Vẻ đẹp đặc trưng của cố đô Huế không chỉ có hình mẫu kiến trúc nhà vườn. Những ngôi nhà kiểu Pháp trên dưới một trăm năm tuổi cũng tạo cho Huế một vẻ đẹp sang trọng, cổ điển Tây phương. Trải qua thời gian dâu bể, thiên tai dồn dập, đến nay chúng vẫn giữ được các giá trị văn hóa - lịch sử quý báu...
An Định Cung là một ngôi nhà Pháp kiểu mẫu. (Nguồn: Internet)
Sau biến cố thất thủ năm 1885, người Pháp vào Huế, những khu phố mới dần dần mọc lên ở phía bờ nam sông Hương. Đó là những “phố Tây” theo cách gọi dân gian. Theo nhu cầu của đám lính tráng, các công trình kiến trúc ban đầu mang phong cách cục mịch, ăn chắc mặc bền như các trại lính, nhà thương cũ. Sau đó, dần dà đẹp hơn là các công sở, biệt thự, trường học còn lưu dấu ở trụ sở Thành ủy và UBND thành phố Huế, trường Đồng Khánh, Quốc học Huế, Đại học Huế hiện nay…
Chịu ảnh hưởng từ phong cách nhà vườn Huế, các ngôi nhà Pháp đều được xây dựng giữa một khuôn viên rợp bóng cây xanh, thích nghi với khí hậu nóng và ẩm. Chúng đan xen hài hòa với những ngôi nhà Á Đông trong các khu phố cổ. Dựa trên ý tưởng tạo nên sự giao thoa “Đông Tây – kim cổ”, các ngôi nhà Pháp điểm tô cho diện mạo cổ kính cố đô thêm văn minh, tươi tắn hẳn lên.
Lạc vào các khu phố cổ Vỹ Dạ, Kim Long, người ta không khỏi ngạc nhiên trước vẻ đẹp “không có tuổi” của các ngôi biệt thự kiến trúc theo kiểu Pháp. Đã tàn phai vôi vữa, nếp nhà vẫn cứ sang trọng, trang nhã.
Không rập khuôn bên “bản quốc”, để thích hợp với xứ Huế hay bị lụt lội liên miên, kiến trúc nhà Pháp ở đây thường tôn nền nhà cao hơn mặt sân cả mét. Những bậc cấp - thường là năm hay chín bậc, đi theo hình vòng cung mềm mại, tao nhã. Nối kết với cổng ngõ là một khoảnh sân rộng. Nhà đã cao, trần cũng cao, mở rất nhiều cửa lớn, nhỏ thông với bên ngoài. Hầu hết cánh cửa làm bằng gỗ, trong có cửa kính, khiến ngôi nhà luôn sáng sủa trong những ngày mưa lê thê ở Huế.
![]() |
Một góc trường Quốc Học Huế. (Ảnh: NCD) |
Nhà vườn Huế dành nhiều không gian để thư nhàn, nhà Pháp cũng thế. Vì vậy, việc xây nhà đồng thời với lập vườn. Nhưng khác với nhà vườn thường để vườn chiếm phần lớn khuôn viên, nhà Pháp có vườn rộng bề ngang nhưng không sâu. Ở tiền đường, tiền sảnh rất thoáng, không chia thành các phòng nhỏ. Mỗi khi thời tiết đang mưa dầm bỗng nắng lên, nền nhà thường “rịn nước” như đẫm sương. Người già cho biết: Thời xưa, người Pháp xử lý chống mối và giữ độ ẩm trong nhà bằng cách rải đều dưới nền một lớp muối hạt dày cỡ gang tay.
Huế không có cái rét cắt da cắt thịt, vậy mà trong phòng khách bao giờ cũng có lò sưởi, trang trí cầu kỳ. Trên bệ thường trang trí theo phong cách truyền thống Ki-tô giáo. Chuyện người Huế “chơi” nhà Tây trước đây cũng rất ly kỳ. Vào thời đó, chỉ 20-30 cây vàng là mua được căn nhà thường thường giữa phố nhưng để mua ngôi nhà Pháp thì phải cần số tiền gấp trăm lần. Do thị hiếu sính ngoại mà người Huế xưa hay nói với nhau: “Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật”?
Theo thống kê sơ bộ, đến năm 2001, Huế còn hơn 200 ngôi nhà kiểu Pháp, nay chỉ còn gần 200. Con số này ngày càng giảm, một số nhà bị xóa sổ vì hư hỏng, không thể bảo tồn được nữa. Số còn lại nay đều bị rệu rã, dột nát, thoái hóa. Một ít được cải tạo, nâng cấp nhưng không phù hợp với kiến trúc cổ, vẻ đẹp bị pha tạp. Bây giờ xem lại, duy nhất thứ đồ cổ còn trong nhà là lớp gạch bông lát nền, thời ấy đặt mua và chở từ Pháp sang.
Trải qua hơn một thế kỷ, một số nhà Pháp vẫn còn sừng sững giữa vùng trời đất cố đô. Rất dễ nhận ra chúng qua cái biển số nhà, chữ số màu trắng nổi bật trên nền màu xanh lơ.
Những ngôi nhà cũ ấy vẫn đẹp đến nao lòng khách tham quan!
Theo Vũ Hào (Quân đội nhân dân)
Sáng ngày 04/5, Trường Cao đẳng Huế tổ chức Hội nghị quán triệt Chỉ thị 42-CT/TU ngày 08/8/2023 của Ban thường vụ Tỉnh ủy và thông tin về định hướng xây dựng, phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và hưởng ứng Lễ phát động ủng hộ Quỹ Bảo tồn Di sản Huế.
Chiều 3/5 tại UBND xã Vinh Xuân, huyện Phú Vang, Hội Nhà văn Thừa Thiên phối hợp UBND xã Vinh Xuân tổ chức khai mạc Trại sáng tác Văn học “Vinh Xuân – Mùa biển gọi” năm 2024.
Tối 29/4/2024, tại bãi tắm Thuận An, phường Thuận An - TP Huế đã diễn ra chương trình Thuận An Biển gọi năm 2024.
Tối 27/04, tại Công viên Thương Bạc, thành phố Huế đã diễn ra khai mạc Tuần lễ ẩm thực truyền thống Huế 2024 với chủ đề “Ẩm thực Huế với bốn phương”.
Thực hiện Kế hoạch 168-KH/BTCTW, ngày 04/4/2024 của Ban Tổ chức Trung ương về tổ chức Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) lần thứ IX - năm 2024, nhằm tiếp tục đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng trên các phương tiện thông tin đại chúng và mở rộng phạm vi, tầm ảnh hưởng sâu rộng của Giải báo chí về xây dựng Đảng; Ban Thường vụ Tỉnh ủy vừa ban hành Kế hoạch tổ chức Giải báo chí về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ III - năm 2024.
Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại do Ban Chỉ đạo Công tác Thông tin đối ngoại Trung ương tổ chức hàng năm nhằm ghi nhận, tôn vinh các tác giả/nhóm tác giả có tác phẩm/sản phẩm xuất sắc trong lĩnh vực thông tin đối ngoại (TTĐN).
Với định hướng đưa thành phố Huế trở thành một trong những thành viên của Mạng lưới thành phố sáng tạo UNESCO trong lĩnh vực sáng tạo ẩm thực vào năm 2025, “Tuần lễ ẩm thực truyền thống Huế 2024” được UBND thành phố Huế tổ chức nhằm tôn vinh, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa ẩm thực Huế, hướng đến tổ chức thường niên để phục vụ người dân địa phương, khách du lịch trong nước và quốc tế.
Sáng ngày 21/4, tại đường Lê Duẩn (TP Huế) đã diễn giải chạy thứ 18 trong hệ thống giải VnExpress Marathon do Báo VnExpress, Công ty Cổ phần Dịch vụ Trực tuyến FPT phối hợp tổ chức.
Tối 19/4, tại phố đi bộ đường Hai Bà Trưng (TP. Huế), Sở Du lịch tổ chức sự kiện “Huế - Chào hè 2024”. Đến dự chương trình có ông Nguyễn Thanh Bình, UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh.
Sáng ngày 19/4, tại Thư viện Tổng hợp tỉnh đã diễn ra Lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 3 năm 2024.
Chiều 12/4, UBND huyện Phú Lộc vừa tổ chức buổi họp báo chương trình kỷ niệm “Lăng Cô - Vịnh đẹp thế giới - 15 năm Xây dựng và Phát triển”.
Sáng ngày 10/4, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp với Ban Bảo trợ Điện Huệ Nam và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức khai hội Lễ hội Điện Huệ Nam 2024. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ lễ hội mùa hạ Festival Huế 2024.
Cuộc thi và Triển lãm ảnh nghệ thuật cấp Quốc gia với chủ đề “Tự hào một dải biên cương lần thứ III” do Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức.
Chiều ngày 06/4, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Công ty TNHH năng lượng môi trường EB Thừa Thiên Huế tổ chức lễ Khánh thành dự án Nhà máy điện rác Phú Sơn.
Chiều ngày 6/4, tỉnh Thừa Thiên Huế vinh dự đón đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ cùng lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành Trung ương đến tham dự Lễ khởi khởi công Dự án Đầu tư xây dựng bến Tổng hợp - container số 4 và số 5 cảng Vsico Chân Mây, tại Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô.
Sáng ngày 06/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ khởi công Bệnh viện Quốc tế giai đoạn 2 thuộc Bệnh viện Trung ương Huế - một trong 5 bệnh viện hạng đặc biệt được Chính phủ và Bộ Y tế lựa chọn để nâng cấp trở thành bệnh viện ngang tầm quốc tế.
Sáng ngày 06/4, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức Hội nghị công bố Quy hoạch và xúc tiến đầu tư tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2024 nhằm công bố Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung đô thị đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cũng như giới thiệu, quảng bá tiềm năng, lợi thế, định hướng phát triển của tỉnh Thừa Thiên Huế đến với các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.