Truyền tải các bài học với nội dung cô đọng, kết hợp với chuyện kể, hình ảnh, phim, trò chơi, hoạt động tương tác... giờ học lịch sử được tổ chức trực tuyến nhưng không khô khan, tạo được sự hứng thú, thu hút học sinh tìm hiểu về những câu chuyện của quá khứ. Đó là cách Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đang làm với Giờ học lịch sử online.
Chương trình “Sáng mãi những tấm gương anh hùng” được đưa vào Giờ học lịch sử online - Nguồn: Bảo tàng Lịch sử Quốc gia
Ứng dụng công nghệ, tạo sản phẩm giáo dục mới
Trong bối cảnh giãn cách xã hội do Covid-19, phần lớn hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường được chuyển sang hình thức trực tuyến. Các chương trình giáo dục truyền thống, lịch sử cho thế hệ trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên, vốn là thương hiệu của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cũng thay đổi cách thức triển khai để thích ứng.
Theo Ths Phạm Thị Mai Thủy, Trưởng phòng Giáo dục, công chúng, từ năm 2019, để bảo đảm phục vụ rộng rãi khách tham quan và đáp ứng nhu cầu học lịch sử của học sinh, bên cạnh duy trì tổ chức các chương trình giáo dục, hoạt động trải nghiệm trực tiếp, Bảo tàng đã tổ chức nghiên cứu, xây dựng chương trình Giờ học lịch sử online, nhằm tích hợp các hoạt động thường xuyên với tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Bảo tàng cũng đã chủ động nghiên cứu, xây dựng các chương trình giáo dục mới, chú trọng đầu tư nghiên cứu, nâng cao chất lượng nội dung và hình thức nhằm tạo ra những sản phẩm giáo dục hấp dẫn.
Đầu năm 2020, khi Covid-19 bùng phát, để bảo đảm chương trình giáo dục được duy trì cũng như phòng, chống lây lan dịch bệnh, Bảo tàng đã từng bước chuyển hướng hoạt động giáo dục từ trực tiếp đến bảo tàng sang học online thông qua ứng dụng Zoom. Giờ học lịch sử online được bắt đầu triển khai từ tháng 7.2020, với 2 nhóm học thử nghiệm cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở.
Dựa trên các nội dung trưng bày, sưu tập hiện vật, cán bộ giáo dục Bảo tàng đã nghiên cứu, xây dựng nội dung chương trình phù hợp với từng nhóm học sinh. Đối với học sinh chưa học lịch sử ở nhà trường, chương trình tập trung giới thiệu các nhân vật, sự kiện lịch sử; với học sinh đã học lịch sử, chương trình được thiết kế gắn kết với nội dung trong sách giáo khoa. Với hình thức này, cho dù ở đâu, các em chỉ cần được trang bị máy tính hoặc điện thoại thông minh có kết nối internet và được cán bộ bảo tàng cấp mã vào Zoom là có thể tham gia lớp học.
Thiết kế bài học sinh động, phù hợp lứa tuổi
Năm 2021 có nhiều ngày kỷ niệm lớn: 90 năm thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26.3.1931 - 26.3.2021); 80 năm thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (15.5.1941 - 15.5.2021); 110 năm ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5.6.1911 - 5.6.2021)... Đó là lý do và ý tưởng ban đầu để cán bộ Bảo tàng nghiên cứu, xây dựng chương trình giáo dục mới mang tên “Sáng mãi những tấm gương anh hùng” dành cho đối tượng công chúng là học sinh khối tiểu học. Ths Phạm Thị Mai Thủy cho biết, chương trình gồm 5 buổi học gắn với 5 chủ đề tìm hiểu về những tấm gương anh hùng ở lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng tiêu biểu như: Kim Đồng, Võ Thị Sáu, Lý Tự Trọng, Nguyễn Bá Ngọc... Đó là những anh hùng tuổi nhỏ vô cùng mưu trí, dũng cảm, đã hy sinh và cống hiến cả tuổi xuân cho mùa xuân đất nước.
Sức hấp dẫn của chương trình này không chỉ ở nội dung gắn liền với các nhân vật lịch sử các em nhỏ từng được biết, được nghe, được học ở trường, mà còn cách truyền tải cô đọng, súc tích và giao diện bài giảng được thiết kế sinh động thông qua bốn phần chính: Nhân vật lịch sử, Câu chuyện lịch sử, Hiện vật lịch sử và Di tích lịch sử... giúp các em dễ hiểu, dễ nhớ. Đặc biệt, phần cuối chương trình là trò chơi trải nghiệm với các câu hỏi đua tài trí tuệ gắn liền với chủ đề buổi học được xây dựng phù hợp với các lứa tuổi.
Theo thống kê của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, từ tháng 7.2020 - 30.8.2021, Bảo tàng đã tổ chức được 275 buổi học với 5.360 lượt học sinh tham gia, gồm các đối tượng học sinh lớp 2, 3, 4, 5, 6 ở Hà Nội và các tỉnh/ thành phố: TP Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Cà Mau, Sơn La, Nghệ An... trong đó, một số em là người Việt đang sinh sống ở nước ngoài.
Đánh giá về Giờ học lịch sử online, cô Tô Thanh Thủy, giáo viên Trường Tiểu học Thái Thịnh (Hà Nội) cho biết: “Nội dung giờ học được thiết kế công phu, hình ảnh đẹp, tạo hứng thú cho học sinh. Kiến thức chọn lọc, phù hợp với lứa tuổi nên các em hào hứng học tập và ghi nhớ một cách nhẹ nhàng, không nặng nề, gò bó. Cán bộ Bảo tàng có khả năng truyền đạt tốt và tâm huyết nên truyền được tình yêu lịch sử cho các con. Vì vậy, học sinh tích cực học tập, nắm chắc nội dung bài học và có ý thức tự tìm hiểu thêm về lịch sử”.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Chúng ta đang đối diện với truyện ngắn - thể loại đầy sức năng sản ở thời điểm đương đại, và cũng có thể nhận định rằng, đây là thể loại sáng tạo nhất trong tư duy hệ hình văn học hậu hiện đại.
NGUYỄN TĂNG PHÔ
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Phải giải thích cho mỗi người thích giải
Cần công bằng với những kẻ bằng công.
LTS: Nhân Tạp chí Sông Hương phát hành số thứ 100 (6-1997), Ban Biên tập chúng tôi có dịp trò chuyện với hai nhà văn từng là Tổng biên tập của tạp chí: Tô Nhuận Vỹ và Nguyễn Khắc Phê.
UÔNG TRIỀU
Tôi nghĩ tiếng Việt chưa bao giờ vào giai đoạn thay đổi nhanh chóng và nhiều như bây giờ. Trong thời kỳ quốc tế hóa, toàn cầu hóa, tiếng Việt phải chịu những áp lực lớn hoặc tự thích nghi để phù hợp với tình hình mới.
VIỆT HÙNG
Văn hóa là một khái niệm rộng, nó bao trùm lên mọi hoạt động của con người trong xã hội. Văn hóa không những phản ánh được quan hệ giữa con người với con người, mà nó còn phản ánh được thế giới nội tâm của con người, và cả sự hòa hợp giữa thế giới nội tâm ấy với biểu hiện của nó ra bên ngoài xã hội.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Trong hoạt động văn hóa - văn nghệ, một vấn đề thường gây ra bất đồng - thậm chí đưa đến những "vụ việc” tai tiếng - là việc đánh giá, bình chọn tác phẩm.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Trong thời buổi thiên hạ đổ xô ra mặt tiền làm ăn, chuyện "nhà mặt tiền" đã xảy ra bao vụ xung đột và là đề tài của nhiều "tác phẩm" dân gian. Để chiếm được mặt tiền, ngoài thế lực đồng tiền, cũng đã ngầm nảy sinh "chế độ", "tiêu chuẩn" này nọ mới được cấp đất mặt tiền.
NGUYỄN QUANG HÀ
Ghi chép
Trong dân gian có câu: "Giàu tại phận, trắng tại da". Tố Hữu, nhà thơ cách mạng thì đặt lại vấn đề nghèo khổ: "Số phận hay do chế độ này?".
TRUNG SƠN
Một vài năm trở lại đây, những người quan tâm đến giá trị văn hóa của Huế vui mừng nhận thấy, bên cạnh các di sản quý báu của người xưa để lại, đã có không ít tác phẩm, công trình nghệ thuật mới làm đẹp thêm cho Huế, trong đó, hẳn phải kể đến sự xuất hiện các "Galery” - những phòng tranh thường xuyên ở 15 Lê Lợi, khách sạn Morin và những cuộc triển lãm được tổ chức liên tiếp ở Hội Văn Nghệ.
HOÀNG ĐĂNG KHOA
Trước hết cần minh định khái niệm, “trẻ” ở đây là chỉ xét về độ tuổi, cụ thể là dưới 35, theo quy ước mang tính tạm thời tương đối hiện hành của Hội Nhà văn Việt Nam.
"Việc trên đời, chỉ cần vẫn còn cơ hội sống thì dù liên tiếp gặp thiên tai nhân họa, tạm thời bị ức chế, sớm muộn cũng sẽ có ngày ngẩng cao đầu. Việc cá nhân là vậy, việc gia đình là vậy, việc quốc gia, dân tộc cũng là như thế...".
Đó là những trang nhật ký của bác sĩ, bệnh nhân và cả những nhà văn nhà thơ viết gửi cho người thân bạn bè trong đại dịch COVID-19.
Những tháng ngày qua, cả nước căng mình chống đại dịch Covid-19 - kẻ thù cực kỳ nguy hiểm mà vô hình. Cuộc sống thường ngày vốn luôn sôi động bỗng trầm lặng xuống với không ít nỗi lo và sự ám ảnh, chờ đợi.
Nhằm gìn giữ và lan tỏa truyền thống hiếu học, coi trọng hiền tài, cũng như những giá trị lịch sử, văn hóa nghìn năm của dân tộc, dự án “Không gian văn hóa Quốc Tử Giám” vừa được xây dựng với các hoạt động hướng tới công chúng, đặc biệt là giới trẻ.
30 năm gắn bó với TP Hồ Chí Minh từ ngày xuất ngũ, học đại học, trở thành giảng viên mỹ thuật, đồ họa, họa sĩ Lê Sa Long chưa bao giờ trải qua những ngày mà cả thành phố như “lặng hẳn” vì căng mình chống dịch Covid-19.
Trong bối cảnh giãn cách xã hội, nghệ sĩ và công chúng cùng ở nhà chung tay phòng, chống dịch bệnh, sân khấu cũng đóng cửa, tắt đèn. Tuy vậy, trên nền tảng trực tuyến, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Việt Nam vẫn “cháy hết mình” qua các chương trình biểu diễn, giao lưu với khán giả, đưa chèo đến gần người yêu nghệ thuật truyền thống.