Trong Tết Nguyên đán 2020, nhiều nhà xuất bản, công ty sách đã cho ra mắt, tái bản nhiều tựa sách Tết đặc sắc, đem đến cho bạn đọc những thông tin, kiến thức quý giá về phong tục, văn hóa Việt gắn với Tết cổ truyền của dân tộc, gắn với những hồi ức, kỷ niệm thời ấu thơ của nhiều thế hệ... Với tính hấp dẫn đó đã giúp sách Tết tạo được sức hút trong lòng bạn đọc.
Văn hóa đọc ngày càng khởi sắc là một tín hiệu đáng mừng của người dân TP.HCM
1.Một trong số cuốn sách Tết được bạn đọc đón nhận nhiều nhất phải kể đến Sách Tết Canh Tý (do Đông A ấn hành). Đây là hợp tuyển văn thơ, nhạc họa chủ đề mùa xuân và ngày Tết với sự góp mặt của các tác giả, họa sĩ tên tuổi như Cao Huy Thuần, Hồ Anh Thái, Phan Thị Vàng Anh, Thành Chương, Lê Trí Dũng, Đỗ Hoàng Tường… và một số cây bút mới từ nhiều vùng miền đất nước. Sách mở đầu với phần chờ đón giao thừa, trên bàn trà, ngoài mứt Tết, hạt dưa, còn có sự góp mặt khiêm nhường của sách Tết. Bên cạnh thú du xuân, người ta còn có thêm cái thú tao nhã: đọc - ngẫm sách Tết. Người già đọc để hoài nhớ Tết xưa, người trẻ đọc để trân quý Tết nay.
Trong khi đó cuốn sách Tết đoàn viên, tác giả Nguyễn Quang Thiều (Alphabooks) cũng trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của bạn đọc, nhất là đối với những người thích nghiên cứu về phong tục, tập quán của đất nước mình. Cuốn sách gồm 4 phần: Phong vị Tết; Tết trong tôi là…; Tết đoàn viên, Vĩ thanh. Ở mỗi bài viết trong từng phần, bằng một cách riêng mỗi tác giả đã nói về những vẻ đẹp khác biệt của Tết, mang đến một phong vị Tết của từng vẻ đẹp, từng thời kì, từng vùng miền… Sự đoàn viên không còn chỉ là sự kiện gặp mặt của những thành viên trong gia đình, những người bạn lâu ngày không gặp mà còn là sự gặp lại những phong vị Tết, những vị riêng, mùi riêng của Tết, sự đoàn tụ với những không gian, vùng miền của đất nước, đoàn tụ trong chiều kích thời gian Tết xưa và nay.
2.Nếu như sách Tết đem lại cho độc giả nhiều kiến thức về văn hóa Tết thì tranh Tết cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng, là tinh hoa, tinh túy mà người xưa đã sưu tầm, đúc kết và lưu giữ lại cho thế hệ cháu, con và tác phẩm Tranh Tết - Nét tinh hoa truyền thống Việt (Sách Thái Hà) của tác giả Trang Thanh Hiền chứa đựng tất cả điều ấy - cuốn sách gửi gắm những thông điệp cho các thế hệ, trong đó những hình tượng, biểu tượng trên tranh dân gian, đồng thời có việc giải mã ý nghĩa các bức tranh con giáp của năm.
Năm nay Tùy bút - Hồi ký - Giai thoại trên báo xuân Sài Gòn xưa của tác giả Phạm Công Luận; Cảnh sắc phố thị Sài Gòn - Chợ Lớn (Tranh và Ký họa) của họa sĩ Phạm Công Tâm - Phương Nam Book cũng thu hút độc giả vào dịp Tết vừa qua. Bên cạnh các tựa sách Tết nổi bật, các gian hàng còn trưng bày nhiều tác phẩm hiện đại - truyền thống xoay quanh chủ đề Tết Việt, từ truyện cổ tích để tìm lại tâm thức tốt đẹp của người xưa, những cuốn sách hướng dẫn làm món ăn ngày Tết, dọn dẹp nhà cửa hiệu quả, những câu chuyện du ký ngày xuân…
Bộ sách Tết nhâm nhi Tết, Đúng là Tết, Kể chuyện Tết Nguyên đán của NXB Kim Đồng cũng là bộ tuyển tập bán chạy trong Tết Canh Tý vừa qua. Bộ sách bao gồm nhiều mẩu truyện, thơ, đồng dao cùng những bài giới thiệu về âm nhạc, hội họa, chủ đề ngày Tết. Bên cạnh đó, sách còn kể bạn đọc nhí những phong tục ngày Tết gắn liền với các sự tích, câu chuyện cổ tích như Táo quân, cây nêu ngày Tết, tục lệ xông đất, lì xì, xin chữ, tranh Tết, câu đối, gói bánh, mâm ngũ quả... giúp các em nhỏ có thêm nhiều kiến thức bổ ích về phong tục, văn hóa trong ngày Tết cổ truyền.
3.Ngoài sách Tết, thể loại sách văn học, tìm hiểu văn hóa, các sách kỹ năng cũng bán chạy nhất, thể hiện tín hiệu đáng mừng về văn hóa đọc ở TP.HCM nói riêng và cộng đồng nói chung. Theo báo cáo từ Công ty Đường sách TP.HCM, từ ngày 29 tháng chạp đến mùng 4 Tết, khoảng 100.000 lượt người đã đến tham quan Đường sách, trong đó có hơn 30% là khách du lịch nước ngoài. Doanh thu ước khoảng gần 1,2 tỷ đồng tiền bán sách và các vật phẩm lưu niệm - văn hóa khác.
Trước đó, ông Lê Hoàng (Giám đốc Công ty Đường sách TP.HCM) cho biết, trong năm 2019 có 913.243 cuốn sách được bán ra, trong đó có 5.256 tựa sách mới, tăng 138.176 cuốn so với năm 2018, doanh thu đạt 44 tỷ đồng.
Nhiều phụ huynh lo lắng giá sách giáo khoa sẽ tăng khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giá sách giáo khoa trong chương trình giáo dục phổ thông mới không vượt giá sách hiện hành. Điều này mang lại niềm vui cho phụ huynh nhưng lại khiến các nhà xuất bản “đứng ngồi không yên”. Trước tình hình này, có ý kiến đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập hội đồng thẩm định giá sách.
Giữa những dòng tin với gam màu xám trên các kênh thông tin hàng ngày, tôi dừng lại ở những dòng chữ ấm áp tình người: một cụ ông ở Kon Tum, năm nay đã 90 tuổi, bán lạc làm từ thiện. Ông là Lưu Bình, ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum.
Nghiêm Thuần (Yanchun), 52 tuổi, người Vũ Hán. Chị bị nhiễm virus Corona chủng mới (2019-nCoV), giống như vài chục ngàn người khác ở Hồ Bắc. Giữa tâm chấn đại dịch vốn dĩ trở thành cơn bão quét qua nhiều tỉnh thành Trung Quốc, Vũ Hán bị phong tỏa, Nghiêm Thuần không thể tìm ra bất kỳ một bệnh viện nào nhận chữa trị chị, tất cả đều quá tải. Nghiêm Thuần quyết định tự cách ly tại nhà để tìm cách kháng bệnh.
Thực hiện chủ trương xã hội hóa, nhiều nguồn lực đã được đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Tuy nhiên, do nhận thức của xã hội còn hạn chế, cùng những yếu kém trong cách làm của các đơn vị văn hóa, nghệ thuật, việc thực hiện chủ trương gặp nhiều rào cản.
NGUYỄN THANH TÂM
Báo tết - báo xuân đã trở thành một hoạt động thường niên mỗi dịp tết đến xuân về của những người làm báo Việt Nam. Dịp ấy, người đọc cũng háo hức chờ đón những số báo rực rỡ, tươi tắn, bừng lên như sắc hoa đón chào xuân ấm.
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” thường được nhắc đến như biểu tượng của Tết Việt. Thực tế, Tết ở các vùng miền trên cả nước phong phú, đa dạng hơn, trải qua các thời kỳ lịch sử lại thay đổi nhiều. Tuy nhiên, giá trị căn cốt và thiêng liêng của Tết thì giống nhau, và vẫn đang được lưu giữ, tiếp nối qua thời gian.
Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024 vừa khép lại trong niềm vui vì đã chọn ra được tân Chủ tịch là NSND Thúy Mùi – vị nữ Chủ tịch đầu tiên của hội.
Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.
Trong cuộc sống hiện đại, khi âm nhạc điện tử đang phát triển mạnh mẽ thì việc kế thừa và phát triển âm nhạc dân tộc, đặc biệt là nghệ thuật đàn bầu Việt Nam, đang đặt ra nhiều thách thức.
Internet, việc số hóa sách và sự ra đời của những công cụ đọc sách điện tử, chính những cái mới ấy, cùng sự phổ biến chúng trong đời sống một cách rất nhanh chóng, đã buộc người ta phải nêu câu hỏi: Liệu đã sắp đến lúc sách giấy “cáo chung”?
Lần đầu xuất bản năm 1942 tại Nhà in Lê Cường, “Giáo dục nhi đồng” của nữ tác giả Đạm Phương Nữ Sử trình bày những quan điểm sâu sắc về tầm quan trọng của giáo dục gia đình đối với sự trưởng thành của trẻ nhỏ, xa hơn là đối với sự cường thịnh của một dân tộc.
ĐẶNG NGỌC NGUYÊN
Chỉ trong vòng ba mươi năm sau đổi mới đất nước 1986, giao thông Việt Nam đã phát triển vượt bậc. Từ chỗ trên đường cái quan xe đạp nhiều hơn xe máy, giờ chủ yếu lại là ô tô xuôi ngược.
Chúng ta đang sống trong một thế giới mà thiết bị điện tử kết nối internet đã trở thành công cụ tìm kiếm, tra cứu, làm việc, học tập, giải trí... trở nên rất phổ biến. Câu hỏi đặt ra là con người đang kết nối với con người, với thế giới như thế nào? Bộ sách “Chúng vận hành như thế nào?” của NXB Kim Đồng có thể là một gợi ý dành cho các bạn đọc nhỏ tuổi.
NGUYỄN QUANG PHƯỚC
Công cuộc chống tham nhũng do Đảng khởi xướng và thực hiện đang ngày càng quyết liệt, công cuộc “đốt lò” hiện nay đã và đang nhận được sự ủng hộ của cả hệ thống chính trị, của toàn thể đồng bào và sự hợp tác chặt chẽ từ quốc tế. Chống tham nhũng quyết liệt, là cách toàn Đảng thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: không ngừng xây dựng, chỉnh đốn cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Khi được “Lòng Dân” tin tưởng, khi nhân dân ủng hộ và tham gia thì vạn sự tất thành.
Sau 10 năm thực hiện hai tiêu chí văn hóa thuộc Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, cơ sở vật chất, văn hóa thể thao cũng như đời sống tinh thần của người dân ở nhiều địa phương trong cả nước đã được cải thiện. Tuy nhiên, kết quả hoàn thiện hai tiêu chí này chưa thật sự đồng đều.
Liên hoan Sân khấu thử nghiệm quốc tế diễn ra từ ngày 4 đến 13-10 tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ có nhiều đột phá trong thể hiện ngôn ngữ hình thể, cấu trúc, làm giàu thêm ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu.
Trong thời đại công nghệ phát triển, ít nhiều cũng ảnh hưởng đến nhận thức của các bạn trẻ, nhất là đối với học sinh, sinh viên. Để các em hiểu đâu là tốt, đâu là xấu và biết trân trọng những giá trị mà ông cha ta đã gìn giữ từ bao đời, diễn giả văn hóa Hồ Nhựt Quang (học trò GS.TS Trần Văn Khê) tiếp tục thay thầy thực hiện dự án vinh danh văn hóa trong học đường.
Khán giả Bắc Giang hâm mộ chèo đang được sống trong bầu không khí sôi động với tiếng trống, tiếng đàn, tiếng nhị réo rắt bổng trầm cùng những câu hát chèo trong Liên hoan chèo toàn quốc, tổ chức tại Bắc Giang. Những ngày qua, liên hoan thật sự gây chú ý và đọng lại nhiều cảm xúc đối với các nhà quản lý, văn nghệ sĩ cùng đông đảo nhân dân địa phương.
Không ít nơi, trong các bản của đồng bào chỉ còn lác đác vài căn nhà sàn và tương lai không xa các ngôi nhà sàn này sẽ biến mất nhường chỗ cho nhà xây.