Ca Huế xứng đáng là di sản

14:25 26/02/2014

Nhà thơ Võ Quê vừa sưu tầm và ấn hành tập 1 Lời ca Huế (NXB Thuận Hóa) với 11 tác phẩm của Á Nam Trần Tuấn Khải, Tản Đà, Bửu Lộc… và các tác giả khuyết danh nhằm giới thiệu một cách đầy đủ phần lời các bài ca Huế vốn tồn tại dưới hình thức truyền khẩu. TT&VH có cuộc trò chuyện với ông về công việc thầm lặng này.

Thưa nhà thơ Võ Quê, từ đâu ông nảy ra ý định sưu tầm và ấn hành những lời ca Huế từ xưa đến nay, kể cả lời ca của những tác giả khuyết danh?

- Trên 30 năm gắn bó với nghệ thuật ca Huế, từ thực tiễn hoạt động tôi nhận thấy nguồn tư liệu nghiên cứu, biên khảo, lý luận phê bình về nghệ thuật ca Huế thật hiếm hoi, không có hệ thống như các loại hình nghệ thuật truyền thống khác. 

Các bài bản làn điệu ca Huế cũng trong tình trạng tản mạn, được truyền khẩu từ nghệ nhân các thế hệ nên đôi lúc ca từ có phần sai lệch, độ chuẩn xác không cao. Từ trước đến nay cũng có một số tác phẩm lời ca Huế được ấn hành nhưng số lượng bài bản không nhiều trong khi nghệ thuật ca Huế có một quá trình hình thành và phát triển tương đối dài. Từ suy nghĩ đó mà tôi đã tập trung sưu tầm tư liệu cũng như lời ca Huế với mong muốn được lưu giữ có hệ thống, phổ biến trong giới nghệ sĩ, nghệ nhân đàn ca Huế và lưu hành trong giới thưởng ngoạn ca Huế trong và ngoài nước.

* Được biết, ông và nhiều bằng hữu cùng mở thính phòng ca Huế tại Bảo tàng Văn hóa Huế (25 Lê Lợi, TP Huế) biểu diễn miễn phí vào tối thứ Ba và thứ Sáu hàng tuần. Xin hỏi đối tượng thường xuyên đến thính phòng ca Huế gồm những ai?

- Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập Câu lạc bộ Ca Huế (20/8/1983), ngày 20/8/2013 chúng tôi đã khai trương thính phòng ca Huế phục vụ miễn phí tại Bảo tàng Văn hóa Huế. Từ ngày mở thính phòng ca Huế đến nay, các nghệ nhân cao niên đã thường xuyên tới lui gặp gỡ nhạc hữu, đàn ca và có cơ hội truyền dạy cho các thế hệ trẻ. Đã có một số văn nhân thi sĩ đến đây vừa thưởng thức vừa giới thiệu các bản ca Huế mới soạn lời.

Riêng giới thưởng ngoạn thì đã có đông đảo tri âm địa phương, các thầy cô giáo, sinh viên Nhạc viện Huế, Trường Trung cấp văn hóa nghệ thật Huế cũng như du khách trong và ngoài nước (Nhật, Ấn Độ, Pháp, Úc, Italy, Mỹ…).  

* Cuối tập 1 Lời ca Huế, ông có phát họa vài nét chân dung nhà thơ Ưng Bình Thúc Giạ Thị, tác giả “Chiều chiều trước bến Văn Lâu…”. Ngoài cụ Thúc Giạ thì còn những ai đóng góp quan trọng vào việc hình thành và phát triển ca Huế?

- Nhà thơ Ưng Bình Thúc Giạ Thị cùng các ông hoàng bà chúa của triều Nguyễn trước đây  và nhiều văn nhân thi sĩ cùng thời Ưng Bình đã có công lớn trong việc hình thành và phát triển ca Huế. Tiếp đến là nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba rồi các nghệ nhân, nhạc hữu như Tôn Thất Toàn, Vĩnh Phan, Bửu Lộc, Gia Cẩm, Trần Kích, Nguyễn Kế, Tôn Thất Viễn Dung, Lê Văn Cần, Nguyễn Văn Tân..; nghệ nhân, nghệ sĩ ca Huế như Cô Nhơn, Bích Liễu, Thu Tâm, Châu Loan, Minh Mẫn, Vân Phi, Quế Hương, Thanh Hương, Thanh Tâm… Ngoài các tên tuổi tài danh trên, hiện nay tại TP Huế đang hình thành một đội ngũ kế thừa góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật ca Huế.

* Thưa ông, ông có nghĩ đến một ngày nào đó, ca Huế cũng sẽ được UNESCO vinh danh?

- Nếu nghệ thuật ca Huế thật sự được sự quan tâm đúng mức từ phía Nhà nước, thì nghệ thuật ca Huế rất xứng đáng được vinh danh như các loại hình: Ca trù, Nhã nhạc cung đình Huế, đờn ca tài tử Nam bộ, dân ca Quan họ…


Theo Thể thao & Văn hóa

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Trong không khí sôi nổi của các hoạt động chào mừng lễ kỷ niệm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế (26/3/1975-26/3/2009), Trung tâm BTDT CĐ Huế sẽ tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình.

  • Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và  Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn...  đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.

  • Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các  "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".

  • Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.

  • NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường)  Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”.  Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới  được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu  đó.

  • Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…

  • “…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.

  • Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.

  • Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.

  • Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.

  • Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.

  • Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ... 

  • Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.

  • Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.

  • Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.

  • Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.