Nhiều thách thức trong đào tạo viết văn
Khoa Viết văn - Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du) Trường Đại học Văn hóa Hà Nội vừa tổ chức kỷ niệm 40 năm thành lập.
Các thế hệ học viên của Trường Viết văn Nguyễn Du tề tựu nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày thành lập trường. Ảnh: GIA HÀ
Từng có một quá khứ vàng son với những tên tuổi lừng danh góp mặt vào văn đàn Việt, nhưng hiện nay mô hình đào tạo viết văn này cũng đang đặt ra nhiều thách thức cho cả người học lẫn người dạy.
Thế hệ tiếp nối
Trải qua 40 năm, chỉ tính riêng lĩnh vực viết văn của Trường Viết văn Nguyễn Du trước đây, khoa Viết văn - Báo chí hiện nay đã và đang đào tạo 16 khóa cử nhân Viết văn (ngành Sáng tác văn học) với tổng số gần 400 học viên theo học.
Tham gia học tại khoa, học viên được tiếp xúc, gặp gỡ và học tập với các nhà nghiên cứu, phê bình tên tuổi như Hoàng Ngọc Hiến, Phạm Vĩnh Cư, Nguyễn Đăng Mạnh, Phùng Văn Tửu, Nguyễn Đăng Na, Trần Đình Sử, La Khắc Hòa, Trần Ngọc Vương, Đỗ Lai Thúy, Trương Đăng Dung, Chu Văn Sơn…; đặc biệt có nhiều nhà văn, nhà thơ có uy tín đến giảng dạy và chia sẻ kinh nghiệm sáng tác như Ma Văn Kháng, Nguyễn Khắc Trường, Vũ Quần Phương, Nguyễn Trọng Tạo, Lê Minh Khuê, Sương Nguyệt Minh, Nguyễn Hữu Quý…; hay các họa sĩ Lê Thiết Cương, Phan Cẩm Thượng.
Chính từ nơi đây, nhiều thế hệ học viên của khoa đã trưởng thành, ghi dấu ấn quan trọng trong đời sống văn chương, báo chí của đất nước, trở thành thế hệ kế cận sau những tên tuổi lừng lẫy bước ra từ khoa. Chỉ tính riêng từ khóa 7 trở về sau này, có nhiều gương mặt đã trở thành những tên tuổi nổi bật trên văn đàn hiện nay như Đỗ Tiến Thụy, Nguyễn Thế Hùng (K7); Đoàn Văn Mật, Hữu Vi (K8); Vũ Thị Huyền Trang (K9); Du Nguyên, Khúc Hồng Thiện, Lữ Mai (K10); Đinh Phương (K11), Phạm Thanh Thúy (K12); Phạm Thu Hà (K15)…
Cùng với đó, nhiều học viên cũng đã ghi tên mình trong những bảng vàng văn chương danh giá. Có thể kể đến: Hương Thị (K7) với giải tư Văn học tuổi 20 lần 4; Phạm Thu Hà (K15) với giải ba Văn học tuổi 20 lần 6; Đinh Phương (K11) với giải nhì Cuộc thi truyện ngắn của Tạp chí Văn nghệ Quân đội, giải khuyến khích Văn học tuổi 20 lần 6; Trung Long (K10) với giải ba Cuộc thi truyện ngắn của Báo Văn nghệ 2016-2018.
Nhớ lại những năm tháng theo học ở trường, nhà văn - Đại tá Nguyễn Bình Phương (học viên khóa 4, hiện đang là Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội), xúc động cho biết, được học ở Trường Viết văn Nguyễn Du là một may mắn: “Khi khóa 4 của chúng tôi nhập học, tôi và một số học viên thực sự lãnh trọn một cú sét. Cú sét ấy là tâm huyết, vốn kiến thức đồ sộ, là danh tiếng, đạo đức của những người trong trường và những giảng viên giảng dạy. Các thầy cô đã soi rọi cho chúng tôi thấy được rất nhiều, thấy thế mạnh của mình, sở trường của mình nhưng cũng thấy cả những nhược điểm, những khiếm khuyết, thậm chí cả những sai lầm ngớ ngẩn trong sáng tạo trước đó”.
Thay đổi để tồn tại
Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, viết văn thuộc về năng khiếu trời cho, không ai dạy dỗ hay đào tạo được. Tác giả trẻ Phạm Thu Hà bày tỏ: “Tôi nghĩ ý kiến này là đúng. Chính bản thân thầy Văn Giá cũng từng nói: Nhiệm vụ của khoa là giải ảo cho người học. Tức là trước khi học, nhiều người còn mơ mộng sẽ trở thành thi - văn sĩ, nhưng sau khi học, liền tỉnh táo chuyển ngành.
Nói vui là vậy, tôi nghĩ, không chỉ văn chương nói riêng mà toàn ngành nghệ thuật nói chung cũng như những hoạt động đề cao tính sáng tạo và tài năng thì việc dạy dỗ không thể bù đắp thiếu sót bẩm sinh”. Tuy nhiên, theo tác giả trẻ này: “Thay vì coi Trường Viết văn Nguyễn Du là nơi đào tạo nhà văn, nhà thơ thì nên coi đó chỉ đơn giản là một môi trường hoàn hảo cho chính bản thân người viết rèn luyện và phát triển”.
PGS-TS Trần Đức Ngôn, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, người từng có thời gian phụ trách cả Trường Đại học Văn hóa Hà Nội lẫn Trường Viết văn Nguyễn Du, cho rằng, văn hóa đọc có thể bị thu hẹp bởi sự cạnh tranh của các ngành nghệ thuật khác, tuy nhiên nó không mất đi vì những giá trị riêng mà các ngành nghệ thuật nghe, nhìn không thể thay thế được.
Theo ông Trần Đức Ngôn, để việc đào tạo viết văn thích hợp hơn với xã hội hiện đại cần phải có sự thay đổi theo 2 hướng. Hướng đầu tiên là giữ nguyên sự kết hợp giữa viết văn và báo chí như đã làm từ nhiều năm nay. Sinh viên ra trường sẽ làm báo và lấy báo để nuôi văn. Hướng thứ hai chính là phát triển đào tạo sáng tác kịch bản cho các hình thức nghệ thuật nghe nhìn. Các hình thức nghệ thuật này càng phát triển, càng cần nhiều kịch bản. “Tuy nhiên, hướng đào tạo này không đơn giản, phải có sự chuyên sâu trong lĩnh vực nghệ thuật nghe nhìn thì mới sáng tác kịch bản được”, GS-TS Trần Đức Ngôn lưu ý.
| Trong vòng 40 năm, Trường Viết văn Nguyễn Du trải qua nhiều tên gọi khác nhau, đến tháng 4-2012 chính thức được đổi tên thành khoa Viết văn - Báo chí Trường Đại học Văn hóa Hà Nội. Không thể phủ nhận danh tiếng, cũng như đóng góp của Trường Viết văn Nguyễn Du vào đời sống văn chương nước nhà, nhưng việc giữ mãi mô hình như cách đây 40 năm liệu có còn phù hợp khi mà đời sống thay đổi, việc tiếp nhận văn chương ngày nay cũng đã khác nhiều so với trước. |
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Nam Lê là nhà văn người Úc gốc Việt. Tập truyện ngắn mang tên The boat (Con thuyền) của anh do Thiên Nga và Thuần Thục dịch, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2011 đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá. Qua việc diễn giải một số khía cạnh thi pháp của tập truyện ngắn Con thuyền, bài viết mong muốn phần nào lan toả những vẻ đẹp của văn chương Nam Lê đến bạn đọc trong nước.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt hai tập tản văn mới trong bộ “Viết cho những điều bé nhỏ” chào đón Tết Nguyên Đán Kỷ Hợi 2019: “Tết xưa thơ bé” của tác giả Hương Thị và “Nhớ ơi là Tết” của tác giả Thái Hương Liên.
-
Cho dù được biểu đạt bằng thể loại gì, từ tản văn, truyện ngắn hay du khảo, thì người đọc vẫn nhận ra ở Nguyễn Trương Quý một tấm lòng thiết tha với Hà Nội. Anh vừa ra mắt cuốn sách thứ 8, du khảo Một thời Hà Nội hát (NXB Trẻ ấn hành), cũng nằm trong mạch nguồn đó.
-
Chân dung Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê... được khắc họa trên trang viết trong trẻo của nhà thơ.
-
Sách của tác giả Nhật là bản hòa tấu giàu cung bậc cảm xúc, khắc họa tình người, tình yêu âm nhạc trước cuộc sống khốc liệt.
-
65 tác phẩm xuất sắc được trao tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tại Hội nghị tổng kết, trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019 diễn ra ngày 9/1 ở Hà Nội.
-
Chúng ta đi tìm trong thơ tiếng nói của chính mình. Chúng ta nói trong những ước thúc chặt chẽ của ngôn ngữ và âm nhạc. Chúng ta nói chúng một cách tự do.
-
Cuốn sách “Vào mùa trăng” tập hợp 50 bài thơ tình được sáng tác trải dài theo năm tháng của giáo sư-nhà giáo nhân dân Hà Minh Đức - một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam.
-
Theo thông tin từ Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, nhà văn Trần Kim Trắc đã qua đời vào ngày 17-11-2018 tại nhà riêng trên đường Cống Lở, phường 15, quận Tân Bình. Tuy nhiên, vì lý do riêng nên gia đình không phát tang; vậy nên công chúng mới được thông báo cách đây hai ngày.
-
Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".
-
Bên cạnh dòng văn học thị trường ăn khách, không ít tác giả trẻ thế hệ 9X đang chọn dấn thân vào mảng đề tài vừa nghe đã khiến người đọc ngần ngại: chiến tranh!
-
2018 có lẽ là một năm “gặt hái” của văn nghệ Việt Nam trên trường quốc tế. Từ các cuộc thi nhan sắc, đến văn chương công chúng đều chứng kiến những giải thưởng gọi tên Việt Nam. Thậm chí, lĩnh vực xiếc vốn ít được nhắc tới thì anh em Quốc Cơ - Quốc Nghiệp cũng tạo lập những kỷ lục quốc tế và liên tục được truyền thông quốc tế xướng tên…
-
Sáng 26/12/2018 tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi tổng kết hoạt động năm, trao giải thưởng văn học 2018 và kết nạp hội viên mới.
-
Hội đồng cuộc thi sáng tác văn học trẻ lần sáu trao hai giải nhì cho tác phẩm "Wittgenstein của thiên đường đen" và "Người lạ".
-
Ở vào tuổi xấp xỉ 80, đi qua bao nhiêu dâu bể của đời người, ngỡ tưởng đã không còn điều gì có thể khiến ông muộn phiền, phải rơi nước mắt. Ấy vậy mà trong buổi gặp mặt bạn bè và độc giả nhân dịp ra mắt tác phẩm Vườn chanh miệt biển được tổ chức gần đây tại TPHCM, nhà văn Kiệt Tấn (ảnh) với mái tóc trắng cước, vẫn cười nói và vẫn khóc ngon lành. Xúc cảm vẫn còn đong đầy như thuở ông viết Em điên xõa tóc, Đêm cỏ Tuyết, Người em xóm học…
-
Chiều 15/12/2018, tại nhà sách Văn Việt (số 4 Đinh Lễ, Hà Nội), Nxb. Văn hóa - Văn nghệ Tp. HCM và nhà thơ Nguyễn Phong Việt đã tổ chức sự kiện giao lưu, kí tặng sách nhân dịp tập thơ Chỉ cần tin mình là duy nhất được xuất bản.
-
Các biên tập viên của tờ The Times Book Reivew vừa lựa chọn những cuốn sách hư cấu, viễn tưởng hay nhất trong năm 2018.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt độc giả bộ ba tác phẩm thuộc thể loại truyện đồ họa: Cô bé ganh tị, Phía sau cánh cửa và Hạ về trên đồi cỏ lau hồng. Đây có thể coi là một thể nghiệm mới của nhà văn, họa sĩ Việt Nam.
-
Chương trình nghệ thuật “Vừng ơi mở cửa” được ví như cuộc hội ngộ, giao lưu của các thế hệ sinh viên Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Khoa Văn học - Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) sẽ được tổ chức tối 7-12 tại khuôn viên ký túc xá Mễ Trì - Hà Nội.
-
Liên tục những tin vui đến với văn chương Việt Nam: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nhận Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) trao tặng cho tác phẩm Cánh đồng bất tận.
.png)
.png)
