Nhiều chính sách về đào tạo giáo viên sư phạm, các chính sách ưu tiên, ưu đãi cho người học âm nhạc dân tộc, các cải cách và những quyết định xây dựng chương trình mới đưa âm nhạc vào giảng dạy tại bậc Trung học phổ thông là những động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển của giáo dục âm nhạc nói riêng và sự nghiệp giáo dục đào tạo con người nói chung.
Phó giáo sư-tiến sỹ Tạ Quang Đông, Giám đốc Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, đang cố vấn cho chương trình âm nhạc học đường tại Trường tiểu học Lê Đình Chinh. (Nguồn: Vietnam+)
Đây là những cố gắng hết sức to lớn từ các cơ quan quản lý để âm nhạc với những hiệu quả của mình được đưa vào đời sống và phát huy được những thế mạnh phục vụ xã hội.
Các Nhạc viện, trường sư phạm tập trung đào tạo giảng viên với những kiến thức cần thiết để có thể áp dụng tốt trên thực tế. Tuy nhiên trình độ đào tạo, phương pháp tuyển sinh đầu vào, năng lực của giảng viên giảng dạy cũng khác nhau cho nên chưa tạo được sự đồng đều về trình độ cho các giáo viên âm nhạc tương lai.
Vừa thừa vừa thiếu
Theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo trong tổng số hơn 16.000 giáo viên âm nhạc chỉ có 631 giáo viên trình độ đại học (3,9%); 7.271 giáo viên trình độ cao đẳng (43%); 7.271 giáo viên trình độ trung cấp và cũng có gần 7% giáo viên dạy kiêm nhiệm. Như vậy có thể thấy trình độ đội ngũ giáo viên bộ môn âm nhạc còn rất hạn chế.
Trên thực tế giáo viên dạy bộ môn âm nhạc phải có hiểu biết về lý thuyết âm nhạc, phải rèn luyện để có những kỹ năng thực hành giúp các em hát kết hợp gõ đệm đúng với tất cả các sắc thái biểu cảm và hình thành ở các em cảm xúc và thị hiếu lành mạnh.
Tuy nhiên tại các trường, “các giáo viên dạy âm nhạc còn phải kiêm nhiệm nhiều việc như Tổng phụ trách Đội, phụ trách hoạt động. Ngoài giờ lên lớp, đồng thời luôn phải tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ trong nhà trường nên rất vất vả, thường xuyên bị quá tải, trong khi chế độ đãi ngộ còn rất hạn chế. Vì vậy thời gian đề chuẩn bị bài giảng, tự học đề nâng cao kiến thức là rất khó khăn.
Yếu tố quan trọng hơn cả chương trình chính là giáo viên và chất lượng giáo viên không chỉ phụ thuộc vào năng khiếu, duyên âm nhạc của thầy mà còn ở phương pháp dạy học. Hiện nay, chất lượng giáo viên dạy nhạc vẫn chưa tốt.
Trong giáo trình đào tạo giáo viên trình độ đại học sư phạm âm nhạc, tổng số 210 đơn vị học trình không kể phần nội dung về giáo dục thể chất (5 đơn vị học trình) và giáo dục quốc phòng (165 tiết). Trong đó, chỉ có bốn đơn vị học trình dành cho nhạc cụ (chiếm 3,50%), bốn đơn vị học trình dành cho thanh nhạc và ba đơn vị học trình cho hợp xướng, đồng ca. Như vậy là quá ít để đào tạo ra một người thầy giỏi về thực hành trên đàn.
Hơn nữa, đầu vào của các trường có ngành đào tạo sư phạm âm nhạc có các tiêu chí khác nhau. Có trường không cần phải thi các môn chuyên âm nhạc như nhạc cụ, xướng âm... Vì vậy đây là những bất cập, cản trở tiến trình đào tạo ra một giáo viên dạy nhạc có đủ tiêu chuẩn, đáp ứng như cầu thực tế giảng dạy.
Đi tìm giải pháp
Hệ thống đào tạo giáo viên cũng như đào tạo âm nhạc tại nước ngoài có nhiều điểm khác biệt. Hầu hết các nước châu Âu, châu Mỹ rất chú trọng phát triển năng khiếu về âm nhạc nói riêng và văn-thể-mỹ nói chung cho học sinh, sinh viên. Đặc biệt có các ưu tiên khi tuyển lựa sinh viên thi đầu vào hoặc dành các suất học bổng học sinh, sinh viên có năng khiếu trong lĩnh vực nghệ thuật-thể dục, thể thao. Tại các nước này, các giáo viên giảng dạy môn âm nhạc được đào tạo theo hình thức chuyên nghiệp.
Nhiều hệ thống nhạc viện trên thế giới như Đức, Thụy Điển có khoa sư phạm riêng biệt. Tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Thụy Điển, Hòa kỳ và một số quốc gia khác, môn Âm nhạc được hướng tới không chỉ giảng dạy nhạc lý, thanh nhạc mà còn độc tấu, hòa tấu nhạc cụ, có thể biết ngẫu hứng hoặc sáng tác những giai điệu đơn giản.
Hiện nay, hai Bộ quản lý khối trường đại học là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch và Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đối với khối Trung cấp và Cao đẳng là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch và Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. Như vậy hiện nay có ba Bộ liên quan tới đào tạo giáo viên âm nhạc.
Việc thống nhất điều hành về chính sách, giáo trình... cần đồng bộ. Ngoài ra, hiện nay nhiều trường Đại học thuộc Bộ Giáo dục mở các khoa Âm nhạc lại không thuộc quyền quản lý của Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch nên chất lượng đào tạo rất kém. Nhưng học sinh, sinh viên ra trường vẫn có bằng cấp tương đương. Đây cũng là một nguyên nhân dẫn đến giáo viên âm nhạc không đủ năng lực giảng dạy.
Vấn đề nâng cao năng lực cho giáo viên hiện nay cũng như đào tạo giáo viên cho tương lai cần được sự tham gia của các cơ sở đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp. Chỉ với các trường chuyên nghiệp về đào tạo âm nhạc mới có thể tổ chức tốt việc nâng cao năng lực của đội ngũ giáo viên âm nhạc, bên cạnh đó có thể tổ chức các buổi sinh hoạt âm nhạc ngoại khoá mang lại các trải nghiệm bổ ích cho giáo viên và học sinh.
Theo Thái Ca - Vietnam+
Xin đổi kiếp này được viết bởi một "nhà văn" còn ngồi trên ghế trường trung học, ở tuổi 14 còn bao mơ mộng, mấy ai vướng bận chuyện nhân tình thế thái.
Tôi là người chưa làm thầy ai suốt cuộc đời gần bát tuần của mình, vậy mà mấy năm qua gần đến ngày 20-11 tôi đều được nhận quà!
Tiếng Việt (và chữ Việt) là ngôn ngữ chính thức của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nếu thực sự coi “bảo tàng là thiết chế văn hóa” phản ánh “lịch sử như một dòng chảy trong truyền thống văn hóa” thì hệ thống bảo tàng nước ta cần được sắp xếp lại để hạn chế sự trùng lặp về nội dung và cả hình thức trưng bày, nhất là giữa các bảo tàng địa phương vì đều được xây dựng theo chung một “kịch bản” nặng về chiến tranh mà còn nhẹ về văn hóa – xã hội.
Sự sùng bái tôn ti trật tự trong nhà là một thứ áp bức đè nén “tự nhiên” mà người ta không ý thức ra nữa, thậm chí còn được tôn vinh, nó khuyên dụ người ta phủ nhận cách thức nhìn nhận mỗi cá nhân như một nhân cách độc lập và tự do, với những phẩm chất gì, năng lực gì, đức hạnh gì, nó chỉ giục người ta nhăm nhe soi mói vào “địa vị-thân phận” của mỗi người, cái được xem như “cốt yếu” mà thôi.
Chuyện Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐH) đã cho mang cây sứ “trăm năm tuổi” ở điện Kiến Trung về trồng vào vườn nhà của một “sếp”đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
Mới đây, Hồ Đắc Thanh Chương - trường THPT chuyên Quốc học Huế đã xuất sắc trở thành quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 16. Khi nói về dự định của mình, Thanh Chương cho biết, với phần thưởng 35.000 USD, em sẽ đi du học, sau đó trở về quê hương.
Bài viết này không có tính chất học thuật chuyên sâu, để tưởng nhớ giáo sư Cao Xuân Hạo - người thầy mà tôi không có cơ hội được học.
NGUYỄN TRI
Cử tri cả nước đang chuẩn bị cho ngày hội lớn, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.
Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…
Năm 2015, doanh thu ngành văn hóa phẩm của nước ta đạt 2.000 tỉ đồng, tổng lượng bia các loại được tiêu thụ ước tính đạt hơn 3 tỉ lít, tương đương 66.000 tỉ đồng, trung bình mỗi người Việt bỏ ra 2,5 giờ/một ngày để lướt facebook.
“Nhập gia tùy tục” nên việc nghe bạn bè quốc tế khen về người Việt Nam thân thiện, cuộc sống ở Việt Nam thú vị có lẽ đã “nhàm”. Sự thật, họ đã bị nghĩ về văn hóa Việt Nam như thế nào?
Một số nhà khoa học giải thích vì sao lại quyết định trao những tư liệu, hiện vật quý giá của đời mình cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (TTDS) chứ không phải nơi nào khác.
Ths Trần Trung Hiếu: "Việc môn Sử bị xé nhỏ và gán ghép theo kiểu “ba trong một” trong Dự thảo đó chưa từng xảy ra. Nếu điều đó xảy ra, đây là một trong những sai lầm lớn nhất của Bộ GD&ĐT từ ngày Hồ Chủ tịch đọc bản Tuyên ngôn độc lập đến nay!".
Nếu một hôm đẹp trời, có ai đó giao cho ta cầm trịch một giải thưởng văn chương ở xứ này, cho ta toàn quyền tự quyết trong việc phát giải, thì phản ứng đầu tiên của ta sẽ là gì? Từ chối? Hay hăng hái nhận lấy trọng trách và sau đó đi mua một bộ giáp sắt cùng nón bảo hiểm, mặc vào mọi lúc mọi nơi để chuẩn bị hứng đá dư luận?
Trong căn phòng nhỏ chật kín tài liệu ở một con phố nhỏ tại Hà Nội, Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam PGS, TS Phạm Văn Tình đã dành thời gian trò chuyện sôi nổi với chúng tôi về hiện tượng “lệch chuẩn” trong sử dụng tiếng Việt của giới trẻ hiện nay. Đây là vấn đề ông rất tâm huyết khi nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng. Dưới đây là nội dung cuộc trò chuyện.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa có ý kiến chỉ đạo về giải pháp đối với hoạt động của các nhà xuất bản.
Ngày 9/9, tin từ UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết vừa nhóm họp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện đề án "Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng”. Mỗi năm tỉnh sẽ chi tiền để hỗ trợ từ 3-5 nhà vườn đặc trưng.
Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã thể hiện cao nhất niềm tin của nhân dân theo Đảng, trở thành bài học sâu sắc trong giai đoạn hiện nay.
Theo họa sĩ, nhà nghiên cứu Lê Quốc Việt, hoàn cảnh lịch sử cùng cách bảo tồn còn hời hợt khiến những kho mộc bản quý giá một thời đang ngày càng mai một và im lìm.