Nhiệt hứng của niềm tin
Chính luận nhưng không khô khan, câu từ nhạy bén mà đầy cuốn hút, cảm xúc bay bổng song không hề mâu thuẫn với độ sâu sắc của tư duy. Bằng cách ấy, tác giả - nhà báo Hồ Quang Lợi đã nối dài mạch nhận thức cho người đọc về Cách mạng Tháng Mười, về nước Nga. Suy tư theo từng trang viết, mỗi người sẽ có thêm góc nhìn, sự yêu quý, lòng tin và mong muốn những điều tốt đẹp.
Nhà báo Hồ Quang Lợi giao lưu với độc giả trong buổi ra mắt sách Nước Nga - Hành trình tới tương lai - Ảnh: Thái Minh
Dấu ấn thăng trầm
Nước Nga trong tâm thức của nhiều thế hệ người Việt Nam là quê hương của Lênin - lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân thế giới, quê hương của một nền văn hóa lớn với những đại thụ trong các lĩnh vực văn chương, nghệ thuật. Nước Nga cũng đã khắc vào dòng chảy lịch sử những dấu ấn vĩ đại thế kỷ XX. Năm 1917, Cách mạng Tháng Mười nổ ra làm rung chuyển thế giới, nhà nước Xã hội Chủ nghĩa đầu tiên xuất hiện, Liên bang các nước Xã hội Chủ nghĩa ra đời. Đến giữa thế kỷ, Liên Xô cùng các nước đồng minh đánh bại Chủ nghĩa phát xít, hình thành hệ thống thế giới mới.
Nhưng trong các trang viết của mình, nhà báo Hồ Quang Lợi đề cập nhiều về những vấn đề nóng bỏng diễn ra ở Nga từ thời khắc Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ. Từng trang trong “Nước Nga - Hành trình đi tới tương lai” cho người đọc hình dung sinh động về con đường gập ghềnh, đầy trắc trở, chông gai mà đất nước này phải trải qua. Các bài viết được kết nối thành chủ đề, sắp xếp lần lượt từ “Vận đổi, sao dời”, “Hỗn mang” sau cú sốc, “Đứng dậy và đi tới” đến “Nước Nga và thế cuộc toàn cầu”. Từng chương đoạn hô ứng nhau giống như một cuốn phim sống động bằng ngôn từ. Hình ảnh nước Nga được tái hiện trong những diễn biến đầy bão lửa cùng tâm trạng hồi hộp, căng thẳng của biết bao người chứng kiến “đêm trước” cuộc chính biến dữ dội trong thập niên cuối cùng của thế kỷ XX; trong những thử thách, cam go dưới thời V. Putin ở vào thế cờ quốc tế vô cùng phức tạp…
Ngọn gió thời đại từ Cách mạng Tháng Mười thổi suốt chiều dài của thế kỷ XX sang những năm đầu của thế kỷ XXI, mang theo khát vọng cháy bỏng của nhiều dân tộc về một thế giới hòa bình, hợp tác, bình đẳng, công bằng, phồn vinh và hạnh phúc. Đây cũng là điều thôi thúc nhà báo Hồ Quang Lợi cầm bút, với tình yêu sâu sắc và hướng tới những điều tốt đẹp. Giọng điệu văn phong chính luận nhưng người đọc vẫn cảm nhận được dòng cảm xúc mạnh mẽ, hài hòa giữa cái sắc sảo, mạch lạc của trí tuệ với sự tin tưởng ở trái tim.
Nhà văn Bùi Việt Thắng đánh giá: “Cuốn sách được viết từ nhiệt hứng tương lai với sự cảm thấu, tức hướng cái nhìn về phía trước chứ không phải quá vãng. Viết theo sự hướng dẫn của nhiệt hứng tương lai không phải vị lai mà dựa trên cái nhìn biện chứng từng đường đi nước bước của nước Nga. Ấy là điều thể hiện tư duy của nhà báo, thể hiện trải nghiệm văn hóa cao, sâu, rộng, dày và lan tỏa”.
Tình yêu và tin tưởng
Tại buổi ra mắt sách Nước Nga - Hành trình đi tới tương lai ngày 2.11, TS. Trần Bá Dung, Trưởng ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam nhớ lại thời điểm cuộc chính biến ở Liên Xô tháng 8.1991 trở thành đề tài nóng hổi trên các mặt báo. Trong một cuộc nói chuyện với nhà báo Hồ Quang Lợi, ông hỏi: Tại sao không thấy báo Quân đội Nhân dân bình luận về sự kiện này? Nhà báo Hồ Quang Lợi bấy giờ đang là Phó Tổng biên tập của báo trả lời: Sự thật tôi không có đầy đủ thông tin nên không bình luận. “Quả thực có những bài bình luận sau đấy ta thấy rằng hơi vội vàng. Câu chuyện ấy để thấy sự cẩn trọng của người làm bình luận quốc tế, không đủ thông tin thì không viết. Đấy cũng là bài học ý nghĩa về mặt đạo đức nghề nghiệp của những người làm báo nói chung”, TS. Trần Bá Dung nói.
64 bài viết trong cuốn sách, vì vậy, là kết quả của đạo đức người làm báo, của tư duy chính luận và tinh thần trách nhiệm trước thời cuộc. Nhưng với nhà báo Hồ Quang Lợi, đó còn là kết tinh của tình yêu và sự trân quý: “Tôi không được học ở Liên Xô trước đây, cũng không từng làm việc ở Nga, không nói được tiếng Nga, nhưng lại viết về nước Nga. Viết để biết rằng người Việt Nam đang hướng về nước Nga, bằng tình yêu và cả sự tin tưởng”. Tròn 100 năm kể từ Cách mạng Tháng Mười, gần 30 năm kể từ những biến động có tính đảo lộn ở Nga, những dư âm dường như vẫn còn đó. Nhưng tình cảm hướng về nước Nga không thuần cảm xúc mà đó còn là ý thức chính trị sâu sắc.
Nhà báo Hồ Quang Lợi cho biết, gần 500 trang sách là một phần trong số rất nhiều bài viết về nước Nga của ông. Những suy tư, nhìn nhận, phân tích và đánh giá ấy đi tìm giải đáp thỏa đáng cho mỗi người rằng điều gì đã diễn ra ở Liên Xô, con đường nước Nga đang đi hôm nay như thế nào… Các sự kiện “vô tiền khoáng hậu” trong dòng chảy lịch sử chính là bài học lịch sử, bài học về niềm tin và ý chí. Một ngày thức dậy không còn Liên Xô là điều thế giới không chuẩn bị, những con người sống trên mảnh đất ấy lại càng không. Nhưng nước Nga không chìm đắm trong bi kịch. Đứng dậy và đi lên, câu chuyện của nước Nga đang tiếp tục. Nhà báo Hồ Quang Lợi cho rằng: “Giữa Việt Nam bây giờ và nước Nga xa xôi từ 100 năm trước có sự kết nối lịch sử, văn hóa và giờ đây lại gặp nhau ở cảm xúc thời đại, ở sự tin tưởng, ý chí hướng về tương lai. Điều đó cao quý, thiêng liêng vô cùng”.
Theo Lê Thư - ĐBND
Liên tục những tin vui đến với văn chương Việt Nam: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nhận Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) trao tặng cho tác phẩm Cánh đồng bất tận.
Những bài viết ngắn trong cuốn sách Đủ nắng thì hoa nở (Phương Nam Book và NXB Văn hóa - Văn nghệ ấn hành) cũng chính là những trải nghiệm cả về đời lẫn đạo của tác giả Ba Gàn. Nhờ đó, cuốn sách mang đến những giá trị hữu ích cho độc giả, nhất là những người đang đi tìm mục tiêu để sống.
Hướng tới kỷ niệm 10 năm ra số đầu tiên (2010 - 2020), ngày 28/11, tại Hà Nội, tờ Thời Nay (Báo Nhân dân) phối hợp Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) tổ chức buổi ra mắt 2 cuốn sách “Giấc mơ trên những cánh rừng”, và “Nơi ta đã qua, người ta đã gặp”.
Dự án Nhóm 4. 0 của Nền tảng Xuất bản Điện tử Waka, là dự án sáng tác theo mô hình nhóm đầu tiên tại Việt Nam được xây dựng và triển khai với kỳ vọng tạo ra một sân chơi hỗ trợ các tác giả trẻ yên tâm phát triển sự nghiệp sáng tác của mình.
Đối thoại với hoa (NXB Văn hóa - Văn nghệ TPHCM, tháng 11-2018), tập tiểu luận phê bình thứ 7 của Nguyễn Thị Minh Thái, là cuốn sách kỷ niệm 45 năm bước vào nghề văn của tác giả.
Cảm hứng viết văn ở chính trong cuộc sống của mỗi chúng ta, việc viết văn phải tải chứa một điều gì đó chứ không viết chung chung. Trong tác phẩm văn học cũng phải truyền tải những giá trị nhân văn, định hướng tích cực để người đọc biết trân quý những gì mình đang có.
Là vùng đất quen thuộc trong miền sáng tạo, vẻ đẹp Hà Nội không chỉ được diễn tả bằng hình ảnh mà còn hiển hiện vô cùng tinh tế, sống động trong nghệ thuật ngôn từ. Với vô số tác phẩm văn học viết về Thủ đô từ xưa tới nay, để khai phá, phát lộ những điều mới mẻ về thành phố này là thử thách không nhỏ với mỗi nhà văn.
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018), lần đầu tiên, “Nhật ký Nguyên Hồng” ra mắt bạn đọc. Hơn 600 trang nhật ký Nguyên Hồng viết từ năm 1941 đến trước khi ông mất (1982) đã được công bố. Những trang viết hiển hiện cả một thời kỳ, sống động và chân thực. Đặc biệt là đời sống văn nghệ của đất nước trong suốt hơn nửa đầu thế kỷ XX. Được sự đồng ý của NXB Trẻ và đại diện gia đình nhà văn Nguyên Hồng, chúng tôi trích giới thiệu một số trang nhật ký của ông.
Rời "cõi tạm" khi tuổi đời còn rất trẻ (24 tuổi) song cha đẻ của bài thơ Hôm qua em đi chùa Hương - tác giả Nguyễn Nhược Pháp đã để lại khối lượng những sáng tác đáng kinh ngạc và thán phục, một tài năng đã chớm nở từ rất sớm và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Sáng 5/11 tại Trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp hợp với gia đình nhà văn Nguyên Hồng tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm sinh nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018). Ông được đánh giá là một trong những nhà văn ưu tú nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại với các tác phẩm như: Bỉ vỏ, Những ngày thơ ấu, Cửa biển...
Có nhiều cuốn sách lọt vào danh mục “bestsellers” của các NXB, hàng chục năm nay nhà văn Nguyễn Nhật Ánh luôn giành vị trí tác giả “ăn khách” trong làng văn chương. Đa tài trong nhiều lĩnh vực, và thể loại sáng tác nhưng ông có biệt tài xuất sắc trong mảng sáng tác dành cho tuổi teen.
NXB Phụ nữ vừa ra mắt cuốn sách "Những nhân chứng cuối cùng" - một trong những tác phẩm góp phần làm nên giải Nobel văn học của nữ nhà văn Belarus Svetlana Alexievich - người được biết đến nhiều với các tác phẩm đã in và phát hành ở Việt Nam như “Chiến tranh không mang gương mặt phụ nữ”, “Lời nguyện cầu từ Chernobyl”.
Ngày 25/10, tại TP HCM, cuốn sách “Kiến Phật” của tác giả người Anh - Rose Elliot đã chính thức ra mắt độc giả Việt Nam.
Sáng 24-10, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư vừa có buổi gặp gỡ và ký tặng sách cho độc giả tại Đường sách TPHCM nhân dịp chị vừa trở về từ Hội sách Frankfurt với giải thưởng LiBeraturpreis 2018, và ra mắt tập truyện ngắn Cố định một đám mây.
Ba cây bút trẻ Kai Hoàng, Thái Cường và Hoàng Khánh Duy vừa có cuộc chuyện trò về sáng tác văn chương gắn với cuộc sống đương đại tại Đường sách sáng 20/10 nhân khai mạc Tuần lễ sách hay.
Bên cạnh những tác phẩm mang hơi thở thời đại, đời sống văn chương trong nước gần đây còn xuất hiện những tác phẩm từng được xuất bản từ trước. Dù ra mắt cách đây hàng chục năm, nhưng nhiều tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị và với không ít bạn đọc ngày nay, đó vẫn là những tác phẩm mới.
Tiểu thuyết về một chàng trai nổi loạn, dính vào ma túy được viết bằng tình cảm của nhà văn với con trai thứ hai.
Sau các tác phẩm Nguyễn Trãi (2 tập), Đàm đạo về Điều Ngự Giác Hoàng, Bí mật hậu cung, mới đây nhà văn Bùi Anh Tấn tiếp tục trở lại với đề tài lịch sử bằng tiểu thuyết Bảo kiếm và giai nhân, do NXB Tổng hợp TPHCM ấn hành.
Kế thừa và sáng tạo là vấn đề xưa nay đã từng được nhiều người quan tâm bàn luận. Tôi chỉ xin nói thêm đôi điều về mối quan hệ giữa kế thừa và sáng tạo trong sáng tác thi ca.
PGS-TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, cho rằng, hoạt động lý luận văn học, nghệ thuật còn xa rời thực tiễn sáng tác, có biểu hiện xơ cứng, kém năng động, giảm sút tác dụng tích cực đối với sáng tác. Chỉ riêng trong lĩnh vực văn học, tiếng nói của các nhà phê bình được nhìn nhận là rất quan trọng đối với tác giả lẫn bạn đọc.