Ngày bận rộn viết nhanh

15:13 17/12/2019

Tập thơ “Phút rành rang sống chậm” (NXB Hội Nhà văn, 2019) của nhà thơ, TS Nguyễn Trọng Hoàn (Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào đạo) có 184 bài thì hai phần ba số ấy nói đến hành vi đi và hình ảnh con đường. Ngay tại lời đề từ và bài Đề dẫn đặt đầu sách, tác giả đã viết: Ý nghĩ ăn phải bùa thiên di/ Anh đi mãi đến giờ không kịp nghĩ.

Rồi nhiều câu tiếp theo trong tập thơ: Một mình rong ruổi không gần không xa (“Chủ nhật rỗng”); Vượt con đường vạn dặm/ Có khi nhanh hơn đi chúc Tết một vòng làng (“Đọc lại bài thơ cũ”); Những gì đã qua vẫn khao khát ban đầu/ Suốt hành trình kiếm tìm có lúc nào vô vọng (“Có phải lúc nào...”); Gót mòn những cuộc thiên di (“Chiều quê”)… Tác giả đã bổ sung thi ảnh nhuốm xúc cảm riêng vào biểu tượng đi (dạng động) và biểu tượng con đường (dạng tĩnh) vốn đã được mặc định trong văn hóa-nghệ thuật.

Số lần nói đến con đường nhiều hơn nói đến đi bởi đi thường là cụ thể, còn đường lại có thuận lợi khi nghiêng về khái quát, trừu tượng, nó được đề cập nhiều hơn, cả khi không nói đến đi mà con đường vẫn cứ đi qua.

Đã đi trên đường ắt phải đến một nơi nào đó. Thơ Nguyễn Trọng Hoàn là thơ về các địa danh. Như không thể dứt ra được, anh say mê đi trên đường và nơi đến luôn luôn đón đợi khiến lữ khách được nhiều đắm chìm, khắc khoải. Xưa, anh tô vẽ địa danh. Nay, anh ngẫm ngợi. Địa danh hơn 60 bài (cả ở nước ngoài) được tác giả gửi gắm tin yêu và thương nhớ.

Như vậy, cảm hứng thi ca về đi, con đường và địa danh đã bao trùm tập thơ của Nguyễn Trọng Hoàn. Vì gót mòn những cuộc thiên di tại một hoàn cảnh mới của xã hội, địa danh thơ của Nguyễn Trọng Hoàn hôm nay không còn đứng yên, mà đã chuyển động. Ý nghĩa về đích đến không khép lại mà mở ra.

Chỉ có một bài ghi chú thời điểm sáng tác (Potsdam, 15-9-2018). Có thể coi tập thơ mới viết từ... hiện tại? Đây chẳng khác gì một tập nhật ký thơ không ghi rõ tháng ngày. Được biết, khi biên tập viên đang dàn trang, anh còn bổ sung file mấy lần, hẳn là có bài mới. Anh viết và viết giữa bộn rộn công việc không liên quan gì đến thơ. Công việc của người làm giáo dục, lại ở cấp vĩ mô, vi vút trong Nam ngoài Bắc. Tuy nhiên, hầu như anh chỉ có thơ khi đi đường và khi đến nơi cần đến.

Anh viết nhanh về những điều đã sống chậm, kịp chín khi trải nghiệm qua các cuộc đi. Đã nhanh thì đâu có cơ hội sa vào cảm xúc kiểu thời thượng, thôi thì cứ để cho trái ngược nhẹ nhàng, đau khổ thoáng qua. Không ghi ngày tháng năm sáng tác là cố ý, rằng xin độc giả đừng bận tâm, địa danh ở nhiều trường hợp không hẳn hoàn toàn có giá trị tự thân mà còn là nơi tác giả neo níu để gửi vào đó suy nghiệm của mình, mong độc giả hãy tiếp tục cùng anh đi nữa, đến nữa... Độc giả đi ra khỏi bài thơ có thể chậm (mong được thế) nhưng đến thì mau chóng. Là thế, Nguyễn Trọng Hoàn liên miên thơ trên những chặng đường.

Tập thơ là một chặng thơ đi và đến, điều quyến rũ là sự đón đợi và nhớ lại, còn cái hiện tại khoảnh khắc của cư trú lại trôi qua ngay đối với người khao khát lên đường thay mây đổi gió.

Bài “Xuất phát” không đặt trên đầu mà đặt ở cuối tập, thấy có vẻ lộn ngược theo nghĩa cơ học, mà hóa ra lại xuôi. Bởi, khép lại tập thơ ư, yên tâm, khép để mở. Lại tiếp tục xuất phát. Những miền đất đang giục giã anh.

Kể từ “Sắc cỏ tình yêu” (1990) đến nay, “Phút rành rang sống chậm” là tập thơ thứ 12 của Nguyễn Trọng Hoàn. Con số 12, thấp thoáng 12 bến nước, 12 con giáp, dường như cũng là một dấu mốc thú vị trong cuộc đời của anh. Cuộc đời một nhà thơ-nhà giáo.

Theo Phạm Đình Ân - QĐND

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Cùng thời điểm, nhà văn Bích Ngân giới thiệu đến bạn đọc 3 tập sách: Anh nhớ em muốn chết!Tiếng gọi bến bờ và Đường đến cây cô đơn, do NXB Tổng hợp ấn hành. 

  • Nhằm giúp các bạn học sinh có một nền tảng kiến thức văn học phong phú, vững vàng, NXB Kim Đồng tổ chức biên soạn Tủ sách Văn học trong nhà trường, với sự tham gia biên soạn, tuyển chọn, bình giảng của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này.

  • Nhằm giúp các bạn học sinh có một nền tảng kiến thức văn học phong phú, vững vàng, Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức biên soạn Tủ sách Văn học trong nhà trường, với sự tham gia biên soạn, tuyển chọn, bình giảng của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này.

  • Nhìn từ phía viết văn, nghề báo giúp người làm văn chương có cảm quan hiện thực bén nhạy, tinh tế, sự dấn thân mạnh mẽ, vốn liếng ngôn từ sống động, cập nhật. Nhìn từ phía nghề báo, năng lực văn chương giúp người làm báo kỷ luật ngôn ngữ cao độ, khả năng liên tưởng dồi dào, lối viết biến hóa và linh hoạt, và nhất là khát vọng sáng tạo những tác phẩm có sức sống lâu bền.

  • Nói thế vì còn có Dương Tường của báo, của thơ, của văn. Nhưng Dương Tường dịch là được biết đến nhiều nhất. Nhắc tên Dương Tường, bạn đọc cả nước đều biết đó là một dịch giả. Và đều tỏ lòng khâm phục tài dịch của ông.

  • Sáng 6-9, tại Nhà sách Cá Chép (115 Nguyễn Thái Học, Hà Nội) đã diễn ra buổi ra mắt bản dịch đầy đủ “Hán Sở diễn nghĩa” và giới thiệu bộ sách “Hán Sở diễn nghĩa liên hoàn họa”, với sự tham gia của dịch giả Châu Hải Đường, nhà báo Yên Ba và nhà sưu tập Từ Xuân Minh.

  • Có một “Tây Tiến” trong thơ và cũng có một “Tây Tiến” bằng văn xuôi. Đó chính là những gì chứa đựng trong tập hồi ký “Đoàn binh Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng vừa được nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt bạn đọc. Tập hồi ký thuật lại sinh động và chi tiết quãng thời gian Quang Dũng tham gia đoàn quân Tây Tiến.

  • Có người trực tiếp cầm súng chiến đấu ở chiến trường, có người bước chân vào quân ngũ khi đất nước đã hòa bình. Dù ở thời bình hay thời chiến, bằng tài năng và trải nghiệm của mình, họ đã và đang được xem là những nhà văn của lính, khi mang đến những tác phẩm gợi nhớ về quá khứ hào hùng.

  • Hội thảo "Thơ và văn xuôi ĐBSCL 45 năm" (1975 - 2020) vừa được tổ chức tại Bến Tre ngày 26-8. 

  • Chỉ tính riêng năm 2019, ngoài các bài viết, thơ đăng rải rác trên các báo, Nguyễn Hồng Vinh đã xuất bản hai tập sách: Xanh mãi (quý 2) và Giữ lửa tập 3 (quý 3).

  • Nhà văn chiến trường là những người gánh trên vai 2 sứ mệnh: chiến đấu và viết. Việc viết có thể diễn ra giữa những ngày bom rơi đạn nổ, cũng có thể sau khi đã lặng im tiếng súng. Họ viết như là một sứ mệnh không chỉ cho riêng mình. Nhà văn Đoàn Tuấn là một trong những người như vậy.

  • Chưa khi nào chúng ta được chứng kiến một nền văn học trẻ sôi động và không ngừng cập nhật như lúc này, cho dù đang ở tình trạng được đón chào khá nồng nhiệt nhưng lại dễ dàng bị lãng quên nhanh chóng. Có người tạo được dấu ấn nhất định, có người vẫn chưa định hướng cho bản thân và sáng tác thiếu nhiều yếu tố...

  • Sáng ngày 8/8, NXB Trẻ tổ chức buổi ra mắt sách của 3 nữ nhà văn – nhà báo: Võ Thị Xuân Hà với tập truyện ngắn “Chuyện của các nhân vật có thật trên đời”, Thùy Dương với tiểu thuyết “Lạc lối” và Y Ban với tập truyện ngắn “Có thể có có thể không”.

  • Những tác phẩm được tặng thưởng và hỗ trợ hàng năm là các công trình, bài viết lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật có chất lượng tốt được các nhà xuất bản, các báo, đài, tạp chí công bố hàng năm.

  • Năm nay, tổng số có 86 tác phẩm, trong đó có 37 sách, 49 bài viết và chương trình phát thanh được các cơ quan, đơn vị đề nghị xét tặng thưởng.

  • Phan Nhân 1972 với 400 trang sách có thể xem là cuốn hồi ký của một thế hệ học sinh trường chuyên Phan Bội Châu (thành phố Vinh, Nghệ An), còn gọi là trường Phan, được xem là trường chuyên THPT đầu tiên được thành lập tại miền Bắc Việt Nam, từ năm 1974.

  • Khi các trường ca: Đổ bóng xuống mặt trờiTrên đường và Ngày đang mở sáng của nhà thơ Trần Anh Thái lần lượt xuất hiện vào các năm 1999, 2004, 2007 trên thi đàn, nó ngay lập tức thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu, phê bình hàng đầu cùng nhiều độc giả yêu thơ.

  • Cả cuộc đời nhọc nhằn với những con chữ, nhà văn - nhà báo Trần Bạch Đằng đã sống trọn vẹn với cách mạng, nghề viết và đồng đội.

  • Ở giai đoạn nào Hoài Thanh cũng có đóng góp quan trọng cho sự nghiệp văn học của đất nước. Mỗi bài viết của ông đều ghi nhận tài năng phê bình kiệt xuất, tấm gương sống trung thực và lao động bền bỉ.

  • 1. Đời người trăm năm như nhau, nhà văn Tây hay ta gì gì ông Trời cũng chẳng ưu ái thêm ngày nào, vậy mà bên trời ấy thế hệ này đến thế hệ khác nảy nòi bao nhiêu tiểu thuyết gia lớn. Còn ta thì không. Tại sao?