Sử gia kiêm nhà văn Italy Angelo Paratico vừa công bố một nghiên cứu mới gây sửng sốt, cho rằng mẹ danh họa Phục hưng Lenardo da Vinci (1452-1519) có thể là một nô lệ người Trung Quốc.
Danh họa Phục hưng Leonardo da Vinci
Paratico đã sống ở Hong Kong trong 20 năm và ông chỉ đưa ra giả thuyết trên sau khi nghiên cứu nhiều tài liệu.
Truy tìm gốc gác phương Đông
Thời gian gần đây, ông đang hoàn tất cuốn sách mang tựa đề Leonardo Da Vinci: A Chinese Scholar lost in Renaissance Italy (tạm dịch: Leonardo Da Vinci: Một học giả Trung Quốc bị lạc ở Italy thời Phục hưng) và hy vọng sẽ xuất bản nó vào năm 2015. Trong cuốn sách này, Paratico truy tìm nguồn gốc mối quan hệ giữa Da Vinci và phương Đông.
Qua tác phẩm mới nhất của mình, Paratico bày tỏ niềm tin rằng mẹ Da Vinci có xuất thân từ phương Đông. Tuy nhiên để khẳng định bà là một người Trung Quốc, ông đã sử dụng phương pháp suy diễn.
Người ta vẫn biết cha danh họa là một công chứng viên, còn mẹ ông, bà Caterina, thì không được nhắc tới nhiều. Một số người cho rằng bà là một nông dân địa phương.
Tuy nhiên, Paratico lại ủng hộ một giả thuyết khác hẳn. “Một khách hàng giàu có của cha Da Vinci có một người nô lệ tên là Caterina. Sau 1452, năm Da Vinci chào đời, bà biến mất. Bà không còn làm việc ở đây nữa” – Paratico viết và tin rằng bà Caterina được đưa tới Vinci, cách Florence khoảng hơn 30km, để sinh con. Thời điểm ấy việc quan hệ tình dục với một nô lệ bị xem là không đứng đắn.
Thực ra, các giả thuyết nói rằng mẹ Da Vinci là nô lệ tới từ phương Đông đã từng xuất hiện trong một số tư liệu được tìm thấy năm 2002. Sau đó, vào năm 2007, các nhà nghiên cứu của trường Đại học Chieti đã nghiên cứu dấu vân tay của Da Vinci và cho rằng nhiều khả năng ông có dòng máu Arab trong người. Năm 2008, các nhà nghiên cứu Italy công bố giả thuyết mẹ ông là một nô lệ.
Đối với Vitor Teixeira, sử gia nghệ thuật đồng thời là Phó giáo sư trường Đại học St Joseph ở Macau, giả thuyết bà Caterina tới từ Trung Đông dễ chấp nhận hơn ý tưởng cho rằng bà có xuất thân từ Trung Quốc, xét theo nguồn gốc của các nô lệ thời đó, cũng như nét mặt của danh họa.
Giới nghiên cứu hoài nghi
Có một câu hỏi được đặt ra là vì sao Paratico lại nghĩ bà Caterina là một người phương Đông? “Trong thời Phục hưng, nhiều nước như Italy và Tây Ban Nha có không ít nô lệ tới từ phương Đông” – Paratico nói.
Ông còn chỉ ra những dấu hiệu khác về "nguồn gốc Trung Quốc" của Da Vinci, chẳng hạn danh họa "viết bằng tay trái, từ trái sang phải". Da Vinci còn là người ăn chay, một thói quen ăn uống không phổ biến đối với người châu Âu thời điểm đó”.
Thêm nữa, người ta có thể tìm thấy nhiều yếu tố phương Đông trong tranh của Da Vinci. Kiệt tác Mona Lisa có thể là chân dung của mẹ ông, như nhà tâm lý người Áo Sigmund Freud từng nhận xét hồi năm 1910. Đằng sau kiệt tác Mona Lisa có một phong cảnh mang đậm hơi hướng Trung Quốc và thậm chí gương mặt nàng Mona Lisa cũng có nét của người Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông nói rằng chỉ qua phân tích mẫu di truyền từ di hài những người thân của danh họa được chôn cất ở Florence, người ta mới có thể giải mã được bí ẩn này.
Ông Paratico còn tin một bức phác họa của Da Vinci đã truyền cảm hứng để người Macau xây dựng công trình nhà thờ Thánh Paul nổi tiếng. Nhà thờ Thánh Paul, có niên đại từ thế kỷ 16, nay chỉ còn là phế tích. Nơi này từng có một quần thể các công trình thuộc về nhà thờ, gồm Đại học Thánh Phaolô và Nhà thờ chính tòa Thánh Paul.
Ngày nay, khu di tích này là một trong những điểm đến nổi tiếng nhất của Macau. Hồi năm 2005, di tích đã được xếp hạng Di sản thế giới chung trong nhóm Khu lịch sử Macau.
Nhiều nhà nghiên cứu đã hoài nghi về các giả thuyết của Paratico. “Tôi tôn trọng giả thuyết của Paratico và đây là một gợi ý thú vị. Song tôi không nghĩ rằng nhà thờ đã được làm theo tranh phác họa của Da Vinci” – sử gia nghệ thuật Cesar Guillen Nunez thuộc Viện Macau Ricci nói.
Còn ông Francisco Vizeu Pinheiro, kiến trúc sư kiêm Phó giáo sư thuộc trường Đại học St Joseph, cho rằng Paratico “đã quá nhanh chóng đi đến kết luận trong khi không có chứng cứ chắc chắn”.
Nguồn: Việt Lâm - TT&VH
TRẦN THÙY MAI.Năm giờ sáng, máy bay chở chúng tôi đáp xuống sân bay Incheon. Giọng nói ngọt ngào của nữ tiếp viên vang lên với lời cảm ơn và câu chào tạm biệt, sau khi báo một thông tin làm chúng tôi ớn lạnh: Nhiệt độ bên ngoài là 4 độ C...
ĐẶNG NHẬT MINHLà một thương cảng của Nhật Bản, nhưng Fukuoka lại được nhiều người biết đến như một thành phố của nhiều hoạt động văn hoá mang tầm quốc tế. Tôi có duyên nợ với thành phố này từ năm 1991 khi được mời tham dự Liên hoan phim quốc tế Fukuoka lần thứ nhất với bộ phim Bao giờ cho đến tháng 10.
PHẠM XUÂN PHỤNGChữ tea trong tiếng Anh là do dùng mẫu tự La -tinh để ký âm chữ trà (âm Hán Việt) mà người Trung Hoa nói rất rõ là chè. Lâu nay cứ tưởng chè là tiếng thuần Việt hoặc là biến âm của trà, hóa ra chè lại là từ gốc của trà. Mẹ mà nhầm là con, vui thật.
BÙI NGỌC TẤNLần đầu tiên đặt chân tới Châu Âu, có biết bao nhiêu ấn tượng. Ấn tượng về những nét mặt người, về những dáng người đi, về bầu trời không vẩn bụi trong veo, về những xa lộ, về những chiếc xe phóng với tốc độ 140 kilômét không một tiếng còi, nối nhau trên các con đường tám đến mười làn xe chạy không còn biên giới cách ngăn...
NGUYỄN VĂN DŨNGCó người nói Praha đẹp hơn Paris . Tôi không tin. Nhưng bây giờ thì tôi thấy nhận xét ấy không phải không có căn cứ. Praha là thành phố cổ kính nguyên vẹn nhất châu Âu, là “thành phố của trăm tháp vàng”, là “bài thơ bằng đá”, là khúc hát đắm say, là cốc rượu nồng nàn, là bức tranh tuyệt mĩ, là mảnh thời gian còn sót lại... Năm 1992, Praha được công nhận là di sản văn hoá thế giới.
PHẠM THỊ CÚCCó người nghĩ rằng, ở các nước giàu, thì ít người thất nghiệp. Không đâu, ở Pháp, người thất nghiệp cũng khá nhiều, mà đâu phải vì không có bằng cấp mà thất nghiệp, đa số họ đều có bằng kĩ sư, cử nhân, cả thạc sĩ hẳn hoi.
NGUYỄN VĂN DŨNGAmazon là tên khu rừng lớn nhất thế giới. Amazon cũng là tên con sông, theo khảo sát mới đây, là con sông dài nhất thế giới. Amazonas, quê hương của hai Amazon kia, là bang rộng nhất trong 26 tiểu bang của Brasil - rộng hơn cả diện tích của nước Anh, Đức, Pháp, Ý cộng lại. Còn Manaus, là kinh đô của Amazonas miên man núi rộng sông dài.
NGUYỄN VĂN DŨNG Tôi thật sự xúc động khi đứng trước ngôi mộ của Lý Tiểu Long. Trước đây tôi hình dung nơi an nghỉ cuối cùng của anh phải là một ngôi đền cực kỳ tráng lệ cho xứng với tên tuổi lẫy lừng của anh. Sau khi anh mất, một tờ báo ở Sài Gòn hồi đó viết đại loại trong thế kỷ XX, anh là một trong ba nhân vật nổi tiếng nhất châu Á.
NGUYỄN VĂN DŨNGVới Phật giáo, Linh Thứu là ngọn núi thiêng. Sau khi thành đạo, một thời gian dài Linh Thứu là trú xứ của đức Phật và các đệ tử của Ngài. Tại đây Ngài đã giảng kinh Pháp Hoa và nhiều bộ kinh quan trọng khác. Linh Thứu còn là nơi khởi phát dòng Thiền Ấn Độ để rồi từ đây hạt giống Thiền được gieo trồng khắp nơi trên trái đất.
PHẠM PHÚ PHONGTrong lịch sử đất nứơc Trung Hoa có sáu nơi được chọn làm thủ đô, theo thứ tự Lạc Dương, Tây An, Nam Kinh, Khai Phong, Hàng Châu và Bắc Kinh là thủ đô thứ sáu, tồn tại cho đến ngày nay. Bắc Kinh đầu tiên là kinh đô của nước Yên, nên còn gọi là Yên Kinh, sau đó đến thời Minh Thành Tổ cho xây dựng trở thành Bắc Kinh ngày nay. Với diện tích 18.826 km2, Bắc Kinh rộng gấp 18 lần so với thủ đô Hà Nội, được mệnh danh là thành phố bốn nhiều: nhiều người, nhiều xe, nhiều cầu vượt, nhiều di tích...
Từ một trại lính đầy vết đạn ở vùng California (Hoa Kỳ) đã xuất hiện một tu viện Phật giáo - Tu viện Lộc Uyển - do nhà sư gốc Huế - Thiền sư Thích Nhất Hạnh - gầy dựng. Tại đây, ảnh hưởng của Thiền học Việt Nam đã tạo được một sự chuyển hóa đầy thử thách: biến trung tâm luyện tập bắn súng trở thành thiền đường đầy ánh sáng và tình thương, có ảnh hưởng rất lớn đối với nhiếu người ở Hoa Kỳ.Sông Hương xin giới thiệu bài viết của Teresa Wattanabe đã đăng trên tờ Los Angeles Times, tờ nhật báo lớn hạng ba của Hoa Kỳ, với bản dịch của Làng Mai và ảnh của Nguyễn Đắc Xuân để giới thiệu với bạn đọc như một dòng chảy của văn hóa Phật giáo xứ Huế.
TRẦN THÙY MAICác quan chức ngành khí tượng Nhật Bản đã cúi gập mình xin lỗi toàn dân: Hoa anh đào sẽ nở ngày 23 thay vì 16 - 3 như dự báo. Đến sân bay Narita vào đúng sáng 24, tôi tự nghĩ mình đến rất kịp thời, nên khi cậu cảnh sát làm thủ tục nhập cảnh hỏi về mục đích đến Nhật, tôi đã không ngần ngại trả lời chắc nịch: “Ngắm hoa anh đào”. Cậu cảnh sát khoanh cái rụp vào lời khai của tôi và “OK” ngay với một nụ cười trên môi.
NGUYỄN VĂN DŨNGNằm giữa trung tâm bán đảo Iberia, thủ đô Tây Ban Nha trải rộng trên các ngọn đồi dưới chân rặng Sierra de Guadarrama, ở độ cao 640m so với mặt nước biển - là thành phố cao nhất châu Âu. Diện tích 607 km2. Dân số gần 4 triệu người.
KEVIN BOWEN
(Giám đốc WJC)
LTS: Trong 25 năm qua tên tuổi nhiều nhà văn, nhà thơ của Trung tâm William Joiner (Đại học Massachusetts - Hoa Kỳ) như Kevin Bowen, Fred Marchant, Nguyễn Bá Chung, Lady Borton, Martha Colline, Bruce Weigl, Lary Heinemann... đã xuất hiện trên Sông Hương cũng như trên nhiều báo chí văn nghệ, văn hoá trong nước với những tác phẩm tâm huyết, mến yêu đất nước Việt Nam cũng như những hoạt động trên các lãnh vực giao lưu văn hoá, giúp đỡ y tế, giáo dục cho Việt Nam sau chiến tranh, như những biểu hiện của sự ân hận, tủi hổ với những gì mà đất nước họ đã gây ra trên mảnh đất này.
NGUYỄN BÁ CHUNG
Tháng 10 năm 2007 đánh dấu 25 năm thành lập trung tâm Joiner. Nhưng với tôi, nó đánh dấu một đoạn đường 20 năm nổi chìm với trung tâm, trong đó có 15 năm làm thiện nguyện và 10 năm cuối cùng làm việc chính thức. Hai mươi năm là một thời gian dài đủ để nhìn lại, ghi lại một số kỷ niệm và rút ra một số kinh nghiệm để nhìn tới đoạn đường phía trước.
NGUYỄN ĐẮC XUÂNHoạt động yêu nước ở miền Nam từ những năm sáu mươi của thế kỷ trước, tôi không lạ gì nước Mỹ. Thuở ấy, Phan Ch. anh bạn vong niên của tôi làm phiên dịch ở cơ quan MACV ở Huế từng bảo tôi “Người Mỹ giống như một cậu bé con nhà giàu nhưng thiếu lễ độ”.
VÕ QUÊNhận lời mời của Hội đồng quốc gia vì nghệ thuật truyền thống Hoa Kỳ (National Council for the Traditional Arts), đoàn nghệ sĩ thuộc Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tham dự Festival dân ca dân nhạc tại thành phố Lowell, bang Massachusetts, Hoa Kỳ từ ngày 25-7-1995.
NGUYỄN XUÂN THÂMChúng tôi đến Aten vào cuối tháng chín, mà buổi trưa vẫn còn oi bức như bao trưa miền biển ở Việt . Thanh Tùng và tôi loay hoay mãi vẫn không bắt được taxi để chuyển tiếp đến sân bay nội địa.
NGUYỄN VĂN DŨNGSau Cali tôi định đi Dallas, nhưng rồi chuyển hướng, tôi lên Seattle theo vẫy gọi của bạn bè. Ai ngờ cái thành phố nầy dịu dàng, xanh và đẹp đến vậy. Hèn chi người ta gọi nó là “Thành phố ngọc bích” ( Emerald City ), hay “Mãi mãi xanh tươi” ( Evergreen State ).
PHẠM THƯỜNG KHANHĐầu năm nay khi biết tôi chuẩn bị đi công tác Trung Hoa, em gái tôi, một người thơ gọi điện từ Huế ra bảo: “Anh cố gắng mà cảm nhận vẻ đẹp rực rỡ của văn minh Trung Hoa. Hình như với bệ phóng vững chắc của nền văn minh hàng ngàn năm ấy, người Trung Hoa đang có những cuộc bứt phá ngoạn mục và trong tương lai dân tộc này còn tiến xa hơn nữa”. Là một quân nhân, tôi đâu có được trí tưởng tượng phong phú và trái tim dễ rung động như em tôi, nhưng 10 ngày trên đất nước Trung Hoa đã để lại trong tôi những ấn tượng thật sâu đậm.