Di sản văn hóa - Không thể so sánh hơn thua
Những ngày qua, dư luận một lần nữa lại bất ngờ bởi kế hoạch thực hiện một vòng đại xòe với 5.000 người tham dự, nhằm lập nên kỷ lục Guinness thế giới về số lượng người tham gia vòng xòe lớn nhất.
Năm 2013, múa xòe cũng đã lập kỷ lục Việt Nam với 3.000 người tham dự
Không chỉ với kỷ lục Guinness mà còn có một thực tế là nhiều địa phương đang “chạy” để di sản văn của mình được công nhận cấp quốc gia và quốc tế.
Đua theo kỷ lục
PGS-TS Nguyễn Văn Huy, nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, chia sẻ quan điểm, xã hội không nên chạy theo những kỷ lục hoàn toàn không có ý nghĩa về chất này, không khuyến khích di sản phi vật thể phát triển bền vững. Theo PGS-TS Nguyễn Văn Huy, xòe phải tồn tại trong cộng đồng làng bản, thôn xóm; trong các sinh hoạt tinh thần vui tươi của người dân địa phương, phù hợp với phong tục tập quán địa phương… Những kỷ lục đông người cùng xòe không có ý nghĩa gì với việc bảo tồn di sản này. “Chúng ta đã có rất nhiều bài học như 3.000 người hát quan họ, bánh chưng khổng lồ dâng vua Hùng… rồi, vì vậy, có nên chạy theo những kỷ lục không có ý nghĩa?”, PGS-TS Nguyễn Văn Huy đặt vấn đề.
Trong khi các tổ chức, cá nhân phải chi trả quá nhiều tiền để lập hồ sơ công nhận di sản, công nhận kỷ lục thì họ lại bỏ qua việc bồi đắp tri thức, những hiểu biết về công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa cho cán bộ và nhân dân. Nhận thức sai thì dẫn đến hành động sai, đó là nguyên nhân khiến chính những người đi bảo vệ di sản văn hóa lại làm hư hại di sản văn hóa. Một trong những ví dụ cho sai lầm trong việc tôn vinh và lan tỏa di sản nhãn tiền trước đó là sự kiện tập hợp 3.000 người hát quan họ Bắc Ninh để lấy kỷ lục. Đó không phải là bảo tồn mà là phá hỏng di sản quan họ Bắc Ninh. Theo nhiều chuyên gia, muốn bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa cần phải có những tri thức cả trong dân gian lẫn tri thức khoa học.
Cũng liên quan tới vòng đại xòe “siêu khổng lồ” này, Thứ trưởng Bộ VHTT-DL Trịnh Thị Thủy đã có văn bản bày tỏ quan điểm cần thận trọng trong việc xác lập kỷ lục với các di sản. Văn bản nói rõ: “Việc tổ chức để xác lập kỷ lục đối với các thành tố của di sản nói riêng và của di sản nói chung cần hết sức cẩn trọng vì có thể vi phạm các khuyến cáo của UNESCO”. Nhắc nhở này không chỉ dành riêng đối với sự kiện vòng xòe đặc biệt này mà còn dẫn lại một số nguyên tắc mà UNESCO đã khuyến cáo đối với các quốc gia có đệ trình hồ sơ đề nghị ghi danh.
Chạy đua di sản
Trăn trở về “phong trào” trình hồ sơ xin công nhận di sản, GS Ngô Đức Thịnh đã từng thẳng thắn nhận định: “Tôi nghĩ đây là một hội chứng, đi liền với thói háo danh. UNESCO không quy định về số lượng di sản văn hóa mà các quốc gia làm hồ sơ xin công nhận, nên ai cũng muốn được tôn vinh. Làng nào, địa phương nào cũng muốn di sản văn hóa của mình được công nhận, vì đó được xem là một vinh dự lớn. Trên góc độ nào đó thì việc này là chính đáng, nhưng ào ạt công nhận các di sản văn hóa mà không đánh giá nghiêm túc sẽ là sai lầm. Tình trạng đó có thể tạo ra động lực để địa phương nâng cao ý thức bảo tồn di sản, nhưng cũng dễ gây ra sự đố kỵ lẫn nhau”.
Bộ VH-TT-DL nhấn mạnh, cần thận trọng trong các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản bởi có thể vô tình gây nên sự ganh đua giữa các cộng đồng hoặc giữa các quốc gia… Lưu ý giới thiệu di sản trong bối cảnh của chúng, chú trọng vào giá trị và ý nghĩa của chúng đối với cộng đồng có liên quan hơn là chỉ tập trung vào sức hấp dẫn về thẩm mỹ, hoặc giá trị giải trí của di sản. Đặc biệt, nếu tổ chức nó chỉ là một thứ giải trí, không làm cho di sản trở nên có ý nghĩa hơn. Thêm nữa, trong lĩnh vực văn hóa thì không được cố chứng tỏ là nhất hay nhì, không thể so sánh hơn thua.
Chia sẻ về việc làm hồ sơ xét công nhận di sản, nhiều chuyên gia cũng cho rằng đây là việc góp phần nhận diện di sản. Tuy nhiên, việc này cần tiến hành đồng thời với các giải pháp khác như bảo vệ, gìn giữ, phát huy chứ không chỉ làm hồ sơ rồi để bẵng đó. Không thể biến văn hóa thành cuộc chơi mang tính chạy đua kiểu thể thao như vậy. Giá trị của văn hóa nằm ở những giá trị tinh thần sâu xa đáng trân trọng chứ không phải ở những kỷ lục được đo bằng những con số, xa rời với truyền thống.
Theo Mai An - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Hoạt động đấu giá nghệ thuật ở Việt Nam mới đang ở buổi bình minh. Buổi đấu giá nghệ thuật chính thức đầu tiên được tổ chức cách đây chưa đầy hai năm bởi Công ty Cổ phần Bán đấu giá Lạc Việt tại Hà Nội hồi tháng 5/2016.
-
Nhiều biểu hiện cho thấy nhận thức của xã hội đối với sở hữu trí tuệ còn hạn chế. Người dân chưa hình thành ý thức tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ; chủ sở hữu chưa chủ động thực hiện việc bảo vệ quyền và tài sản của mình mà vẫn mang nặng tâm lý trông chờ, ỷ lại.
-
Tăng mức giảm giá sách lên tới 80% và không hạn chế số lượng ngày được giảm giá trong năm là những kiến nghị mà Hội Xuất bản VN vừa gửi lên Bộ Công thương.
-
Trong bối cảnh hiện nay ở nước ta, lễ hội nói chung và lễ hội dân gian nói riêng là những sản phẩm tinh thần đặc biệt, đáp ứng nhu cầu văn hóa của mọi tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên, theo PGS.TS Trương Quốc Bình - Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, bên cạnh những hiệu quả, những năm qua việc tổ chức và hoạt động lễ hội bộc lộ không ít những tồn tại, bất cập.
-
Cho rằng lễ Vu lan dần trở nên vững bền, sâu sắc hơn trong văn hóa Việt, tuy nhiên nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ trao đổi với Tiền Phong rằng cần xem lại nếu các nghi lễ đó quá trọng hình thức, tổ chức tràn lan theo phong trào.
-
Sau 9 ngày diễn ra sôi nổi, Cuộc thi tài năng trẻ diễn viên sân khấu Tuồng, Chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2017 vừa chính thức bế mạc bằng lễ trao giải, tại Thanh Hóa. Theo đó, BTC đã trao 23 HCV, 20 HCB và 2 giải diễn viên trẻ triển vọng là Dương Thị Mai Linh (Nhà hát Chèo Nam Định), Nguyễn Đoàn Thiên Sinh (Nhà hát Chèo Ninh Bình).
-
Bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… lại là vấn đề nóng trong dư luận những ngày qua.
-
“Đã qua rồi cái thời ca sĩ phải lệ thuộc quá nhiều vào ngoại hình và kể cả danh xưng. Nhiều giọng ca nổi tiếng, trụ được lại đến giờ ở ta, thử hỏi mấy ai mạnh về sắc vóc. Cuối cùng thì thời gian vẫn luôn đưa ra câu trả lời công tâm nhất cho những chân giá trị” - NSƯT Tấn Minh - Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long chia sẻ, trước đêm nhạc “Danh ca Việt Nam” tôn vinh 4 giọng ca nam thuộc 4 dòng nhạc (diễn ra tối 16.7, tại Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội).
-
Theo một số chuyên gia văn hóa, cần xem xét lễ hội chọi trâu dưới nhiều góc độ: văn hóa, du lịch, kinh tế... để có cách ứng xử hợp lý.
-
Hơn 90% người đến tham dự buổi nói chuyện “Chế ngự khủng hoảng tuổi thành niên” là thanh niên. Theo Ths Tâm lý học Nguyễn Lan Anh: đó là tín hiệu đáng mừng!
-
Việt Nam có nguồn lực văn hóa dồi dào, với các di sản vật thể và phi vật thể đa dạng. Nếu có chính sách hợp lý, chúng ta có thể đưa văn hóa trở thành động lực cho sự phát triển hài hòa và bền vững.
-
"Chúng ta được hứa hẹn về một xã hội hoàn hảo, nhưng rồi chỉ nhận lại những trò chơi khăm, tin tức giả và một sự sụp đổ rõ ràng của sự lịch thiệp." Đó là một trong những nhận định thú vị được nêu ra tại bài viết của cây bút Josh Quittner, Giám đốc biên tập của trang tin Flipboard.
-
Suốt hơn 2 tháng qua, chuyện cấp phép biểu diễn ca khúc là đề tài nóng của công luận. Đặc biệt hơn sau sự việc Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) mới đây cập nhật danh sách hơn 300 bài hát thuộc diện được phổ biến rộng rãi, trong đó có nhiều ca khúc cách mạng đã thành giai điệu nằm lòng của nhiều thế hệ khán giả, thì câu chuyện quản lý cấp phép đã làm “nóng” cả hành lang nghị trường.
-
Việc làm của Cục Nghệ thuật biểu diễn tạo ra bức xúc không đáng, làm tổn thương dư luận - đại biểu Quốc hội Phan Viết Lượng nhận định.
-
HẠ NGUYÊN
Câu chuyện dưới đây không hề là của trí tưởng tượng của bất kỳ cây bút hậu hiện đại nào bởi vì nó có thực. -
Cộng đồng mạng đang dấy lên làn sóng tranh luận về văn hóa thưởng thức nghệ thuật - giải trí của khán giả, khi gần đây liên tục nhiều nghệ sĩ bị ném đồ vật lên sân khấu trong lúc đang biểu diễn.
-
Thời gian qua, vụ việc nữ sinh Phương Anh, học sinh trường THPT Phan Bội Châu (TP. Vinh, Nghệ An) tố cáo giám thị chép bài đưa cho thí sinh trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
-
Cơ quan nọ mời một tiến sĩ đến nói chuyện với cán bộ, công chức, viên chức nhằm góp phần nâng cao nghiêp vụ. Đó là người nổi tiếng trong một lĩnh vực, được rất nhiều nơi mời lên lớp, diễn thuyết.
-
Băn khoăn quanh việc 5 ca khúc sáng tác trước 1975 bị cấm lưu hành còn chưa có hồi kết, thì vừa mới đây dư luận lại thêm một lần ngạc nhiên đến… không tin nổi vì ca khúc “Nối vòng tay lớn” của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lâu nay chưa được cấp phép phổ biến. Sự ngạc nhiên ấy hoàn toàn có cơ sở bởi ca khúc này hiện đang được sử dụng trong chương trình SGK môn Âm nhạc lớp 9 - bậc THCS. Và khi dư luận ồn ào thì ca khúc lại được cấp phép biểu diễn.
-
Nhà văn Bùi Anh Tấn nổi tiếng hiền lành, ai nói gì ông thường cười cho qua. Thế nhưng mới đây, tác giả Một thế giới không có đàn bà đã tỏ rõ sự bực bội vì chuyện nhuận bút.
.png)
.png)
