Nan giải bảo tồn nhà cổ Huế
Những ngôi nhà vườn, nhà rường cổ ở Huế không chỉ có giá trị về mặt di sản kiến trúc mà còn thể hiện một cách sống động và chân thực nhất về đời sống của người Huế xưa. Nhưng vì nhiều lý do: tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, người dân thiếu tiền trong việc trùng tu bảo tồn …mà giờ đây, những ngôi nhà cổ nguyên bản đặc trưng xứ Huế đang mai một dần.
Hai ngôi nhà cổ nằm sát nhau ở đường Chi Lăng
Đặc trưng xứ Huế
Nói đến nhà cổ Huế phải nói đến phố cổ và làng cổ. Đối với phố cổ, ở Huế hiện còn tồn tại hai khu phố cổ là Gia Hội và Bao Vinh. Bên cạnh đó, Huế cũng có ngôi làng cổ Phước Tích đã hơn 500 năm tuổi.
Đến thăm Ngọc Sơn Từ tại đường Nguyễn Chí Thanh, TP Huế (nằm trong khu phố cổ Gia Hội), chúng tôi bất ngờ vì ngôi từ đường được xây dựng từ năm 1921 vẫn được bảo tồn rất tốt. Theo ông Phan Thuận An, chồng của bà Nguyễn Thị Sương (cháu nội của Ngọc Sơn Công Chúa và phò mã Nguyễn Hữu Tiễn), ngôi từ đường vẫn được ông và gia đình lưu giữ cẩn thận dù được xây dựng cách đây hơn 90 năm. Theo quan sát, ngôi nhà thờ Công chúa Ngọc Sơn với kiến trúc nhà vườn – nhà rường đậm chất Huế: trước có non bộ, ra xa hơn nữa có hồ hình chữ nhật khá rộng, trong phủ thờ còn lưu giữ được nhiều hiện vật cổ rất có giá trị như sách vở, hoành phi, câu đối, bàn ghế… Qua trao đổi, được biết ông Phan Thuận An từng là một cán bộ của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế và là một nhà nghiên cứu Huế nổi tiếng, là người đóng góp lớn trong việc hoàn thành hồ sơ để UNESCO công nhận Quần thể di tích cố đô Huế là di sản văn hóa thế giới. Sau này chị Phan Thuận Thảo, con gái ông Phan Thuận An cũng nối nghiệp bố, trở thành cán bộ Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế và cũng là người tham gia biên soạn hồ sơ trình UNESCO để tổ chức này công nhận Nhã nhạc cung đình Huế là di sản văn hóa thế giới.
Như vậy, có thể nói ngôi Ngọc Sơn Từ không những được lưu giữ về kiến trúc, cảnh quan mà phần hồn cũng được lưu giữ qua nếp nhà truyền thống. Đúng như nhà văn xứ Huế Nguyễn Khắc Phê từng thừa nhận rằng: "Đến Huế, mà chưa thảnh thơi dạo bước vào chơi dăm ba ngôi nhà vườn đẹp nhất, hay chưa ghé thăm một vài vương phủ ở chốn cựu kinh, thì coi như... chưa đến”.
Thực trạng "chảy máu di sản”!
Tuy nhiên, không phải chủ nhân ngôi nhà cổ nào ở Huế cũng lưu giữ một cách cẩn thận những ngôi nhà của mình. Những ngày cuối tháng 12 này chúng tôi đến ngôi nhà 157 Chi Lăng khi được biết chủ nhân ngôi nhà cổ này đang định bán nhà. Ông Lê Xương Thần, 72 tuổi, mua ngôi nhà cổ này từ bên gia đình vợ cách đây 40 năm. Khi hỏi lý do tại sao ông bán nhà, ông Thần cho biết do tuổi cao sức yếu, chỉ có hai vợ chồng già nên ông muốn bán nhà rồi về ở với con cái. "Trước đây 10 năm về trước nếu có chính sách bảo tồn cho những nhà cổ thì có lẽ tôi không bán ngôi nhà này. Giờ thì muộn rồi”.
Theo số liệu khảo sát năm 2002 thì toàn TP Huế có 4.228 nhà vườn, trong đó có 705 nhà rường và 150 nhà cổ tiêu biểu được đưa vào danh sách bảo tồn đặc biệt. Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết hiện chỉ còn 1.778 ngôi nhà vườn, 85 vương phủ trong TP Huế. Nguyên nhân là trong khoảng thời gian đó có đến hàng trăm ngôi nhà cổ buộc phải "nhường chỗ” cho những ngôi nhà cao tầng.
Đối với việc tại sao chủ nhân các nhà cổ ở Huế lại thường bán chúng đi thay vì tu sửa lại, chúng tôi tìm gặp ông Trần Duy Tịnh, giám đốc DNTN đồ gỗ Duy Tịnh (lô A6, đường số 1, Khu công nghiệp làng nghề Huơng Sơ), doanh nghiệp đã làm các công trình như nhà rường khách sạn Festival Huế, nhà rường đền Huyền Trân Công Chúa, nhà rường chùa Châu Lâm và được ông cho biết: "Dư luận cho rằng những doanh nghiệp mua lại những nhà rường cổ sẽ làm mất đi những giá trị văn hóa truyền thống của Huế. Nhưng vì hiểu được giá trị thực của những ngôi nhà rường cổ sắp lụi tàn và có nguy cơ biến mất vì "đô thị hóa” nên chúng tôi mới gắng công thuyết phục chủ nhân của nó để mua lại và đặt chúng vào những địa điểm thích hợp để lưu giữ.
Về vấn đề "chảy máu di sản” nhà cổ ở Huế, nhà thơ Võ Quê, nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp VNHT Thừa Thiên – Huế chia sẻ: "Huế không chỉ có kiến trúc nhà cổ của người Việt, người Trung Quốc mà còn có kiến trúc nhà cổ của người Pháp. Những kiến trúc nhà cổ này rất đẹp như trụ sở của Hội Liên hiệp VNHT Thừa Thiên – Huế, trụ sở của tạp chí Sông Hương, Bảo tàng Văn hóa Huế... Tuy nhiên, cá nhân tôi nhận thấy rằng việc mở quán cà phê, bãi giữ xe trong khuôn viên một số kiến trúc cổ này có thể sẽ làm mất mĩ quan vốn có của nó”.
Thực tế cũng cho thấy, nhiều ngôi nhà cổ ở Huế đang có nguy cơ biến mất để nhường chỗ cho những ngôi nhà cao tầng được xây mới theo kiểu hiện đại hay kiểu "pha tạp”. Nhiều người cho rằng do thiếu quyết liệt trong việc bảo tồn nhà cổ nên việc "chảy máu di sản” ở Huế là điều không thể tránh khỏi.
Theo Báo cáo mới nhất "Về việc triển khai thực hiện Đề án chính sách bảo vệ nhà vườn Huế 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2013” của UBND TP Huế, hiện đã có 138 đơn đăng ký tham gia danh mục bảo vệ nhà vườn thuộc các phường Kim Long, Thủy Biều, Vỹ Dạ, Thuận Lộc, Phú Nhuận”.
Theo Trang Hạ - Nguyễn Toàn (Đại Đoàn Kết)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sáng ngày 26/05,tại Khu du lịch phục hồi sức khoẻ nước khoáng Thanh Tân, huyện Phong Điền, Hội liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức tổng kết, bế mạc Trại sáng tác Văn học Nghệ thuật Thanh Tân 2009.
-
Sáng ngày 18/05, Đài Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh Thừa Thiên Huế (TRT) đã long trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất do Chủ tịch nước tặng thưởng và kỷ niệm 10 năm phát sóng truyền hình.
-
Sáng ngày 17/05, huyện miền núi A Lưới, Thừa thiên Huế đã tổ chức Lễ hội mừng mùa A Riêu với nghi thức đâm trâu truyền thống. Nghi thức này nằm trong khuôn khổ ngày hội Văn hóa - Thể thao - Du lịch các dân tộc miền núi Thừa Thiên - Huế lần thứ VIII-2009, diễn ra từ ngày 16 đến 18/05.
-
Chào mừng 119 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/05/1890- 19/05/2009), tối ngày 16/05, tại Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh Thừa Thiên Huế (TRT) đã tổ chức Tổng kết và trao giải cuộc thi tác phẩm báo chí viết về đề tài “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
-
Sáng ngày 16/05, tại Khu du lịch phục hồi sức khoẻ nước khoáng Thanh Tân, huyện Phong Điền, Hội liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với đơn vị sở tại tổ chức Trại sáng tác Văn học Nghệ thuật năm 2009.
-
Hưởng ứng tháng hành động vì Trẻ em, chiều ngày 15/05, tại số 4 Hoàng Hoàng Thám, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế- Trung tâm VHTT-TT huyện Hương Thuỷ- Phòng VHTT thành phố Huế đã phối hợp tổ chức phòng triển lãm tranh “ Sắc màu tuổi thơ” cho các em thiếu nhi huyện Hương Thuỷ.
-
Chiều ngày 07/05, tại Art Gallery Café Sông Như số 14 kiệt 7 đường Nguyễn Công Trứ, thành phố Huế, đã khai mạc triển lãm phòng tranh Mộng Du.
-
“ Last holidays” (Những ngày ngày nghỉ đã qua), đó là tên của triển lãm vào ngày 04/05, tại số 04 Hoàng Hoa Thám, thành phố Huế. Với hơn 200 bức ảnh chụp qua nhiều thời kỳ khác nhau về những kỷ niệm đẹp với Thiên An bằng hình ảnh từ đen trắng đến màu.
-
Chiều ngày 3/5/2009 (9/4 âm lịch), tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán- Huế đã khai mạc triển lãm với chủ đề: "Di sản văn hóa Phật giáo Phú Xuân", một trong những chương trình nằm trong các hoạt động của Tuần lễ Phật đản Phật lịch 2553 tại thành phố Huế, kéo dài từ ngày 02 đến 09/5 (từ 08 đến 15/04 âm lịch).
-
Nằm trong chương trình phối hợp với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể trong việc xã hội hóa hoạt động văn học nghệ thuật trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Vườn Quốc gia Bạch Mã tổ chức Trại sáng tác văn học nghệ thuật chủ đề “Ấn tượng bạch Mã 2009”. Trại bao gồm một số hoạt động như: Triển lãm ảnh đẹp Bạch Mã, Thư pháp với môi trường, sáng tác thơ văn, nhạc, ảnh... Trại sáng tác văn học nghệ thuật diễn ra từ ngày 29/ 04 đến 01/ 05/ 2009...
-
Số 243 tháng 5/2009 của Tạp chí Sông Hương vừa phát hành với nhiều bài viết mới của các nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...
-
Nhân kỷ niệm 34 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, sáng ngày 25/04, đoàn Chi hội Nhà Văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế đã tổ chức đi thực tế sáng tác tại công trình xây dựng hồ Tả Trạch ở thượng nguồn sông Hương, thuộc xã Dương Hoà, huyện Hương Thuỷ.
-
Với chủ đề "Nghề truyền thống Huế - Bản sắc và phát triển", Festival nghề truyền thống 2009 diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 110 năm cầu Trường Tiền và chợ Đông Ba, được tổ chức vào ngày 12 đến 14/06, nhằm tôn vinh các nghề truyền thống gốm sứ, sơn mài và pháp lam...
-
Mấy ngày gần đây giới hoạ sỹ ở Huế rất xôn xao về việc 12 bức tranh tranh nude ( khoả thân)của hoạ sỹ Nguyễn Kim Đính không được tham dự triển lãm, tranh của anh bị Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch ( VHTTDL) Thừa Thiên Huế xếp loại “ 12 tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Kim Đính có một số bức chất lượng nghệ thuật chưa cao, có nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam ” .
-
Tối ngày 7/4, Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế ( thuộc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế) đã tổ chức chương trình biểu diễn nghệ thuật tại Nghinh Lương Đình và dạ nhạc tiệc trên thuyền cung đình.
-
Số 242 tháng 4/2009 của Tạp chí Sông Hương vừa phát hành với nhiều bài viết mới của các nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...
-
Chiều ngày 27/03, tại số 4 Hoàng Hoa Thám Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hóa Thông tin thành phố Huế phối hợp tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật “ Việt Nam, con người và đất nước tôi yêu”, gồm những tác phẩm ảnh đen, trắng về đất nước và con người Việt Nam của nghệ sỹ nhiếp ảnh Nhật Bản Takaiwa Shin.
-
Tối ngày 24/03, tại trụ sở hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi giao lưu, trao đổi giữa với nhà văn Võ Nhị Xuân Hà (Phó Ban công tác Nhà văn trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam) về văn học trẻ hiện nay.
-
Sáng ngày 27/03, tại Trung tâm Văn hoá Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế, Câu lạc bộ (CLB) UNESCO thơ Đường Việt Nam đã tổ chức Ngày hội thơ Đường Việt Nam lần thứ IV, với hơn 500 đại biểu từ các tỉnh, thành trong cả nước về dự.
-
Tối ngày 25/03, Trung tâm BTDT CĐ Huế đã tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình, nhằm giới thiệu đến với công chúng yêu thơ chân dung thơ của một nhà thơ xứ Huế và những đóng góp của ông đối với dòng thơ hiện đại Việt Nam.
.png)
.png)
