng bởi cô gái đột ngột hủy hôn không một lời giải thích.
-
WILLIAM GRIMES
Một ngôn ngữ khác” - tác phẩm mới của Francesca Marciano, kể về một thiếu nữ Ý tên Emma si tình tiếng Anh. Sự cuốn hút của thứ tiếng ấy đến từ người bản địa là một cậu bé Anh Quốc hấp dẫn tại khu nghỉ mát ở bãi biển Hy Lạp mà Emma đang sống cùng gia đình. Thế nhưng thật khó tách bạch sự ràng buộc với ham muốn. Phải chăng cậu chính là chiếc vé mở lối cho chị đến với tiếng Anh, hay ngược lại? -
NADIA DIUDINA (*)
Còn ngồi trên máy bay mà trái tim tôi đã đập rộn ràng. Khi nghĩ đến cuộc gặp gỡ với Mêsôra yêu dấu, với quê hương của Êxênhin - nhà thơ cùng quê.
-
Chàng thổ dân bận chiếc khố bằng lá cây, mình trần cháy nắng, khẽ khàng bước sâu vào bụi rậm để tiến lại gần con mồi. Trên tàng cây cao, những con chim vẫn đang véo von. Anh dừng lại, nhẹ nhàng rút mũi tên từ trong túi nhỏ đeo bên người cẩn thận đặt vào cái ống dài, đưa lên miệng nhắm vào con chim gần nhất rồi… thổi mạnh. “Phụp”, một tiếng gọn nhẹ vang lên và con chim rơi xuống.
-
HUYỀN SÂM - TUYẾT MAI
Từ một huyền thoại trong Kinh thánh, Judas đã bước ra cuộc sống như một mệnh đề đạo đức có tính phổ quát. Nhiều lĩnh vực như hội họa, điêu khắc, điện ảnh đã lấy Judas làm chất liệu tượng trưng cho bản tính phản trắc của con người. Tuy nhiên, ở lĩnh vực tiểu thuyết, Judas được luận giải rất đa chiều, thậm chí có tính phản đề, nhất là sau sự kiện phát hiện về Kinh Phúc âm theo Judas(1).
-
Mới đây, các thành phố triều đại Pyu của Myanmar đã lọt vào danh sách 1.000 địa điểm trên toàn cầu được công nhận là Di sản thế giới của UNESCO.
-
UNESCO vừa chính thức công nhận danh hiệu Di sản Thế giới cho một di tích cổ xưa nổi tiếng - đường mòn Inca chạy qua 6 quốc gia Nam Mỹ.
-
Một hang động thời tiền sử ở miền nam nước Pháp, hang Grotte Chauvet, với rất nhiều bích họa được coi là những tác phẩm nghệ thuật thuộc vào hàng sớm nhất thế giới, vừa được công nhận là di sản thế giới.
-
Đó là tít bài viết trước giải vô địch bóng đá thế giới 2014 (2014 FIFA World Cup - Brazil) lần thứ 20 tại Brazil, được đăng trên nhật báo Bild, Đức của đương kim Tổng thống Đức Joachim Gauck, người Đông Đức, từng đồng sáng kiến hoạch định chương trình tái thống nhất nước Đức, luôn dấn thân cho sự nghiệp đấu tranh vì quyền của mỗi người dân cả trong lẫn ngoài nước.
-
Vừa qua, các đài truyền hình ở Ấn Độ đã trình chiếu chương trình truyền hình về cuộc đời Đức Phật trên kênh Doordarshan và Zee TV. Hai kênh này được phát sóng rộng rãi khắp nước Ấn Độ và cả khu vực Nam Á. Mới đây nhất, phần 39 của chương trình đã được phát sóng vào ngày 25-5-2014.
-
Biêlôruxia - Nước cộng hòa Xô-viết phía Tây với dân số 10 triệu người. Đất nước của hàng trăm nghìn con sông, hồ lớn nhỏ, nông sâu. NHÊ MAN là một trong những dòng sông lớn nhất của nước Cộng hòa Biêlôruxia. Con sông đã có bao nhiêu huyền thoại và nhiều bài hát về nó. Xuất phát từ Biêlôruxia "NHÊ MAN" trải dài theo lãnh thổ của nước cộng hòa rồi chảy ra biển Ban Tích.
.png)
.png)
