“Linh điểu” là tiểu thuyết thứ 10 của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Dân trí và Công ty sách Trí thức Việt phát hành, quý I/2020.
Trong suốt 20 năm cầm bút, Nguyễn Văn Học luôn trăn trở với những vấn đề của xã hội, đất nước, đặc biệt là vấn đề ô nhiễm môi trường. Cuốn tiểu thuyết mới nhất “Linh điểu”, dày 300 trang cũng chung mạch cảm thức và trăn trở, đau đáu cho môi sinh.
Nhà văn Nguyễn Văn Học, người con của vùng quê Phú Xuyên (Hà Nội) đã tập trung khai thác bi kịch của con người khi họ vừa là thủ phạm tàn phá môi trường, đồng thời cũng là nạn nhân của những biến đổi môi sinh khủng khiếp có tính cấp thiết, là nỗi đau đớn của toàn cầu.
Tiểu thuyết xoay quanh chuyện một cô gái có tên Diệp Vân, bị người mẹ khốn khổ của mình bỏ rơi trước nhà một bà giáo, với mong muốn con mình sẽ được người phụ nữ phúc đức ấy tiếp nhận, nuôi nấng. Người mẹ nghèo tội nghiệp đã được như ý muốn.
Diệp Vân trở thành thành viên của ngôi nhà ấm áp, giàu tình thương. Nhưng từ nhỏ, Diệp Vân đã nhạy cảm với loài chim chóc. Cô có thể nghe thấy tiếng chim, tiếng đập cánh của chúng từ rất xa. Cô cũng yêu chim chóc và coi chúng là bè bạn. Cũng vì thế, chim chóc đến với cô ngày một nhiều để tung tăng nhảy nhót, hót và gáy theo cách của mình.
Có một điều đặc biệt, trên hai vai Diệp Vân từ nhỏ đã hằn hai vết sẹo. Sẹo lớn từng ngày. Đến thời thiếu nữ hai vết sẹo đã phát triển thành đôi cánh, có lông vũ như loài cò vạc. Một đêm sau trận bão, cô đã cứu một con cu gáy bị cụt chân, đã gõ vừa phòng nhà mình.
Kể từ đó, cô thành hiệp sĩ của chim chóc. Chim chóc từ các vườn chim, vườn cò, các cánh đồng khắp nơi bị săn bắt, nhiều con bị thương, gào khóc. Chim chóc tìm về với cô. Cô cùng chị gái tham gia Câu lạc bộ Bảo vệ động vật hoang dã.
Càng tham gia càng thấy chim chóc, những sinh vật là ca sĩ bầu trời bị bủa vây bằng nhiều cách khác nhau ở chính những nơi từng bình yên, nơi chúng từng làm đẹp cho cuộc sống, để bị đưa về những quán nhậu, tước mất mạng sống. Chúng thành món mồi ngon của dân nhậu.
Trong hành trình tìm kiếm sự giúp đỡ, bảo vệ các vườn cò, cô luôn bị tuyệt vọng. Tuyệt vọng bởi chính vườn cò của bà ngoại cô, đã được ông, rồi sau này là bà và người cậu dày công bảo vệ, cũng không cưỡng được nạn săn bắt. Theo từng ngày, cò vạc bị xẻ thịt. Vườn cò cũng bị tước mất vì công nghiệp hóa, bị xóa sổ trong khổ đau. “Cò mẹ” là bà ngoại Diệp Vân cũng chết trong khi bảo vệ cò vạc.
Trong dòng đời, mẹ Diệp Vân đã tìm được con. Cô có hai người mẹ. Theo diễn biến câu chuyện, quê của Ngải – mẹ đẻ Diệp Vân ở gần với vườn cò của bà ngoại. Nơi đó ngày xưa là ổ chứa hóa chất, thuốc trừ sâu. Thuốc độc đã ngấm xuống đất. Thuốc độc khiến nhiều người con của vùng quê nghèo sinh ra đã bị què cụt, đui mù, tật nguyền. Ngải cũng mọc cánh như con gái. Chị bị sự kỳ thị giết chết.
Cả hai mẹ con, dù có cánh nhưng không thể bay. Diệp Vân có mong ước lớn lao là có thể tập bay, có thể vượt thoát khỏi sự trì níu tầm thường của cơ thể, đến với không trung, với bầu trời, chim chóc và tình yêu rộng lượng. Nhưng cô không thể cất mình lên được. Cánh cô dù dang rộng cũng chỉ giúp cô là là trên mặt đất. Cô vẫn là cô.
Cô muốn bảo vệ vườn cò, nhưng chẳng có cách nào. Không nhiều người muốn cùng cô đồng hành, chạm tay đến sự sinh động của tình bác ái, lòng bao dung và tạo cơ hội cho những loài sinh vật một chốn nương thân. Người ta cứ giơ lên những vết chém nhẫn tâm vào loài chim yếu đuối, mong manh, nhưng lại hữu ích với cuộc sống bình dị này.
Suốt 300 trang tiểu thuyết, nhà văn Nguyễn Văn Học đã động chạm đến vấn đề con người, nhân loại quan tâm, khi khắp nơi thiên nhiên bị tàn phá. Anh nói đến chuyện con người đang khai thác tận diệt thiên nhiên, môi trường, đang chạm đến những vùng cấm mà con người không nên chạm vào. Bởi khi chạm đến vùng cấm, thiên nhiên sẽ đáp trả.
Là nhà văn chuyên khai thác vấn đề sinh thái, môi trường, tiểu thuyết “Linh điểu” thể hiện tình yêu môi trường, vẻ đẹp làng quê bình dị, cũng như gióng lên tiếng nói bảo vệ môi trường, chim chóc, các vườn cò trong cả nước.
Giải thưởng văn học Sông Mekong lần thứ 11 sẽ diễn ra tại thủ đô Phnompenh, Campuchia vào cuối năm 2020. Hai tác giả Việt Nam đoạt Giải thưởng năm nay là tác giả Trần Nhuận Minh với tác phẩm sách thơ Qua sóng Trường Giang và tác giả Trần Ngọc Phú với tác phẩm Từ Biên giới Tây Nam đến đất Chùa Tháp.
Trong dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4-10-1920 - 4-10-2020), NXB Hội Nhà văn cho ra mắt bạn đọc tập sách dày dặn, công phu và nghĩa tình Tố Hữu - Một đường thơ, một đường đời.
Nhà thơ Vũ Quần Phương cho rằng, người cuối cùng của phong trào Thơ mới vừa từ giã bạn đọc ở tuổi 100 – thi sĩ Nguyễn Xuân Sanh - là người “không để thơ… ngủ quên trên thành công của dòng lãng mạn trước đó”.
Đoàn Ngọc Thu nói rằng chị thích thơ của mình ngày xưa hơn. Những xúc cảm ấy vẫn như còn váng vất trong những vần thơ trong tập “Sau bão” (NXB Hội Nhà văn, 2020).
Ra đời cách đây 25 năm, bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có ý nghĩa đặc biệt, khơi luồng gió mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến món ăn tinh thần lý thú bổ ích. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộ sách cũng thử thách những người chọn lựa bước trên con đường dài sáng tạo không ngừng nghỉ.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh năm 1920 tại Ðà Lạt, nguyên quán Quảng Bình, lúc nhỏ theo học ở Trường Quốc học Quy Nhơn (cũ), sau đó chuyển ra Hà Nội.
Sáng 22/11/2020, Nhà thơ Trần Đăng Khoa đã thông báo chia sẻ tin buồn cho các nhà thơ và những người yêu thơ đó là nhà thơ tiền bối nổi tiếng Nguyễn Xuân Sanh vừa qua đời.
NXB Văn học giới thiệu “Nghề vương bụi phấn”, tác phẩm thứ ba của tác giả Nguyễn Huy Du, gồm những câu chuyện về tình thầy trò với văn phong mộc mạc, giản dị nhưng lôi cuốn, nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh ngày 16 tháng 11 năm 1920, quê gốc thuộc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Ông cũng là một trong những hội viên tiền phong tham gia xây dựng Hội Nhà văn Việt Nam. Năm nay ông tròn 100 tuổi. Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức chúc thọ nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh tại trụ sở số 9, Nguyễn Đình Chiểu hôm 9/11/2020 với sự tham gia của lãnh đạo Hội, các nhà văn nhà thơ và đại diện gia đình của ông.
“Nẻo vào văn xuôi đương đại Việt Nam” là tập tiểu luận - phê bình của TS Bùi Như Hải, do NXB Văn học ấn hành tháng 9-2020.
Sáng 5-11, Viện Văn học Việt Nam đã tổ chức toạ đàm nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh PGS – nhà nghiên cứu văn học Vũ Đức Phúc. Đây là một dịp để các thế hệ Viện Văn học ngồi lại cùng ôn cố và “soi chiếu cho tương lai” – như lời PGS,TS Nguyễn Đăng Điệp, Viện trưởng Viện Văn học nhận định.
Bằng sự lao động miệt mài và nghiêm túc, nhà văn Lê Văn Nghĩa thường gửi đến độc giả những đầu sách độc đáo, nhiều cuốn trong số đó có giá trị như một “bảo tàng ký ức” của không chỉ riêng tác giả.
Thạch Lam (1910 - 1942) là đại biểu xuất sắc của văn xuôi lãng mạn Việt Nam thời kì 1930 - 1945. Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời (Nguyễn Tuân).
Sáng ngày 20/10/2020, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức kỉ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4/10/1920 – 4/10/2020).
Đã có nhiều nhà văn viết về Hà Nội - Thủ đô yêu dấu - như Thạch Lam, Vũ Bằng, Tô Hoài, Nguyễn Khải… Nhưng tập truyện ký “Hà Nội và tôi” (NXB Hội Nhà văn) gần 300 trang với hơn 20 tác phẩm của nhà văn Vũ Ngọc Tiến, một người Hà Nội gốc, đã cho ta biết thêm một phần chân dung về những con người của đất Tràng An thanh lịch.
Tháng 10, nhân kỷ niệm 66 năm ngày Giải phóng Thủ đô, Nhã Nam giới thiệu tới bạn đọc một tác phẩm mới của nhà văn Nguyễn Trương Quý, cây viết vốn quen thuộc với những tản văn về các góc nhỏ của Hà Nội: “”Hà Nội bảo thế là thường”.
Rất lâu rồi, không có luận văn, luận án nào về thơ Tố Hữu. Cũng lâu lắm rồi, sau Hà Minh Đức, Trần Đình Sử… rất ít người viết về thơ ông. Tôi cũng chưa bao giờ viết về thơ Tố Hữu khi ông còn sống. Nhưng với chúng tôi, thơ Tố Hữu là nguồn suối tươi mát, mạch ngầm sống động trong đời sống tinh thần. "Chúng tôi" ở đây là thế hệ những người ở lứa tuổi 70. Trong quãng thời gian 70 năm của một đời người thì ít nhất có 30 năm (1954 - 1975) chúng tôi đã được sống với thơ Tố Hữu.
Bằng kiến thức của một chuyên gia đầu ngành và sự trân trọng quá khứ một đi không trở lại, ông đã chỉ ra giá trị của cuốn sách và ý nghĩa của việc làm sống lại những kí ức Hà Nội rất đặc biệt thông qua cuốn sách này...
Có một bộ phim tôi không thực nhớ nội dung, một bộ phim của Woody Allen mang tên "Đóa hồng tím ở Cairo", câu chuyện mang máng mà tôi còn nhớ, đó là một người phụ nữ thất bại trong tất cả mọi khía cạnh cuộc đời, rồi cô vào một rạp chiếu bóng, xem một bộ phim, và trong giây phút ấy, cô quên béng mất cuộc đời mình, cô òa khóc, không phải vì mình, mà vì những nhân vật trong phim.
Năm 1941, với việc xuất bản Dế mèn phiêu lưu ký ở tuổi 20 (bản in đầu tiên có nhan đề Con dế mèn), Tô Hoài có được hai vinh dự lớn trong nghề cầm bút: Trở thành người mở đầu thể loại truyện đồng thoại; Tác phẩm mở đầu lại là đỉnh cao của thể loại, đồng thời là một trong những áng văn học thiếu nhi nổi tiếng thế giới nhất của Việt Nam.