Chiến tranh đã đi qua, nhưng hậu quả của nó vẫn nặng nề tại nhiều vùng đất A Lưới (Thừa Thiên Huế). Vẫn còn đó những làng "da cam"-nơi những đứa trẻ sinh sau chiến tranh đang trực tiếp gánh chịu ảnh hưởng của chất độc da cam; nhiều đứa trẻ sinh ra rồi mất đi hoặc chấp nhận sống dị dạng giữa cuộc đời đầy nghiệt ngã.
Sống trên "rốn da cam"
Theo Đội công tác vận động quần chúng Đồn BP A Đớt, BĐBP Thừa Thiên Huế, chúng tôi có dịp gặp gỡ những người dân ở xã Đông Sơn (huyện A Lưới) chịu ảnh hưởng nặng nề hậu quả chất độc da cam - đi-ô-xin. Một người dân cho biết: "Ngày trước, người dân trong xã tập trung sinh sống ở gần sân bay A So để ngụ cư, bởi đây là vùng đất thuận lợi cho sản xuất”.
Sân bay A So được chính quyền Mỹ-ngụy xây dựng vào cuối những năm 60 của thế kỷ trước. Mục đích của chúng là để ngăn chặn sự đấu tranh của quần chúng nhân dân và sự chi viện của miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Sân bay A So có diện tích khoảng trên 10ha, ở đây chủ yếu tập trung các loại máy bay trực thăng. Chúng xem đây là khu vực chiến lược để ngăn chặn mọi hoạt động của quân dân ta từ nhiều hướng. Quân đội Mỹ đã sử dụng sân bay A So tập kết chất độc đi-ô-xin để "rải thảm" ở vùng núi Trường Sơn, bởi chúng cho rằng đây là nơi tập kết của bộ đội ta. Sau mỗi lần rải thảm, chúng lại cho máy bay quay ngược về địa điểm tập kết, tiếp tục công việc "chùi rửa" để làm sạch máy bay.
Sau khi hòa bình lập lại, đồng bào Pa Kô, Ca Tu, Vân Kiều... ở xã Đông Sơn chọn nơi lưu trú của mình ngay trên vị trí của sân bay A So, nơi tập trung chất đi-ô-xin mà ngày trước Mỹ-ngụy đã sử dụng. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, nơi đây được xem là địa điểm sầm uất nhất xã vì có tới hơn 100 hộ dân sinh sống. Đến năm 2004, các nhà khoa học của một tổ chức nhân đạo ở Ca-na-đa đã đến khu vực sân bay lấy mẫu đất và nước để xét nghiệm. Kết luận của cuộc xét nghiệm đó đã làm cho người dân đang sống tại sân bay quá đỗi bàng hoàng. Mật độ trong đất đã nhiễm 879,85pg/g - một con số vượt quá quy định cho phép ở khu vực bị nhiễm độc. Trung tá Đào Đức Cửu, Phó Bí thư xã Đông Sơn tâm sự: "Ngày trước khu vực sinh sống của người dân chủ yếu tập trung tại sân bay A So, trong đó có Đội Vận động quần chúng Đồn BP A Đớt. Khi nghe chuyên gia kết luận về mức độ nhiễm độc trong đất tại địa bàn, chúng tôi và người dân luôn sống trong lo âu, bởi hàng chục năm đã ăn ở tại đây".
16 lần sinh, nuôi được 3
Năm 2004, sau đợt xét nghiệm của các nhà khoa học nước ngoài, người dân đã được Nhà nước hỗ trợ để chuyển đến khu vực sinh sống mới. Số phận của hơn 40 hộ sinh sống tại khu vực "rốn da cam" vẫn còn chịu ảnh hưởng nặng nề. Những người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số khi còn sống ở sân bay A So, họ quan niệm về chuyện sinh tử rất đơn giản. Sinh con ra mà không nuôi được xem là "con ma rừng" bắt đi. Chỉ khi quá nhiều trường hợp có sinh nhưng vô dưỡng xảy ra trong thôn, bà con mới biết hết hậu quả của chất độc hóa học đi-ô-xin.
Năm 1990, chàng trai người Pa Kô Hồ Giang Ngân (SN 1966) sau thời gian tìm hiểu, rồi kết duyên với cô gái cùng thôn Hồ Thị Liên (SN 1973). Một năm sau ngày cưới, chị Liên đã hạ sinh được người con trai đầu lòng, tưởng chừng hạnh phúc trọn vẹn sẽ đến với họ. Tuy nhiên, con của họ dù đã 2 tuổi nhưng vẫn không biết nói, biết cười. Sau đó, người con đầu lòng đã giã từ cõi trần. Với quan niệm của người dân nơi đây là gia đình phải có đông con, nên những năm sau đó, chị Liên nhiều lần sinh, nhưng họ vẫn chưa một lần được làm cha, làm mẹ.
Năm 1996, lần thứ 5 chị Liên làm vui lòng gia đình khi sinh được một cô con gái kháu khỉnh, cháu tên là Hồ Thị Thủy. Người dân trong xã đều mừng cho đôi vợ chồng trẻ khi đã thực hiện được mong ước của mình. Tuy nhiên, niềm vui ấy không trọn vẹn. Cháu Thủy bị câm điếc, mù lòa, mọi sinh hoạt phụ thuộc hoàn toàn vào bố mẹ. Dù gia đình anh Ngân đã đưa con đi chạy chữa khắp nơi, nhưng đều vô vọng. Anh Ngân nghẹn ngào trong nước mắt: "Khổ lắm các chú ạ! Gia đình tôi thuộc diện khó khăn, vợ chồng đã bán hết những gì giá trị trong nhà để lo chạy chữa cho con, song tất cả các bệnh viện đều trả lời bằng cái lắc đầu. Vợ tôi 16 lần sinh con, chỉ có một cháu là khỏe mạnh bình thường, 2 người con gái đứa thì bị mù lòa câm điếc, đứa thì mang nhiều bệnh tật trong người. Tất cả mấy miệng ăn cùng với việc chạy thuốc cho con cái đều trông vào đồng lương ít ỏi của tôi. Có những lúc vợ chồng tôi tưởng chừng không đứng vững được nữa".
Người dân sống ở xã Đông Sơn đã không còn lạ lẫm gì chuyện con cái của nhiều người sinh ra bị dị tật bẩm sinh. Họ giờ đã ý thức được nguyên nhân sâu xa chính là sống ngay trên "rốn da cam" mà không hay. Cùng cảnh ngộ với gia đình anh Ngân, gia đình anh Đoàn Văn Hiền (SN 1950) và chị Hồ Thị Quýt (SN 1972), ngụ tại thôn Rơ Môm, sinh được 6 người con nhưng chỉ nuôi được 2 và trớ trêu thay, một trong hai người con cũng mang những dị tật trên người. Cháu Đoàn Hồng Nhã (SN 1998), hiện đang theo học trường Trung học cơ sở A Đớt bị dị tật hở hàm ếch.
Hiện nay, sân bay A So đã được làm sạch một nửa, một nửa phần đất và nguồn nước còn lại vẫn nhiễm nặng chất độc da cam. Tâm sự về gia cảnh của những người dân đang sinh sống tại xã Đông Sơn, Trung tá Đào Đức Cửu chia sẻ: "Hiện nay, tất cả các hộ dân đã được Nhà nước chuyển đến khu vực an toàn để sinh sống. Nhưng chúng tôi vẫn canh cánh nhiều suy nghĩ. Trong toàn xã mới chỉ có 42/80 hộ được hưởng chế độ chất độc da cam. Chúng tôi trước đây công tác tại Đội Vận động quần chúng, cùng sinh sống với người dân ở sân bay A So, nhưng rất may mắn là, con cái sinh ra không bị mắc các chứng bệnh dị tật bẩm sinh. Chúng tôi cũng mong các cấp, ban, ngành liên quan nhanh chóng thực hiện việc làm sạch khu đất còn lại tại sân bay, chung tay giúp đỡ những hộ dân hiện vẫn còn chịu ảnh hưởng nặng nề của hậu chiến tranh".
Theo Vũ Long (Báo Biên Phòng)
Sáng 16/11, đồng chí Lê Trường Lưu - UV Trung Ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; đồng chí Nguyễn Văn Phương, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; đại tá Nguyễn Thanh Tuấn – UVBTV Tỉnh ủy, Giám đốc Công an tỉnh cùng nhiều đồng chí Lãnh đạo tỉnh, sở, ban, ngành đã đi kiểm tra công tác phòng chống mưa lụt ở các địa bàn thấp trũng.
Từ ngày 13 - 15/11, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên – Huế xảy ra mưa to và rất to đã khiến các tuyến đường bị sạt lở, ngập nặng ảnh hường đến tính mạng và cuộc sống của người dân.
Sáng 13/11, đoàn công tác của Ban Tuyên giáo Trung ương do đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương dẫn đầu đã có buổi làm việc với tỉnh Thừa Thiên Huế về công tác quy hoạch, bảo tồn, quản lý, khai thác, phát huy giá trị di tích Cố đô Huế.
Ngày 13/11, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đã đến thăm và chỉ đạo Hội chợ - Triển lãm trong khuôn khổ chuỗi sự kiện “Ngày hội thắm tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào năm 2023" do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp cùng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức diễn ra tại Huế từ ngày 11 – 15/11/2023.
Theo bản tin dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh. Sáng ngày 13/11, bộ phận không khí lạnh đã ảnh hưởng đến tỉnh Thừa Thiên Huế, trời chuyển lạnh, nhiệt độ thấp nhất ở vùng núi A Lưới từ 17-19 độ C, các nơi khác 19-21 độ C. Từ ngày 13/11 đến ngày 17/11 trên đất liền tỉnh ta có mưa to, mưa rất to. Tổng lượng mưa phổ biến 250-500mm, có nơi trên 800mm. Vùng biển ngoài khơi của tỉnh có gió mạnh cấp 6, có lúc cấp 7, giật cấp 8-9; biển động mạnh. Sóng biển cao 2,5-4m; cần đề phòng nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực vùng núi và ngập úng các khu vực trũng thấp; dông, lốc, sét và gió giật mạnh.
Tối ngày 11/11, tại Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế diễn ra Chương trình giao lưu nghệ thuật Việt Nam-Lào với chủ đề: “Nghĩa tình sắt son-đời đời bền vững”. Chương trình nằm trong chuỗi sự kiện “Ngày hội thắm tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào năm 2023”, do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Uỷ ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức, nhân kỷ niệm 61 năm ngày năm ngày thiết lập quan hệ Ngoại giao Việt Nam – Lào (1962 – 2023) và 46 năm ngày hai nước ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác (1977 – 2023).
Chiều ngày 11/11, trong chương trình “Ngày hội thắm tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào năm 2023” đã diễn ra Tọa đàm khoa học triển vọng hợp tác báo chí truyền thông Việt Nam - Lào: Thách thức và giải pháp.
Sáng ngày 11/11, tại Thành phố Huế, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc Chương trình “Ngày hội thắm tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào năm 2023”, nhân kỷ niệm 61 năm ngày năm ngày thiết lập quan hệ Ngoại giao Việt Nam - Lào (1962 - 2023) và 46 năm ngày hai nước ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác (1977 - 2023).
Sáng 9/11, Hội Nhà báo tỉnh tổ chức hội nghị chuyên đề về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và vai trò của báo chí.
Sáng ngày 8/11, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh năm 2023.
Chiều ngày 7/11, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức họp báo thường kỳ tháng 10, thông tin đến các cơ quan báo chí về Tình hình kinh tế - xã hội 10 tháng đầu năm, dự ước thực hiện năm 2023 và dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.
Chiều ngày 07/11, tại thành phố Huế, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam (VCCA) tổ chức lễ công bố và trao chứng nhận 06 món ẩm thực tiêu biểu tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn I - 2022; Phát động bình chọn đề cử giai đoạn II - 2023 trong “Hành trình tìm kiếm giá trị văn hóa ẩm thực tiêu biểu Việt Nam” và trao chứng nhận hội viên Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Thừa Thiên Huế.
Chiều 6/11, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế và Đại sứ quán Lào tại Việt Nam đã cung cấp thông tin về chương trình “Ngày hội thắm tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào năm 2023”.
Chiều 01/11, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức trại sáng tác văn học nghệ thuật với chủ đề "Phòng, chống tham nhũng" năm 2023.
Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế và Thành phố Hồ Chí Minh vừa phối hợp tổ chức Hội nghị ký kết Bản thỏa thuận về đẩy mạnh hợp tác, phát triển các hoạt động văn hóa và thể thao giữa Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2023 – 2025.
Chiều 26/10, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế tổ chức lễ vinh danh Tiến sĩ Trần Quang Hóa, Phó Trưởng khoa Toán học vừa đoạt giải thưởng Tremplin “Bệ phóng hợp tác song phương trong nghiên cứu giữa Pháp với các nước ASEAN” của Viện Hàn lâm Khoa học Pháp.
Sáng ngày 23/10/2023, Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức Lễ phát động Hội thi trực tuyến tìm hiểu về nền tảng số Hue-S.
Bộ Quốc phòng vừa phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Hội nghị họp bàn Kế hoạch tổ chức Tọa đàm khoa học cấp Bộ Quốc phòng kỷ niệm 110 năm Ngày sinh Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (01/01/1914 - 01/01/2024).
Sáng 18/10, Đoàn khảo sát của Ban Chỉ đạo tổng kết 40 năm đổi mới về xây dựng, phát triển văn hóa, xã hội và xây dựng con người Việt Nam do đồng chí Nguyễn Đức Hải - UVTW Đảng, Phó Chủ Quốc hội làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế. Tiếp và làm việc với đoàn có UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Lê Trường Lưu; UVTVTU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình; UVTVTU, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hoàng Khánh Hùng cùng các sở, ban, ngành liên quan.