Theo giám tuyển nghệ thuật, dịch giả Nguyễn Như Huy, gần đây dòng sách nghệ thuật bỗng được quan tâm, đặc biệt là với sự xuất hiện của tác phẩm Câu chuyện nghệ thuật với độ dày gần 688 trang cùng giá bìa lên đến 999.000 đồng.
Bạn đọc đã quan tâm hơn đến dòng sách nghệ thuật. Ảnh: NGA VŨ
Từ “cơn sốt” của Câu chuyện nghệ thuật
Câu chuyện nghệ thuật (Story of Art) của tác giả E. H. Gombrich được xem là một trong những tác phẩm kinh điển về lịch sử nghệ thuật nhân loại. Từ lúc ra đời đến nay, cuốn sách có đến 16 phiên bản được cập nhật suốt hơn nửa thế kỷ qua, đã phát hành hơn 8 triệu bản bằng nhiều ngôn ngữ trên toàn thế giới.
Gần đây, Công ty sách Omega Plus liên kết với NXB Dân Trí phát hành ấn bản mới nhất với bản dịch tiếng Việt được dàn số trang tương đương với bản gốc tiếng Anh của NXB Phaidon, để đảm bảo tương ứng giữa nội dung và hình ảnh minh họa. Vì lẽ đó, khác với những ấn bản trước đây, lần này sách dày tới 688 trang.
Theo Giám đốc Công ty Omega Plus Vũ Trọng Đại, từ năm 2017, đơn vị đã cố gắng để có thể khai thác bản dịch tiếng Việt xuất bản trước đây vào 1998 nhưng không thành, buộc phải dịch mới vào đầu năm 2019.
“Tình cờ vào thời điểm đó, dịch giả Lưu Bích Ngọc vì yêu thích tác phẩm này đã dịch và tìm cách xuất bản mà không hề biết Omega Plus đã mua bản quyền. Sau đó, chúng tôi lại mất hơn một năm nữa để tổ chức dịch bổ sung và hiệu đính trên bản nền của Lưu Bích Ngọc (bản dịch dựa trên phiên bản 14 của bản tiếng Anh, còn Omega Plus mua bản quyền phiên bản 16 mới nhất), tham khảo, thảo luận với nhiều nghệ sĩ, nhà phê bình trong giới hội họa”, ông Đại cho biết.
Khi Câu chuyện nghệ thuật của Omega Plus được phát hành, làm gợi nhớ đến cuốn sách cùng tên của tác giả Susie Hodge, một nhà sử học nghệ thuật, sử gia, họa sĩ, được Công ty Sách Đông A liên kết với NXB Dân Trí xuất bản vào tháng 12-2018.
Sách được xem như cẩm nang về các trào lưu, các tác phẩm, chủ đề và kỹ thuật chính yếu trong nghệ thuật. Ngoài 2 tác phẩm nói trên, thời gian qua, thị trường trong nước chứng kiến sự ra mắt của nhiều cuốn sách thuộc dòng sách nghệ thuật.
Đặc biệt, Omega Plus có hẳn Tủ sách Nghệ thuật với 3 mảng chính: Khái quát về nghệ thuật, Tiểu sử danh họa và Sách tranh. Đơn vị này đã giới thiệu đến độc giả nhiều đầu sách có giá trị như Leonardo da Vinci, Michelangelo, bộ Danh họa thế giới về Vincent Van Gogh, Claude Monet, Paul Gauguin…
Đông A cũng là đơn vị dành sự quan tâm nhất định đến dòng sách nghệ thuật. Bên cạnh các cuốn sách được mua bản quyền từ nước ngoài như: 100 ý tưởng thay đổi nghệ thuật, Câu chuyện nghệ thuật, Bảy ngày trong thế giới nghệ thuật…, đơn vị này cũng tổ chức và in những cuốn sách do tác giả Việt Nam viết. Nhã Nam có Theo dòng lịch sử nghệ thuật, Dẫn nhập về nghệ thuật. Một số đầu sách đến từ các đơn vị khác như: Về cái tinh thần trong nghệ thuật (Domino Books và NXB Đà Nẵng), Dẫn luận về lịch sử nghệ thuật (Văn Lang và NXB Hồng Đức)…
Còn nhiều thách thức
Giám tuyển nghệ thuật Nguyễn Như Huy, đồng thời cũng là dịch giả của một số đầu sách về nghệ thuật cho rằng, việc những cuốn sách về nghệ thuật được xuất bản ngày càng nhiều và được đầu tư công phu về phần mỹ thuật là điều rất đáng mừng, cho thấy mối quan tâm nhất định từ người đọc.
Tuy nhiên, anh cũng lưu ý: “Ở Việt Nam, ai cũng nghĩ là mình yêu sách, nhưng có một vấn đề, nếu anh không đọc thì sách cũng chỉ là công cụ làm ra tiền cho các đơn vị xuất bản. Cho nên, đừng yêu sách mà hãy yêu sự đọc”.
Theo dịch giả Nguyễn Như Huy, điều đáng mừng ở đây không phải vì việc in sách mà mừng vì người quan tâm và tìm đọc nhiều hơn về dòng sách nghệ thuật. “Điều này rất quan trọng. Đây là kết quả của khoảng 10 năm trở lại đây, khi xã hội bắt đầu có giao dịch tranh, giao dịch nghệ thuật mang tính chuyên nghiệp. Ngoài ra, những người giàu đã bắt đầu có sự thay đổi, khi chuyển sang sưu tầm nghệ thuật”, dịch giả Nguyễn Như Huy nói thêm.
Chị Hoài An, đại diện Đông A cho rằng, bên cạnh những bạn đọc có trình độ chuyên môn cao, cũng có nhiều bạn đọc phổ thông tìm đến dòng sách nghệ thuật để bổ sung, tìm hiểu kiến thức cơ bản. Tuy nhiên, so với các dòng sách thiếu nhi hay văn học, đối tượng quan tâm mảng sách nghệ thuật không nhiều bằng.
Mặt khác, do yêu cầu in ấn chất lượng cao, các tác phẩm hội họa in trong sách phải có tông màu chân thực nhất trong tương quan so sánh với tác phẩm gốc nên giá thành các cuốn sách nghệ thuật cũng có phần nhỉnh hơn các loại sách khác.
“Nhưng đây cũng chính là cơ hội cho các đơn vị xuất bản, bởi không phải đơn vị nào cũng in sách nghệ thuật đạt chất lượng cả về nội dung lẫn hình thức. Bạn đọc ngày càng hiểu biết và tinh tế. Họ biết được sách của đơn vị nào hay và đẹp. Đơn vị nào khai thác tốt thế mạnh của mình, nâng cao chất lượng sách về mọi mặt, tăng cường quảng bá, truyền thông, đơn vị đó sẽ có cơ hội trong mảng sách này”, chị Hoài An cho biết.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tham luận tại cuộc tọa đàm “Văn học trẻ Huế- nhìn lại và phát triển” của nhà thơ trẻ Lê Vĩnh Thái: "một lần ngồi uống cà phê tôi được một nhà thơ, người anh trong Hội thống kê về đội ngũ sáng tác trẻ nữ của cố đô Huế chỉ có vỏn vẹn chưa đầy 5 người mà tuổi đã ngoài 30, còn tuổi từ 20, 25 đến 30 thì không thấy!?... "
Từ cuối tháng 6. 2008, trên mạng Internet, cùng lúc có những bài viết về nhiều nhà văn, nhà thơ ở Huế như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Đắc Xuân, Nguyễn Khoa Điềm, Trần Vàng Sao, Tô Nhuận Vỹ và ở Quảng Trị, Quảng Bình. Các bài viết được đăng tải trên các báo điện tử nước ngoài (hoặc sách in ra được các tờ báo đó đưa lên mạng), cả trên tờ báo của một tổ chức chống nhà nước Việt Nam cực đoan nhất, và trên blogs của một số nhà văn trong nước (được một số báo điện tử nước ngoài nối mạng sau đó). Mục đích khác nhau nhưng các bài đó, tạm xếp vào hai loại, có một điểm giống nhau: DỰNG ĐỨNG những sự kiện của cuộc đời và hoạt động của các nhà văn nhà thơ này.
Thư Sông Hương Vậy là năm đầu của thế kỷ XXI, của thiên niên kỷ III Công lịch đã qua. Mới ngày nào đó, khắp hành tinh này còn rộ lên niềm hoang mang và hoang tưởng về một ngày tận thế ở năm 2000 bởi sự “cứu rỗi” của Thiên Chúa hoặc bởi sự “mù loà” của máy tính. Mới một năm thôi mà thế giới loài người đã qua biết bao bất trắc, xung đột, khủng bố... và máu và nước mắt! May mà đất nước chúng ta vẫn được bình yên, ổn định, phát triển theo Đường lối Đại hội IX của Đảng. May mà dân ta vẫn còn nhu cầu Văn hoá tâm linh. Văn hoá tâm linh cũng là thuộc tính của văn học nghệ thuật. Các tờ báo văn nghệ tồn tại được chính nhờ nhu cầu đó. Qua một năm nhìn lại, Tạp chí Sông Hương chúng tôi ngày một được bạn đọc tin cậy hơn, cộng tác càng nhiều hơn, thật là điều vinh hạnh. Song, ngược lại, chúng tôi cũng lấy làm áy náy vì bài vở thì nhiều mà trang báo lại có hạn, không thể đăng tải hết được, nhất là số Tết này. Ở đây, nó mang một nghịch lý chua chát, bi hài như một nhà viết kịch đã nói: “Số ghế bao giờ cũng ít hơn số người muốn ngồi vào ghế”. Ngoài sự bất cập ấy, hẳn còn có những điều khiếm nhã khác mà chúng tôi không biết làm gì hơn ngoài lời xin lỗi, lời cảm ơn và mong được thể tất. Chúng tôi xin cố gắng chăm lo tờ Sông Hương luôn giữ được sắc thái riêng, có chất lượng để khỏi phụ lòng các bạn. Dù thế giới có biến đổi thế nào đi nữa thì Sông Hương vẫn mãi mãi muốn được thuỷ chung với bạn đọc, bạn viết của mình. Nhân dịp tết Nhâm Ngọ, Sông Hương trân trọng chúc Tết các bạn sang năm mới thêm dồi dào sức khoẻ, thành đạt và hạnh phúc. S.H
Các bạn đang cầm trên tay số kỷ niệm 25 năm thành lập Tạp chí Sông Hương. Mới ngày nào đó, một ngày hè tháng 6 năm 1983, trong niềm khao khát của không khí đổi mới trong văn học nghệ thuật, Tạp chí Sông Hương số 01 ra mắt và đón nhận sự hưởng ứng của công chúng. Đó là một sự khởi đầu được mong đợi từ hai phía: người viết và bạn đọc.
Gần đây đọc các bài của Trần Mạnh Hảo và Nguyễn Hùng Vĩ bàn về ba bài thơ Thu của Nguyễn Khuyến trên Văn nghệ (1), tôi thấy câu "Nước biếc trông như tầng khói phủ" trong bài Thu vịnh là câu thơ sáng rõ, không có gì khó hiểu mà lại được bàn nhiều. Mỗi người hiểu mỗi cách mà đều hiểu không đúng, chỉ vì không để ý rằng câu thơ này được viết theo lối "đảo trang".
(Nhân đọc: "Truyện Mã Phụng - Xuân Hương") * Truyện "Mã Phụng - Xuân Hương" trước đây còn được quen gọi dưới nhiều tên khác nhau, lúc là Vè Bà Phó, Vè Mã Phụng - Mã Long, khi là Thơ Mụ Đội, khi lại là Truyện Mã Ô - Mã Phụng v.v... là một tác phẩm văn học dân gian vốn được nhân dân Bình - Trị - Thiên rất yêu thích, phạm vi phổ biến trước Cách mạng Tháng Tám 1945 khá rộng.
Trên Tạp chí Sông Hương số tháng 3, nhân sự kiện Trần Hạ Tháp dành được giải A trong cuộc thi truyện ngắn của báo “Văn nghệ”, tôi vừa lên tiếng về sự “lặng lẽ” - một điều kiện cần thiết để làm nên tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị, nay lại nói điều ngược lại, vậy có “bất nhất” có mâu thuẫn không?
Trên thực tế, việc bảo tồn những vốn quý của cha ông để lại quả không phải là việc đơn giản, dễ dàng. Nhưng chúng ta sẽ không thể có sự chọn lựa nào khác bởi vì sẽ không có một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nào cả nếu từ bây giờ chúng ta không biết giữ lấy những gì mình đang có.
Mang tên dòng sông duyên dáng thả mình bên thành phố Huế - SÔNG HƯƠNG, những trang tạp chí này là dòng chảy của những cảm xúc tươi đẹp trên “khúc ruột miền Trung” đất nước.
Từ xa xưa đến bây giờ, thường tục vẫn nói "sông có khúc người có lúc". Không biết Sông Hương bản báo năm rồi (năm tuổi 15) là sông hay là người? Có lẽ cả hai. Vậy nên cái khúc và cái lúc của nó đã chồng lên nhau - chồng lên nhau những khó khăn và tai tiếng!