Góc khuất của kẻ sĩ
Tập truyện ngắn “Đạo sắc màu máu” của tác giả Từ Khôi do NXB Thanh Niên vừa xuất bản gồm 7 truyện viết về 5 nhân vật lịch sử. Mỗi tác phẩm đều có những chi tiết tạo nên dư ba. Những chi tiết này có thể rất ít người biết.
Sắc phong ngày 23 tháng Giêng năm Dương Hòa thứ 6 (1640) nhuận
Tác giả dành hai truyện cho nhân vật Lê Văn Thịnh: Hồ Tây có còn sương mù giăng và Nỗi đau rồng. Sự thật lịch sử và chất hư cấu nghệ thuật đã nêu bật phẩm chất vì dân vì nước của Thái sư Lê Văn Thịnh, cùng nỗi oan khuất ngút trời của ông trong lịch sử Việt Nam.Khúc ngâm viết dưới hầm thờ tổ và Mối tình oan nghiệt của ông già lười viết về hai mối tình chung thủy và đẫm nước mắt của Đặng Trần Côn và Lãn Ông Lê Hữu Trác. Chính mối tình say đắm và có phần tuyệt vọng của Đặng Trần Côn với Đoàn Thị Điểm khiến cho hậu thế được thưởng thức các tuyệt tác “Chinh phụ ngâm” và “Bích Câu kỳ ngộ”. Trong Mối tình oan nghiệt của ông già lười, Lê Hữu Trác vì không hiểu hết, hiểu đúng mối tình của sư cô Đàm Liên nên đã yên tâm đi lấy vợ và lo sự nghiệp y học. Khi gặp lại ở kinh thành, Lê Hữu Trác lại không hiểu được ước muốn cuối cùng của Đàm Liên là được nằm trong chiếc áo quan mà ông sắm cho. Cuối đời, bà chính là người đã thuê khắc “Lãn Ông Tâm lĩnh” lưu truyền cho hậu thế.
Tả thanh thiên và Gió đổi chiều viết về Nguyễn Siêu và Cao Bá Quát - người từng được suy tôn là Thần Siêu, Thánh Quát trong giới tinh hoa của đất nước thời bấy giờ. Ở hai nhân vật này, Từ Khôi không nói nhiều đến công trạng của họ mà chủ yếu qua đó đề cập, phê phán sự thối nát của chế độ phong kiến đương thời: Không biết dùng người tài, ưa kẻ xu nịnh, dồn dân đen vào đường cùng. Đến nỗi Nguyễn Siêu phải lánh quan trường, về dạy học, dựng nên Tháp Bút, Đà Nghiên, đình Trấn Ba… nổi tiếng, còn Cao Bá Quát phải đứng lên khởi nghĩa, cuối cùng rơi đầu trước lưỡi gươm oan nghiệt của triều đình. Đây cũng là những trang viết đẫm nước mắt của tác giả về một thời kỳ bi tráng của dân tộc nói chung và thời kỳ bĩ cực của những kẻ sĩ chân chính.
Không phải ngẫu nhiên Từ Khôi lại dùng tên của truyện ngắn Đạo sắc màu máu để đặt tên cho tập sách. Bởi đây không chỉ nói về cuộc đời bi phẫn của kẻ sĩ Nguyễn Duy Hiểu, mà còn cho thấy sự bi phẫn, day dứt trước số phận của cả dân tộc. Trước nay, người ta chỉ biết Giang Văn Minh đi sứ và bị nhà Minh giết hại, ít biết Nguyễn Duy Hiểu, một chánh sứ, cũng bị nhà Minh sát hại. Cuộc thi tài đối đáp giữa Giang Văn Minh, Nguyễn Duy Hiểu với bọn quan lại nhà Minh đã khiến các ông bị rơi đầu. Việc thất bại trước cuộc đối đáp chỉ là cái cớ, điều khiến triều đình phương Bắc phải giết các ông chính là nỗi nhục “Đằng Giang tự cổ huyết do hồng”, cho dù chém sứ là điều chưa từng xảy ra trong bang giao giữa các nước trong lịch sử nhân loại.
Có thể nói Từ Khôi khá thành công khi mỗi truyện đều đan cài những chi tiết ít người biết, có thể do hư cấu một cách hợp lý. Như Đạo sắc phong năm Dương Hòa thứ 6 (1640) liên quan đến sự hy sinh của Nguyễn Duy Hiểu, tác giả đã “giấu” chi tiết này đến cùng, mặc dù đây là nguyên cớ để anh viết truyện và giải mã sự hy sinh “không làm nhục mệnh Vua” của vị Chánh sứ. Hay trong Nỗi đau rồng, đó là chi tiết Nguyễn Trãi cung tiến pho tượng rồng, chỉ đục lỗ tai bên trái, ngụ ý nhà vua chỉ biết nghe điều trái mà không nghe, không nhìn những lời nói phải, những việc làm phải. Ở truyện Khúc ngâm viết dưới hầm thờ tổ, là 28 chữ Đoàn Thị Điểm xin được sửa khi dịch bản “Chinh phụ ngâm” ra chữ Nôm. Các chữ này rất bình thường, nhưng xếp thành một bài thơ tứ tuyệt thì lại là tuyệt tác, song bị thất truyền. Cũng như vậy trong Tả thanh thiên, một ông già gày gò, hậu duệ đời thứ 4 của Nguyễn Siêu đã đọc một bài thơ tri âm Thánh Quát của Thần Siêu mà rất ít người biết… Những chi tiết này hoặc được lấy trong tư liệu lịch sử, hoặc hư cấu có chủ đích một cách hợp lý, đã làm sáng lên một cuộc đời, tạo nên dư ba của tác phẩm mà không cần nhiều lời.
Điểm mạnh của Từ Khôi là am hiểu lịch sử, tư liệu lịch sử và từ sự phong phú này mà hư cấu, tưởng tượng. Nhưng thế mạnh này cũng là điểm yếu khi anh không biết tiết chế, khiến cho tư liệu cứ ùa vào trang viết, khiến cho một vài truyện có dáng dấp là truyện danh nhân, truyện lịch sử hơn là truyện ngắn. Nhưng đây chỉ là những nhược điểm nhỏ, cái chính vẫn là tấm lòng với lịch sử, với kẻ sĩ được anh khắc họa sâu sắc.
|
Cuốn sách tuy nhẹ nhưng trong nó ẩn chứa một sức nặng khác thường. Bởi trong đó chứa đựng thuần danh nhân và chính khách tiêu biểu của nước ta từ gần một nghìn năm đổ lại. Đó là chưa kể hai đại án làm đau lòng cả đương thời và hậu thế. Trong đó, vụ án hồ Dâm Đàm đối với Thái sư Lê Văn Thịnh, một vị Trạng nguyên khai khoa mở đầu cho học giới nước nhà từ thế kỷ XI, nhà văn Từ Khôi đã dày công lý giải bằng nhiều bài viết, bằng sách “Vụ án Thái sư hóa hổ” (xuất bản 2017) và bằng cả phim tài liệu “Thái sư Lê Văn Thịnh” đang chờ phát hành... Nhà văn Hoàng Quốc Hải |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sau nhiều năm gần như ở ẩn, nhà văn Nguyễn Xuân Khánh “tái xuất giang hồ” vào năm 2000 ở tuổi xấp xỉ 70 với tiểu thuyết Hồ Quý Ly đình đám.
-
Nam Lê là nhà văn người Úc gốc Việt. Tập truyện ngắn mang tên The boat (Con thuyền) của anh do Thiên Nga và Thuần Thục dịch, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2011 đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá. Qua việc diễn giải một số khía cạnh thi pháp của tập truyện ngắn Con thuyền, bài viết mong muốn phần nào lan toả những vẻ đẹp của văn chương Nam Lê đến bạn đọc trong nước.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt hai tập tản văn mới trong bộ “Viết cho những điều bé nhỏ” chào đón Tết Nguyên Đán Kỷ Hợi 2019: “Tết xưa thơ bé” của tác giả Hương Thị và “Nhớ ơi là Tết” của tác giả Thái Hương Liên.
-
Cho dù được biểu đạt bằng thể loại gì, từ tản văn, truyện ngắn hay du khảo, thì người đọc vẫn nhận ra ở Nguyễn Trương Quý một tấm lòng thiết tha với Hà Nội. Anh vừa ra mắt cuốn sách thứ 8, du khảo Một thời Hà Nội hát (NXB Trẻ ấn hành), cũng nằm trong mạch nguồn đó.
-
Chân dung Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê... được khắc họa trên trang viết trong trẻo của nhà thơ.
-
Sách của tác giả Nhật là bản hòa tấu giàu cung bậc cảm xúc, khắc họa tình người, tình yêu âm nhạc trước cuộc sống khốc liệt.
-
65 tác phẩm xuất sắc được trao tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tại Hội nghị tổng kết, trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019 diễn ra ngày 9/1 ở Hà Nội.
-
Chúng ta đi tìm trong thơ tiếng nói của chính mình. Chúng ta nói trong những ước thúc chặt chẽ của ngôn ngữ và âm nhạc. Chúng ta nói chúng một cách tự do.
-
Cuốn sách “Vào mùa trăng” tập hợp 50 bài thơ tình được sáng tác trải dài theo năm tháng của giáo sư-nhà giáo nhân dân Hà Minh Đức - một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam.
-
Theo thông tin từ Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, nhà văn Trần Kim Trắc đã qua đời vào ngày 17-11-2018 tại nhà riêng trên đường Cống Lở, phường 15, quận Tân Bình. Tuy nhiên, vì lý do riêng nên gia đình không phát tang; vậy nên công chúng mới được thông báo cách đây hai ngày.
-
Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".
-
Bên cạnh dòng văn học thị trường ăn khách, không ít tác giả trẻ thế hệ 9X đang chọn dấn thân vào mảng đề tài vừa nghe đã khiến người đọc ngần ngại: chiến tranh!
-
2018 có lẽ là một năm “gặt hái” của văn nghệ Việt Nam trên trường quốc tế. Từ các cuộc thi nhan sắc, đến văn chương công chúng đều chứng kiến những giải thưởng gọi tên Việt Nam. Thậm chí, lĩnh vực xiếc vốn ít được nhắc tới thì anh em Quốc Cơ - Quốc Nghiệp cũng tạo lập những kỷ lục quốc tế và liên tục được truyền thông quốc tế xướng tên…
-
Sáng 26/12/2018 tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi tổng kết hoạt động năm, trao giải thưởng văn học 2018 và kết nạp hội viên mới.
-
Hội đồng cuộc thi sáng tác văn học trẻ lần sáu trao hai giải nhì cho tác phẩm "Wittgenstein của thiên đường đen" và "Người lạ".
-
Ở vào tuổi xấp xỉ 80, đi qua bao nhiêu dâu bể của đời người, ngỡ tưởng đã không còn điều gì có thể khiến ông muộn phiền, phải rơi nước mắt. Ấy vậy mà trong buổi gặp mặt bạn bè và độc giả nhân dịp ra mắt tác phẩm Vườn chanh miệt biển được tổ chức gần đây tại TPHCM, nhà văn Kiệt Tấn (ảnh) với mái tóc trắng cước, vẫn cười nói và vẫn khóc ngon lành. Xúc cảm vẫn còn đong đầy như thuở ông viết Em điên xõa tóc, Đêm cỏ Tuyết, Người em xóm học…
-
Chiều 15/12/2018, tại nhà sách Văn Việt (số 4 Đinh Lễ, Hà Nội), Nxb. Văn hóa - Văn nghệ Tp. HCM và nhà thơ Nguyễn Phong Việt đã tổ chức sự kiện giao lưu, kí tặng sách nhân dịp tập thơ Chỉ cần tin mình là duy nhất được xuất bản.
-
Các biên tập viên của tờ The Times Book Reivew vừa lựa chọn những cuốn sách hư cấu, viễn tưởng hay nhất trong năm 2018.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt độc giả bộ ba tác phẩm thuộc thể loại truyện đồ họa: Cô bé ganh tị, Phía sau cánh cửa và Hạ về trên đồi cỏ lau hồng. Đây có thể coi là một thể nghiệm mới của nhà văn, họa sĩ Việt Nam.
-
Chương trình nghệ thuật “Vừng ơi mở cửa” được ví như cuộc hội ngộ, giao lưu của các thế hệ sinh viên Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Khoa Văn học - Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) sẽ được tổ chức tối 7-12 tại khuôn viên ký túc xá Mễ Trì - Hà Nội.
.png)
.png)
