Thiếu người rọi đèn
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
Nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu vai trò chỉ đạo nghệ thuật, nên chưa tạo được phong cách
“Xem một đoàn biết nhiều đoàn”
Sáng 28.9, Hội Sân khấu Hà Nội tổ chức hội thảo “Vai trò chỉ đạo nghệ thuật của các nhà hát Hà Nội hiện nay”. Có thể thấy, sân khấu thế giới và trong nước từ xưa đến nay luôn có vị trí chỉ đạo nghệ thuật tại các gánh hát hay đoàn nghệ thuật. Sân khấu truyền thống không có trường lớp đào tạo, cụ trùm bên cạnh lo cho gánh hát của mình về vật chất còn kiêm luôn thầy dạy diễn viên; chọn tích trò, xây dựng kịch mục; phân vai và yêu cầu về diễn xướng... NSƯT Nguyễn Đăng Tiến, Nhà hát Múa rối Thăng Long cho biết: Mấy thập kỷ trước, các nghệ nhân, nghệ sĩ còn là gánh hát hoặc từng tốp nhỏ để tạo dựng một trò diễn hoặc trích đoạn thì vai trò của người cầm trịch hay còn gọi là thầy tuồng rất quan trọng. Họ hiểu sở trưởng diễn viên, sắp xếp vai, phân bổ và chọn vở diễn, trích đoạn phù hợp.
Sân khấu nước ta có thời kỳ lên tới hơn 150 đoàn nghệ thuật, nay đều đã chuyển đổi thành nhà hát, và Hà Nội cũng nằm trong quỹ đạo chuyển đổi ấy. Số nhà hát mỗi ngày giảm đi, nhưng không thay đổi là mỗi nhà hát khi có vở mới được dàn dựng và ra mắt, đều ghi rõ thành phần chỉ đạo nghệ thuật. Tuy nhiên, trên thực tế, không có chức danh “Chỉ đạo nghệ thuật” cụ thể trong biên chế đoàn nghệ thuật, mà thường là lãnh đạo nhà hát hoặc trưởng đoàn nghệ thuật kiêm nhiệm. Chỉ đạo nghệ thuật ở các nhà hát về mặt lý thuyết là người định hướng, định hình cho phong cách nghệ thuật của đơn vị mình, tổ chức kịch mục và chỉ đạo cả phương pháp diễn xuất để tạo nên bản sắc, đặc trưng của nhà hát. Soi chiếu với chức năng trên, tác giả Nguyễn Hiếu thấy rằng, vai trò người chỉ đạo nghệ thuật của không ít nhà hát Hà Nội dường như không có. Thực tế, đây cũng là tình trạng chung của các nhà hát, đoàn nghệ thuật sân khấu của cả nước.
NSND Trần Quốc Chiêm - Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội cho rằng, sân khấu của chúng ta đang có một vấn đề lớn. Các nhà hát đang rất thiếu phong cách riêng, chính xác là thiếu cán bộ chỉ đạo nghệ thuật thực sự. Người chỉ đạo nghệ thuật thông thường là giám đốc nhà hát. Về mặt chuyên môn, điều đó không đúng. Vì vậy, chúng ta đang bị tình trạng “xem một đoàn biết nhiều đoàn”. Vấn đề ở chỗ nhà hát hiện nay chưa xác định được đâu là thế mạnh riêng của đơn vị, nên chỉ chạy theo cái nơi khác thành công.
“Ăn đong” kịch bản
Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu thưởng thức của khán giả ngày càng đa dạng, dẫn đến chuyện nhà hát cũng phải có khán giả riêng. Khi có khán giả riêng thì cũng có đội ngũ tác giả, đạo diễn, diễn viên riêng, từ đó tạo phong cách riêng. Tác giả Lê Quý Hiền nhận định: Để có phong cách riêng, cần có kịch mục tạo nên diện mạo nhà hát. Các đơn vị nghệ thuật phía Bắc hiện nay ít làm được điều này, mà nói thẳng là kịch mục “ăn đong”. Nghĩa là, các tác giả đem kịch bản đến, đạo diễn thấy hay là nhận. Thậm chí trước mỗi kỳ liên hoan sân khấu, các đoàn đến tác giả tìm kịch bản và “so bó đũa chọn cột cờ” theo quan niệm và hiểu biết của người chọn kịch bản. Rõ ràng, việc hình thành một kịch mục tạo nên phong cách của nhà hát chưa có và nhiệm vụ của chỉ đạo nghệ thuật trong lĩnh vực này bị bỏ trống.
Đồng tình với ý kiến trên, tác giả Nguyễn Hiếu cho rằng: Vì người chỉ đạo nghệ thuật còn bỏ qua chức năng tạo dựng cho nhà hát phong cách riêng, cũng như bỏ qua sự thăm dò thị hiếu, nhu cầu của khán giả, nên hầu hết vở diễn rơi vào tình trạng dựng rồi biểu diễn lấy lệ dăm ba buổi sau đó cất kho.
Sân khấu đang thay đổi, nhà hát muốn tồn tại và có nhiều vở diễn thì vai trò chỉ đạo nghệ thuật rất quan trọng và cần thiết. NSND Bùi Thanh Trầm - Chủ tịch Hội Sân khấu Hà Nội cho rằng: Người chỉ đạo nghệ thuật trước hết phải có trình độ cao, định hướng phong cách của nhà hát và phải giỏi nghề, có mối quan hệ sâu sắc với những người như tác giả, đạo diễn, nghệ sĩ để nhà hát phong phú về vở diễn. Muốn là vậy nhưng cũng nhiều khó khăn, vì nước ta chưa có trường đào tạo về chỉ đạo nghệ thuật. Hiện nay bộ máy nhân sự của các nhà hát vẫn có tình trạng giám đốc hay trưởng đoàn là chỉ đạo nghệ thuật, trong khi họ làm vai trò quản lý đã nhiều việc...
Để nâng cao vai trò chỉ đạo nghệ thuật trong nhà hát, NSND Trần Quốc Chiêm góp ý: Cần đổi mới quy trình sáng tạo tác phẩm một cách linh hoạt và hiệu quả, phù hợp với lộ trình xã hội hóa và thuận lợi cho việc thu hút tác giả, nghệ sĩ sáng tạo tham gia. Đồng thời, các nhà hát xây dựng kế hoạch dàn dựng tác phẩm hàng năm, 5 năm, lấy khuynh hướng nghệ thuật làm cơ sở đặt hàng tác phẩm. Các nhà hát hiện nay hoàn toàn chủ động lựa chọn kịch bản và xây dựng tác phẩm, vì vậy tác phẩm hấp dẫn hay không tùy thuộc vào nỗ lực của từng nhà hát. Bên cạnh đó, các đơn vị cần có phương thức nâng cao chất lượng nội dung và nghệ thuật của các thành phần sáng tạo, quảng bá tác phẩm đến công chúng.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Hoạt động đấu giá nghệ thuật ở Việt Nam mới đang ở buổi bình minh. Buổi đấu giá nghệ thuật chính thức đầu tiên được tổ chức cách đây chưa đầy hai năm bởi Công ty Cổ phần Bán đấu giá Lạc Việt tại Hà Nội hồi tháng 5/2016.
-
Nhiều biểu hiện cho thấy nhận thức của xã hội đối với sở hữu trí tuệ còn hạn chế. Người dân chưa hình thành ý thức tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ; chủ sở hữu chưa chủ động thực hiện việc bảo vệ quyền và tài sản của mình mà vẫn mang nặng tâm lý trông chờ, ỷ lại.
-
Tăng mức giảm giá sách lên tới 80% và không hạn chế số lượng ngày được giảm giá trong năm là những kiến nghị mà Hội Xuất bản VN vừa gửi lên Bộ Công thương.
-
Trong bối cảnh hiện nay ở nước ta, lễ hội nói chung và lễ hội dân gian nói riêng là những sản phẩm tinh thần đặc biệt, đáp ứng nhu cầu văn hóa của mọi tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên, theo PGS.TS Trương Quốc Bình - Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, bên cạnh những hiệu quả, những năm qua việc tổ chức và hoạt động lễ hội bộc lộ không ít những tồn tại, bất cập.
-
Cho rằng lễ Vu lan dần trở nên vững bền, sâu sắc hơn trong văn hóa Việt, tuy nhiên nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ trao đổi với Tiền Phong rằng cần xem lại nếu các nghi lễ đó quá trọng hình thức, tổ chức tràn lan theo phong trào.
-
Sau 9 ngày diễn ra sôi nổi, Cuộc thi tài năng trẻ diễn viên sân khấu Tuồng, Chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2017 vừa chính thức bế mạc bằng lễ trao giải, tại Thanh Hóa. Theo đó, BTC đã trao 23 HCV, 20 HCB và 2 giải diễn viên trẻ triển vọng là Dương Thị Mai Linh (Nhà hát Chèo Nam Định), Nguyễn Đoàn Thiên Sinh (Nhà hát Chèo Ninh Bình).
-
Bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… lại là vấn đề nóng trong dư luận những ngày qua.
-
“Đã qua rồi cái thời ca sĩ phải lệ thuộc quá nhiều vào ngoại hình và kể cả danh xưng. Nhiều giọng ca nổi tiếng, trụ được lại đến giờ ở ta, thử hỏi mấy ai mạnh về sắc vóc. Cuối cùng thì thời gian vẫn luôn đưa ra câu trả lời công tâm nhất cho những chân giá trị” - NSƯT Tấn Minh - Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long chia sẻ, trước đêm nhạc “Danh ca Việt Nam” tôn vinh 4 giọng ca nam thuộc 4 dòng nhạc (diễn ra tối 16.7, tại Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội).
-
Theo một số chuyên gia văn hóa, cần xem xét lễ hội chọi trâu dưới nhiều góc độ: văn hóa, du lịch, kinh tế... để có cách ứng xử hợp lý.
-
Hơn 90% người đến tham dự buổi nói chuyện “Chế ngự khủng hoảng tuổi thành niên” là thanh niên. Theo Ths Tâm lý học Nguyễn Lan Anh: đó là tín hiệu đáng mừng!
-
Việt Nam có nguồn lực văn hóa dồi dào, với các di sản vật thể và phi vật thể đa dạng. Nếu có chính sách hợp lý, chúng ta có thể đưa văn hóa trở thành động lực cho sự phát triển hài hòa và bền vững.
-
"Chúng ta được hứa hẹn về một xã hội hoàn hảo, nhưng rồi chỉ nhận lại những trò chơi khăm, tin tức giả và một sự sụp đổ rõ ràng của sự lịch thiệp." Đó là một trong những nhận định thú vị được nêu ra tại bài viết của cây bút Josh Quittner, Giám đốc biên tập của trang tin Flipboard.
-
Suốt hơn 2 tháng qua, chuyện cấp phép biểu diễn ca khúc là đề tài nóng của công luận. Đặc biệt hơn sau sự việc Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) mới đây cập nhật danh sách hơn 300 bài hát thuộc diện được phổ biến rộng rãi, trong đó có nhiều ca khúc cách mạng đã thành giai điệu nằm lòng của nhiều thế hệ khán giả, thì câu chuyện quản lý cấp phép đã làm “nóng” cả hành lang nghị trường.
-
Việc làm của Cục Nghệ thuật biểu diễn tạo ra bức xúc không đáng, làm tổn thương dư luận - đại biểu Quốc hội Phan Viết Lượng nhận định.
-
HẠ NGUYÊN
Câu chuyện dưới đây không hề là của trí tưởng tượng của bất kỳ cây bút hậu hiện đại nào bởi vì nó có thực. -
Cộng đồng mạng đang dấy lên làn sóng tranh luận về văn hóa thưởng thức nghệ thuật - giải trí của khán giả, khi gần đây liên tục nhiều nghệ sĩ bị ném đồ vật lên sân khấu trong lúc đang biểu diễn.
-
Thời gian qua, vụ việc nữ sinh Phương Anh, học sinh trường THPT Phan Bội Châu (TP. Vinh, Nghệ An) tố cáo giám thị chép bài đưa cho thí sinh trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
-
Cơ quan nọ mời một tiến sĩ đến nói chuyện với cán bộ, công chức, viên chức nhằm góp phần nâng cao nghiêp vụ. Đó là người nổi tiếng trong một lĩnh vực, được rất nhiều nơi mời lên lớp, diễn thuyết.
-
Băn khoăn quanh việc 5 ca khúc sáng tác trước 1975 bị cấm lưu hành còn chưa có hồi kết, thì vừa mới đây dư luận lại thêm một lần ngạc nhiên đến… không tin nổi vì ca khúc “Nối vòng tay lớn” của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lâu nay chưa được cấp phép phổ biến. Sự ngạc nhiên ấy hoàn toàn có cơ sở bởi ca khúc này hiện đang được sử dụng trong chương trình SGK môn Âm nhạc lớp 9 - bậc THCS. Và khi dư luận ồn ào thì ca khúc lại được cấp phép biểu diễn.
-
Nhà văn Bùi Anh Tấn nổi tiếng hiền lành, ai nói gì ông thường cười cho qua. Thế nhưng mới đây, tác giả Một thế giới không có đàn bà đã tỏ rõ sự bực bội vì chuyện nhuận bút.
.png)
.png)
