Kim sách – những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo của triều Nguyễn

07:50 06/04/2016

Kim sách triều Nguyễn chứa đựng nhiều thông tin giá trị về lịch sử văn hóa và nghệ thuật đỉnh cao của các nghệ nhân, thợ thủ công cung đình xưa.

Kim sách ghi lại sự kiện tháng 5 năm Bính Dần (1806), Vua Gia Long lên ngôi Hoàng đế ở điện Thái Hòa, kinh đô Huế, bá quan văn võ dâng kim sách ca tụng công đức của ông.

Trưng bày chuyên đề giới thiệu đến công chúng 22 cuốn Kim sách tiêu biểu trong số 94 cuốn Kim sách triều Nguyễn mà Bảo tàng đang lưu giữ. Đây chỉ là một phần nhỏ trong số hơn 3.000 bảo vật triều Nguyễn mà Bảo tàng tiếp nhận từ năm 1945 khi vua Bảo Đại thoái vị. Ngoài 22 cuốn Kim sách, Bảo tàng còn giới thiệu đến công chúng 10 kim bảo liên quan; 2 hộp đựng kim sách… Tất cả đều được làm từ kim loại quý, chạm khắc tinh xảo.

Ông Nguyễn Quốc Hữu, Phó phòng Trưng bày, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cho biết: Kim sách triều Nguyễn là một loại thư tịch cổ đặc biệt dùng để ghi lại việc chính sự, lễ nghi triều đình như sự kiện các Hoàng đế lên ngôi, lập Thái tử, Hoàng hậu hoặc ghi công, phong tước và dâng, ban tôn hiệu, tôn thụy cho hoàng thân quốc thích… Đặc biệt, nhiều quyển Kim sách trong sưu tập có kèm theo kim bảo được đúc trong cùng thời điểm, cùng sự kiện.

Ông Nguyễn Quốc Hữu cho biết: “Đây là những di sản vô giá của triều Nguyễn để lại cho con cháu đời sau. Các hiện vật này vừa có giá trị về mặt kinh tế, chất liệu bằng vàng rất nhiều, vừa đặc sắc về mặt nghệ thuật, toàn bộ những cuốn sách đều do những nghệ nhân giỏi nhất cả nước tập trung vào xưởng của triều đình được Vua giao cho làm. Thứ hai là giá trị về mặt tư tưởng đạo đức, nhất là đạo hiếu được triều Nguyễn rất đề cao. Mỗi một cuốn sách là một văn bản độc lập về một nhân vật. Qua cuốn sách này chúng ta hình dung được rõ hơn, chân thực hơn về một nhân vật của triều đại nhà Nguyễn”.

Kim sách triều Nguyễn chủ yếu được chế tác bằng vàng, bạc mạ vàng, làm theo khổ chữ nhật đứng, bìa trước và sau trang trí hình rồng 5 móng hoặc hình phượng, gáy đóng 4 khuyên tròn. Sự ra đời, mục đích, nội dung của Kim sách hầu hết được ghi chép trong các sách do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn như: Đại Nam thực lục chính biên, Đại Nam liệt truyện, Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ… Bởi vậy, mỗi quyển Kim sách không chỉ chứa đựng thông tin giá trị về lịch sử, văn hóa triều đại mà còn là một di sản vô giá.

                                                            Kim sách đế hệ thi.

Tiến sĩ Phan Thanh Hải cho biết: “Từ khâu tuyển chọn vật liệu chuyển sang thợ thủ công dập lá và người thể hiện thư pháp đa số là những bậc đại bút trong Hàn lâm viện. Sau đó qua bản mẫu thì thợ thủ công mới khắc chữ đó lên vật liệu quý như vàng hoặc bạc mạ vàng. Quá trình sáng tác rất công phu và được giám định rất nghiêm ngặt. Có thể nói những tác phẩm này khi hoàn thiện gần như là hoàn hảo. Tuy nhiên từ triều Đồng Khánh trở đi, gần như Pháp đã hoàn toàn thống trị Việt Nam và do khó khăn của triều đình, chúng ta có thể thấy các Kim sách, Kim ấn từ triều Đồng Khánh về sau độ tinh xảo giảm đi rất nhiều. Bản thân các Kim sách, Kim ấn nó cũng thể hiện sự thăng trầm của lịch sử, của triều Nguyễn”.Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết: Kim sách không chỉ có giá trị về mặt lịch sử văn hóa mà còn đặc sắc về mặt nghệ thuật. Triều Nguyễn cũng đã tập hợp đội ngũ thợ thủ công, nghệ nhân bậc thầy trong cả nước để chế tác Kim sách, Kim ấn.

Cũng theo Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Kim sách, Kim ấn hiện còn lưu giữ ở nước ta chủ yếu là của triều Nguyễn và không hề thua kém của Trung Quốc, Nhật Bản hay Hàn Quốc, thậm chí ở góc độ nào đó còn tinh xảo hơn. 22 quyển Kim sách được Bảo tàng Lịch sử Quốc gia chọn lọc trưng bày trong lần đầu tiên này đều là những quyển có giá trị xứng đáng được xếp vào hàng bảo vật quốc gia.

Tiến sĩ Phan Thanh Hải cho biết thêm: “Trong số Kim sách và Kim ấn đang trưng bày thì tôi đánh giá cao Ấn truyền quốc của triều Nguyễn, được chúa Nguyễn Phúc Chu đúc vào năm 1709. Đây là ấn đầu tiên khẳng định chủ quyền của Việt Nam, đại diện là Vương triều Nguyễn nhưng lúc đó là thời chúa Nguyễn ở đàng trong. Thứ hai là cuốn sách đế hệ thi bằng vàng. Đây là một trong cuốn sách lớn nhất của triều Nguyễn do Vua Minh Mạng sáng tác, khắc bài thơ gồm 20 chữ chuẩn bị cho 20 đời của Vua Nguyễn tiếp theo. Đây là cuốn sách có đến 15 trang, có trọng lượng lớn nhất và đạt đến trình độ mỹ thuật cao nhất”.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Hồng Trân cho biết: Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tổ chức trưng bày Kim sách triều Nguyễn giúp công chúng có cơ hội được chiêm ngưỡng, tìm hiểu về kim sách, một cổ vật quý của cha ông để lại.

Sau khi được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, dự kiến, trong tháng 9 tới, Kim sách triều Nguyễn sẽ được đưa vào trưng bày tại Huế. Cuối năm nay Kim sách triều Nguyễn sẽ được xuất bản thành sách, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử văn hóa của dân tộc.
Theo báo VOV.


Theo http://tintuc.hues.vn

Theo nguồn tin riêng của Sông Hương, vào dịp Festival Huế 2016 tới đây, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cũng tổ chức triển lãm 2 cuốn sách và chiếc ấn bằng vàng thời nhà Nguyễn. Các cổ vật trên được mượn từ Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Hiện nay, Trung tâm bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tiến hành đặt mua một số thiết bị bảo vệ và phụ trợ hiện đại để phục vụ cho công tác trưng bày và cũng để phục vụ lâu dài cho các cuộc triển lãm sau này. 

Lan Trần

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Khác với những kỳ liên hoan trước thường tập trung vinh danh các nghệ nhân lão thành, Liên hoan ca trù toàn quốc 2014 sẽ tập trung giới thiệu đội ngũ nghệ sỹ kế cận của loại hình nghệ thuật này.

  • Đó là nhận định của TS. Nguyễn Bình Định, Viện trưởng Viện Âm nhạc, về Ca trù – di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp – trước khi Liên hoa Ca trù toàn quốc diễn ra tại Hà Nội vào 26.8 tới.

  • Quảng Ngãi có 6 huyện miền núi, tập trung chủ yếu là người đồng bào các dân tộc Cor, H’rê và Cadong cùng chung sống.

  • Cây bồ 3 thân độc đáo có tuổi thọ gần 200 năm trong một đền thờ tại tỉnh Phú Yên vừa vinh dự được công nhận là Cây di sản Việt Nam.

  • Thông tin hai tập đoàn tư nhân trình đề án được “nhượng quyền” quản lý, khai thác Vịnh Hạ Long làm nóng dư luận suốt hai tuần qua. Bởi Vịnh Hạ Long không phải một danh thắng du lịch bình thường, mà đó còn là một di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận và có thể xem là một di sản nổi tiếng nhất của Việt Nam đối với thế giới.

  • Ủy ban Nhân dân tỉnh Hải Dương đã quyết định dành 18,7 tỷ đồng để tu bổ, tôn tạo Khu di tích Văn Miếu Mao Điền, huyện Cẩm Giàng (Hải Dương).

  • Trả lời phỏng vấn của Tia Sáng, TS Nguyễn Hồng Kiên (Viện Khảo cổ học Việt Nam) cho rằng, từ trước đến nay, di tích/di sản luôn luôn bị xây dựng/phát triển lấn át, mà trường hợp Hoàng thành Thăng Long bị xâm phạm bởi công trường Nhà Quốc hội là bằng chứng mới nhất.

  • Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội) được biết đến là một di sản văn hóa có giá trị đặc biệt quan trọng, mang ý nghĩa tiêu biểu cho dòng chảy lịch sử văn hóa liên tục của trung tâm quyền lực, chính trị, văn hóa cao nhất Việt Nam.

  • Khu nghỉ dưỡng Villa Tolomei Hotel & Resort từng là một tu viện cổ hoang tàn đổ nát, nhưng nay lại là điểm đón khách nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất ở ngoại ô Florence, Italy. Công trình là bằng chứng rõ ràng cho thấy sự hợp tác tốt giữa nhà nước và tư nhân trong việc quản lý di sản văn hóa có thể giúp mang lại trái ngọt.

  • Gần một năm sau khi ngựa sắt đi kèm bộ áo giáp, roi sắt được cung tiến và tự ý đưa vào đền Phù Đổng, đến nay số hiện vật này vẫn ngự tại đền Phù Đổng (Gia Lâm).

  • Sau khi UNESCO công nhận di sản thế giới, trang Bluewin của Thụy Sĩ giới thiệu Tràng An là một trong 10 điểm đến mới. Ông Bùi Văn Mạnh, Phó Giám đốc BQL Quần thể danh thắng Tràng An chia sẻ thêm về hành trình thành di sản thế giới, và hứa hẹn điểm đến hấp dẫn trong thời gian tới.

  • Nhằm gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa tranh dân gian Đông Hồ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã phê duyệt Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa tranh dân gian Đông Hồ, huyện Thuận Thành, giai đoạn 2014-2020 và định hướng đến 2030” với tổng kinh phí gần 60 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách và các nguồn vốn khác.

  • Chiếc long sàng của vua Thành Thái, một “báu vật” cùng với chiếc xe kéo mà nhà vua dành tặng mẹ sau khi phía Việt Nam đấu giá không thành công tại Pháp - hiện có cơ hội trở về Huế rất lớn.

  • Ngày 16-6, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã gửi văn bản khẩn đến UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế và Bộ VH-TT&DL đề nghị sớm có ý kiến với Chính phủ và Bộ Ngoại giao tìm giải pháp đưa hiện vật của vua Thành Thái vừa mua được về nước.

     

  • Năm 1945, sau khi nhà Nguyễn cáo chung, một số giá trị văn hóa phi vật thể của Huế không còn giữ được môi trường diễn xướng nguyên thủy, nhưng những gì nó vốn có vẫn là minh chứng độc đáo về sự sáng tạo văn hóa của dân tộc Việt Nam. 

  • NGUYỄN VĂN DẬT

    Du khách các nước về tham dự Festival Huế, chắc chắn không thể không tham quan các sản phẩm đúc đồng ở Cố đô Huế và các sản phẩm hiện đang trưng bày tại các gian hàng ở phố chợ, nhất là tại Trung tâm làng nghề ở Phường Đúc - đường Bùi Thị Xuân và các cơ sở đúc đồng quanh Phường Đúc.

  • TAKESHI NAKAGAWA

    LTS: Takeshi Nakagawa là GS. TS. Giám đốc Viện Di sản Waseda (Nhật Bản). Bài viết dưới đây, được ông trình bày tại dịp Kỷ niệm 20 năm Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO tôn vinh là Di sản Văn hóa Thế giới. Sông Hương trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

  • (SHO). Hôm 18.2, Dự án bảo tồn làng cổ Đường Lâm đã chính thức nhận Giải thưởng của UNESCO Khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đây là câu chuyện mà các di tích làng cổ của Huế và các nơi khác phải học hỏi. Cả nước hiện có 9.000 làng được nhà nước công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

  • (SHO) - Sáng 21/9 tại thành phố Huế đã diễn ra hội nghị “Bảo tồn và phát triển bền vững di sản thế giới ở Việt Nam, nhìn lại chặng đường 20 năm qua và hướng đến tương lai của di sản Huế”.

  •  (SHO)- Theo Quyết định ngày 9/9 của Bộ VHTTDL, có thêm 5 di sản được ghi tên vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.