Thú chơi diều ở Huế

09:07 02/07/2012

Không chỉ trong các dịp Festival, cánh diều mới được thỏa sức tung bay trên bầu trời Cố đô, mà từ lâu diều đã được xem là thú vui của những người dân xứ Huế đối với cả người lớn và trẻ em. 

Thả diều là một thú chơi có từ xa xưa ở Việt Nam, nhưng để nâng cánh diều lên thành một nét văn hóa thì không phải nơi nào cũng làm được. Ở Huế, từ lâu, thú chơi thả diều đã được các vua chúa triều Nguyễn tổ chức thành những lễ hội hoành tráng trong các dịp lễ tết. Thời vua Đồng Khánh, vua Bảo Đại, còn tổ chức các cuộc thi thả diều có giải thưởng. Huế cũng là nơi có câu lạc bộ diều đầu tiên trong cả nước với tên gọi “Hội Cầu Phong”, được thành lập năm 1973, tập hợp những người yêu thích thả diều ở Cố đô. Từ Câu lạc bộ này, rất nhiều nghệ nhân tài tử đã thành danh với nghệ thuật làm diều, thả diều còn lưu truyền đến nay ở Huế như: Đoàn Chước, Nguyễn Văn Bân, Ưng Hạng, Trần Văn Đông… Tuy nhiên do chiến tranh, Hội Cầu Phong chỉ tồn tại được 2 năm. Sau một thời gian dài gián đoạn, năm 1983, những nghệ nhân tâm huyết với diều Huế tập hợp nhau lại và cho ra mắt CLB diều Huế với hơn 20 thành viên. Sau gần 20 năm phát triển, CLB diều Huế đã có hàng trăm hội viên, với rất nhiều nghệ nhân tài tử nổi tiếng như Nguyễn Văn Bê, Nguyễn Văn Ry, Nguyễn Đăng Hoàng, Nguyễn Văn Cư… đã làm rạng danh cho diều Huế qua các cuộc liên hoan diều trong nước và quốc tế. Đến nay, CLB diều Huế đã 9 lần dại diện cho diều Việt Nam có mặt tại liên hoan diều Quốc tế được tổ chức 2 năm một lần ở Pháp - nơi được coi là thủ phủ của nghệ thuật thả diều thế giới.

Buổi chiều trên quảng trường Ngọ Môn trước kinh thành Huế, những cánh diều với đủ màu sắc rực rỡ, đủ kiểu dáng thả sức bay lượn trên bầu trời. Màu xanh biếc của trời làm nền cho những cánh diều chim phượng rực rỡ. Cái nắng nóng gay gắt của mùa hè không làm giảm đi niềm đam mê của những người chơi diều. Tầm 3 giờ chiều, nhiều nhóm diều đã tụ tập để chuẩn bị cho màn trình diễn trên không. Để thực hiện được điều này, những người chơi diều ngoài sự đam mê còn có cả một quá trình kế thừa và sáng tạo về nghệ thuật thiết kế và biểu diễn. Để làm ra một con diều đã khó, điều khiển được diều bay lượn theo ý muốn càng khó hơn.

Tre là loại vật liệu dễ kiếm và quen thuộc với đời sống người dân Huế từ bao đời nay. Các loại diều Huế chủ yếu khung được làm bằng tre, dán vải, sơn bằng sơn dầu và bột màu luy-mi-nơ cho màu bền, đẹp. Mỗi con diều được làm ra là một tác phẩm nghệ thuật. Đó là sự kết hợp của kiến trúc, hội họa, kinh nghiệm và qua rất nhiều lần thử nghiệm mới trình diễn trước công chúng.

Tuy vất vả, nhưng bằng sự đam mê, các nghệ nhân diều đã làm nên một bộ sưu tập diều khổng lồ với nhiều mẫu mã khác nhau trong hình dáng các loài chim thú. Diều hình rồng và chim phụng có thể được xem là nhiều nhất, tượng trưng cho mảnh đất kinh đô cuối cùng của nước ta. Tiếp đó là các loài vật quen thuộc trong đời sống như chim công, bướm, quạ.. Ngay cả những loài không biết bay như cá, con người cũng được cho bay luợn. Nhìn những cánh diều bay chập chờn trong gió, lên cao khi gió mạnh, thả mình lơ lửng khi gió hiu hiu cũng tựa như chính số phận cuộc đời của con người và ước mơ khát vọng muốn bay lên trên cuộc đời.

Chơi diều đang là thú chơi thu hút được nhiều lứa tuổi tham gia từ người già đến trẻ nhỏ với một niềm đam mê khó tả. Mùa hè có nhiều thời gian rảnh thì người thả diều càng đông, những cánh diều bay lượn càng nhiều. Từ thú chơi dân dã của cha ông ngày xưa, các nghệ nhân đã nâng lên thành nét văn hóa đặc sắc của Huế. Ngày nay, Huế đang định hình là một thành phố Festival của Việt Nam, với rất nhiều lễ hội được tổ chức hoành tráng. Diều Huế đã thực sự trở thành một thú chơi nghệ thuật, một đặc sản văn hóa của Cố đô.

Ðể bảo lưu và gìn giữ nghệ thuật diều truyền thống, các nghệ nhân diều Huế thường xuyên mở các lớp dạy làm diều, thả diều cho thanh, thiếu niên. Ðó chính là một sự đảm bảo để nghệ thuật chế tác và thả diều truyền thống ở Huế phát triển lâu bền và không bị mai một trong tương lai.

Võ Thúy Hiền

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và  Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn...  đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.

  • Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các  "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".

  • Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.

  • NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường)  Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”.  Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới  được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu  đó.

  • Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…

  • “…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.

  • Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.

  • Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.

  • Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.

  • Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.

  • Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ... 

  • Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.

  • Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.

  • Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.

  • Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.