Hà Nội trong những trang văn
Là vùng đất quen thuộc trong miền sáng tạo, vẻ đẹp Hà Nội không chỉ được diễn tả bằng hình ảnh mà còn hiển hiện vô cùng tinh tế, sống động trong nghệ thuật ngôn từ. Với vô số tác phẩm văn học viết về Thủ đô từ xưa tới nay, để khai phá, phát lộ những điều mới mẻ về thành phố này là thử thách không nhỏ với mỗi nhà văn.
Hà Nội luôn là đề tài, cảm hứng cho các nhà văn, nhà thơ
Có một dòng văn học Hà Nội
Tại Hội thảo “Nâng cao phẩm chất Hà Nội trong sáng tạo văn học”, do Hội Nhà văn Hà Nội tổ chức sáng 13.11, nhà thơ Lê Thành Nghị nhận định: “Hà Nội, hơn bất cứ nơi nào, là đề tài, là nơi gợi mở, kích thích, tạo hứng khởi cho rất nhiều lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật. Bởi Hà Nội là nơi hội tụ, tập trung những phẩm chất tự nó đã mang những ý nghĩa sâu sắc về lịch sử, cội nguồn, thẩm mỹ, kích thích những ý niệm về cái đẹp. Mỗi khi nghệ sĩ đặt mình trước một tác phẩm về Hà Nội là một cơ hội đối diện với thời gian, dân tộc, với đất nước, với hồn thiêng của lịch sử, với quá khứ tự ngàn xưa và với hiện tại đầy suy tư của mỗi người”.
Thật khó liệt kê hết các tác phẩm văn học có bóng dáng của đất và người Hà Nội. Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình, Hội Nhà văn Hà Nội Nguyễn Sĩ Đại cho rằng, có một dòng văn học Hà Nội với những tác phẩm giá trị. Nhiều trang viết về Thăng Long xưa của các tác giả Cao Bá Quát, Nguyễn Du, Bà Huyện Thanh Quan... qua thời gian còn đọng lại và có thể thấy đó là những áng văn chương sang trọng, tài hoa, sâu lắng, giàu tính khảo cứu, hàm lượng trí tuệ cao. Đến thời hiện đại, những tên tuổi hàng đầu như Nguyễn Tuân, Thạch Lam, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao, Nguyễn Huy Tưởng, Tô Hoài... cho đến mấy thế hệ viết nối tiếp nhau sau năm 1945, đã góp công phát hiện, đồng thời lưu giữ một biểu tượng, giá trị, phẩm chất, tinh hoa, thanh lịch của người Hà Nội.
Những trang viết về Hà Nội cho thấy những nét riêng của Hà Nội mà không hề lẫn với vùng đất khác. GS. Phong Lê, người sống gần 60 năm ở Hà Nội chia sẻ: “Trong văn chương, hầu như tất cả tên tuổi lớn của văn học Việt Nam hiện đại đều gắn với Hà Nội. Cho đến bây giờ, trên tổng số hơn 1.000 hội viên Hội Nhà văn Việt Nam thì có đến ngót một nửa sống và viết ở Hà Nội. Không thể không gọi họ là cư dân Hà Nội, những người đã được hưởng những gì Hà Nội có, và đóng góp ít nhiều cho Hà Nội”.
Mở rộng góc nhìn
Trong sáng tác về Hà Nội hiện nay, nhà văn Tôn Phương Lan nhận thấy, tản văn là thể loại được ưa chuộng: Từ những trang viết về phố Hà Nội, các thức quà, mùa đông, về thú uống chè chén vỉa hè Hà Nội của nhà văn Dương Thụ; những miêu tả sâu sắc hồn cốt của con người phố cổ trong tính cách, nếp sống, quan niệm, gia phong, một đời sống đô thị với những xô bồ rất đặc trưng phố cổ của Nguyễn Việt Hà; một Hà Nội đang vận động trên cái nền văn hóa của mảnh đất ngàn năm văn vật nhưng lại đang phát triển trong cơ chế và nhịp sống mới qua góc nhìn của Nguyễn Trương Quý; hay các con phố với những món ăn bình dị hiện lên qua câu chữ của Uông Triều... Tuy nhiên, theo nhà văn Tôn Phương Lan: “Văn xuôi Hà Nội mà cũng có thể nói rộng ra là cả nước, cho tôi cảm giác có điều gì đó còn hơi tĩnh, như chưa bắt sâu vào mạch của cuộc sống, ít có tác phẩm “trực chiến” hơn với những vấn đề nóng đang đặt ra trong đời sống hiện tại”.
Từ lâu, khi nói về tính cách Hà Nội, người ta hay dẫn những câu như: “Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”. Bằng văn chương, nhiều tác giả cố gắng tìm kiếm, gìn giữ một Hà Nội tinh hoa và đẹp đẽ. Dường như những cái nhìn chung về đặc sắc văn hóa, con người Hà Nội: Hào hoa, văn minh, thanh lịch, sang trọng, anh dũng, quả cảm, điềm đạm, mực thước... đến vẻ đẹp hùng tráng, bầu không khí đầy trầm tích văn hóa, văn hiến đã vun đắp qua nghìn năm, trăm năm lịch sử, đã trở thành “kiểu mẫu” khi viết về Hà Nội.
Vui mừng và tự hào với những giá trị đã được định hình, đang được lan tỏa, bồi đắp, song nhà thơ Quang Hưng cũng cho rằng: Trước khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính cách đây 10 năm, các khu vực, địa bàn của thành phố vẫn có những điểm tương đồng và khác nhau về dòng chảy, đời sống văn hóa, sự duy trì các tập quán, biến động qua lịch sử... Điều đó góp phần tạo ra những biểu hiện muôn hình muôn vẻ, những đặc điểm tính cách, đặc thù phong cách sống, đặc trưng văn hóa của mỗi vùng đất, địa bàn. Do đó, nghệ sĩ cần có cái nhìn rộng mở, để cảm nhận, đón nhận và khai thác nhiều hơn nữa những dáng nét, biểu hiện đa dạng trong đời sống tâm hồn, tính cách con người Hà Nội nơi phố cổ, phố cũ, miền quê, miền núi Hà Nội. Bên cạnh tìm hiểu văn hóa Hà Nội xưa còn đậm đặc hay vương vấn trong phố cổ, họ cần đi về vùng nông thôn, miền núi, để từ những trải nghiệm phong phú, cộng với năng lực, tâm huyết sáng tác, đón nhận nhiều hơn phẩm chất con người, văn hóa Hà Nội được biểu hiện trong thực tế cuộc sống hôm qua, hôm nay...
Với bề dày truyền thống, sự phong phú của đời sống, Thăng Long - Hà Nội sẽ còn là vùng đất hấp dẫn sự sáng tạo của nhiều thế hệ. Dù vậy, theo nhà thơ Lê Thành Nghị: “Đề tài tuy hấp dẫn nhưng đã quen thuộc nên không dễ có sự sâu sắc, độc đáo. Ai cũng biết cái khó của sự vượt qua lối mòn. Mà nghệ thuật, vấn đề cốt tử là vượt qua những gì đã có. Đó là một thử thách đối với sáng tạo”.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Ngày 26-12, chương trình giới thiệu các ấn phẩm đạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật (VHNT) TPHCM 5 năm lần II (2012 - 2017) đã diễn ra tại TPHCM, nhiều tác phẩm có giá trị đã được xướng tên, có điều, với việc được dán nhãn “sách không bán”, chưa biết tác phẩm sẽ đến với độc giả như thế nào?
-
Nhà xuất bản Văn học và bạn bè, người thân, những người yêu mến tác giả Nguyễn Trọng Tạo - người nghệ sĩ tài hoa này vừa hoàn thành và ra mắt Nguyễn Trọng Tạo - tuyển tập. Bộ sách được giới thiệu tới công chúng trước ngày giỗ đầu của ông được xem như một ném tâm hương thành kính dành để tri ân tới người nghệ sĩ tác giả “Khúc hát sông quê”.
-
Mới đây, Ban chấp hành Hội Nhà văn TPHCM vừa công bố Giải thưởng Hội Nhà văn TPHCM năm 2019. Theo đó, có 4 tác phẩm được nhận giải thưởng và tặng thưởng trong năm nay.
-
Chiều ngày 17/12, tọa đàm ra mắt tiểu thuyết Cô độc của nhà văn Uông Triều diễn ra tại tạp chí Văn nghệ Quân đội, số 4 Lý Nam Đế - Hoàn Kiếm, Hà Nội. Tọa đàm với chủ đề Cuộc hành hương của chữ, đã thu hút đông đảo các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, phê bình văn học đến dự và phát biểu ý kiến.
-
Tập thơ “Phút rành rang sống chậm” (NXB Hội Nhà văn, 2019) của nhà thơ, TS Nguyễn Trọng Hoàn (Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào đạo) có 184 bài thì hai phần ba số ấy nói đến hành vi đi và hình ảnh con đường. Ngay tại lời đề từ và bài Đề dẫn đặt đầu sách, tác giả đã viết: Ý nghĩ ăn phải bùa thiên di/ Anh đi mãi đến giờ không kịp nghĩ.
-
Sáng 12/12/2019, tại 58 Quán Sứ, Hà Nội, Ban Văn hoc - Nghệ thuật (V0V6) Đài Tiếng nói Việt Nam đã tổ chức buổi toạ đàm giới thiệu tiểu thuyết lịch sửĐường về Thăng Long của nhà văn Nguyễn Thế Quang.
-
Hãy cùng trở lại quá khứ, nghe câu chuyện có thật mà như cổ tích, để cảm nhận về một tình bạn đầy xúc động. Tình bạn giữa đôi voi Xung và Cung. Tình bạn giữa hai dân tộc Việt Nam - Liên Xô ngày ấy, Việt Nam - Liên bang Nga bây giờ.
-
Trong hội thảo do Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức, kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Bùi Hiển, cùng với những đánh giá và đề xuất nhận định thêm, rõ hơn về người cầm bút cần mẫn, bám sát đời sống người dân lao động, còn có những chia sẻ thân thiết về một bạn văn đáng kính của nhiều nhà văn.
-
Khoa Viết văn - Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du) Trường Đại học Văn hóa Hà Nội vừa tổ chức kỷ niệm 40 năm thành lập.
-
Nhằm đúng ngày sinh nhật của nhà thơ Thanh Tùng, đông đảo văn nghệ sĩ đã tề tựu tại Hội Nhà văn Việt Nam để cùng trò chuyện về tài thơ cũng như cuộc đời ông, trong khuôn khổ hội thảo “Thanh Tùng – còn đây một thời hoa đỏ”.
-
Sáng 13-11, Hội nghị viết văn trẻ Hà Nội lần thứ III được tổ chức tại Ninh Bình. Nhiều nỗi trăn trở của người viết trẻ được nêu ra, song vẫn thiếu những giải pháp thiết thực được kiến nghị, đưa ra bàn thảo. Hơn lúc nào hết, người viết trẻ rất cần sự chung tay để phát triển tài năng, sáng tạo, vì sự phát triển văn hóa Thủ đô.
-
Kỉ niệm 84 năm ngày sinh nhà thơ Thanh Tùng (7/11/1935 - 12/9/2017), sáng ngày 7/11/2019, tại 9 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng tổ chức Hội thảo “Thơ Thanh Tùng - còn đây một thời hoa đỏ”.
-
Nhìn lại gần 100 năm qua, kể từ khi Thơ mới có những manh nha trên báo chí đến thời điểm hiện tại, có thể liệt hàng nghìn bài viết, công trình tập trung vào mọi khía cạnh của Thơ mới.
-
Tôi đọc nhiều bài thơ trong tập thơ “Biên bản thặng dư” (NXB Hội Nhà Văn 9/2019) đầy ấn tượng của nhà thơ Phùng Hiệu. Chủ lưu trong mạch trữ tình của anh là ánh nhìn tinh khôi về tình yêu, tình đời.
-
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CH Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery, vừa trao tặng Huân chương Hiệp sĩ Văn học và Nghệ thuật cho nhà văn Ngô Tự Lập. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Diễn đàn quốc tế “ Franconomics” được tổ chức tại L’Espace.
-
Ba mươi năm làm vợ làm mẹ, ba mươi năm làm báo viết văn đã đem lại cho nhà văn Y Ban nhiều trải nghiệm.
-
“Văn Nguyễn Minh Châu cho thấy nhiều hành trình, nhưng hành trình khiến tôi nhớ nhất là từ “Dấu chân người lính” (1972) đến “Lửa từ những ngôi nhà” (1977), vắt ngang thời điểm 1975, từ chiến tranh về hòa bình, từ chiến trường về hậu phương, nhưng là một hậu phương vẫn tiếp tục là chiến trường trong đời thường không khói súng. Có thể nói chất đời tràn trề, thấm đẫm trong văn Nguyễn Minh Châu” - GS. Phong Lê chia sẻ tại hội thảo “Nguyễn Minh Châu và tiến trình đổi mới văn học” nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của nhà văn.
-
“Châu - Chút tạ tình tri âm” của tác giả Thanh Thủy là cuốn bút ký viết về cuộc đời và sự nghiệp của người nghệ sĩ tài danh - NSƯT Mỹ Châu.
-
Bước ra từ chiến trường với 10 năm làm lính đặc công đã góp phần tạo nên tên tuổi của nhà văn viết về chiến tranh Việt Nam - Chu Lai. Hàng chục tác phẩm ra đời đã được đông đảo độc giả đón nhận nhưng chưa khi nào ông ngừng suy ngẫm và trăn trở. “Khi nào tôi còn neo vào hơi thở cần lao, còn hết lòng yêu thương con người, tôi còn tạo cho nhịp điệu trái tim mình”.
-
Không hoa lệ như trong những dòng văn của Thạch Lam, cũng không lãng mạn tình tứ như câu hát “sương giăng Hồ Tây trắng”... Hà Nội nói riêng và miền Bắc nói chung vào thập kỷ 70 của thế kỷ trước, hiện ra trong ký ức của tác giả Trung Sỹ rất khác.
.png)
.png)
