Nhà văn Phan Hồn Nhiên: Những dịch chuyển sáng tạo
Những ồn ào, náo nhiệt dừng sau cánh cửa. Phan Hồn Nhiên bước vào quán cà phê, ít nhiều gợi liên tưởng tới hình ảnh của phụ nữ Hà Nội xưa, nhưng ẩn trong dáng vẻ ấy là đam mê văn chương đầy mãnh liệt.
Nhà văn Phan Hồn Nhiên
1. Để chọn ra một số gương mặt văn chương tiêu biểu cho thế hệ 7X, có lẽ Phan Hồn Nhiên là cái tên không thể không nhắc đến. Bởi những thành tựu cũng như quá trình mà chị đã có là một dấu ấn sâu đậm để nhiều người, nhất là các cây bút trẻ có thể tham chiếu.
Ở giai đoạn đầu của thời kỳ sáng tác, Phan Hồn Nhiên tạo dựng chỗ đứng cho mình bằng những tác phẩm dành cho giới trẻ. Đó là những năm 20 tuổi, khi Phan Hồn Nhiên còn là cô sinh viên ngoại ngữ (Trường Đại học Tổng hợp TPHCM) và thiết kế mỹ thuật (Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội). Trong các tác phẩm của chị, lúc đó có sự giao hòa giữa văn chương và mỹ thuật. Những tác phẩm như Dốc mưa, Nằm ở lưng đồi, Giao mùa, Cú nhảy ban mai, Xúc cảm nguy hiểm, Người mưa... trở thành những cuốn sách thân thiết trong ngăn cặp học trò thế hệ 7X và 8X thời bấy giờ.
Có một yếu tố làm nên thành công trong văn chương của Phan Hồn Nhiên chính là chị luôn xác định đối tượng cho mình trước mỗi bản thảo. Thực ra, cũng có giai đoạn Phan Hồn Nhiên loay hoay. Đó là giai đoạn bắt đầu những năm 20 tuổi, lúc đó chị chọn viết cho đối tượng trưởng thành. Các sáng tác của chị đăng tải thường xuyên trên báo chí, nhưng Phan Hồn Nhiên thừa nhận, lúc đó chị viết còn non nên dù đã viết mấy năm mà vẫn không được nhiều người biết. Chỉ đến sau khi tốt nghiệp ngành Thiết kế mĩ thuật, chuyển sang làm báo, chị mới dần tạo ấn tượng với bạn đọc. Một phần do tính chất công việc, phần khác, chị xác định đối tượng văn chương của mình là tuổi mới lớn. Tên tuổi của Phan Hồn Nhiên cũng được định hình từ đó.
Từ năm 2008, Phan Hồn Nhiên chuyển hướng viết cho đối tượng trưởng thành. Lần tái ngộ này mang lại cho chị không ít niềm vui. Liên tiếp 2 truyện dài Công ty và Mắt bão lần lượt được ra mắt, được độc giả đón nhận nhiệt tình, trở thành best-seller thời điểm đó. Đặc biệt, cả 2 còn được chuyển thể thành phim truyền hình dài tập. Cũng trong giai đoạn này, Phan Hồn Nhiên đặc biệt gây chú ý khi “một mình một cõi” với thể loại fantasy (văn học kỳ ảo) với bộ ba tác phẩm: Xuyên thấm, Những đôi mắt lạnh, Chuỗi hạt Azoth và thể loại science fiction (khoa học viễn tưởng) với bộ tác phẩm: Máu hiếm, Luật chơi, Hiện thân. Những tác phẩm của Phan Hồn Nhiên không chỉ lôi cuốn bởi những câu chuyện mới lạ, trí tưởng tượng rộng mở mà còn ở kỹ thuật viết chắc tay.
2.Một bước ngoặt nữa của Phan Hồn Nhiên là thời điểm năm 2011, lúc đó tên tuổi của chị không còn lạ lẫm trên văn đàn. Chị nhận được giải thưởng của Hội Nhà văn TPHCM cho tập truyện ngắn Cánh trái năm 2009, giải thưởng Sách Quốc gia cho Xúc cảm nguy hiểm năm 2011.
Phan Hồn Nhiên xem việc tham gia khóa học giống như một chuyến đi đặc biệt. Nếu viết văn là một hành trình của người leo núi thì những khóa học cung cấp thêm nhiên liệu giúp người ta lên núi nhanh hơn. Với Phan Hồn Nhiên, thay đổi lớn nhất là về quan niệm văn chương. Chị chia sẻ: “Ngay từ ngày bắt đầu viết, khoảng năm 20, 22 tuổi, tôi đã biết con đường mình đi nên là thế nào. Mình biết vậy nhưng làm thế nào để chạm đến được mục tiêu lại là một thách thức. Có thể nói, việc đi học, được thảo luận, chia sẻ và cọ xát với các đồng nghiệp quốc tế giúp mình có những hướng mở nho nhỏ, tiến vào sâu thế giới văn chương mà mình đã lựa chọn”.
Trở về, Phan Hồn Nhiên lần lượt giới thiệu tiểu thuyết Ngựa thép, sau đó là tập truyện ngắn Hồi phục. Ngựa thép được giới chuyên môn và các nhà phê bình đánh giá cao nhờ kỹ thuật viết, giống như một phép thử về cấu trúc của Phan Hồn Nhiên. Còn Hồi phục mang đến màu sắc mới lạ ở nội dung lẫn hình thức kể. Tập truyện khắc họa những con người đô thị đang tiệm cận đời sống văn minh. Nhưng dường như ai cũng mang trong mình một bi kịch: không hiểu mình! Để rồi tất cả cứ quay quắt trong mớ câu hỏi: “Ta là ai? Ta từ đâu tới? Ta đến đây để làm gì?”. Bằng văn chương, bằng sở trường phân tích tâm lý một cách điêu luyện, Phan Hồn Nhiên đã gọi ra cái bi kịch ấy của thời đại.
Theo Phan Hồn Nhiên, khi viết văn hay làm nghệ thuật nói chung, tất cả đều phải dựa trên sự rung cảm, những suy nghĩ về vấn đề mà mình tha thiết nhất. Người viết cần phải đặt ra những mục tiêu, nhưng trước hết là phải chân thật. Và quan trọng không kém là kỹ thuật viết. Chị cho biết: “Nếu chỉ viết bằng kinh nghiệm thì không thể đi được đường dài. Muốn phát triển không thể nào đợi thời gian, không thể nghĩ, theo thời gian mình lớn lên rồi mọi chuyện sẽ khác. Khi học nghệ thuật, tôi nhận ra muốn phát triển đòi hỏi mình phải có kỹ thuật. Có thể người đọc không coi trọng kỹ thuật, nhưng với người viết và nghiên cứu về viết như tôi, kỹ thuật viết cực kỳ quan trọng”.
3. Những tưởng dịch chuyển là đặc quyền của những người trẻ. Nhưng hoàn toàn không phải, trường hợp của Phan Hồn Nhiên là một minh chứng sinh động nhất.
Ngoài những dịch chuyển trong sáng tạo văn chương, Phan Hồn Nhiên cũng đồng thời tạo nên dịch chuyển trong công việc. Sau 15 năm gắn bó với tờ báo mà mình yêu mến, cách đây hơn 2 năm, chị quyết định chuyển sang làm công việc biên tập tại NXB Kim Đồng. Phan Hồn Nhiên chia sẻ, khi quyết định lựa chọn giữa báo và công việc biên tập, bản thân chị cùng có nhiều dằn vặt lẫn phân vân. Một phần vì phải rời xa tờ báo mà mình đã gắn bó từ thời sinh viên. Nhưng nếu không đi, chấp nhận yên vị với công việc hiện tại thì 15 năm tới sẽ như thế nào?
Phan Hồn Nhiên tâm sự: “Với tôi, khi đi làm tức là mình đang đi học. Trong 15 năm làm báo, tôi đã học được rất nhiều điều đáng giá. Nhưng rồi có một khoảng thời gian, dù công việc vẫn ổn, tôi nhận ra mình đang dừng lại. Chẳng lẽ 15 năm tới mình lại làm đúng công việc mà 15 năm trước mình đã làm? Khi tự hỏi như thế, tôi cảm thấy có gì đó giống như nỗi tuyệt vọng. Và như vậy, dù buồn và tiếc chỗ làm cũ, tôi vẫn quyết định phải bước tiếp”.
Trẻ em bây giờ đã khác rất nhiều so với trẻ em của 5 năm, 10 năm trước. Nhưng điều này không phải là cản trở với Phan Hồn Nhiên khi bắt đầu một công việc mới. Bởi chị đã từng viết văn, làm báo cho giới trẻ, nên có thể xem đây là lợi thế khi chuyển sang biên tập sách cho thiếu nhi. Phan Hồn Nhiên chia sẻ: “Tôi không nghĩ trẻ con là một thế giới “bé hơn” thế giới của người lớn, mà đó là một thế giới khác…".
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
. Hai năm sau kể từ khi Julia Kristeva đưa ra khái niệm liên văn bản (intertextuality), Roland Barthes đã đi xa hơn nhiều qua một tuyên bố gây sốc: Cái chết của tác giả (The Death of the Author, 1968). Những quan niệm mới mẻ của các nhà khoa học một thời từng là trụ cột của chủ nghĩa cấu trúc đã chính thức khép lại vai trò của isme này và mở ra giai đoạn hậu cấu trúc. Trong quan niệm mang tính gây hấn của họ, người đọc, từ chỗ là kẻ bên lề, đã chính thức bước vào vị thế trung tâm với tư cách là kẻ có quyền năng tối thượng trong việc thiết lập mối quan hệ và ý nghĩa giữa văn bản và liên văn bản, giữa văn bản và các thiết chế văn hóa đã tạo ra nó(1).
-
Tiểu thuyết về giải phóng miền Nam Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.1975 của nhà báo kỳ cựu Trần Mai Hạnh đã vượt qua tiểu thuyết về chiến tranh biên giới phía Bắc Mình và họ của Nguyễn Bình Phương, tác giả xuất sắc của văn học đương đại.
-
“Tay chơi” Nguyễn Quang Sáng rời xa cõi tạm, “trưởng lão” Tô Hoài về với “Cát bụi chân ai,” nhà văn của đất và người phương Nam - Anh Đức về với đất Mẹ, tác giả của “Biển và chim bói cá” - nhà văn Bùi Ngọc Tấn kết thúc hành trình sống và viết…
-
"Những đỉnh núi du ca" là công trình nghiên cứu mới nhất về tộc người H'mông của nhà nghiên cứu trẻ Nguyễn Mạnh Tiến (ảnh bên), người đã cố công lang thang suốt ba năm trên khắp miền núi phía Bắc mà trọng tâm là cao nguyên đá Đồng Văn để tìm kiếm cho mình một lối tiếp cận khả dĩ nhất để giải mã những phản ứng phức tạp của tộc người vừa đặc biệt, vừa hấp dẫn nhưng cũng không ít bí ẩn.
-
"Có một phố vừa đi qua phố" - tập di cảo của cố tác giả Đinh Vũ Hoàng Nguyên - là một trong bốn tác phẩm văn học đoạt giải "Văn học Nghệ thuật Thủ đô 2014".
-
Nhà văn quân đội có tiếng Đình Kính (Hải Phòng) viết ở nhiều lĩnh vực: Tiểu thuyết, truyện ngắn, ký, kịch bản phim. Mảng chủ đề lớn mà ông đeo đuổi là biển và những người lính biển, với các tác phẩm “Sóng cửa sông” (1976), “Đảo mùa gió” (1978), “Lính thủy” (1978), “Người của biển” (1985) - Giải thưởng văn học Bộ Quốc phòng, “Sóng chìm” (2002), “Huyền thoại tàu không số” (2012) - 2 tác phẩm này đều đoạt Giải thưởng Hội Nhà văn VN. Phóng viên Báo Lao Động đã phỏng vấn ông…
-
Trong tiểu thuyết Xác phàm, nhà văn Nguyễn Đình Tú dùng hình ảnh “mùi buồn” để gợi lại ẩn ức về một cuộc chiến tranh.
-
Bất kỳ người cầm bút nào cũng đều mơ ước rằng tác phẩm của mình sẽ trở thành sách gối đầu giường của hàng triệu người. Sao chúng tôi - những nhà văn, nhà thơ Việt Nam lại không mong muốn một ngày tác phẩm của mình hiện diện trên các ngôn ngữ của dân tộc khác chứ?
-
NGUYỄN NHẬT ÁNH
Tạp văn
-
Nhà văn Tô Hoài - tác giả của cuốn sách "Dế mèn phiêu lưu ký" khiến bao thế hệ bạn đọc Việt Nam say mê - đã từ trần vào trưa 6.7.2014 tại nhà riêng ở Hà Nội, hưởng thọ 95 tuổi.
-
Nobel Văn học là đỉnh cao nhưng không phải đỉnh cao nào cũng làm hoan hỉ tất cả mọi người. Việc lựa chọn của viện Hàn lâm Thuỵ Điển những năm gần đây chắc chắn sẽ làm chạnh lòng những ai đã trót yêu thích thế giới văn chương của Kafka, Jorge Louis Borges, Umberto Eco, Robbe – Grillet, Italo Calvino…
-
Ngày nay, nhìn lại chủ trương cách mạng của Phan Châu Trinh cách đây hơn một thế kỷ, một lần nữa chúng ta lại thấy tầm nhìn của một người mang khát vọng Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh.
-
Lần nào ra Hà Nội, dù dài ngày hay chỉ là thoáng chốc, nhà văn Trần Thùy Mai cũng tới ngồi uống cà phê ở nhà hàng Thủy Tạ nhìn ngắm hồ Gươm và hẹn bạn bè tới gặp gỡ chuyện trò. Hỏi vì sao chị chỉ chọn mỗi chỗ này, Trần Thùy Mai bảo: “Là vì ở đây là “Hà Nội nhất”, lại có thiên nhiên bao quanh, giống như bờ sông Hương ở Huế vậy…”.
.png)
.png)
